Οι κατσίκες που βόσκουν παράγουν γάλα καλύτερης θρεπτικής και αισθητικής ποιότητας.

Οι παράγοντες που καθορίζουν τη σύνθεση και την περιεκτικότητα σε βιταμίνες του κατσικίσιου γάλακτος έχουν ελάχιστα μελετηθεί.

Στόχος αυτής της μελέτης, τα αποτελέσματα της οποίας δημοσίευσε το ινστιτούτο Inrae της Γαλλίας,  ήταν η σύγκριση της σύστασης των ενώσεων βιταμινών στο κατσικίσιο γάλα ανάλογα με το είδος της προσφερόμενης χορτονομής, τη φυλή των ζώων και την εποχή.

Η μελέτη διεξήχθη σε 28 εμπορικές φάρμες που πραγματοποιήθηκαν με εποχιακή αναπαραγωγή, επιλεγμένες σύμφωνα με το κύριο σύστημα διατροφής των ζώων κατά την περίοδο βόσκησης:  φρέσκο ​​χόρτο (σε βοσκότοπους, σε πράσινες χορτονομές ή και στα δύο), υγρό χόρτο (χόρτο ή ενσίρωση ), ξηρό γρασίδι (σανός από όσπρια, χόρτα ή και τα δύο) ή, τέλος, ενσίρωμα καλαμποκιού. Εξετάστηκε επίσης η ράτσα των κατσικιών (Alpine vs. Saanen). Κάθε αγρόκτημα έγινε αντικείμενο 2 επισκέψεων (την άνοιξη και το φθινόπωρο ), συμπεριλαμβανομένης μιας συνέντευξης για τις συνθήκες παραγωγής γάλακτος και μιας δειγματοληψίας του αποθηκευμένου γάλακτος. Αξιολογήθηκαν οι περιεκτικότητες σε βιταμίνη ( Α, Ε , Β2, Β6 , Β9 , Β12) και καροτενοειδή του γάλακτος, καθώς και οι χρωματικοί δείκτες.

Η φύση της χορτονομής έχει κυρίαρχη επίδραση

Η πλειονότητα των ζωοτροφών στη διατροφή των κατσικιών φάνηκε να είναι ο κύριος παράγοντας που τροποποιεί τις συγκεντρώσεις βιταμινών και καροτενοειδών και τους χρωματικούς δείκτες του γάλακτος.

Το γάλα από κατσίκες που κατανάλωναν φρέσκο ​​χόρτο ήταν πιο πλούσιο σε α-τοκοφερόλη (+64%), πυριδοξάλη (+35%) και ολική βιταμίνη Β6 (+31%). Ο δείκτης b ( που χαρακτηρίζει το κίτρινο χρώμα του γάλακτος) ήταν επίσης υψηλότερος (+12%) από ό,τι στο γάλα των κατσικιών που κατανάλωναν κονσέρβες χορτονομής.

Το γάλα από κατσίκες που τρέφονταν με φρέσκο ​​χόρτο ήταν επίσης υψηλότερο σε πυριδοξαμίνη, λουτεΐνη και ολικά καροτενοειδή από το γάλα από κατσίκες που τρέφονταν με ενσίρωμα καλαμποκιού (+24, +118 και +101%, αντίστοιχα) σε υψηλότερο και ρετινόλη και α-τοκοφερόλη από το γάλα από μερικώς αφυδατωμένα χόρτα - ταϊσμένα κατσίκια (+45 και +55%).

Τέλος, η συγκέντρωση της βιταμίνης Β2 ήταν επίσης υψηλότερη στο γάλα των κατσικιών που έτρωγαν φρέσκο ​​χόρτο από ότι στο γάλα των κατσικιών που τρέφονταν με σανό ή ενσίρωμα καλαμποκιού ως χορτονομή (+ 10 % ). Ωστόσο, το γάλα από κατσίκες με πρόσβαση σε φρέσκο ​​χόρτο ήταν σημαντικά περισσότερο φτωχή σε βιταμίνη Β12 από αυτή των κατσικιών που τρέφονται με ενσίρωση καλαμποκιού (-46%) και σε γ-τοκοφερόλη (-31%) από εκείνη των κατσικιών που τρέφονται με οποιαδήποτε κονσερβοποιημένη χορτονομή.

Μια μέτρια επίδραση της φυλής και της εποχής

Οι κατσίκες των Άλπεων παρήγαγαν γάλα με υψηλότερες συγκεντρώσεις βιταμίνης Β2 και φυλλικού οξέος από τις κατσίκες Saanen (+18 και +14 %, αντίστοιχα). Επιπλέον, ο δείκτης χρώματος γάλακτος, ο οποίος διακρίνει τα γάλατα με βάση την περιεκτικότητά τους σε κίτρινη χρωστική ουσία, ήταν 7% υψηλότερος στο γάλα από το κατσικίσιο της φυλής των Άλπεων από ό, τι στις κατσίκες Saanen, αλλά το γάλα των κατσικιών Saanen ήταν πλουσιότερο σε λουτεΐνη (+46%). Τέλος, τα γάλατα  ήταν πλουσιότερα σε βιταμίνες Β2 και Β12 και σε φυλλικό οξύ, αλλά λιγότερο πλούσια σε βιταμίνη Β6 το φθινόπωρο από ό,τι την άνοιξη (+12, +133, +15 και -13% αντίστοιχα).

Αυτή η εργασία υπογραμμίζει , σε πραγματικές συνθήκες εκτροφής, ότι οι συγκεντρώσεις βιταμινών και καροτενοειδών στο κατσικίσιο γάλα και οι χρωματικοί δείκτες ποικίλλουν κυρίως ανάλογα με την κύρια ζωοτροφή στη διατροφή και στη συνέχεια ανάλογα με τη φυλή και την εποχή.

Οι κατσίκες που τρέφονται με φρέσκο ​​χόρτο παράγουν γάλα ελαφρώς πιο κίτρινο και πιο πλούσιο σε αρκετές βιταμίνες (βιταμίνες Α, Ε, Β2 και Β6) και καροτενοειδή, που παρουσιάζουν διατροφικό ενδιαφέρον για τον καταναλωτή. Ωστόσο, ανεξάρτητα από τη διατροφή, τη φυλή ή την εποχή, το κατσικίσιο γάλα θα περιέχει 3 έως 25 φορές λιγότερο βιταμίνη Β9 και 3 έως 95 φορές λιγότερη Β12 από το αγελαδινό γάλα (και μόνο ίχνη β- καροτίνης).

Οι προοπτικές αυτής της μελέτης είναι να κατανοήσουμε τους μηχανισμούς στην προέλευση των εξαιρετικά χαμηλών συγκεντρώσεων φυλλικού οξέος και βιταμίνης Β12 στο κατσικίσιο γάλα, προκειμένου να εξεταστούν τα μέσα αύξησης τους. Θα ήταν επίσης ενδιαφέρον να γνωρίζουμε καλύτερα τους παράγοντες μεταβολής που επηρεάζουν τις συγκεντρώσεις του άλλου βιταμίνες (D, K και άλλες Β).

Αυτή η εργασία πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του 4ου προγράμματος ^PSDR Grand Ouest στο πλαίσιο του έργου Flèche  (Chesees and Milks from Goat Farms που διεξήχθη με Grass ) 2015-2020 , με συντονιστή τον Hugues Caillat (  UE FERLUS ).