Επιστημονική έρευνα, που διεξήγαγε ο ΕΛΓΟ – ΔΗΜΗΤΡΑ, αποδεικνύει ότι το Σαγκουίνι Γουρίτσης «ξεχωρίζει γενετικά από το σύνολο των Ελληνικών και ξένων ποικιλιών πορτοκαλιού». Επικεφαλής της έρευνας είναι ο Δρ. Βασίλης Ζιώγας. Η μελέτη διήρκεσε έναν ολόκληρο χρόνο, ξεκίνησε το Μάιο του 2021 και ολοκληρώθηκε το Μάιο του 2022. Η πρώτη επιστημονική ανακοίνωση έγινε την Τρίτη 31 Μαΐου 2022 στην διήμερη 6η Διεθνή Επιστημονική Συνάντηση για τις Τοπικές και Γηγενείς Ποικιλίες Φυτικών Ειδών με διοργανωτή το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Θ’ ακολουθήσουν όμως και άλλες ακόμα πιο λεπτομερείς ανακοινώσεις.
Ο Δρ. Ζιώγας στην ομιλία του χαρακτήρισε το Σαγκουίνι Γουρίτσης περίφημο. Είπε ότι, εκτός των άλλων χαρακτηριστικών, παρουσιάζει αυξημένη συγκέντρωση βιταμίνης C. Είπε επίσης ότι μπορεί να γίνει ΠΟΠ. Εξήγησε πως η ποικιλία ήταν γνωστή σε όλα τα Γεωπονικά Πανεπιστήμια, δεν υπήρχαν όμως στοιχεία και πληροφορίες γι’ αυτήν. Τώρα θα έχουν.
Η ποικιλία «σαγκουίνι Γουρίτσης» και η ποικιλία «λεμόνι Βακάλου» επιλέχθηκαν για περαιτέρω μελέτη σε ό,τι αφορά την συμπεριφορά του καρπού στο ψυγείο. Δεν εξήγησε, άφησε όμως να εννοηθεί ότι αυτή η πρόσθετη μελέτη έχει μεγάλη σημασία για την εμπορικότητα της ποικιλίας.
Το Σαγκουίνι Γουρίτσης ευδοκιμεί στον κάμπο της Μυρτιάς Αιτωλοακαρνανίας, δεν ευδοκιμεί πουθενά αλλού, σε κανέναν άλλο τόπο, ούτε στην Ελλάδα, ούτε στον κόσμο.
Η επιστημονική αυτή αναγνώριση ανοίγει νέα εποχή για την καλλιέργειά του, δημιουργεί νέα παραγωγικά, οικονομικά και βεβαίως αναπτυξιακά δεδομένα όχι μόνο για τη Μυρτιά, αλλά για ολόκληρη την περιοχή της Τριχωνίδας. Η καρδιά της Αιτωλίας θ’ αρχίσει να χτυπάει πάλι δυνατά, δεδομένου ότι η έρευνα του ΕΛΓΟ – ΔΗΜΗΤΡΑ θα συνεχιστεί και για το έτερο μοναδικό προϊόν της Μυρτιάς, το (ξεχασμένο κι αυτό) μαγληνό λεμόνι Γουρίτσης. Όπως επίσης είπε σε άλλο σημείο της ομιλίας του ο Δρ. Ζιώγας, «η Αιτωλοακαρνανία εξελίσσεται σε ένα νέο κέντρο καλλιέργειας εσπεριδοειδών».
Η έρευνα του ΕΛΓΟ για το Σαγκουίνι Γουρίτσης ανέδειξε και άλλες μοναδικές ποικιλίες της Μυρτιάς, με πρώτη και καλύτερη το μαγληνό λεμόνι Γουρίτσης, αλλά και το περγαμότο Γουρίτσης, το κίτρο Γουρίτσης, καθώς και το μανταρίνι Γουρίτσης. Όπως εξήγησε ο Δρ. Ζιώγας, από μόνη της η ηλιοφάνεια ενός τόπου μπορεί να επηρεάσει το κλαδί ενός δέντρου και να δημιουργήσει εντελώς νέα ποικιλία. Πρόσθεσε δε, ότι: «Μια ποικιλία υπάρχει, από την στιγμή που κάποιος θα προσέξει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της».
Σε προηγούμενες συναντήσεις που έγιναν στη Μυρτιά, ο Δρ. Ζιώγας -εκτός των κλιματολογικών συνθηκών- δεν είχε αποκλείσει την σύνδεση αυτών των μοναδικοτήτων με το ασβεστολιθικό υπέδαφος που δίνει και την γνωστή ιαματική πηγή στην άκρη του κάμπου, δεδομένου ότι είναι ειδικός επί του θέματος.
Το θέμα του Σαγκουινιού Γουρίτσης και του μαγληνού λεμονιού Γουρίτσης ανέδειξε τα τελευταία είκοσι χρόνια με άρθρα της η «Αναγγελία». Τα επίμονα και απανωτά άρθρα της τοπικής εφημερίδας κατέγραψαν λεπτομερώς και διέσωσαν εξαντλητικά τις ξεχασμένες όσο και περιφρονημένες γνώσεις των παλιών καλλιεργητών. Το έργο αυτό προώθησε στην δημοσιότητα ο Σύλλογος «Κουρήτις Γη» που ιδρύθηκε στις 20.10.2018. Δυστυχώς ο Σύλλογος αυτοδιαλύθηκε το 2019 χωρίς να ολοκληρώσει το έργο του.
Οι πολύτιμες πληροφορίες για την καλλιέργεια που διασώθηκαν από την «Αναγγελία» δημοσιογραφικά, έγιναν η αφετηρία της επιστημονικής μελέτης που, εν τέλει, διεξήγαγε ο ΕΛΓΟ – ΔΗΜΗΤΡΑ, ξεκινώντας από ένα άρθρο της «Αναγγελίας» το οποίο ο Δρ. Ζιώγας διάβασε στο internet…
Σήμερα ο Δρ. Ζιώγας δίνει στην επιστημονική Κοινότητα μία μελέτη, η οποία στην ουσία της (και στην εφαρμογή της) είναι απαρχή νέας εποχής, όχι μόνο για την ίδια την ποικιλία και βέβαια για τη Μυρτιά που κάνει επανεκκίνηση, αλλά για ολόκληρη την περιοχή Τριχωνίδας που αποκτά πλέον ένα παραγωγικό στοιχείο μοναδικότητας και μπαίνει έτσι σε μια πολλά υποσχόμενη αναπτυξιακή διαδικασία. Διότι η αξία του Σαγκουινιού Γουρίτσης αποδεικνύεται ότι δεν είναι μόνο τοπική, αλλά παγκόσμια παραγωγική αξία. Σε συνδυασμό με τα – μοναδικά επίσης – Λουτρά Μυρτιάς δίνει στην εσωτερική Αιτωλία την αναπτυξιακή ώθηση που δεν ξαναγνώρισε ο τόπος.
