Άρθρο της Όλγας Δασκαλής*
Διαβάζοντας την έκθεση για την αναδιάρθρωση του δικαστικού χάρτη της χώρας όσον αφορά την Διοικητική Δικαιοσύνη και με βάση δημοσιεύματα ότι έχει συσταθεί ομάδα εργασίας στο Υπουργείο Δικαιοσύνης με στόχο μέχρι τέλος του χρόνου να συντάξει τον νέο χάρτη των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων:
[Για όσους δεν έχει τύχει να ασχοληθούν Διοικητικά δικαστήρια είναι αυτά στα οποία προσφεύγουμε όταν έχουμε διαφορές με την Διοίκηση (κεντρικό κράτος)].
Μου έχει κάνει ιδιαίτερη εντύπωση το γεγονός ότι η αρχή της εγγύτητας και η πρόσβαση του πολίτη στη δικαιοσύνη σε συνδυασμό με τη χρήση νέων τεχνολογιών μεταφράζονται στη συγκεκριμένη έκθεση ως δικαστήρια τηλεματικής. Οι νέες τεχνολογίες σίγουρα μπορούν να βοηθήσουν τον τομέα της δικαιοσύνης να εξελιχθεί (κατάθεση ηλεκτρονικά των δικογράφων, σύγχρονες ιστοσελίδες με ενημέρωση) η υποκατάσταση όμως της ζωντανής διαδικασίας με οθόνες ξεφεύγει εντελώς της στόχευσης για αποδοτικότερη δικαιοσύνη.
Η διαδικασία στο δικαστήριο είναι ζώσα και είναι αυτή που εξασφαλίζει τόσο την προφορικότητα όσο και την εγγύτητα. Το στοιχείο αυτό είναι ουσιαστικό όσο τυπική και αν θέλουν να θεωρηθεί μια διαδικασία.
Θέλει πάρα πολύ προσοχή η συγκεκριμένη έκθεση γιατί καταρρίπτει την καρδιά της δικαιοδοτικής διαδικασίας που είναι η αυτοπρόσωπη παρουσία και η εγγύτητα προσβάλλοντας κατάφωρα τις αρχές της δημοσιότητας και της αμεσότητας. Δεν μπορούν όλα να γίνουν μέσα από μια οθόνη.
Παρά τις ενστάσεις που έχουν εκφραστεί στις 6-6-2022 ψηφίστηκε ο νέος Κώδικας Οργανισμού Δικαστηρίων και Κατάστασης Δικαστικών Λειτουργών στον οποίο στο άρθρο 2 προβλέπεται το εξής: 1. Η ίδρυση, η συγχώνευση και η κατάργηση πολιτικών, ποινικών και διοικητικών δικαστηρίων, η επέκταση ή ο περιορισμός της περιφέρειάς τους, η εν όλω ή εν μέρει μετατροπή τους σε δικαστήρια τηλεματικής και η μεταβολή της έδρας τους γίνεται με προεδρικό διάταγμα ύστερα από γνώμη της Ολομέλειας του Αρείου Πάγου ή του Συμβουλίου της Επικρατείας, αντίστοιχα. Στην Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας συμμετέχει χωρίς δικαίωμα ψήφου και ο Γενικός Επίτροπος της Επικρατείας των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων. Κατά τη συνεδρίαση της Ολομέλειας καλούνται εκπρόσωποι από τα επηρεαζόμενα δικαστήρια, τις οικείες ενώσεις δικαστικών λειτουργών, τους οικείους δικηγορικούς συλλόγους και τις οικείες συνδικαλιστικές οργανώσεις των δικαστικών υπαλλήλων, προκειμένου να εκφράσουν τις απόψεις τους. Ειδικώς, αν το ως άνω προεδρικό διάταγμα αφορά πρωτοδικείο ή διοικητικό πρωτοδικείο απαιτείται, επιπλέον, απλή γνώμη της Ολομέλειας του εφετείου ή του διοικητικού εφετείου της περιφέρειάς του. Με το ίδιο προεδρικό διάταγμα ορίζεται και το δικαστήριο που εκδικάζει τις εκκρεμείς υποθέσεις.
Το άρθρο αυτό βάζει ξεκάθαρα το ενδεχόμενο δημιουργίας στο μέλλον δικαστηρίων τηλεματικής, ενδεχόμενο εξαιρετικά δυσοίωνο. Όσον αφορά τον προτεινόμενο διοικητικό χάρτη, σε Μεσολόγγι και Αγρίνιο προβλέπονται τηλεματικές έδρες για την Διοικητική δικαιοσύνη, όπως και σε πολλές επαρχιακές πόλεις της Ελλάδας (Βόλο, Καλαμάτα, Λαμία, Βέροια, Σέρρες, Κατερίνη, Τρίκαλα, Κόρινθο κλπ) κρατώντας τις φυσικές έδρες σε Αθήνα, Πειραιά, Πάτρα, Θεσσαλονίκη, Λάρισα, Γιάννενα, Κοζάνη, Καβάλα, Κομοτηνή, Αλεξανδρούπολη, Μυτιλήνη, Ερμούπολη, Ρόδο, Ηράκλειο, Κέρκυρα).
Η εξέλιξη αυτή δεν είναι καθόλου καλή. Ξεκινάμε με το γεγονός ότι πάμε στη φιλοσοφία μιας δικαιοσύνης άβαταρ, μάτριξ ή όπως θέλει ο καθένας να την πει, αφού καταλαβαίνουμε ότι ο δικαστής δεν θα είναι με τους διαδίκους στον ίδιο χώρο, επομένως θα χάνει το στοιχείο της αμεσότητας. Όσο και αν μας βοηθούν τα τεχνολογικά μέσα να συνομιλήσουμε, να δούμε ο ένας τον άλλο, δεν μας επιτρέπουν να αλληλεπιδράσουμε επί της ουσίας, πόσο μάλλον να κάνουμε ακροαματική διαδικασία για να αποδοθεί δικαιοσύνη. Και όσο και αν υποστηρίξει κάποιος ότι η διαδικασία στα διοικητικά δικαστήρια είναι σε αρκετές περιπτώσεις τυπική, σε κάθε περίπτωση περιλαμβάνει το στοιχείο της δημοσιότητας, της προφορικότητας και φυσικά της αμεσότητας.
Όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς οφείλουν να είναι σε εγρήγορση για το θέμα και να τοποθετηθούν δημόσια για τέτοιου είδους ενδεχόμενα που θα αφήσουν ολόκληρη την Αιτωλοακαρνανία των 200.000 κατοίκων χωρίς Διοικητικά Πρωτοδικεία.
Η τεχνολογία μπορεί να βοηθήσει με πολλούς τρόπους να εξομαλυνθεί η ταλαιπωρία των καθυστερήσεων και των άσκοπων μετακινήσεων, σε κάθε περίπτωση όμως δεν μπορεί να υποκαταστήσει την ακροαματική διαδικασία. Η Διοικητική Δικαιοσύνη χρειάζεται υλικοτεχνική υποδομή, όχι ακύρωση της φυσικής υπόστασης του Δικαστηρίου.
Υπάρχουν όντως σχέδια ανάπτυξης για τον τόπο μας (?) γιατί η αποψίλωση αυτή των βασικών υπηρεσιών δείχνει ένα κράτος που στον σχεδιασμό του Ελλάδα 2.0 δεν προσανατολίζεται στην ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού και των υποδομών της ελληνικής επαρχίας και συγκεκριμένα της Αιτωλοακαρνανίας.
Ακολουθεί φωτογραφία με τον προτεινόμενο χάρτη Διοικητικών Δικαστηρίων όπως αναφέρονται στην έκθεση.
*Δικηγόρος
Υποψήφια Δήμαρχος Δήμου Ιεράς Πόλεως Μεσολογγίου
agrinionews.gr
