Την ώρα που άπαντες προβληματίζονται για τα κλαδιά, τα χόρτα αλλά και τα απόβλητα εκτός του κέντρου των πόλεων, ειδικά εκείνα που μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν, αρχίζει να επικρατεί σε πολλές περιοχές η λογική των οικιακών κάδων κομποστοποίησης.

Για παράδειγμα, πριν από λίγες μέρες από το Δήμο Αρταίων και την Υπηρεσία Καθαριότητας, έγινε διανομή κάδων κομποστοποίησης στην περιοχή Βλαχέρνα. Είχε προηγηθεί η επιτυχής διανομή των πρώτων 70 κάδων στην Κοινότητα Βίγλας στις αρχές Ιουνίου 2024 και η διαδικασία συνεχίζεται.

Οι κάδοι κομποστοποίησης διατίθενται δωρεάν σε κατοίκους περιοχών της Άρτας με λιγότερους από 500 κατοίκους, όπου υπάρχουν μονοκατοικίες με κήπο ή και παρτέρια. Οι δικαιούχοι θα έχουν τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσουν άμεσα το παραγόμενο υλικό για τον εμπλουτισμό του εδάφους τους.

Ο Δήμος Αρταίων, μάλιστα, κάλεσε τους δικαιούχους – κατοίκους που για οποιοδήποτε λόγο, δεν προμηθεύτηκαν τον κάδο τους και επιθυμούν να συμμετάσχουν σε αυτήν την οικολογική πρωτοβουλία, να επικοινωνήσουν σε συγκεριμένο τηλέφωνο ή να προσέλθουν στο Αμαξοστάσιο του Δήμου για να προμηθευτούν τον κάδο κομποστοποίησης.

Τι είναι όμως η κομποστοποίηση; Πρόκειται για έναν εξαιρετικό τρόπο για την ανακύκλωση οργανικών αποβλήτων και την παραγωγή σπιτικού λιπάσματος και ενδεικτικά τα χαρακτηριστικά περιοχών όπου καταγράφηκαν επιτυχημένες περιπτώσεις οικιακής κομποστοποίησης είναι όπου υπάρχει έντονη διασπορά νοικοκυριών, απομονωμένες κατοικίες, μεζονέτες ή μονοκατοικίες με κήπο, μεγάλο ποσοστό ατόμων τρίτης ηλικίας με αρκετό ελεύθερο χρόνο και ενδιαφέρον στην κηπουρική και σημαντικές ποσότητες πράσινων αποβλήτων (φυτικών υπολειμμάτων).

Από το δήμο Αγρινίου είχε εκπονηθεί τον Οκτώβριο του 2021 ένα φιλόδοξο τοπικό σχέδιο διαχείρισης απόβλητων που περιλάμβανε στους οργανισμούς της κομποστοποίησης φλούδια και κοτσάνια από λαχανικά / χορταρικά, υπολείμματα από σαλάτες αφού στραγγιστούν από υγρά, φλούδες/υπολείμματα από φρούτα (κατά προτίμηση κομμένα σε μικρά κομματάκια), δυτικά υπολείμματα όπως κλαδέματα φυτών, ξερά φύλλα, βλαστοί, γκαζόν, αλεύρι, ρύζι, δημητριακά, ψωμί, υπολείμματα καφέ και αφεψημάτων και τα έτοιμα φακελάκια μιας χρήσης, φίλτρα καφετιέρας, ακόμη και κοπριά φυτοφάγων ζώων.

Έτσι, είχε τεθεί ο στόχος για οργάνωση και σταδιακή προώθηση της κομποστοποίησης στο σπίτι και της επιτόπιας μηχανικής κομποστοποίησης, κατ’ ελάχιστο σε 8% εκτροπή βιοαποβλήτων έως το 2025 και 12% εκτροπή βιοαποβλήτων έως το 2030. Είχε προταθεί να υπάρχει και συλλογή σε κάδους οικιακής κομποστοποίησης των 280 λίτρων για χρόνο παραμονής 4 -6 εβδομάδων (άδειασμα 9-12 φορές το χρόνο).

Το εγχείρημα των καφέ κάδων μέσα στο δήμο έχει ξεκινήσει και θα αξιολογηθεί σύντομα, όμως οι μικροί οικιακοί κάδοι, ιδιαίτερα στην περιφέρεια του Αγρινίου, εκεί όπου υπάρχουν μικρές ιδιοκτησίες όπου οι δημότες καλλιεργούν κηπευτικά, μπορούν να βοηθήσουν και σε ένα άλλο επίπεδο: να έχουν έτσι δωρεάν το λίπασμά τους και να απαλλάσσουν την πόλη από την περισυλλογή «σκουπιδιών» που πλέον δεν θεωρούνται σκουπίδια.

Ο σχεδιασμός, πάντως, από το 2021 λέει ότι για την εφαρμογή προγράμματος οικιακής κομποστοποίησης, ο δήμος θα πρέπει να απευθυνθεί κατά προτεραιότητα σε νοικοκυριά με κατοικίες με κήπο. Εκτός από τις ενημερωτικές και προωθητικές ενέργειες, είναι δυνατό να ενθαρρυνθεί μεγαλύτερη συμμετοχή των πολιτών μέσω της μερικής ή ολικής επιδότησης αγοράς των κάδων αν και η ολική επιδότηση δεν έχει πάντα τα αναμενόμενα αποτελέσματα λόγω μειωμένου ενδιαφέροντος κάποιων πολιτών στην πορεία για κάτι που τους έχει παρασχεθεί εντελώς δωρεάν.

Έξι μήνες μετά την έναρξη του προγράμματος, πάντως, θα πρέπει να γίνονται επισκέψεις στους εμπλεκόμενους κατοίκους, προκειμένου να διαπιστωθεί η ορθή χρήση των κομποστοποιητών, να συλλεχθούν στοιχεία, να δοθούν προτάσεις για περεταίρω βελτίωση των τεχνικών οικιακής κομποστοποίησης και να απαντηθούν τυχόν ερωτήματα, αφού η αδυναμία συστηματικής παρακολούθησης συχνά οδηγεί σε αδράνεια και απαξίωση σημαντικού ποσοστού των διανεμηθέντων κάδων, σε πόλεις που εφαρμόζουν το πρόγραμμα.

Οι κάδοι οικιακής κομποστοποίησης που υπάρχουν στο εμπόριο μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες οποιουδήποτε χρήστη ή να προσαρμοστούν σε αυτές ανάλογα με την παραγόμενη ποσότητα βιοαποβλήτων, το διαθέσιμο χώρο καθώς και το χρόνο που επιθυμεί και μπορεί ο ίδιος να διαθέσει για την παρακολούθηση της διαδικασίας (ωρίμανσης του κομπόστ).

Στο εμπόριο κυκλοφορούν κυρίως 4 διαφορετικά ήδη κάδων και ανάλογα με τον χώρο που πρόκειται να τοποθετηθούν διακρίνονται στους παρακάτω τύπους:
1. μπαλκονιού
2. κουζίνας
3. κήπου
4. για όλους τους χώρους.

Συνήθως οι δύο πρώτοι τύποι χρησιμοποιούνται σε ατομικό επίπεδο, δηλ. για μία οικογένεια ή οικία, ενώ οι δύο τελευταίοι μπορούν να χρησιμοποιηθούν και σε μεγαλύτερη κλίμακα, για συγκροτήματα κατοικιών ή ολόκληρες περιοχές.

Η παρακολούθηση μπορεί να γίνεται από δημοτικές υπηρεσίες, εξωτερικούς συνεργάτες, οικολογικές και εθελοντικές οργανώσεις και φορείς, ή και συνδυασμό των παραπάνω. Εκτός από τα ανωτέρω είναι χρήσιμο να εξεταστεί και η παροχή από τον Δήμο συμβούλου κομποστοποίησης, ο οποίος θα έχει εκπαιδευτεί και θα βοηθά στην επίλυση των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι κάτοικοι σε θέματα οικιακής κομποστοποίησης και να είναι σε θέση να δείχνουν πώς να πραγματοποιεί κάποιος οικιακή κομποστοποίηση σε διάφορα σημεία επίδειξης ή εκδηλώσεις.

Το πρόγραμμα της οικιακής κομποστοποίησης προτείνεται να απευθύνεται σε μονοκατοικίες που διαθέτουν κήπο και υπάρχει αυξημένο ενδιαφέρον για κηπουρική. Πριν την έναρξη του προγράμματος απαιτείται ενημέρωση, ευαισθητοποίηση και κατάλληλη εκπαίδευση των ενδιαφερόμενων πολιτών.

Αξίζει να σημειωθεί ότι τα υλικά που συγκεντρώνονται σε οικιακούς κομποστοποιητές χωρίζονται σε δύο κατηγορίες. Στα «καφέ» που παρέχουν την απαραίτητη ενέργεια στους οργανισμούς της κομποστοποίησης όπως ξηρά, ινώδη υλικά, χαρτί, χαρτόνι, ξηρά φύλλα, ξυλώδη κλαδέματα.

Ειδικότερα, ξερά φύλλα, ξερά κλαδιά, υπολείμματα επεξεργασίας ξύλου -πριονίδι. Χαρτί -αυγοθήκες, ρολό χαρτιού κουζίνας ή τουαλέτας, χαρτοσακούλες, χαρτοκιβώτια. Αυγά -το τσόφλι. Στάχτη καυσόξυλων. Οργανικά λιπάσματα -φυλλόχωμα, καστανόχωμα-. Ξηροί καρποί και περιβλήματα αυτών. Ελαιοπυρήνας -κουκούτσι ελιάς. Στα «πράσινα» που παρέχουν τα απαραίτητα θρεπτικά, όπως μαλακά, χυμώδη υλικά, απόβλητα κουζίνας, γρασίδι, νεαρά ζιζάνια.

Γιάννης Συμψηρής - Εφημερίδα Συνείδηση

sinidisi.gr