Νέος νόμος για την διαχείριση των αποβλήτων φέρνει και φόβο για αυξήσεις των τελών
Πολλά ανοιχτά μέτωπα προκύπτουν από το νομοσχέδιο με τον τίτλο «Ρυθμίσεις για τον εκσυγχρονισμό της διαχείρισης αποβλήτων», που κατέθεσε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θεόδωρος Σκυλακάκης.
Η σχετική διαβούλευση έχει ολοκληρωθεί και το νομοσχέδιο εισήχθη την Πέμπτη 31 Οκτωβρίου 2024 για συζήτηση στην Βουλή. Βασικό πρόβλημα για την Αυτοδιοίκηση είναι η ενοποίηση των ΦΟΣΔΑ, των φορέων που διαχειρίζονται δηλαδή τα απορρίμματα και τους οποίους η κυβέρνηση θέλει να συνενώσει ανά περιφερειακή ενότητα ως προς την αποκομιδή και διαχείριση απορριμμάτων στους ΧΥΤΑ, την ανακύκλωση με το εργοστάσια (ΚΔΑΥ) κι τους Σταθμούς Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων (ΣΜΑ). Οι περισσότερες τοπικές ενώσεις δήμων έχουν εκφράσει την αντίθεσή τους ήδη, τόσο κατά την διαβούλευση όσο και τώρα που ψηφίζεται το νομοσχέδιο.
Υπάρχει όμως και το τέλος ταφής απορριμμάτων, το οποίο βρίσκεται σε φάση εκδίκασης της προσφυγής της Κεντρικής ένωσης Δήμων στο Συμβούλιο της Επικρατείας, η οποία αναβλήθηκε για δεύτερη φορά φέτος, για τις 3 Δεκεμβρίου, αφού οι δήμοι αντιδρούν θεωρώντας ότι το τέλος είναι αντισυνταγματικό, άδικο και εκτροχιάζει τα οικονομικά τους.
Το τέλος ταφής επιβλήθηκε ως «όποιος θάβει σκουπίδια, πληρώνει» και διαμορφώνεται ανάλογα με τους τόνους απορριμμάτων που οδηγούνται κάθε χρόνο προς ταφή σε ΧΥΤΑ. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Ελληνικός Οργανισμός Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ) κατέθεσε φάκελο παρέμβασης και εισηγητής δικαστής ζήτησε να ενημερωθεί σχετικά, για να έχει ολοκληρωμένη εικόνα και ως εκ τούτου η προσφυγή πήρε νέα αναβολή.
Το θέμα ωστόσο απασχολεί έντονα τους δήμους, καθώς αυτή την περίοδο διαμορφώνονται οι προϋπολογισμοί του 2025, οι οποίοι επιβαρύνονται άμεσα ή έμμεσα από το περιβαλλοντικό τέλος που επιβλήθηκε από φέτος με αναδρομική ισχύ από το 2022.
Προς το παρόν, το τέλος παρακρατείται από τους Κεντρικούς Αυτοτελείς Πόρους (ΚΑΠ) που δίνει κάθε χρόνο η κυβέρνηση στους δήμους και μάλιστα με αναδρομικότητα από το 2022. Ωστόσο, με βάση την απόφαση του υπουργείου Εσωτερικών το ποσό, που καταλογίζεται και παρακρατείται από κάθε δήμο για το τέλος ταφής, πρέπει να περικόπτεται κατ’ αντιστοιχία από τις δαπάνες του προϋπολογισμού ή να υπολογιστεί για είσπραξη από τους πολίτες μέσω αύξησης των δημοτικών τελών.
Το ΔΣ της ΚΕΔΕ έχει υπογραμμίσει ότι είναι λάθος η εκτίμηση της κυβέρνησης ότι η υποχρεωτική συνένωση των ΦΟΔΣΑ δημιουργεί οικονομία κλίμακος, καθώς και ότι όλα αυτά πρέπει να αποδεικνύονται από μελέτες, να συνοδεύονται από επιχειρησιακό σχέδιο και πλάνο για τους φυσικούς και ανθρώπινους πόρους που απαιτούνται καθώς και για την προοπτική αυτών των σχεδιασμών, παράμετροι που απουσιάζουν από το εν λόγω νομοσχέδιο.
Η ΚΕΔΕ με ανακοίνωσή της, άλλωστε, έχει υποστηρίξει ότι γίνεται προσπάθεια αφαίρεσης για μία ακόμη φορά των κρίσιμων αρμοδιοτήτων των δήμων, όπως η αρμοδιότητα διαχείρισης των απορριμμάτων και μετάβασής τους σε κεντρικές υπηρεσίες, ενώ οι δήμοι καλούνται απλώς να πληρώνουν.
Ο Περιφερειάρχης Ν. Φαρμάκης, επίσης, έχει πρόσφατα δηλώσει ότι συμφωνεί με τις ενστάσεις των Δημάρχων, σημειώνοντας ότι χωρίς την απαιτούμενη κοινωνική συναίνεση και την αναγκαία θεσμική υποστήριξη καμία μεταρρύθμιση δεν μπορεί να υλοποιηθεί, με άλλα λόγια, οι δυο βαθμοί Αυτοδιοίκησης, Περιφέρεια και Δήμοι, είναι σαφές ότι συμπλέουν ως προς την αναγκαιότητα απόσυρσης του σχεδίου νόμου.
Με μια ανάρτηση συναδέλφου του από το σωματείο εργαζομένων στον δήμο Αγίου Δημητρίου σχολίασε τα παραπάνω ζητήματα ο πρόεδρος των εργαζομένων στους ΟΤΑ Αιτωλοακαρνανίας, Θύμιος Κομματάς στα κοινωνικά δίκτυα:
«Αφού φόρτωσαν χρέη στους Δήμους 230 εκατ. ευρώ, ποσό που αφορά τα «τέλη ταφής» για 2022, 2023 και α΄ εξάμηνο 2024, τώρα με το νομοσχέδιο του Υπ. Ενέργειας αποφάσισαν ότι θα μπορούν να δίνουν από το Υπουργείο Ενέργειας ανάθεση σε ιδιώτες της διαχείρισης απορριμμάτων, ακόμα και αν διαφωνεί ο Δήμος. Επίσης αν ο δήμος χρεώνει στους πολίτες λιγότερα Δημοτικά Τέλη , τότε ο πρόεδρος του ΦΟΔΣΑ μπορεί να ζητήσει μέσω του υπουργείου Εσωτερικών την παρακράτηση και απόδοση της διαφοράς μέσω των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων (ΚΑΠ). Αποφάσισαν επίσης και τη συγχώνευση ΦΟΣΔΑ για να εξυπηρετηθεί πιο εύκολα το έργο των εθνικών μεγαλοεργολάβων ενέργειας και της μαφίας της Ανακύκλωσης».
Υπενθυμίζεται ότι το τέλος ταφής απορριμμάτων επιβάλλεται στους Φορείς Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦοΔΣΑ) και στους δήμους ή τα νομικά πρόσωπα που ανήκουν στους ΟΤΑ και ασκούν τις αρμοδιότητες των ΦοΔΣΑ. Υπολογίζεται κλιμακωτά, αυξανόμενο ανά έτος, αρχής γενομένης από το 2022, και συγκεκριμένα ορίστηκε σε 20 ευρώ ανά τόνο αποβλήτων που δεν ανακυκλώνεται και καταλήγει σε ΧΥΤΑ, αυξανόμενο ετησίως κατά 5 ευρώ ανά τόνο και έως την τιμή των 35 ευρώ.
Το 2025 θα αυξηθεί στα 40 ευρώ και από την 1η Ιανουαρίου 2026 το τέλος ταφής ορίζεται σε 45 ευρώ ανά τόνο αποβλήτων και αυξάνεται στην τιμή των 55 ευρώ ανά τόνο από την 1η.01.2027, η οποία και θα παραμείνει σταθερή για τα επόμενα έτη. Το 2024 οι δήμοι θα επιβαρυνθούν συνολικά με το ποσό των 240 εκ. ευρώ για την αναδρομική καταβολή του τέλους ταφής των απορριμμάτων των ετών 2022, 2023 και του πρώτου εξαμήνου του 2024.
Όπως γίνεται αντιληπτό, η αφαίρεση κάθε χρόνο, αντίστοιχου ποσού από τους ΚΑΠ, καταλήγει οικονομική αιμορραγία για τους δήμους, οι οποίοι θέλοντας και μη θα βρεθούν κάποια στιγμή μπροστά στην απόφαση να μετακυλήσουν το κόστος του τέλους ταφής, στους λογαριασμούς των δημοτικών τελών. Μάλιστα, κάποιοι δήμοι προβλέπουν τέτοιες αυξήσεις από τον προϋπολογισμό του 2025.
Γιάννης Συμψηρής - Εφημερίδα Συνείδηση
sinidisi.gr
