Φιλόδοξοι στόχοι και σημαντική αύξηση επενδύσεων.

Το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας ολοκλήρωσε και παρουσίασε την πρότασή του για το νέο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα, το οποίο και, σύμφωνα με τον υπουργό κ. Κώστα Σκρέκα, θέτει ως βασικό στόχο την απεξάρτηση της χώρας από τις εισαγωγές ορυκτών καυσίμων.

Το νέο προτεινόμενο ΕΣΕΚ, το οποίο και τίθεται πλέον σε δημόσια διαβούλευση, σύμφωνα με τον κ. Σκρέκα είναι δομημένο με τρόπο που δίνει υπεραξία στην ελληνική οικονομία και εγχώρια προστιθέμενη αξία, δημιουργεί νέες θέσεις απασχόλησης ενώ, με τον μετασχηματισμό του ενεργειακού κλάδου, συμβάλει στην επίτευξη ανταγωνιστικών τιμών ενέργειας για όλους τους καταναλωτές.

«Είμαι βέβαιος ότι, μετά το πέρας της δημόσιας διαβούλευσης, το νέο ΕΣΕΚ με την τελική του μορφή, θα γίνει ένα όχημα για το πράσινο μέλλον της χώρας μας. Με σχέδιο και αποφασιστικότητα η Ελλάδα προχωρά μπροστά για να πρωταγωνιστήσει στην πράσινη μετάβαση και στην προστασία του περιβάλλοντος. Φιλοδοξούμε να είμαστε από τις πρώτες χώρες που θα καταθέσουμε το ΕΣΕΚ στην Ευρώπη», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Σκρέκας.

Αναλυτικά το νέο ΕΣΕΚ

Ευρωπαϊκό πλαίσιο διακυβέρνησης για το ΕΣΕΚ

• Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκπονεί προβολές και προτείνει στόχους για ολόκληρη την ΕΕ, οι οποίοι δεν είναι δεσμευτικοί για κάθε χώρα
• Οι στόχοι για την ΕΕ εγκρίνονται στο πλαίσιο Οδηγιών και Κανονισμών
• Η κάθε χώρα έχει πλήρη αρμοδιότητα να αποφασίσει τους δικούς της στόχους
• Το ΕΣΕΚ
  • Δικαιολογεί τους στόχους που υιοθετεί η χώρα
  • Περιγράφει τα μέτρα πολιτικής για την επίτευξη των στόχων
  • Παρουσιάζει αριθμητική προβολή η οποία καταδεικνύει ότι τα μέτρα και οι πόροι είναι ικανά να οδηγήσουν στην επίτευξη των στόχων
  • Εκτιμά δημοσιονομικές, μακροοικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις
• Το ΕΣΕΚ κρίνεται ως προς
  • Τη φιλοδοξία των στόχων σε σύγκριση με τις δυνατότητες και το δυναμικό της χώρας
  • Τη συνεκτικότητα και συνέπεια μεταξύ μέτρων, πόρων και στόχων
• Βάση αναφοράς είναι η προβολή και τα πακέτο πολιτικής REPowerEU
• Στόχοι για ολόκληρη την ΕΕ
  • Μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 55% το 2030, σε σχέση με το επίπεδο εκπομπών το 1990, και επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας το 2050,
  • Δείκτης για τις ΑΠΕ ως ποσοστό της ακαθάριστης τελικής κατανάλωσης ενέργειας το 2030 ίσος με 40% (ή 45%), συνοδευόμενους από επιμέρους στόχους ανά τομέα κατανάλωσης (ηλεκτρική ενέργεια, θέρμανση-ψύξη και μεταφορές)
  • Ενεργειακή αποδοτικότητα το 2030 ίση με -13%, μετρούμενη ως ποσοστιαία μεταβολή της τελικής κατανάλωσης ενέργειας συγκριτικά με την προβολή για το 2030 του Σεναρίου Αναφοράς 2020
  • Στόχοι για ανάμειξη βιοκαυσίμων (προηγμένων και άνω όριο στα συμβατικά) και ανανεώσιμων αερίων μη βιολογικής προέλευσης ως % στα καύσιμα των μεταφορών
• Δεν τίθενται επιμέρους στόχοι για μετά το 2030 (ο κλιματικός μας νόμος ορίζει ενδιάμεσο 80% έως το 2040) παρά μόνο η κλιματική ουδετερότητα το 2050 (net zero carbon). Ο στόχος αυτός επιτρέπει κάποια χώρα να παραμείνει με θετικές εκπομπές το 2050 εφόσον κάποια άλλη χώρα επιτυγχάνει αρνητικές εκπομπές, έτσι ώστε να αντισταθμίζονται στο σύνολο της ΕΕ.

7 παρεμβάσεις / τεχνολογίες αποτελούν τον πυρήνα του νέου ΕΣΕΚ της Ελλάδας

1. Ραγδαία ανάπτυξη των ΑΠΕ: Ανάπτυξη Φ/Β και αιολικών (και η επιτάχυνση της ανάπτυξης υπεράκτιων αιολικών) με προσθήκη >12GW μέχρι το 2030 και εκμετάλλευση του εναπομείναντος υδραυλικού δυναμικού της χώρας.
2. Αποθήκευση ενέργειας: Η υψηλή διείσδυση ΑΠΕ θα πρέπει να συνοδευτεί και με την ανάπτυξη της απαιτούμενης αποθήκευσης για εξισορρόπηση και σταθεροποίηση του συστήματος (μπαταρίες, αντλισιοταμίευση κτλ.)
3. Ενεργειακή αποδοτικότητα: Ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων (μονώσεις, συσκευές, αντλίες θερμότητας), smart διαχείριση ενεργειακής κατανάλωσης και αλλαγή συμπεριφορών προς μείωσης της απαιτούμενης ενέργειας ή και του προφίλ της ζήτησης. Οι δράσεις αυτές μπορούν να έχουν σημαντική προστιθέμενη αξία.
4. Εξηλεκτρισμός των ελαφρών μεταφορών: Ηλεκτροκίνηση στα ελαφρά/ μεσαία οχήματα με ταυτόχρονη ανάπτυξη των υποδομών φόρτισης και αλληλεπίδρασης με το δίκτυο. Μεγάλο κομμάτι των απαιτούμενων επενδύσεων θα είναι σε οχήματα και τις μπαταρίες τους. Μια ολόκληρη οικονομία ανακύκλωσης μπαταριών θα πρέπει να δημιουργηθεί με πιθανό περιφερειακό ρόλο στα Βαλκάνια.
5. Δημιουργία οικονομίας πράσινου υδρογόνου: Με χρήση στις μεταφορές (βαρέα οχήματα, ναυτιλία, αεροπορία), στη βιομηχανία και υπό συνθήκες στην ηλεκτροπαραγωγή. Ήδη έχουμε σημαντική κινητικότητα στο χώρο που σε συνδυασμό με ανταγωνιστικά ΑΠΕ μπορεί να δώσει αξία στη χώρα.
6. Ανάπτυξη συνθετικών, πράσινων καυσίμων (RFNBO): Με χρήση στις μεταφορές (βαρέα οχήματα, ναυτιλία, αεροπορία) – μια ολόκληρη καινούργια βιομηχανία που θα πρέπει άμεσα να αρχίσει να διαμορφώνεται.
7. Καινοτομία και συστημικές λύσεις στη δέσμευση και αποθήκευση άνθρακα (CCUS) για την ενεργειακή μετάβαση της βιομηχανίας της χώρας (κυρίως τσιμέντο, διύλιση, λιπάσματα). Θα απαιτηθεί εθνικό πλάνο και συντονισμός δεδομένου της έλλειψης κλίμακας των τοπικών εταιρειών. Αντίστοιχα έργα συντονίζονται από τα κράτη στην Ευρώπη και την Αμερική.

Βασικές αρχές του σχεδιασμού των πολιτικών:

1. Πέρα από το κόστος κάθε δράσης / τεχνολογίας, αξιολογείται η οικονομική συνεισφορά στη χώρα (προστιθέμενη αξία, εμπορικό ισοζύγιο κτλ) για το βέλτιστο μείγμα δράσεων. Ως αποτέλεσμα μπορεί να επιλεγούν δράσεις πιο κοστοβόρες αλλά πιο οικονομικά αποδοτικές (π.χ., μονώσεις κτιρίων σε σχέση με αντλίες θερμότητας).
   • Η μετάβαση και οι απαιτούμενες επενδύσεις είναι μια ευκαιρία να αναπτυχθούν σχετικοί κλάδοι της οικονομίας με εθνικούς πρωταθλητές (π.χ., ενεργειακή αποδοτικότητα, πράσινη ναυτιλία, κυκλική οικονομία μπαταριών)
2. Βασικό στοιχείο μιας ομαλής ενεργειακής μετάβασης είναι και η ασφάλεια εφοδιασμού / ενεργειακή επάρκεια της χώρας ιδιαίτερα στη μεταβατική περίοδο μέχρι το 2030.
   • Αυτό θα πρέπει να περιλαμβάνει και τις απαιτούμενες εφεδρείες μέχρι να επιτευχθεί η μετάβαση
3. Διασφάλιση των απαιτούμενων υποδομών σε δίκτυα ηλεκτρισμού και αερίου για την υποστήριξη της ανάπτυξης με διπλασιασμό των απαιτούμενων επενδύσεων με το αντίστοιχο πλάνο προώθησης επενδύσεων.