O νέος κανονισμός σχετικά με τις στατιστικές για τις γεωργικές εισροές και εκροές, εγκρίθηκε με συντριπτική πλειοψηφία (555 ψήφους) από την Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Ειδικότερα, ο Κανονισμός στον οποίο εισηγητής ήταν ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ Πέτρος Κόκκαλης - ενοποιεί τη συλλογή γεωργικών δεδομένων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, συμπεριλαμβανομένων των στατιστικών για τη χρήση φυτοφαρμάκων, θεσπίζοντας ένα βασικό εργαλείο για την παρακολούθηση και αξιολόγηση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής καθώς και για την αξιολόγηση της προόδου των στόχων της στρατηγικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης από το «Αγρόκτημα στο Πιάτο».
Τα βασικά στοιχεία που εισάγει ο νέος κανονισμός είναι τα εξής:
- Για πρώτη φορά, στις αρχές του 2028, θα δημοσιευτούν στην Ευρωπαϊκή Ένωση στατιστικά δεδομένα υψηλής ποιότητας, συγκρίσιμα και αξιόπιστα για τη χρήση των φυτοφαρμάκων στις γεωργικές εκμεταλλεύσεις και αυτό αποτελεί σημαντικό βήμα για την εξασφάλιση βιώσιμων συστημάτων τροφίμων.
- Θα συλλέγονται ποιοτικά, συνεκτικά και συγκρίσιμα δεδομένα για τη φυτική και ζωική παραγωγή, τις γεωργικές τιμές και τα θρεπτικά συστατικά στα γεωργικά λιπάσματα.
- Τα στατιστικά δεδομένα για τη βιολογική γεωργία θα ενσωματωθούν στα υπάρχοντα σύνολα δεδομένων.
- Στα στοιχεία για τις εισροές στη γεωργία που δημοσιεύει η Eurostat θα συμπεριλαμβάνονται πλέον και τα κτηνιατρικά φάρμακα, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης αντιμικροβιακών φαρμακευτικών προϊόντων σε ζώα παραγωγής τροφίμων.
- Θα συλλέγεται πλήθος δεδομένων και σε περιφερειακό επίπεδο.
- Διασφαλίζεται το δικαίωμα του κοινού να έχει πρόσβαση σε όλες τις πληροφορίες κατόπιν αιτήματος καθώς και πρόσβαση σε περιβαλλοντικές πληροφορίες.
- Εισάγονται κατάλληλες ρήτρες διασφάλισης για την αποφυγή αυξημένου διοικητικού φόρτου για τους γεωργούς και τις εθνικές διοικήσεις
- Εξασφαλίζεται οικονομική στήριξη για τις εθνικές στατιστικές αρχές έως και 95%. Μεταξύ άλλων, θα μπορεί να χρηματοδοτηθεί η εφαρμογή ad hoc συλλογών δεδομένων, μελετών σκοπιμότητας και πιλοτικών μελετών, η ανάπτυξη μεθοδολογιών και καινοτόμων προσεγγίσεων για την προσαρμογή των συστημάτων συλλογής δεδομένων.
Ο Πέτρος Κόκκαλης δήλωσε ότι «έχουμε πλέον στη διάθεσή μας ένα νέο νομοθετικό εργαλείο που θα μας εξασφαλίσει τα απαραίτητα, συγκρίσιμα και ποιοτικά δεδομένα για την παρακολούθηση και αξιολόγηση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής καθώς και των νέων Στρατηγικών «από το Αγρόκτημα στο Πιάτο» και της Βιοποικιλότητας, που έχουν στόχο τη μετάβαση προς ένα βιώσιμο αγροδιατροφικό σύστημα. Θα έχουμε για πρώτη φορά αξιόπιστα, συγκρίσιμα και ποιοτικά δεδομένα για την ετήσια χρήση φυτοφαρμάκων στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Τα πρώτα δεδομένα χρήσης φυτοφαρμάκων θα συλλεχθούν το 2026 και θα δημοσιοποιηθούν στο ευρύ κοινό το 2028. Στη συνέχεια, η συλλογή θα πραγματοποιείται σε ετήσια βάση. Παράλληλα τα κράτη-μέλη θα συλλέγουν στατιστικά στοιχεία για τη ζωική και φυτική παραγωγή, τη βιολογική παραγωγή, τις γεωργικές τιμές και τα θρεπτικά συστατικά».
Ιστορικό
Το 2016, η Επιτροπή υπέβαλε σχέδιο εκσυγχρονισμού για το σύστημα γεωργικών στατιστικών με στόχο να υιοθετήσει μια πιο συστημική και αποτελεσματική προσέγγιση, να βελτιώσει την ποιότητα των δεδομένων και να μειώσει το κόστος και το διοικητικό βάρος της συλλογής τους. Το νέο σύστημα συλλογής γεωργικών δεδομένων πρέπει επίσης να προσαρμοστεί στις νέες απαιτήσεις της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, ώστε να συνεχίσει να υποστηρίζει τον σχεδιασμό και την αξιολόγηση της Κοινής Αγροτικής πολιτικής (ΚΑΠ) και να επιτρέπει στους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να λαμβάνουν αποφάσεις βασισμένες σε στοιχεία.
Ο κανονισμός για τις στατιστικές γεωργικές εισροές και εκροές (SAIO) ολοκληρώνει αυτή τη διαδικασία εκσυγχρονισμού, η οποία περιλαμβάνει δύο νομοθετικές πράξεις που έχουν ήδη εγκριθεί: τον κανονισμό (ΕΕ) 2018/1091 για τις ολοκληρωμένες γεωργικές στατιστικές και τον Κανονισμό (ΕΕ) 2022 /590 για τους περιφερειακούς οικονομικούς λογαριασμούς για τη γεωργία, με εισηγητή και πάλι τον Ευρωβουλευτή Πέτρο Κόκκαλη.
Η πρόταση κανονισμού για το SAIO, που υποβλήθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Φεβρουάριο του 2021 με στόχο την έγκρισή του έως το 2022, περιλαμβάνει στατιστικές για τις εισροές και εκροές των γεωργικών δραστηριοτήτων και αποσκοπεί στην τροποποίηση και συμπλήρωση των δεδομένων για τη φυτική και ζωική παραγωγή, για τις γεωργικές τιμές, για τα θρεπτικά συστατικά και για τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα.
Στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ο φάκελος ανατέθηκε στην Επιτροπή Γεωργίας και Ανάπτυξης της Υπαίθρου (AGRI) τον Μάρτιο του 2021, με εισηγητή τον Πέτρο Κόκκαλη. Τον Οκτώβριο του 2021, το Κοινοβούλιο ενέκρινε τη διαπραγματευτική του θέση, προσδιορίζοντας πρόσθετες ανάγκες δεδομένων με σκοπό την αξιολόγηση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος της γεωργίας και τη διατήρηση της υγείας των ζώων και των ανθρώπων. Μετά από διοργανικές διαπραγματεύσεις, που διεξήχθησαν κατά το πρώτο εξάμηνο του 2022, το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο κατέληξαν σε μια προσωρινή πολιτική συμφωνία στις 2 Ιουνίου 2022, η οποία επιβεβαιώθηκε από την Ειδική Επιτροπή Γεωργίας και ψηφίστηκε στην AGRI τον Ιούλιο.
