Γράφει ο Λίνος Υφαντής
Υπήρχε από το 1828 έως τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, 100 χρόνια πριν.
Το έθιμο των αρματωμένων είναι πολύ γνωστό στην Αιτωλοακαρνανία. Υπάρχει στο Αιτωλικό και το Μεσολόγγι κατά το πανηγύρι του Άη Συμιό και στην Αγία Αγάθη κτλ.
Στην λήθη της ιστορίας περιέπεσε όμως ότι το έθιμο αυτό υπήρχε και στο Αγρίνιο, από το 1828 έως τον Α» Παγκόσμιο Πόλεμο περίπου , στην δεύτερη δεκαετία του 20ου αιώνα. Γιορτάζονταν στις 8 Σεπτεμβρίου, στα Γενέσια της Θεοτόκου σε ανάμνηση των γιορτών που έγιναν το 1828. Τότε η Γ’ Εθνοσυνέλευση του Άργους παραχώρησε την γη των Τούρκων που εγκατέλειψαν το Ζαπάντι στους Βραχωρίτες της εποχής. Μάλιστα συνδέεται με την διαμάχη των ντόπιων Βραχωριτών με τους Σουλιώτες, καθώς οι τελευταίοι εμφανίζονταν ως οι διεκδικητές της γης αυτής. Η Γ Εθνοσυνέλευση όμως όρισε να εγκατασταθούν στη Ναύπακτο.
Για να θυμούνται το γεγονός αυτός, μια μέρα πριν, το απόγευμα τη ς 7 Σεπτέμβρη κάθε χρόνου, ομάδες αρματωμένων μετέβαιναν από το Αγρίνιο στο Ναό της Υψηλής Παναγιάς Ζαπαντίου. Εκεί στήνονταν πανηγύρι ανάλογο με αυτά που αναβιώνουν σήμερα στο Μεσολόγγι και Αιτωλικό.
Βέβαια η αφορμή είναι τελείως διαφορετική και έχει να κάνει με την κόντρα Σουλιωτών-ντόπιων Αγρινιωτών. Ίσως για αυτό το λόγο ξεχάστηκε.
Το έθιμο των αρματωμένων διασώζει ο εκδότης και για δεκαετίας πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Αγρινίου την περίοδο του Μεσοπολέμου Μιλτιάδης Τζάνης στο περιοδικό Νέα Εστία (τεύχος 698).
agrinionews.gr