Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου η σημερινή (2 Απριλίου) και το υπουργείο Παιδείας, με εγκύκλιο, κάλεσε όλα τα σχολεία της χώρας να συμμετάσχουν στον εορτασμό της.
Ένα σχολείο του Αγρινίου ωστόσο εχει από καιρό έμπρακτα συμβάλλει στη διάδοση του παιδικού βιβλίου καθώς προέβη στη δημιουργία ενός ρόμικου παραμυθιού μεταφρασμένου σε 8 ευρωπαϊκές γλώσσες (και στη ρόμικη γλώσσα), ως παράπλευρο παραγόμενο έργο από τη συμμετοχή του σχολείου στο συγκεκριμένο πρόγραμμα Erasmus+.
Ο λόγος για το 13ο δημοτικό σχολείο Αγρινίου στο οποίο φοιτούν μαθητές Ρομά και το οποίο έχει προβεί σε σειρά δράσεων και πρωτοβουλιών.
« Το παραμύθι αυτό, που λόγω και της πλούσιας εικονογράφησής του μάλλον είναι αρκετά ελκυστικό (τουλάχιστον οπτικά), μπορεί να αξιοποιηθεί και ως ένα απλό εγχειρίδιο για τη γνωριμία με άλλες ευρωπαϊκές γλώσσες και το αλφάβητό τους. Γενικά, μέσα από αυτήν την πολύγλωσση προσπάθεια μπορεί να αναδειχθεί η οικουμενικότητα και η σημαντικότητα της ρόμικης πνευματικής κληρονομιάς ως ενός πολιτισμού δόρατος που θα αφήσει το βαρύ αποτύπωμά του στην ευρωπαϊκή οικογένεια, με λάφυρα και παρακαταθήκη τη συνεργασία, την ισότητα, τη δικαιοσύνη, την αδελφοσύνη αλλά και το μαγικό λυχνάρι του παραμυθιού και του ανθρωπισμού», αναφέρουν τα μέλη της παιδαγωγικής ομάδας του 13ου Δημοτικού Σχολείου Αγρινίου.
Αναλυτικά όσα αναφέρουν τα μέλη της παιδαγωγικής ομάδας του 13ου Δημοτικού Σχολείου Αγρινίου:
Το πα…ρομα…μύθι και τα α…ρόμα…τά του
Το 13ο Δημοτικό Σχολείο Αγρινίου, στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος Erasmus+ KA122 που συμμετέχει με κωδικό 2022-1-EL01-KA122-SCH-000069775 και τίτλο “Σχολείο: ένα παράθυρο ανοιχτό για τους πολίτες του κόσμου”, προέβη στη δημιουργία ενός ρόμικου παραμυθιού μεταφρασμένου σε 8 ευρωπαϊκές γλώσσες (και στη ρόμικη γλώσσα), ως παράπλευρο παραγόμενο έργο από τη συμμετοχή του σχολείου στο συγκεκριμένο πρόγραμμα Erasmus+.
Η ιδέα της συγγραφής της πολύγλωσσης παραμυθοϊστορίας, αυτού του πολύγλωσσου παραμυθιού,κυοφορήθηκε κατά την επίσκεψη της παιδαγωγικής μας ομάδας στην Κροατία, όπου επισκεφτήκαμε δύο Δημοτικά Σχολεία, στα οποία φοιτούν μαθητές Ρομά.
Με την επιστροφή μας στην Ελλάδα και με «προίκα» την απόκτηση ενός ευρωπαϊκού τρόπου και μοντέλου σκέψης στη διαχείριση καταστάσεων που αφορούν σε μαθητές Ρομά, γεννήθηκε αμέσως η επιθυμία να σμιλεύσουμε μια κίνηση πολιτισμικής σύσφιξης, η οποία θα αποτελούσε ένα πολύγλωσσο δικτυωτό πλέγμα για την ανάδειξη ενός αέρα ευρωπαϊκότητας και διαπολιτισμικότητας, ιδωμένου μέσα από την κουλτούρα, τα ήθη και τα έθιμα των Ρομά.
Η συγγραφή του ρόμικου παραμυθιού βασίστηκε σε μια συλλογή τσιγγάνικων παραμυθιών. Βέβαια πολλές, ευχαριστίες οφείλονται και ανήκουν σε όλους εκείνους που βοήθησαν για τη μετάφραση της ρόμικης αυτής παραμυθοϊστορίας σε πολλές ευρωπαϊκές γλώσσες.Το μεγαλύτερο, όμως, ευχαριστώ το οφείλουμε στους δύο Κροάτες συναδέλφους, τον Τoni Marusic και τον Marijan Birus, με τους οποίους συνεργαστήκαμε για να έχουμε αυτό το όμορφο παρα..μυθικό, διαπολιτισμικό αποτέλεσμα, ως μια συνεργατική-«οικογενειακή» παράπλευρη ωφέλεια του ευρωπαϊκού προγράμματος Erasmus+.
Σε συνέχεια των δράσεων διάχυσης των αποτελεσμάτων της συμμετοχής μας στο πρόγραμμα Erasmus+θα γίνουν επισκέψεις σε σχολεία και νηπιαγωγεία της περιοχής μας για την παρουσίαση του πολύγλωσσου και πολύχρωμου ρόμικου παραμυθιού μας.
Στον μαγικό και συναρπαστικό κόσμο των παραμυθιών, η γνωστή έκφραση «Μια φορά κι έναν καιρό…» έχει γαλουχήσει και οιστρηλατήσει γενιές παιδιών, σε όλα τα μήκη, πλάτη και πέρατα της γης, παρακινώντας τους μικρούς και τρυφερούς αναγνώστες όλου του κόσμου να ταξιδέψουν σε έναν σαγηνευτικό και φανταστικό κόσμο και να γνωρίσουν τους αγαπημένους ήρωες των παραμυθιών.
Πολλοί είναι οι λόγοι που τα παραμύθια κατέχουν εξέχουσα θέση στη ζωή των ανθρώπων και ιδιαίτερα των μικρών παιδιών. Αρχικά, είναι ένα παράθυρο που ανοίγει νέους ορίζοντες και ένα ερέθισμα για να ασκηθεί ευρύτερα η φαντασία. Μάλιστα, η αφήγηση ιστοριών είναι μια από τις παλιότερες μορφές εκπαίδευσης, που έχει αξιοποιηθεί από ανθρώπους διαφορετικών εθνών και φυλών, με σκοπό να μεταφερθεί από γενιά σε γενιά ο πολιτισμός, η ιστορία και οι παραδόσεις τους. Τα παραμύθια είναι όλες οι μορφές αφήγησης, γραπτές ή προφορικές που έχουν παραδοθεί στις νεότερες γενιές με τα χρόνια. Για αυτό, τα παραμύθια είναι όλες οι μορφές ιστοριών που πάντα υπήρχαν και μεταφέρονται από γενιά σε γενιά.
Το παραμύθι, αν και αποτελεί μια φανταστική ιστορία, προσφέρει ηθική εκπαίδευση, και είναι ένα μέσο που (πρέπει να) χρησιμοποιείται για την οικοδόμηση υγιών, ακέραιων και πλήρων χαρακτήρων και προσωπικοτήτων. Τα παραμύθια είναι μια πλούσια πηγή υλικού και ένα σημαντικό μέρος, το οποίο μπορεί να στηρίξει την ανάπτυξη ενός παιδιού, ιδιαίτερα σε επίπεδο συνείδησης και ηθικής ανάπτυξης.
Όσον αφορά σε μαθητές μειονοτήτων, μέσω των παραμυθιών σε σχολεία που χρησιμοποιούν τη γλώσσα του κυρίαρχου πληθυσμού ως γλώσσα διδασκαλίας, οι μαθητές (όπως οι Ρομά, για παράδειγμα) μαθαίνουν για μια «ξένη» κουλτούρα αντί για τη δική τους. Μάλλον ο στόχος μάθησης του δικού τους πολιτισμικού κεφαλαίου, στο σχολείο, παραμένει ανέφικτος, εξαναγκάζοντας τους μαθητές Ρομά όχι μόνο να αποξενώνονται από τη δική τους κουλτούρα, αλλά και να δυσκολεύονται να αυτοπροσδιοριστούν μέσω του δικού τους πολιτισμού. Ως εκ τούτου, είναι σημαντικό να καταστεί ο πολιτισμός των Ρομά ισοδύναμος με άλλους πολιτισμούς, και αυτό μπορεί να επιτευχθεί, εν μέρει, και με τη συμπερίληψη των παραμυθιών των Ρομά στο σχολικό πρόγραμμα.
Το παραμύθι αυτό, που λόγω και της πλούσιας εικονογράφησής του μάλλον είναι αρκετά ελκυστικό (τουλάχιστον οπτικά), μπορεί να αξιοποιηθεί και ως ένα απλό εγχειρίδιο για τη γνωριμία με άλλες ευρωπαϊκές γλώσσες και το αλφάβητό τους. Γενικά, μέσα από αυτήν την πολύγλωσση προσπάθεια μπορεί να αναδειχθεί η οικουμενικότητα και η σημαντικότητα της ρόμικης πνευματικής κληρονομιάς ως ενός πολιτισμού δόρατος που θα αφήσει το βαρύ αποτύπωμά του στην ευρωπαϊκή οικογένεια, με λάφυρα και παρακαταθήκη τη συνεργασία, την ισότητα, τη δικαιοσύνη, την αδελφοσύνη αλλά και το μαγικό λυχνάρι του παραμυθιού και του ανθρωπισμού.
Είναι, μάλλον, σίγουρο πως η συμμετοχή σε προγράμματα Erasmus μόνο θετικό αντίκτυπο έχει για όλους τους εμπλεκόμενους, σχολείο, εκπαιδευτικούς, μαθητές, πόσο, δε, για μαθητές Ρομά, τους οποίους έχουμε «παιδαγωγικό χρέος» να προσπαθούμε να ομορφαίνουμε, να γλυκαίνουμε και να χρωματίζουμε τον «ασπρόμαυρο κόσμο» τους. Και αυτό μπορεί να πραγματοποιηθεί και μέσα από ένα απλό πολύγλωσσο παραμύθι, για να μπορούν και οι ευρωπαίοι μαθητές Ρομά να αισθάνονται ότι ο πολιτισμός τους είναι βαρύτιμος όπως και οι άλλοι κυρίαρχοι ευρωπαϊκοί πολιτισμοί. Και τέλος οι μαθητές Ρομά μέσω αυτού του αφηγηματικού γλωσσικού πλουραλισμού είναι πολύ πιθανό να αγαλλιάζουν, καθώς περπατούν, κινούνται και…χορεύουν σε έναν παραμυθένιο κόσμο, γαρνιρισμένο με …ομορφιά, χαμόγελα, αισιοδοξία, μαγεία και φαντασία ονειρική…
Διαβάστε το παραμύθι παρακάτω…