Tο Αγρίνιο έγινε μία από τις πιο βιώσιμες πόλεις για πεζούς στην Ελλάδα. Οι εκτεταμένες πεζοδρομήσεις που έχουν συμβεί τα τελευταία χρόνια έχουν αλλάξει την όψη της πόλης. Η ιστορία της πολεοδομία της, το σχέδιο για τη μείωση της χρήσης αυτοκινήτου και οι αντιδράσεις.
Η Αθήνα είναι μια πόλη που αντιμετωπίζει τεράστια προβλήματα όσον αφορά την κίνηση των πεζών στους δρόμους της. Πολύ στενά πεζοδρόμια πάνω στα οποία υπάρχουν δέντρα ή σκάλες, αυτοκίνητα παρκαρισμένα πάνω σε μπάρες αναπήρων, διαβάσεις που δεν λαμβάνονται υπόψιν από τους οδηγούς.
Το πρόβλημα είναι ακόμη μεγαλύτερο στο κέντρο της πόλης, όπου οι πεζόδρομοι είναι μετρημένοι στα δάχτυλα του ενός χεριού. Αυτή η κατάσταση, όμως, δεν συμβαίνει παντού, καθώς υπάρχει μια σειρά επαρχιακών πόλεων που έχουν αποφασίσει να το δώσουν και πάλι πίσω στους πεζούς. Μία από αυτές είναι και το Αγρίνιο.
Το Αγρίνιο, σύμφωνα με την τελευταία απογραφή του 2021, έχει πληθυσμό της τάξης των 62 χιλιάδων κατοίκων, ένα νούμερο που την καθιστά μέρος της λίστας με τις 15 μεγαλύτερες πόλεις της Ελλάδας. Κατά τους ιστορικούς, η περιοχή άρχισε να κατοικείται ήδη από την τέταρτο αιώνα π.Χ, εξαιτίας των εύφορων εδαφών που βρέχονταν από τα νερά του Αχελώου ποταμού.
Αγρίνιο, η πόλη του καπνού
Μέσα στα χρόνια, όμως, έπεσε στην αφάνεια. Κατά την Τουρκοκρατία άρχισε να επανακατοικείται, ενώ είναι μία από τις πρώτες πόλεις που απελευθερωθήκαν από τους Οθωμανούς, τον Ιούνιο του 1821, στη Μάχη του Βραχορίου. Μεγάλο αστικό κέντρο, όμως, έγινε πολύ αργότερα. Σε αυτό συνέβαλε τα μέγιστα η μεγάλη παραγωγή καπνού που υπήρχε στην περιοχή για δεκαετίες.
Λίγα λεπτά μακριά από την κεντρική πλατεία της πόλης υπάρχει μέχρι σήμερα το ιστορικό κτίριο των Καπναποθηκών των Αφών Παπαστράτου. Πρόκειται για ένα εντυπωσιακό οικοδόμημα 1.800 τετραγωνικών μέτρων, μέσα στο οποίο γινόταν τόσο η αποθήκευση όσο και η επεξεργασία του καπνού.
Ο χώρος μπορεί να μην είναι προσβάσιμος στο κοινό, ωστόσο, αν φτάσει κανείς κοντά του θα δει ότι υπάρχουν ακόμη μέσα πολλά παλιά εργαλεία και μηχανές που λειτουργούσαν για αυτό τον σκοπό. Τα τελευταία χρόνια μάλιστα έχει δημιουργηθεί το ψηφιακό Μουσείο Καπνού Αγρινίου, στο οποίο υπάρχουν φωτογραφίες ντοκουμέντα αλλά και πλήθος πληροφοριών σχετικά με το πώς η συγκεκριμένη πόλη ταυτίστηκε με το εν λόγω προϊόν στο πέρασμα των χρόνων.
Το ασπρόμαυρο φωτογραφικό υλικό που μπορεί να βρει κανείς στην ψηφιακή πλατφόρμα του μουσείο δεν έχει καμία σχέση με τη σημερινή μορφή της πόλης. Μιας πόλης αστικής και εξαιρετικά πυκνοκατοικημένης. Η απότομη αύξηση του πληθυσμού, ο οποίος ερχόταν κυρίως από τις τριγύρω αγροτικές περιοχής, δημιούργησε ένα τεράστιο ζήτημα σχετικά με την κίνηση των πεζών στους δρόμους του.
Οι εκτεταμένες πεζοδρομήσεις στο κέντρο της πόλης
Την τελευταία δεκαετία, όμως, τα πράγματα δείχνουν να έχουν αλλάξει και πια το Αγρίνιο είναι από τις λίγες μεγάλες επαρχιακές πόλεις στην Ελλάδα που έχει καταφέρει να πεζοδρομήσει ένα σημαντικό μέρος του κέντρου του. Αυτό το αντιλαμβάνεται κανείς κάνοντας ακόμη και μικρή βόλτα σε αυτό.
Όλοι οι δρόμοι γύρω από την κεντρική πλατεία είναι πεζοδρομημένοι και το κυριότερο: ήσυχοι από τα αυτοκίνητα και τον θόρυβο που προκαλούσαν. Η πεζοδρόμηση, μάλιστα, φαίνεται ότι επεκτείνεται ολοένα και περισσότερο, με τις εργασίες βέβαια να είναι ακόμη σε εξέλιξη.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, στόχος είναι να πεζοδρομηθεί και να γίνει ασφαλές προς τους πεζούς μια αστική έκταση συνολικού μήκους που ξεπερνά το ένα τετραγωνικό χιλιόμετρο. Αυτό που προκαλεί εντύπωση είναι ότι σε κάθε κυκλοφοριακό κόμβο υπάρχουν μεγάλες μπάρες διάβασης για ΑΜΕΑ, ενώ σε ολόκληρο το δίκτυο έχουν τοποθετηθεί όδευση ατόμων με μειωμένη όραση.
Οι αλλαγές αυτές, όπως εξηγούν άνθρωποι που ζουν και κινούνται στην πόλη καθημερινά, έχει βελτιώσει αρκετά το επίπεδο ζωής. Την ίδια άποψη, όμως, δεν έχουν και οι οδηγοί, οι οποίοι εξαιτίας των έργων αλλά και των εκτεταμένων πεζοδρομήσεων θεωρούν ότι έτσι αυξάνεται η κίνηση στους τριγύρω δρόμους. Αντιδράσεις, επίσης, υπήρξαν τόσο από τον εμπορικό σύλλογο όσο και από τους ταξιτζήδες, οι οποίες, ωστόσο, κάμφθηκαν στο πέρασμα των χρόνων.
Δεν είναι λίγοι βέβαια και εκείνοι που λένε ότι έτσι πολλοί μεσίτες έχουν βρει την ευκαιρία για να αυξήσουν τις τιμές των ακινήτων που βρίσκονται κοντά στους πεζόδρομους. Η πλειοψηφία τους, όμως, υποστηρίζει ότι αυτές οι κινήσεις κάνουν καλό στην πόλη.
«Μπορούμε πολύ πιο άνετα τώρα να πάμε μια βόλτα με τα εγγόνια μας. Αν ερχόσουν πριν από μερικά χρόνια θα έβλεπες ότι τα αυτοκίνητα μάς είχαν καβαλήσει» λέει ένας ηλικιωμένος που κάθεται σε μία από τις καφετέριες του κέντρου και απολαμβάνει τον μεσημεριανό ήλιο.
Η κίνηση στην πόλη αυξάνεται το απόγευμα, ιδιαίτερα τις μέρες που τα εμπορικά καταστήματα είναι ανοιχτά. Οι πεζόδρομοι γεμίζουν με κόσμο που βγαίνει για να κάνει τη βόλτα του. Το μόνο που μπορεί να ακούσει κανείς είναι οι φωνές των πεζών. Ούτε αυτοκίνητα, ούτε στενά πεζοδρόμια, ούτε τίποτα. Μια βιώσιμη πόλη για τους κατοίκους της.
