Υψηλότερες συντάξεις μπορούν να εξασφαλίσουν οι ασφαλισμένοι που θα ανοίξουν την πόρτα εξόδου από την αγορά εργασίας έως το τέλος του 2023.
Σύμφωνα με ειδικούς στην κοινωνική ασφάλιση, όποιος αποφασίσει να καταθέσει την αίτηση συνταξιοδότησης του, εφόσον έχει κατά νόμο θεμελιώσει το σχετικό δικαίωμά του, θα πρέπει να γνωρίζει ότι:
-Θα λάβει αυξημένη εθνική σύνταξη 413,76 ευρώ ή 372,38 ευρώ, για 20 χρόνια ασφάλισης (6.000 ΗΑ) ή 15 χρόνια ασφάλισης (4.500 ΗΑ) αντίστοιχα, καθώς έχει υπολογιστεί η αύξηση κατά 7,75%.
-Θα λάβει αυξημένη ανταποδοτική σύνταξη κατά 9,6%, καθώς προσμετράται η προσαύξηση των συνταξίμων αποδοχών του σύμφωνα με τον πληθωρισμό του 2022 (9,6%).
Η συνολική αύξηση της σύνταξης για όσους κάνουν χρήση τού συνταξιοδοτικού τους δικαιώματος την τρέχουσα χρονιά θα είναι σχεδόν 9%, αφού θα λάβουν αύξηση 7,75% στην εθνική τους σύνταξη και 9,6% στην ανταποδοτική τους σύνταξη.
Σύμφωνα με τους ειδικούς, οι συντάξιμες αποδοχές των ασφαλισμένων, που θα αποφασίσουν να εξέλθουν από την αγορά εργασίας το 2024, θα αναπροσαρμοστούν με το ποσοστό πληθωρισμού τού προηγούμενου έτους (2023) που αναμένεται να κυμανθεί μεταξύ 3,5-4%. Έτσι, έως και 31-12-2024 η αναπροσαρμογή των συνταξίμων αποδοχών, θα γίνεται με βάση τον πληθωρισμό τού προηγούμενου έτους του έτους συνταξιοδότησης (2023), ενώ από 1-1-2025 θα γίνεται με βάση τον ετήσιο δείκτη μεταβολής των μισθών της ΕΛΣΤΑΤ.
Το ποσοστό της αύξησης, συνεπώς, μαζί με το μικρό ποσοστό τής διόρθωσης για το 2023 (μέχρι μισή μονάδα του ΑΕΠ) δεν φαίνεται να ξεπερνά σωρευτικά το 4%.
Από 1-1-2025 οι νέες συντάξεις αναμένεται να είναι ακόμη χαμηλότερες, αφού ο πληθωρισμός θα κινηθεί (όπως φαίνεται μέχρι σήμερα) σε χαμηλότερα επίπεδα.
Επίσης το γεγονός ότι από 1-1-2025 οι συντάξιμες αποδοχές θα αναπροσαρμόζονται κατ’ έτος με βάση τον δείκτη μεταβολών των μισθών και όχι των πληθωρισμό, εκτιμάται ότι θα επηρεάσει επίσης προς τα κάτω το τελικό συνταξιοδοτικό αποτέλεσμα.
Απαιτούμενες προϋποθέσεις
Επισημαίνεται ότι σημεία κλειδιά για την συνταξιοδότηση πριν τα 62 (με πλήρη ή μειωμένη σύνταξη) είναι η θεμελίωση 25ετίας, η ύπαρξη ανήλικου τέκνου την περίοδο 2010-2015 καθώς και η εξαγορά πλασματικών ετών.
Για να εφαρμοστούν αυτές οι ευνοϊκές-μεταβατικές διατάξεις πρέπει να ισχύει μια εκ των ακολούθων δύο προϋποθέσεων:
α) να είναι «παλαιοί» ασφαλισμένοι (προ του 1993),
β) να έχουν θεμελιώσει τις ελάχιστες προϋποθέσεις ως προς τα έτη ασφάλισης την τριετία 2010-12.
Τα ενδιαφέρον με τις ισχύουσες ρυθμίσεις είναι ότι μπορούν οι ασφαλισμένοι να επιτύχουν αυτές τις προϋποθέσεις:
- Είτε με την αναγνώριση πλασματικών αιτών, ακόμη και μέσα στο 2023, και να πάνε τα εν λόγω έτη να «κουμπώσουν» πίσω στο χρόνο έτσι ώστε να συμπληρωθούν οι αναγκαίες προϋποθέσεις ως προς τον ελάχιστο χρόνο ασφάλισης. Κατ αυτόν τον τρόπο κατοχυρώνεται ένα πιο ευνοϊκό καθεστώς αναφορικά με την ηλικία συνταξιοδότησης.
- Είτε, στις περιπτώσεις διαδοχικής ασφάλισης, ο απασχολούμενος να ζητήσει να εξεταστεί η αίτησή τους με τις παλαιές διατάξεις των μισθωτών του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα, καίτοι τελευταίος ασφαλιστικός φορέας είναι ο ΟΓΑ, ο ΟΑΕΕ κ.α. Πρώην ταμεία που δεν προέβλεπαν ευνοϊκές διατάξεις για μειωμένη σύνταξη, σύνταξη με ανήλικο, με 35ετία ή προ του 60ού έτους της ηλικίας
Οι 8 «τυχερές» κατηγορίες
Οι «τυχερές» κατηγορίες ασφαλισμένων οι οποίες έχουν το δικαίωμα για σύνταξη πριν τα 62 για εφέτος είναι οι παρακάτω:
- Για τους ασφαλισμένους του ΙΚΑ που είχαν κατοχυρώσει δικαίωμα έως το 2012 με συμπληρωμένες, ακόμη και με εξαγορά πλασματικών ετών, τις 10.500 ημέρες ασφάλισης και επεδίωκαν να αποχωρήσουν με 35ετία στο αντίστοιχο όριο ηλικίας, η δυνατότητα εξόδου δίνεται αν έχει συμπληρωθεί κι εδώ το αντίστοιχο όριο που ανάλογα με την περίπτωση φτάνει μέχρι τα 61 έτη και 6 μήνες.
- Γονείς σε Δημόσιο, ΔΕΚΟ, Ταμεία τραπεζών και ΙΚΑ:
Ειδικά όρια ηλικίας ισχύουν και το 2023 για γονείς, άνδρες και γυναίκες, με δικαίωμα «εξόδου» ακόμη και στα 50 και έως τα 58, εφόσον βέβαια είχαν στο παρελθόν κατοχυρώσει δικαίωμα συνταξιοδότησης.
Κομβικό ρόλο σε αυτή την περίπτωση βέβαια παίζει το πότε ενηλικιώθηκε το παιδί.
Α) Συνταξιοδότηση με 25ετία και ανήλικο τέκνο. Οι γονείς ανηλίκων (άνδρες και γυναίκες) και οι τρίτεκνοι και άνω ασφαλισμένοι του Δημοσίου και οι μητέρες και οι χήροι πατέρες ασφαλισμένοι στα Ταμεία των ΔΕΚΟ – τραπεζών που είχαν κατοχυρωμένο δικαίωμα συνταξιοδότησης και επιθυμούσαν να συνταξιοδοτηθούν ανάλογα με το έτος θεμελίωσης στα 50 ή τα 52 ή τα 55 μπορούν να συνταξιοδοτηθούν και μετά την 1η/1/2023.
Σε αυτές τις κατηγορίες ανήκουν:
Μητέρες δημόσιοι υπάλληλοι και υπάλληλοι ΔΕΚΟ – τραπεζών που είχαν συμπληρώσει το 2010 την απαραίτητη 25ετία και υπήρχε παράλληλα ανηλικότητα τέκνου.
Γονείς (άνδρες – γυναίκες) δημόσιοι υπάλληλοι και μητέρες υπάλληλοι ΔΕΚΟ – τραπεζών που είχαν συμπληρώσει το 2011 την απαραίτητη 25ετία ακόμη και με εξαγορά πλασματικών ετών και υπήρχε παράλληλα ανηλικότητα τέκνου.
Γονείς (άνδρες – γυναίκες) δημόσιοι υπάλληλοι και μητέρες υπάλληλοι ΔΕΚΟ – τραπεζών που είχαν συμπληρώσει το 2012 την απαραίτητη 25ετία ακόμη και με εξαγορά πλασματικών ετών και υπήρχε παράλληλα ανηλικότητα τέκνου.
Τρίτεκνοι και άνω (άνδρες – γυναίκες) δημόσιοι υπάλληλοι (ακόμη και με εξαγορά πλασματικών ετών από τα τέκνα) και τρίτεκνες μητέρες υπάλληλοι ΔΕΚΟ – τραπεζών που είχαν συμπληρώσει το 2011 την απαραίτητη 20ετία.
Τρίτεκνοι και άνω (άνδρες – γυναίκες) δημόσιοι υπάλληλοι και τρίτεκνες μητέρες υπάλληλοι ΔΕΚΟ – τραπεζών που είχαν συμπληρώσει το 2011 την απαραίτητη 20ετία ακόμη και με εξαγορά πλασματικών ετών.
Τρίτεκνοι και άνω (άνδρες – γυναίκες) δημόσιοι υπάλληλοι και τρίτεκνες μητέρες υπάλληλοι ΔΕΚΟ – τραπεζών που είχαν συμπληρώσει το 2012 την απαραίτητη 20ετία ακόμη και με εξαγορά πλασματικών ετών.
Β) Γονείς με 5.500 ημέρες ασφάλισης και ανήλικο. Οι μητέρες και οι χήροι πατέρες ανήλικων τέκνων του ΙΚΑ των Ταμείων των ΔΕΚΟ – τραπεζών που είχαν κατοχυρωμένο δικαίωμα συνταξιοδότησης έχοντας συμπληρώσει 5.500 ημέρες ασφάλισης και ταυτόχρονα ανηλικότητα μπορούν να συνταξιοδοτηθούν και μετά την 1/1/2023 ανάλογα με το όριο ηλικίας, όπως αυτό ρυθμίστηκε με βάση τον ν. 4336/2015.
Σε αυτές τις κατηγορίες ανήκουν:
-Μητέρες που είχαν συμπληρώσει το 2010 συνολικά 5.500 ημέρες ασφάλισης και ανήλικο τέκνο και κατοχύρωσαν έτσι το 50ό έτος τους για μειωμένη σύνταξη και τα 55 για πλήρη.
-Μητέρες που είχαν συμπληρώσει το 2011 συνολικά 5.500 ημέρες ασφάλισης και ανήλικο τέκνο και κατοχύρωσαν έτσι το 52ο έτος τους για μειωμένη σύνταξη και τα 57 για πλήρη.
-Μητέρες που είχαν συμπληρώσει το 2012 συνολικά 5.500 ημέρες ασφάλισης και ανήλικο τέκνο και κατοχύρωσαν έτσι το 55ο έτος τους για μειωμένη σύνταξη και τα 60 για πλήρη.
- Βαρέα και ανθυγιεινά: Νωρίτερα μπορεί να βγουν στη σύνταξη οι ασφαλισμένοι του ΙΚΑ που κατοχυρώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης με 7.500 ημέρες ασφάλισης στο καθεστώς των βαρέων και με συμπληρωμένες, ακόμη και με εξαγορά πλασματικών ετών, τις 10.500 ημέρες ασφάλισης.
- Δημόσιο με 35ετία: Οι ασφαλισμένοι του Δημοσίου που επιθυμούν να συνταξιοδοτηθούν με 35ετία θα πρέπει να έχουν συμπληρώσει έως την 31η Δεκεμβρίου του 2021 τόσο τα 35 έτη ασφάλισης, ακόμη και με εξαγορά πλασματικών ετών, όσο και τα 58 έτη.
Ετσι θα μπορούν να αποχωρήσουν με όριο ηλικίας που ανάλογα με την περίπτωση φτάνει μέχρι τα 61 έτη και 6 μήνες.
- Δημόσιο με 37ετία: Οι ασφαλισμένοι του Δημοσίου, εφόσον είχαν συμπληρώσει 25ετία έως την 31η Δεκεμβρίου του 2010, είχαν τη δυνατότητα συνταξιοδότησης με 37ετία χωρίς όριο ηλικίας, πλην όμως θα πρέπει η 37ετία να έχει συμπληρωθεί ακόμη και με εξαγορά πλασματικών ετών έως την 31η Δεκεμβρίου του 2021. Ετσι ο εν λόγω ασφαλισμένος μπορεί το 2023 να συνταξιοδοτηθεί σε ηλικία 61 ετών και 2 μηνών.
- Δημόσιο με 25ετία: Υπάλληλος, γεννηθείς τον Μάρτιο του 1966, έχει 25 έτη ασφάλισης έως την 31η Δεκεμβρίου του 2011. Μπορεί να συνταξιοδοτηθεί με μειωμένη σύνταξη από τη συμπλήρωση του 56ου έτους της ηλικίας του (Μάρτιος του 2022) κι οποτεδήποτε το επιθυμεί.
- ΕΤΑΑ: Για τους ασφαλισμένους στον ΟΑΕΕ (ΤΕΒΕ, ΤΑΕ, ΤΣΑ) και στο ΕΤΑΑ (Ταμείο Νομικών, ΤΣΑΥ, ΤΣΜΕΔΕ) που είχαν κατοχυρώσει δικαίωμα έως το 2012 με συμπληρωμένα ακόμη και με εξαγορά πλασματικών ετών τα 35 έτη ασφάλισης, το ισχύον όριο που πρέπει να έχει συμπληρωθεί φθάνει μέχρι τα 61 και 9 μήνες.
- ΟΑΕΕ: Για τους ασφαλισμένους επαγγελματίες με ασφάλιση στον ΟΑΕΕ (ΤΕΒΕ, ΤΑΕ, ΤΣΑ) που είχαν κατοχυρώσει δικαίωμα ως το 2012 με συμπληρωμένα ακόμη και με εξαγορά πλασματικών ετών τα 35 έτη ασφάλισης και που επεδίωκαν να αποχωρήσουν στο αντίστοιχο όριο ηλικίας η δυνατότητα εξόδου δίνεται αν έχει συμπληρωθεί κι εδώ το αντίστοιχο όριο που ανάλογα με την περίπτωση φτάνει μέχρι τα 61 και 9 μήνες.
