Κείμενο και φωτογραφίες Απόστολος Κων. Καρακώστας
Στο Νέο Χαλκιόπουλο του Δήμου Αμφιλοχίας, πρώην πρωτεύουσα του Δήμου Ινάχου, ξεκίνησαν οι καλοκαιρινές εκδηλώσεις.
Κάθε χρόνο ανελλιπώς και κόντρα σε όλες τις αντιξοότητες του καιρού μας-κορονοϊός, καύσωνας και…χρηματοδότηση-ο Σύλλογος Χαλκιοπουλιτών Αθήνας-Πειραιά «Ο Άγιος Ανδρέας ο Ερημίτης» διοργανώνει ποικιλία εκδηλώσεων καλύπτοντας όλα τα ενδιαφέροντα θέματα.
Και φέτος οι εκδηλώσεις ξεκίνησαν από τις 10 Αυγούστου και θα κορυφωθούν το Σάββατο στις 17.
Περιλαμβάνουν έκθεση τοπικών παραδοσιακών προϊόντων και μελιού, έκθεση με πάνω από 1500 φωτογραφίες των τελευταίων εκατό χρόνων από το Χαλκιόπουλο και τους κατοίκους του, αναβίωση ξεχασμένων παιδικών παιγνιδιών, αγώνες δρόμου για γυναίκες-άνδρες-μικρούς και μεγάλους, βραδιά Πολιτιστικής Άϋλης κληρονομιάς, οργανωμένη σε μαγευτικά τοπία της Καλάνας περιπατητή εκδρομή και κλείσιμο των εκδηλώσεων με εκκλησίασμα στην Σπηλιά του Αγίου Ανδρέα και αντάμωμα-γλέντι παραδοσιακό στην τοποθεσία Αγραπιδούλα.
(στην Αγραπιδούλα που απέχει 5 χιλιόμετρα από το Παλιό Χαλκιόπουλο φθάνουν αυτοκίνητα από τον φροντισμένο δρόμο που ξεκινάει στην άκρη του παλιού χωριού).
Την Δευτέρα βράδυ της 12ης Αυγούστου στο Δημοτικό Σχολείο στο Νέο Χαλκιόπουλο ο Σύλλογος διοργάνωσε την πολιτιστική βραδιά που ήταν αφιερωμένη στη Υφαντική Τέχνη.
Από μήνες πριν ο πρόεδρος του συλλόγου κ. Ευάγγελος Τσιούνης και μέλη του Δ.Σ. ξεκίνησαν τις προεργασίες γι’ αυτή την βραδιά.
Με έξοδα του συλλόγου ναυλώθηκε φορτηγό αυτοκίνητο που μετέφερε από το Μουσείο Υφαντικής Τέχνης στο Αγρίνιο εκθέματα-σχεδόν το ένα πέμπτο του μουσείου-και με τριήμερη προσωπική εργασία όλα τοποθετήθηκαν στον ευρύχωρο χώρο του Δημοτικού Σχολείου.
Το Μουσείο Υφαντικής Τέχνης είναι το επίτευγμα ζωής της ιδρύτριας του κυρίας Αρετής Ροκά. Ότι έκθεμα υπάρχει στο μουσείο κατασκευάστηκε από την ίδια στο πέρασμα 70 και χρόνων, καθώς ασχολείται με την ύφανση στον αργαλειό από 9 χρονών. (βλέπε εδώ: https://www.agrinionews.gr/to–moyseio–yfantikis–technis–agrinioy/#goog_rewarded )
Όταν ο πρόεδρος του Συλλόγου ζήτησε την συνδρομή της για την έκθεση κάποιων αντικειμένων για να εκτεθούν στο Χαλκιόπουλο, αμέσως ανταποκρίθηκε θετικά και με το παραπάνω!
Πλήρωσε μαραγκό και αποσυναρμολόγησε τον πιο μικρό και παλιότερο αργαλειό του μουσείου, συνέλεξε αντιπροσωπευτικά δείγματα από την πλούσια συλλογή της υφαντών και άλλων αντικειμένων, τα συνόδεψε στο Χαλκιόπουλο και τα διευθέτησε στον χώρο του σχολείου η ίδια.
Επιδιώκοντας την τελειότητα-πράγμα που κάνει κάνει μια ζωή-εργάστηκε προσέχοντας κάθε λεπτομέρεια ώστε οι επισκέπτες να μείνουν ικανοποιημένοι από ότι αντικρύσουν και να μην φύγουν απογοητευμένοι ότι χάσανε τον χρόνο τους.
Η βραδιά ξεκίνησε με το καλωσόρισμα του Προέδρου κ. Τσιούνη στους 200 περίπου επισκέπτες, στην αρχή γιατί αργότερα προστέθηκαν και πολλές άλλες καρέκλες μια και ερχόταν κι άλλος κόσμος. Ευχαρίστησε τα δεκάδες μέλη αλλά και τους πολλούς φίλους του συλλόγου που συνέβαλαν στην διεξαγωγή των εκδηλώσεων. Προσφώνησε πολλούς ευχαριστώντας τον καθένα για την προσωπική του συνδρομή.
Κάλεσε στο βήμα τον Δήμαρχο Αμφιλοχίας κ. Αθανάσιο Σ. Τορουνίδη για να χαιρετίσει την εκδήλωση.
Ο κ. Τορουνίδης ανταποκρίθηκε και απευθυνόμενος στον πρόεδρο και στους καλεσμένους, τους συνεχάρη για τις εκδηλώσεις του συλλόγου και για την συμμετοχή και την αθρόα προσέλευση των επισκεπτών. Μεταξύ των άλλων είπε και τα παρακάτω λόγια:
«Είμαστε ένας Δήμος απέραντος με μεγάλες ανάγκες και προβλήματα. Δεν επιτρέπεται να υπάρχουν χωριά που δεν έχουν νερό να πιούν. Και αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό. Θέλω να σταθώ όμως σε κάτι πολύ σημαντικό γιατί εμείς ξεκινήσαμε ήδη να αποκεντρώνουμε τις λειτουργίες του Δήμου με πιθανά κάποια λάθη.
Αυτή η αποκέντρωση θα αφορά και τα Δημοτικά Συμβούλια που ήδη ξεκινήσαμε και κάνουμε αποκέντρωση και όχι μόνο αυτό, θα αποκεντρώνονται και όλες οι Πολιτιστικές εκδηλώσεις του Δήμου.
Και μιας και βρισκόμαστε εδώ και μιλάμε για Πολιτισμό, είναι ότι σημαντικότερο κομμάτι έχει μείνει στην Ελληνική Κοινωνία και να ξέρετε ότι ο Πολιτισμός που στέλνουν όλοι αυτοί οι άνθρωποι όλα τα χρόνια, θα πάει λίγο πιο πίσω την χώρα στο να μην πεθάνει.
Όσο θα ζούμε σε αυτή την χώρα που θα λέμε κάθε πέρσι και καλύτερα, σημαίνει ότι από εδώ έρχεται ο θάνατος. Και αυτοί οι κεντρογενείς της Αθήνας, που δεν έχουν καταλάβει ποτέ τι σημαίνει περιφέρεια, γιατί χωρίς μία πολυκεντρική Ελλάδα, δεν υπάρχει Ελλάδα.
Εμείς αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να σταθούμε δίπλα στους ανθρώπους αυτούς, εγώ να ευχαριστήσω τους Πολιτιστικούς Συλλόγους, Βαγγέλη των Χαλκιοπούλων διαχρονικά, και της Αθήνας κι εδώ του χωριού, γιατί πραγματικά κάνετε ένα τεράστιο έργο που κάποια στιγμή εμείς εδώ θα πρέπει να το αναγνωρίσουμε.
Αυτοί οι άνθρωποι δίνουνε ζωή στην περιοχή μας, μας μαθαίνουν τον Πολιτισμό, την πολιτιστική ταυτότητά μας, το από που ερχόμαστε και το που πρέπει να πάμε.
Εγώ θέλω να ευχηθώ «καλή Παναγιά» όπως λέμε, καλόν Αύγουστο, καλό καλοκαίρι και πάνω από όλα υγεία εύχομαι σε όλους.
Και κάτι τελευταίο. Εντοπίστε τα λάθη και τις αδυναμίες μας γιατί χωρίς εσάς όλους ο Δήμος δεν θα πάει ποτέ μπροστά.
Εθελοντισμός, προσφορά και προστασία στο περιβάλλον. Καλό υπόλοιπο καλοκαιριού!».
Ο Πρόεδρος ευχαρίστησε τον Δήμαρχο για την προσφορά του στον Σύλλογο σαν Σάκης, καθώς είπε, καθώς ο κύριος Τορουνίδης πάντα ήταν υποστηριχτής των Πολιτιστικών Συλλόγων και σαν ιδιώτης πέρα από την μακροχρόνια θητεία του σαν Δήμαρχος στον Ορεινό Βάλτο και τώρα στον Δήμο Αμφιλοχίας.
Ο κύριος Τσιούνης παρουσίασε τις τέσσερες ομιλήτριες της βραδιάς ξεκινώντας από την πρώτη, με τα παρακάτω λόγια:
«Πρώτη ομιλήτρια είναι η Γραμματέας του συλλόγου Χαλκιοπουλιτών «Άγιος Ανδρέας ο Ερημίτης», Αρχαιολόγος, υποψήφια Διδάκτωρ ΕΚΠΑ, κ. Γεωργία Μαυροειδή. Επειδή το επίθετο είναι άγνωστο στο χωριό σας πληροφορώ ότι είναι κόρη της αδελφής μου της Σούλας. Θα μας αναπτύξει την ενότητα: «Η Υφαντική Τέχνη στην Αρχαιότητα».
Δεύτερη ομιλήτρια είναι η πολιτιστική Γραμματέας του συλλόγου μας, Αρχαιολόγος, Αρχαιομέτρης, Καθηγήτρια Κλασικών Σπουδών και Δημόσιας Ιστορίας κ. Μεταξία Παπαγεωργίου του Κων/νου – από το Παλαιό Χαλκιόπουλο για να γνωριζόμαστε. Θα μας αναπτύξει την ενότητα: «Οι φυσικές πρώτες ύλες για την παραγωγή προϊόντων υφαντικής χειροτεχνίας».
Τρίτη ομιλήτρια είναι η Ιστορικός & Σύμβουλος Διαχείρισης πολιτιστικής Κληρονομιάς, Δρ. Αφροδίτη Καμάρα. Την ευχαριστούμε για την παρουσία της στο χωριό μας. Θα μας αναπτύξει την ενότητα: «Καλές πρακτικές και ευκαιρίες ανάπτυξης της υπαίθρου μέσω της αναβίωσης της παραδοσιακής Χειροτεχνίας».
τέταρτη ομιλήτρια είναι η κ. Αρετή Ροκά, δασκάλα της Υφαντικής τέχνης. Θα μας αναπτύξει την ενότητα που είναι και ο τίτλος του βιβλίου της: «Η Υφαντική Τέχνη στην Αιτωλοακαρνανία και την Ευρυτανία».
Θα μου επιτρέψετε όμως για την κ. Αρετή Ροκά να πω δυο λόγια παραπάνω, για να τονίσω τις ευχαριστίες μου και το σεβασμό μου προς το πρόσωπό της. Ευχαριστίες γιατί αποδέχτηκε με αγάπη και καλοσύνη να μας διαθέσει για να τον εκθέσουμε στην εκδήλωσή μας αυτό τον πολιτιστικό θησαυρό που έχει διαφυλάξει και τον έχει ταξινομημένο όμορφα σε έναν δικό της χώρο – κάποιοι τα είδατε και κάποιοι μπορείτε να δείτε με το τέλος των ομιλιών – . Δυστυχώς παρά τις προσπάθειες που έχει καταβάλει μέχρι τώρα δεν κατέστη δυνατόν να βρεθεί κατάλληλος χώρος από τον Δήμο Αγρινίου για μια μόνιμη έκθεση και όχι μόνο.
Θέλω να εκφράσω τον σεβασμό μου για την κ. Αρετή για όλη αυτή την προσπάθεια που έχει κάνει και την έχει αποτυπώσει σε ένα εξαιρετικό βιβλίο με τίτλο «Η ΥΦΑΝΤΙΚΗ ΤΕΧΝΗ ΣΤΗΝ ΑΙΤΩΛΟΑΚΑΡΝΑΝΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΥΡΥΤΑΝΙΑ» – καημός και νοσταλγία. Στο βιβλίο αυτό περιγράφει όλη τη διαδικασία της Υφαντικής με εικόνες και κείμενα πραγματικά αξιοθαύμαστα. Έχουμε βιβλία για όποιον θέλει να το προμηθευτεί.
Είχαμε μια άριστη συνεργασία όλο αυτό το διάστημα της προετοιμασίας, θέλω να την ευχαριστήσω για άλλη μια φορά με ένα θερμό χειροκρότημα».
Η τελευταία ομιλήτρια η 85χρονη κυρία Αρετή Ροκά μίλησε με πόνο ψυχής για την παρακμάζουσα υφαντική τέχνη στην εποχή μας και για το μέλλον του μουσείου που ίδρυσε και διατηρεί σε δικό της χώρο επιβαρυνόμενη με όλα τα έξοδα που συνεπάγεται αυτό. Με σταράτα πηγαία από την καρδιά της λόγια. μοιράστηκε τον διακαή της πόθο για την ίδρυση μια μόνιμης στέγης για το μουσείο υφαντικής λέγοντας ανάμεσα στα άλλα:
«Δυστυχώς είμαι η τελευταία της γενιάς μου και εδώ απόψε σας δείχνω ένα μικρό έργο. Παρακαλώ τι θα κάνετε από δω και πέρα γι’ αυτό το έργο; Αυτό το έργο μπορεί να φθάσει και στο Πανεπιστήμιο, όχι όμως μόνο με μένα, γιατί εγώ δεν έχω τις Πανεπιστημιακές γνώσεις, εγώ έχω τις πρακτικές.
Έχω να μάσω το μαλλί, να το επεξεργαστώ, να το βάψω, να το σχεδιάσω πρακτικά, και να μπω με σθένος μέσα στον αργαλειό, σ’ αυτήν την ηλικία που είμαι 85 χρόνων, να υφάνω και να μάθω κορίτσια καινούργια.
Το λέω και στον επίλογο του βιβλίου μου:
«Κόρη μου, εγώ κουράστηκα, θέλω να ξαποστάσω,
Τα ακριβά μου φυλακτά εσένα τα αφήνω.
Τον αργαλειό, τη γνώση μου, τη ρόκα, το αδράχτι,
Τα μυστικά της τέχνης μου κληρονομιά σ’ τα δίνω.
Να τα ‘χεις σαν τα μάτια σου και να ‘χεις την ευχή μου,
Να κάνεις χίλια πλουμιστά και δυο χιλιάδες χράμια…..» (Σημ. 1η)
Επίσης θέλω να κάνω ένα κάλεσμα απ’ αυτό το βήμα. Όποιος με ακούει, κι όποιος στο μέλλον με ακούσει, η Αιτωλοακαρνανία και ειδικά οι συμπατριώτες μου Αγρινιώτες, υπάρχουν πολλοί επιφανείς οικονομικά ανεξάρτητοι. Ας βάλουν το χέρι στην τσέπη να φτιάξουν ένα χώρο, να χτίσουν μάλλον ένα χτίσμα, εγώ αυτό που έχω να το κληροδοτήσω στον τόπο μας και να το διδάξω όσο υπάρχω, με ένα μάτι με ένα πόδι.
Να σταθεί η υφαντική τέχνη πρακτικά και να μπει στην επιστήμη αργότερα. Σας ευχαριστώ πολύ!».
Όλοι οι επισκέπτες της έκθεσης των υφαντών και των εργαλείων της ύφανσης, εντυπωσιάστηκαν από τα πλούσια εκθέματα.
Όλοι μας παρακολουθώντας τις ομιλήτριες αποκομίσαμε πολλές γνώσεις για την υφαντική τέχνη μέσω των χιλιετιών. Άγνωστες πληροφορίες από τα διαδοχικά στάδια της εξέλιξης του ανθρώπου από την παλαιολιθική εποχή έως τις μέρες μας. Για παράδειγμα μάθαμε ότι ο άνθρωπος εμπνεύστηκε την ύφανση παρακολουθώντας τον τρόπο που τα πουλιά χτίζουν με περίτεχνο τρόπο τις φωλιές τους! Και έτσι πριν 30 χιλιάδες χρόνια άρχισε ο προϊστορικός πρόγονός μας να πλέκει με χορτάρια και φλούδες από δένδρα τα πρώτα του ρούχα. Πληροφορηθήκαμε βήμα προς βήμα από τις εξαιρετικές ομιλήτριες την εξέλιξη μέσα από το διάβα των εποχών, μέχρι τα σύγχρονα επιτεύγματα της υφαντικής τέχνης. Τις ευχαριστούμε πολύ που μοιράστηκαν μαζί μας τόσα θαυμάσια πράγματα που έχουν σπουδάσει.
Σημ. 1η Οι στίχοι είναι από τον επίλογο του βιβλίου της κυρία Αρετής Ασημάκη-Ροκά με τίτλο «Η Υφαντική Τέχνη στην Αιτωλοακαρνανία και την Ευρυτανία» εκδόσεως «Αίολος»,Αθήνα 2011. Το ποίημα της κυρία Ροκά αποτελείται από 97 στίχους σε 39 στροφές πεζής ποίησης.
Α.Κ.Κ.
agrinionews.gr
