Επίδομα μητρότητας για εννέα μήνες θα λάβουν από τις αρχές του 2024 οι αυτοαπασχολούμενες και οι αγρότισσες σύμφωνα με διάταξη που περιλαμβάνεται στο ασφαλιστικό νομοσχέδιο.
Η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης προχωράει στην κάλυψη του συνόλου των ασφαλισμένων ανεξάρτητα από το ταμείου που ανήκουν, δίνοντας οικονομική ενίσχυση που αγγίζει τις 7.000 ευρώ σε περίπου 4.000- 5.000 αυτοαπασχολούμενες και αγρότισσες.
Το επίδομα μητρότητας είναι ίσο με τον κατώτατο μισθό, σήμερα ανέρχεται σε 780 ευρώ και καταβάλλεται για 9 μήνες από έξι που ήταν.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η διάταξη θα προβλέπει την χρήση των επιπλέον τριών μηνών και από τις υπόλοιπες μητέρες, άλλων ασφαλιστικών ταμείων, όπως ΕΔΟΕΑΠ, π. ΤΑΥΤΕΚΩ, π. ΕΤΑΑ, ΕΤΑΠ ΜΜΕ και τις έμμισθες δικηγόρους.
Με την χορήγηση του δικαιώματος ειδικής παροχής προστασίας μητρότητας στις αυτοαπασχολούμενες και τις αγρότισσες, ολοκληρώνεται η προσπάθεια προστασίας της μητρότητας για το σύνολο των ασφαλισμένων του e-ΕΦΚΑ, που ξεκίνησε η κυβέρνηση κατά την προηγούμενη τετραετία, με την επέκταση του 9μηνου στις μισθωτές του ιδιωτικού τομέα.
Το δικαίωμα είναι μερικώς μεταβιβάσιμο και στον έτερο γονέα, ώστε να μπορούμε να αναφερόμαστε πλέον σε συνολική προστασία της γονεϊκότητας.
Ειδικότερα, με την προτεινόμενη διάταξη, όλες οι νέες μη μισθωτές, ασφαλιστικά ενήμερες μητέρες θα λαμβάνουν μηνιαίο επίδομα μητρότητας ύψους 780 ευρώ (κατώτατος μισθός) για 9 μήνες.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΦΚΑ, το 2022 υπεβλήθησαν περίπου 2700 αιτήσεις από αυτοαπασχολούμενες και 1.000 αγρότισσες για επίδομα τοκετού και λοχείας, ενώ κατά την διάρκεια του 2023 έως και το Σεπτέμβριο 2.900 αιτήσεις από μη μισθωτές και 600 από αγρότισσες.
Επιπλέον, το επίδομα μητρότητας για εννέα μήνες θα λαμβάνουν και οι μισθωτές ασφαλισμένες, οι οποίες έως σήμερα αποκλείονταν λόγω διαφορετικών κανόνων των πρώην Ταμείων τους όπως ασφαλισμένες π. ΤΑΥΤΕΚΩ, έμμισθες ασφαλισμένες π. ΕΤΑΑ, έμμισθες δικηγόροι, ασφαλισμένες ΕΤΑΠ-ΜΜΕ.
Θα το παίρνουν δηλαδή όλες οι μισθωτές μητέρες του ΕΦΚΑ είτε έχουν ασφάλιση στο πρώην ΙΚΑ ή σε ταμειο που εντάχθηκε ή συγχωνεύτηκε στο ΙΚΑ και κατ’ επέκταση στον ΕΦΚΑ.
Η σχετική διάταξη αναφέρει «Καταβάλλεται το επίδομα μητρότητας εφόσον έχει λάβει επιδότηση για κυοφορία και λοχεία από οποιοδήποτε ενταχθέντα στον e-ΕΦΚΑ Φορέα, Τομέα, Κλάδο ή Λογαριασμό ασφάλισης μισθωτών ή άλλο φορέα ασφάλισης ασθένειας μισθωτών.
Ο χρόνος ασφάλισης, που έχει διανυθεί από την έναρξη ισχύος των διατάξεων του άρθρου, θεωρείται χρόνος ασφάλισης στον Κλάδο Ασθένειας σε είδος και σε χρήμα των ενταγμένων στον e-ΕΦΚΑ φορέων, τομέων, κλάδων και λογαριασμών ή στον οικείο φορέα ασφάλισης ασθένειας».
Σύμφωνα με τον υπουργό Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης Άδωνι Γεωργιάδη, μέσω της εν λόγω διάταξης ολοκληρώνεται η προσπάθεια προστασίας της μητρότητας για το σύνολο των ασφαλισμένων, καθώς οι μισθωτές του ιδιωτικού τομέα λαμβάνουν ήδη το επίδομα μητρότητας της ΔΥΠΑ – ίσο με τον κατώτατο μισθό – για εννέα μήνες, ενώ ανάλογη παροχή λαμβάνουν και οι μισθωτές του δημοσίου τομέα.
Σημειώνεται ότι οι εργαζόμενες στον ιδιωτικό τομέα λαμβάνουν το ειδικό επίδομα προστασίας της μητρότητας ίσο με τον κατώτατο μισθό, για 9 μήνες, οι αυτοαπασχολούμενες γυναίκες άμεσα ασφαλισμένες του τ. ΟΑΕΕ και οι αντίστοιχες επαγγελματίες γιατροί, δικηγόροι και μηχανικοί του τ. ΕΤΑΑ λαμβάνουν μηνιαίο επίδομα μητρότητας ύψους 150 ευρώ για διάστημα τεσσάρων μηνών, ενώ οι αγρότισσες δεν λαμβάνουν καμία αντίστοιχη παροχή.
Με τη θεσμοθέτηση του μέτρου, χιλιάδες ελεύθερες επαγγελματίες και αγρότισσες που θα γεννήσουν εντός του 2024 θα λάβουν τουλάχιστον τα 780 ευρώ του κατώτατου μισθού όπως ισχύει σήμερα, για διάστημα 9 μηνών.
Για να χορηγηθεί όμως το επίδομα αυτό στις μητέρες θα πρέπει να πληρούν τις παρακάτω προϋποθέσεις:
Να υπάρχει ταμειακή ενημερότητα και ασφαλιστική ικανότητα για παροχές ασθένειας κατά την ημερομηνία του τοκετού.
Να μη δικαιούται η αιτούσα επίδομα μητρότητας από άλλο ασφαλιστικό οργανισμό.
Πρόκειται για μια ανταποδοτική παροχή και η χρηματοδότησή της θα συνδεθεί με μια εισφορά υπέρ της γονεϊκότητας.
Για τους αυτοαπασχολούμενους και τους επαγγελματίες, η εισφορά αυτή υπάρχει ήδη, αναμένεται να χρησιμοποιηθεί η ειδική εισφορά υπέρ ανεργίας, της τάξης των 10 ευρώ ανά μήνα, που καταβάλλουν ήδη οι μη μισθωτοί των τέως ταμείων ΟΑΕΕ και ΕΤΑΑ καθώς και το αποθεματικό που από το 2011 έχει δημιουργηθεί.
Εκτιμάται δε, ότι σε αυτόν τον ειδικό λογαριασμό που έχει δημιουργηθεί στη Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης (ΔΥΠΑ) υπάρχουν ήδη άνω των 300 εκατ. ευρώ, μέρος των οποίων θα μπορούσαν να χρηματοδοτήσουν την ειδική παροχή μητρότητας, από τις αρχές του 2024 και εφεξής.
Όσον αφορά στην περίπτωση των αγροτών, δεν υπάρχει κάποια αντίστοιχη εισφορά και εξετάζεται η επιβολή μελλοντικής εισφοράς 2-3 ευρώ, προκειμένου για λόγους ισότητας να μην χρηματοδοτείται από τον κρατικό προϋπολογισμό.
Υπενθυμίζεται ότι, με τον νόμο 4997/2022, θεσπίστηκε η χρονική επέκταση της προστασίας της μητρότητας και για τις μισθωτές του ιδιωτικού τομέα, σε αναλογία με την ειδική άδεια ανατροφής που δικαιούνται οι μητέρες εργαζόμενες στο δημόσιο.
Συγκεκριμένα, αυξήθηκε η χρονική διάρκεια της ειδικής άδειας προστασίας της μητρότητας από έξι σε εννέα μήνες για τις μητέρες ασφαλισμένες στον e-ΕΦΚΑ (τ. ΙΚΑ- ΕΤΑΜ), οι οποίες εργάζονται ως μισθωτές με σχέση εργασίας ορισμένου ή αορίστου χρόνου σε επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις του ιδιωτικού τομέα.
