Η ανακάλυψη ενός νέου σούπερ αντιβιωτικού δείχνει να φέρνει τα πάνω κάτω στον χώρο της υγείας.
Συγκεκριμένα χημικοί από το Πανεπιστήμιο του Γουόρικ στη Βρετανία και το Πανεπιστήμιο Μόνας στην Αυστραλία ανακάλυψαν ένα υποσχόμενο νέο – αλλά καλά κρυμμένο επί μακρόν – αντιβιοτικό το οποίο αποδείχθηκε 100 φορές ισχυρότερο από τις υπάρχουσες αντιβιοτικές θεραπείες ενάντια σε υπερβακτήρια όπως το ΜRSA (χρυσίζων σταφυλόκοκκος ανθεκτικός στη μεθικιλλίνη).
Το νέο αντιβιοτικό παρέμενε επί δεκαετίες στην αφάνεια σε ένα γνωστό βακτήριο.
Τα μέχρι στιγμής πειράματα έχουν δείξει ότι δεν συνδέεται με ανθεκτικότητα γεγονός που γεννά ελπίδα στη μάχη ενάντια στις ανθεκτικές στα αντιβιοτικά βακτηριακές λοιμώξεις οι οποίες έχουν μετατραπεί σε μια από τις σοβαρότερες απειλές για την υγεία του παγκόσμιου πληθυσμού.
Σε πρόσφατη δημοσίευσή τους στο επιστημονικό περιοδικό «The Journal of the American Chemical Society», οι ερευνητές από το Γουόρικ και το Μόνας ανέφεραν ότι το νεοανακαλυφθέν ισχυρό αντιβιοτικό ονομάζεται προ-μεθυλενομυκίνη C λακτόνη – το μόριο αυτό «κρυβόταν σε κοινή θέα» ως μια ενδιάμεση χημική ουσία κατά τη φυσική διαδικασία παραγωγής του γνωστού αντιβιοτικού μεθυλενομυκίνη Α.
Οπως ανέφερε ο δρ Γκρεγκ Τσάλις, κύριος συγγραφέας της μελέτης από το Τμήμα Χημείας του Πανεπιστημίου του Γουόρικ και το Ινστιτούτο Βιοϊατρικών Ανακαλύψεων του Πανεπιστημίου Μόνας «η μεθυλενομυκίνη Α πρωτοανακαλύφθηκε πριν από 50 χρόνια και ενώ έχει συντεθεί αρκετές φορές κανένας μέχρι τώρα δεν φαίνεται να είχε αναζητήσει τα συνθετικά ενδιάμεσα χημικά της αντιμικροβιακής δραστηριότητας!
Αποσιωπώντας βιοσυνθετικά γονίδια, ανακαλύψαμε δύο άγνωστα μέχρι σήμερα βιοσυνθετικά χημικά, τα οποία αποτελούν αμφότερα πολύ πιο ισχυρά αντιβιοτικά από την ίδια τη μεθυλενομυκίνη».
Σε πειράματα ένα από αυτά τα χημικά, η προ-μεθυλενομυκίνη C λακτόνη, αποδείχθηκε περισσότερο από 100 φορές δραστικότερη ενάντια σε ένα εύρος Gram-θετικών βακτηρίων σε σχέση με τη μεθυλενομυκίνη Α.
Ηταν μάλιστα ιδιαιτέρως αποτελεσματική ενάντια στα Staphylococcus aureus και Enterococcus faecium, τα βακτηριακά είδη που είναι υπεύθυνα για τα υπερβακτήρια MRSA (Methicillin-resistant Staphylococcus aureus) και VRE (Vancomycin-resistant Enterococcus, εντερόκοκκος ανθεκτικός στη βανκομυκίνη) αντιστοίχως.
Η δρ Λόνα Αλκαλάφ, έτερη κύρια συγγραφέας της μελέτης, επίκουρη καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Γουόρικ, τόνισε ότι το βακτήριο που παράγει τη μεθυλενομυκίνη Α καθώς και την προ-μεθυλενομυκίνη C λακτόνη – το Streptomyces coelicolor – αποτελεί ένα μοντέλο βακτηριακού είδους που παράγει αντιβιοτικά το οποίο μελετάται εξονυχιστικά ήδη από τη δεκαετία του 1950.
«Ετσι, το να ανακαλυφθεί ένα νέο αντιβιοτικό σε έναν τόσο γνωστό οργανισμό αποτέλεσε πραγματική έκπληξη».
Η καθηγήτρια προσέθεσε ότι φαίνεται πως το S. coelicolorεξελίχθηκε αρχικώς ώστε να παράγει ένα ισχυρό αντιβιοτικό (προ-μεθυλενομυκίνη C λακτόνη) ωστόσο με την πάροδο του χρόνου «προσανατολίστηκε» προς την παραγωγή της μεθυλενομυκίνης Α, μιας πιο αδύναμης εκδοχής αντιβιοτικού η οποία θα μπορούσε να υπηρετήσει έναν διαφορετικό βιολογικό ρόλο.
Ηταν ενθαρρυντικό το γεγονός ότι η ερευνητική ομάδα δεν εντόπισε ενδείξεις ανθεκτικότητας του εντερόκοκκου στο νέο αντιβιοτικό υπό συνθήκες που συνήθως οδηγούν σε ανθεκτικότητα στη βανκομυκίνη.
Με δεδομένο ότι η βανκομυκίνη αποτελεί συχνά θεραπεία τελευταίας γραμμής για τις λοιμώξεις από εντερόκοκκο, τα αποτελέσματα αυτά είναι πολύ σημαντικά για την αντιμετώπιση του ανθεκτικού στη βανκομυκίνη εντερόκοκκου (VRE) που θεωρείται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας ως παθογόνο υψηλής προτεραιότητας.
Ο καθηγητής Τσάλις υπογράμμισε ότι η νέα ανακάλυψη δείχνει τον δρόμο της ανακάλυψης πολύ περισσότερων και αποτελεσματικότερων αντιβιοτικών.
«Εντοπίζοντας και δοκιμάζοντας ενδιάμεσα χημικά στο μονοπάτι που οδηγεί σε διαφορετικά φυσικά φάρμακα μπορεί να βρούμε ισχυρά νέα αντιβιοτικά που θα παρακάμπτουν την ανθεκτικότητα, γεγονός που θα μας βοηθήσει στη μάχη ενάντια στη ανθεκτικότητα των βακτηρίων».
Επόμενο βήμα για την ερευνητική ομάδα είναι οι προκλινικές δοκιμές του νέου αντιβιοτικού.
