Η βάση της συζήτησης για τα Διοικητικά Δικαστήρια
Μπορεί κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στην Αιτωλοακαρνανία ο υπουργός Δικαιοσύνης Κ. Τσιάρας αναφορικά με την αναθεώρηση του δικαστικού χάρτη να εμφανίστηκε καθησυχαστικός πως επί του παρόντος δεν υπάρχει τίποτα δεδομένο για επικείμενες αλλαγές στην περιοχή, ωστόσο η πρόταση που καταρτίστηκε από ομάδα εργασίας του ΣτΕ και είναι η βάση της όλης συζήτησης, προβλέπει σημαντικές αλλαγές στο χάρτη της Διοικητικής Δικαιοσύνης που θα αναθεωρηθεί πρώτος. Αυτή η αρχική πρόταση θα τύχει επεξεργασίας από το Υπουργείο, για να προκύψει η τελική πρόταση, που θα συζητηθεί με τους εμπλεκόμενους φορείς.
Όμως το πιθανότερο είναι αυτή η αρχική πρόταση, που έχει προκύψει μετά από αποτύπωση της υφιστάμενης κατάστασης και με βασικό δεδομένο την ψηφιοποίηση της Δικαιοσύνης μέσα από τους διαθέσιμους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης, να είναι και η τελική.
Συγκεκριμένα η αρχική πρόταση για τη Δυτική Ελλάδα προτείνει τη διατήρηση του Διοικητικού Πρωτοδικείου Πατρών ως δικαστηρίου με φυσική παρουσία και τη μετατροπή των Διοικητικών Πρωτοδικείων Πύργου, Μεσολογγίου και Αγρινίου σε δικαστήρια τηλεματικής, με μεταφορά των οργανικών θέσεων δικαστικών λειτουργών αυτών των Διοικητικών Πρωτοδικείων (15 συνολικά) στο Διοικητικό Πρωτοδικείο Πατρών.
Οι λόγοι που συνηγορούν υπέρ της διατήρησης του Διοικητικού Πρωτοδικείου Πατρών ως δικαστηρίου με φυσική παρουσία έναντι των Διοικητικών Πρωτοδικείων Πύργου, Μεσολογγίου και Αγρινίου είναι οι εξής :
α) Το μέγεθος του Διοικητικού Πρωτοδικείου Πατρών έναντι των Διοικητικών Πρωτοδικείων
Πύργου, Μεσολογγίου και Αγρινίου τόσο σε σχέση με τα λειτουργούντα τμήματα (4 έναντι 1, 1 και 1) όσο και σε σχέση με τον αριθμό των δικαστικών λειτουργών (21 έναντι 6, 5 και 4).
β) Ο φόρτος υποθέσεων του Διοικητικού Πρωτοδικείου Πατρών. Οι εισαχθείσες υποθέσεις στο Διοικητικό Πρωτοδικείο Πατρών είναι περισσότερες εκείνων των Πρωτοδικείων Πύργου, Μεσολογγίου και Αγρινίου (εισαχθείσες υποθέσεις στο Δ.Πρωτ. Πατρών το 2018 1239, το 2019 1423 και το 2020 880, έναντι 602, 608 και 466 για τον Πύργο, 548, 433 και 229 για το Μεσολόγγι και 1.051, 354, 246 για το Αγρίνιο). Το Διοικητικό Πρωτοδικείο Πατρών υπολείπεται κατά τι, ως προς εκκρεμείς υποθέσεις, του Διοικητικού Πρωτοδικείου Πύργου (2.330 έναντι 2.541 το τέλος του 2020), παρά το γεγονός ότι το Διοικητικό Πρωτοδικείο Πατρών έχει μεγαλύτερο αριθμό δικαστικών λειτουργών.
Επίσης συνεκτιμάται ότι η υφιστάμενη κατάσταση των κτιρίων και οι υποδομές γενικά δεν δίνουν προβάδισμα σε κάποιο από τα δικαστήρια, ενώ αξιολογούνται οι πόλεις με βάση τον χωροταξικό σχεδιασμό, που ορίζει την Πάτρα ως πρωτεύοντα εθνικό πόλο και κατατάσσει το Αγρίνιο στους λοιπούς εθνικούς πόλους και τον Πύργο και το Μεσολόγγι στα «Λοιπά νομαρχιακά κέντρα». Επιπλέον συνεκτιμάται ότι η Πάτρα απέχει χιλιομετρικά εξίσου σχεδόν από τον Πύργο και το Αγρίνιο και έχει εύκολη πρόσβαση μέσω της Ολυμπίας Οδού, της Γέφυρας Ρίου-Αντιρρίου και της Ιόνιας Οδού.
Βασικότερο επιχείρημα ο όγκος των υποθέσεων
Για τη μετατροπή των φυσικών δικαστηρίων σε τηλεματικής φαίνεται ότι βασικότερο επιχείρημα είναι ο όγκος των υποθέσεων. Στο Διοικητικό Πρωτοδικείο Αγρινίου, για παράδειγμα βάσει των στοιχείων που παρουσιάζονται στην πρόταση οι εισαχθείσες υποθέσεις μέσα σε τρία χρόνια έχουν μειωθεί στο ένα τρίτο. Έτσι λόγω και του μικρού φόρτου εργασίας του δικαστηρίου η αίτηση αναστολής εκδικάζεται συνήθως τον επόμενο μήνα, ενώ η κοινοποίηση των δικαστικών αποφάσεων γίνεται άμεσα, εντός μιας εβδομάδας από τη δημοσίευσή τους. Παράλληλα οι δικαστικοί λειτουργοί έχουν φυσική παρουσία στο Δικαστήριο πέντε ημέρες τον μήνα. Κάτι που σε γενικές γραμμές ισχύει και για το Διοικητικό Πρωτοδικείο Μεσολογγίου, όπου οι δικαστικοί λειτουργοί έχουν φυσική παρουσία στο Δικαστήριο μία φορά την εβδομάδα.
Τι είναι τα Δικαστήρια τηλεματικής
Σε αυτού του τύπου τα δικαστήρια δεν προβλέπονται οργανικές θέσεις δικαστών, υπηρετούν μόνο δικαστικοί υπάλληλοι, που στεγάζονται σε δικαστικό μέγαρο ή άλλο δημόσιο κτίριο και διαθέτουν την κατάλληλη υποδομή για την ηλεκτρονική κατάθεση δικογράφων και για τη συμμετοχή με τη χρήση τεχνολογιών απομακρυσμένης σύνδεσης των διαδίκων και των πληρεξουσίων δικηγόρων στις διαδικασίες, που αφορούν τις υποθέσεις τους και οι οποίες λαμβάνουν χώρα στο δικαστήριο που υπάγεται το δικαστήριο τηλεματικής. Είναι κρίσιμο να επισημανθεί ότι το γεγονός ότι η προφορικότητα παίζει μικρό ρόλο στη διοικητική δίκη, η οποία στηρίζεται προεχόντως στα έγγραφα, διευκολύνει την διεξαγωγή δικών με τη χρήση μεθόδων τηλεματικής, δηλαδή μεθόδων που επιτρέπουν την απομακρυσμένη συμμετοχή των διαδίκων στη δίκη.
Με αυτό τον τρόπο τα φυσικά δικαστήρια που θα μετατραπούν σε δικαστήρια και με τη χρήση των νέων τεχνολογιών θα δίνουν την αίσθηση ότι το δικαστήριο συνεχίζει να υφίσταται και δεν κλείνει.
Ερωτηματικό οι υποδομές στην Πάτρα, όπου το Δικαστήριο στεγάζεται σε πολυκατοικία
Ένα μεγάλο ερωτηματικό μπαίνει όμως σε σχέση με τις υποδομές. Γιατί, το Αγρίνιο για παράδειγμα, με το Δικαστικό Μέγαρο που διαθέτει δεν στερείται κτιριακών χώρων. Στην Πάτρα όμως που προτείνονται να λειτουργήσουν και το Διοικητικό Εφετείο και το Διοικητικό Πρωτοδικείο δεν υπάρχουν χώροι. Είναι χαρακτηριστικό ότι σήμερα το Διοικητικό Πρωτοδικείο Πατρών στεγάζεται σε 3 ορόφους πολυκατοικίας. Υπάρχει μία αίθουσα δικαστηρίου (περιορισμένων διαστάσεων 13 τμ.) η οποία χρησιμοποιείται
παράλληλα και ως βιβλιοθήκη. Αντίστοιχα και η Γραμματεία του Διοικητικού Εφετείου Πατρών στεγάζεται επίσης σε πολυκατοικία. Το πρόβλημα στην Πάτρα γίνεται ακόμη μεγαλύτερο αν συνυπολογίσει κανείς ότι μόνο το Διοικητικό Πρωτοδικείο με την προτεινόμενη αλλαγή θα πρέπει να στεγάζει 15 επιπλέον δικαστές. Ενώ και το Διοικητικό Εφετείο Πατρών που προτείνεται να απορροφήσει το Διοικητικό Εφετείο της Τρίπολης θα πρέπει να στεγάζει 13 επιπλέον δικαστές.
Τα στατιστικά των Διοικητικών Πρωτοδικείων της Αιτωλοακαρνανίας
agrinioculture.gr
