Παρέα θα γνωρίσουμε τις ομορφιές, και την ιστορία του, και στο κλείσιμο του άρθρου, σας υπόσχομαι ότι θα έχετε στην σκέψη σας, τα καταπράσινα βουνά, τους ήχους από τα γάργαρα νερά, την φρεσκάδα του αέρα, και τις μυρωδιές από τα αιωνόβια δέντρα.
Για την ονομασία του χωριού υπάρχουν δυο εκδοχές, η πρώτη ότι το όνομα έχει σλαβική ρίζα και σημαίνει τόπος ευήλιος , και η δεύτερη εκδοχή του, φαίνεται ότι έχει τις ρίζες στις προφορικές παραδόσεις και μάλλον οφείλετε στον Απόστολο Κλεώπα (μαθητή του χριστού) που είχε περάσει από την περιοχή, και έκτισε έναν ναό στην σημερινή θέση του χωριού. Απομεινάρια από την αρχαία κατοίκηση του χωριού έχουν εντοπιστεί στην τοποθεσία Κεραμιδιάδες από την δεξιά όχθη του Εύηνου μέχρι το ναό της Παναγίας. Στην ευρύτερη περιοχή έχουν βρεθεί νομίσματα από την Ελληνιστική αλλά και από την Ρωμαϊκή εποχή, μια επιγραφή που αναγραφεί την φράση «ΛΥΚΟΡΜΑ ΧΑΙΡΕ», ένα χρυσό φίδι καθώς και αρκετούς τάφους που πιστοποιούν την υπάρξει του ανθρώπου στην περιοχή από τα παλαιά χρόνια. Ιστορικές πήγες αναφέρουν ότι το χωριό είχε καταστραφεί πολλές φορές στο μακρινό παρελθόν και οι κάτοικοι αναγκάζονταν να το εγκαταλείψουν. Το ίδιο συνέβηκε και την περίοδο της οθωμανικής κυριαρχίας που οι άνθρωποι έφευγαν καθώς δεν μπορούσαν να πληρώσουν του τεράστιους φόρους που υπέβαλλαν οι Τούρκοι.
Την περίοδο της τουρκοκρατίας όμως πολλοί Κλεπαίτες έδωσαν την ζωή τους για την ανεξαρτησία της Ελλάδας. Λόγω της μορφολογίας του εδάφους οι κάτοικοι του χωριού συνείσφεραν δίνοντας πολεμοφόδια, στους σκλαβωμένους Έλληνες και προστασία κρύβοντας τους στα σπηλαία της περιοχής. Τα σπήλαια τα χρησιμοποιούσαν σαν κρησφύγετα και μέσα από αυτά οργανώνονταν οι επιθέσεις προς τους Τούρκους. Οι κλεπαίτες με αρχηγούς τον Κωνσταντή Πρωτόπαπα (Κοτίνη) και τον Παπαχαράλαμπο Κλεπαγίτη πρωτοστάτησαν και το Καπετανιλίκι των Κραβάρων περιήλθε στον Καπετάν Σιαφάκα από την Αρτοτίνα. Την εποχή της κατοχής πάλι το χωριό έδειξε μεγάλο ηρωισμό προχωρώντας στην εθνική αντίσταση πάρα πολλοί κάτοικοι του χωρίου, μεγάλη μορφή της εποχής ο Πρωτοκαπετάνιος του Ελλάς Καπετάν Κικίτσας (Σαράντης Πρωτόπαπας). Μετά την απελευθέρωση το χωριό ανήκε στην επαρχεία Κραβάρων. Στην συνέχεια των χρόνων το 1833 ανήκε στην επαρχεία της Ναυπακτίας, το 1835 στον Δήμο Αραχόβης, το 1836 στον Δήμο Προσχίου, το 1868 στον Δήμο Κλεπαίδος, μετά έγινε κοινότητα Κλεπάς και με την συνένωση των κοινοτήτων (Καποδίστρια) ανήκει πια στον Δήμο Πλατάνου.
Ο χείμαρρος Μέγα ρέμα χωρίζει την Κλεπά σε δυο συνοικίες , την Άνω και την Κάτω Κλεπά. Η Άνω Κλεπά ακουμπά στο βουνό Κοκκινιάς και η Κάτω Κλεπά στις δυτικές πλαγιές του βουνού Ξεροβούνι. Το υψόμετρο του χωριού ορίζεται περίπου στα 780μ. Όσες είναι οι συνοικίες του χωριού τόσες είναι και οι ενορίες. Η πρώτη της κάτω συνοικίας έχει τους Παμμέγιστους Ταξιάρχες, μια πανέμορφη εκκλησία που εδώ θα δείτε ένα μοναδικής ομορφιάς ξυλόγλυπτο τέμπλο και μάλιστα αναγραφεί ημερομηνία 1901 πιθανή χρονιά κατασκευής του ναού. Στην εκκλησία μην ξεχάσετε να δείτε και παλαιό ευαγγέλιο έκδοσης 1760. Η δεύτερη στην Άνω συνοικία είναι ηεκκλησία του Μεγαλομάρτυρος Αγίου Γεωργίου που φαίνεται ότι κτίστηκε το 1938 σε αντικατάσταση παλαιοτέρου ναού που κάηκε το 1828 και ξαναχτίστηκε στις αρχές του 20ου αιώνα στο πλάτωμα πάνω από τον σημερινό ναό. Ανάμεσα στις δυο συνοικίες θα συναντήσετε και τον πανέμορφο ναό του Αγίου Βλάσιου.
Έξω όμως από το χωριό ο επισκέπτης μπορεί να κάνει μοναδικές πεζοπορίες και να βρεθεί σε εκπληκτικής ομορφιάς σημεία. Υπάρχουν πολλά εξωκλήσια σε τοποθεσίες μαγικές λες και οι άγιοι ορίσαν τα σημεία τους στον χάρτη, ώστε να τα προστατεύουν με την παρουσία τους. Το εξωκλήσι του Αϊ-Γιάννη του προδρόμου βρίσκεται σε μια τοποθεσία βγαλμένη από παραμύθι. Θα αντικρίσετε αιωνόβια πλατάνια, που φιλοξενούν κάτω από τα φύλλα τους έναν χώρο αναψυχής για να ξεκουραστείτε και να χαλαρώσετε. Επιπλέον εδώ θα δείτε και μια σπηλιά που βγαίνει από τα σπλάχνα της νερό. Στην κάτω Κλεπά θα συναντήσετε το όμορφο εξωκλήσι του Αγίου Αθανάσιου και αυτός χτισμένος αναμεσά σε πανάρχαιους Δρυς. Χτισμένο πάνω σε λόφο θα συναντήσετε στον κάτω μαχαλά στην άκρη του Ξεροβουνίου το παραδοσιακό εξωκλήσι του Αϊ-Λια με μια μοναδική θεά προς τα γύρω βουνά και τα Βαρδούσια όρη. Το γραφικό εξωκλήσι της Αγίας Παρασκευής στην κορυφή του Άνω μαχαλά στην κατάληξη της μεγάλης ράχης και το εξωκλήσι της Μεταμόρφωσης του Σωτήρα λίγο πιο κάτω. Ιδιαίτερη αναφορά στην Παναγίτσα που χτίστηκε το 1811 και βρίσκεται κάτω από τους Αγίους Ταξιάρχες θεωρείται ένα από τα αρχαιοτέρα του χωριού. Στις βόλτες σας θα εντοπίσετέ επίσης τα εξωκλήσια του Αϊ-Βλάση, και του Αγίου Γεωργίου και του Προφήτη Ηλία πραγματική αετοφωλιά στον άνω μαχαλά, του Αγίου Δημήτριου, του Αγίου Κωνσταντίνου στον κάτω μαχαλά.
Από τα πιο όμορφα αξιοθέατα του χωριού βρίσκεται στα στενά της Κλεπάς ένα πανέμορφο αλλά γεμάτο ιστορία πέτρινο γεφύρι με την ομώνυμη ονομασία γεφύρι των Στενών. Στα παλαιά χρόνια η αξία του ήταν μοναδική καθώς έφερνε σε επικοινωνία τους κατοίκους του χωριού με τα απέναντι χωριά Κρυονέρια, Ελατόβρυση κ.α.. Η στενότητα του ποταμού Εύηνου στο συγκεκριμένο σημείο οδήγησε στην κατασκευή του περίπου το 1885, και αποτελούσε την πύλη εισόδου από την Ευρυτανία στην Αιτωλία. Το γεφύρι έχει χαμηλωμένο τόξο και το άνοιγμα της φτάνει 10,42μ. και το πλάτος του είναι στα 3,04μ.. Το 1890 το επισκέφτηκε ο γνωστός λογοτέχνης Ανδρέας Καρκαβίτσας που μας έδωσε πολλές πληροφορίες μέσα από τα κείμενα του. Το μνημείο πλέον έχει χαρακτηριστεί με ΦΕΚ νεότερο μνημείο και αποτελεί δείγμα παραδοσιακής τεχνικής της γεφυροποιίας στην περιοχή. Πάνω από το γεφύρι υπάρχουν τα απρόσιτα βράχια της Αποκλείστρας της Κλεπάς που την περίοδο της τουρκοκρατίας πολλοί κάτοικοι κρύβονταν γλυτώνοντας από τους Τούρκους. Τώρα πλέον εδώ συναντάς σπάνια αρπακτικά όπως οι αετοί και τα γεράκια. Στην περιοχή Κοκκινιά υπάρχει το σπήλαιο της Γαβαθότρυπαςμε μοναδικούς σταλακτίτες και σταλαγμίτες. Κάνεις δεν πρέπει να χάσει την επίσκεψη στην Δρακοσπηλιά που βρίσκεται στο Ξεροβούνι αλλά και κάνοντας πεζοπορία προς την κορυφή «Κούκουρος» μέσα από μια μοναδική διαδρομή 25 λεπτών μέσα από ελατοδάσος.
Το σημαντικότερο ποτάμι της περιοχής που αξίζει την προσοχή μας, είναι ο Εύηνος. Δημιουργεί τρία μοναδικά φαράγγια στην Κλεπά, στην Κόνισκα και στον Πόρο. Τα νερά στην περιοχή είναι άφθονα και θα συναντήσετε πάρα πολλές πηγές όπως στις περιοχές του Αϊ-Γιάννη, του Γκερμέ, της Μεγάλης Βρύσης, της Βρυσούλας, την βρύση της Μουντονίτσας. Τα νερά ήταν πηγή ζωής και πλούτου στην περιοχή και γι’αυτό συναντούσες τα παλαιοτέρα χρόνια πολλούς νερόμυλους πλέον μπορείτε να επισκεφτείτε ένα από τους τελευταίους νερόμυλους στην περιοχή του Μέγα ρέματος. Αξίζει να βρεθείτε στον ιστορικό βράχο της Κλεπάς ένα περίεργο θέαμα που βράχια που βρίσκονται το ένα πάνω, διπλά ή πίσω από τον άλλο. Μυτερά σαν καρφιά , κοφτερά σαν μαχαίρια, αταίριαστα, όρθια, πλαγιαστά, κρεμαστά. Τα χρόνια της ελληνικής επανάστασης πολλοί κάτοικοι των γύρω περιοχών κρύβονταν από τον κατακτητή. Αξίζει να δείτε τις Αερότρυπες στην Μεγάλη Σάρα και την Αχνότρυπα κοντά στο εξωκλήσι του Αϊ-Λιά.
Ο δραστήριος Σύλλογος Κλεπαϊτών Αθήνας προσπαθεί να αναβιώσει παλαιά έθιμα, χειμώνα καλοκαίρι, και να ζωντανέψει το χωριό κάνοντας γνωστά τα ήθη και τις παραδόσεις που κινδυνεύουν να εκλείψουν καθώς και να πιέσουν να λυθεί άμεσα το μεγάλο πρόβλημα του χωριού, που είναι οι κατολισθήσεις και η υποχώρηση του εδάφους. Οραματιστής και αγωνιστής του εγχειρήματος, ο Δημήτριος Στάικος, που θέλω να ευχαριστώ και προσωπικά, για την άμεση βοήθεια του στην παροχή υλικού, για την γραφή του συγκεκριμένου άρθρου. Η επίσκεψη στο πανέμορφο χωριό της Κλεπάς όπως σας υποσχέθηκα στην αρχή του άρθρου μου, θα σας γεμίσει την ψυχή σας με μοναδικές εικόνες και αρώματα. Φεύγοντας από την Κλεπά θα θυμάστε την μοναδική φιλοξενία των κάτοικων, τους ήχους από τα νερά που χωρίζουν το χωριό στα δυο, τα πανέμορφα δάση που το περικυκλώνουν, τα αρώματα από τα αγριολούλουδα, τα πανέμορφα εξωκλήσια, που στέκουν σε σημεία μοναδικής θέας σε ολόκληρη την γύρω περιοχή, και στους ήχους από τα σπάνια αρπακτικά και πουλιά που σχίζουν τον καταγάλανο ουρανό της.
Σύνταξη κειμένου: Δημοσθένης Ζιούλας
Επιμέλεια κειμένου: Ελευθερία Σακελλαρίου
