Είστε γονιός έφηβου ποδοσφαιριστή και θέλετε να πάρετε την καλύτερη απόφαση για το μέλλον του: «Πρέπει να το στείλω σε ακαδημία ΠΑΕ, ή είναι καλύτερα να αγωνιστεί σε ερασιτεχνικό σωματείο;»… «Ποιες ΠΑΕ ενδιαφέρονται πραγματικά να αξιοποιήσουν παιδιά των ακαδημιών τους και ποιες όχι;»… «Πόσοι παίκτες που έπαιξαν φέτος στη Superleague βγήκαν από τα σπλάχνα των 16 ομάδων που συμμετείχαν στο πρωτάθλημα και πόσοι από μικρότερα σωματεία»;…
Οι αγωνίες και οι απορίες ενός γονιού, αποτέλεσαν το έναυσμα για να εξετάσουμε τη μεγαλύτερη επαγγελματική κατηγορία του ελληνικού ποδοσφαίρου από μία διαφορετική σκοπιά. Αυτή της λειτουργίας και της αξιοποίησης των τμημάτων υποδομής. Σε μια περίοδο που βλέπουμε συλλόγους – κολοσσούς όπως η Ρεάλ και η Μπαρτσελόνα να ανοίγουν διάπλατα την πόρτα ακόμη και της βασικής ενδεκάδας της πρώτης ομάδας σε δικά τους παιδιά, πόσα βήματα προς τη συγκεκριμένη κατεύθυνση έχουν πραγματοποιήσει οι ελληνικοί σύλλογοι;
Ας μην χρονοτριβούμε. Πάμε να ανακαλύψουμε τα ευρήματα της έρευνας του sdna, μέσα από ερωτήσεις που απασχολούν καθημερινά χιλιάδες γονείς «εκκολαπτόμενων» ποδοσφαιρικών αστέρων.
Ένας ξένος για κάθε παίκτη που έμαθε ποδόσφαιρο στην Ελλάδα…
Η έρευνά μας αφορά μόνο τους ποδοσφαιριστές που έμαθαν ποδόσφαιρο στα τμήματα υποδομής κάποιας ελληνικής ομάδας. Δεν αφορά για παράδειγμα Ελληνόπουλα, όπως ο Παναγιώτης και ο Οδυσσέας Βλαχοδήμος, ο Απόστολος Γιάννου, ο Δημήτρης Φερφελής κ.α. που ανδρώθηκαν ποδοσφαιρικά σε συλλόγους του εξωτερικού.
Περιλαμβάνει αντίθετα παίκτες που διαθέτουν ποδοσφαιρική υπηκοότητα μιας άλλης χώρας (όπως ο Εργκίς Κάτσε), αλλά έμαθαν ποδόσφαιρο στη χώρα μας.
Στο φετινό πρωτάθλημα της Superleague, λοιπόν, αγωνίστηκαν συνολικά έστω και για ένα λεπτό 234 ποδοσφαιριστές που προέρχονται από τα τμήματα υποδομής οποιουδήποτε ελληνικού σωματείου. Λίγο περισσότεροι από τους αντίστοιχους ξένους που αποκτήθηκαν με μεταγραφή ή δανεισμό από τις 16 ομάδες και ανέρχονται στους 216! Από μόνη της η συγκεκριμένη αναλογία δημιουργεί έναν αρχικό σοβαρό προβληματισμό. Κι αυτό γιατί ακόμη και σε περίοδο οικονομικής κρίσης, οι περισσότερες ΠΑΕ θεωρούν ισότιμη επιλογή την αγορά ενός φθηνού ξένου αμφιβόλου αξίας, με την αξιοποίηση ενός νεαρού ποδοσφαιριστή που θα έχει μεγαλώσει μέσα στον οργανισμό της ίδιας της ομάδας τους
Ποια ομάδα αξιοποιεί περισσότερο τους απόφοιτους της ακαδημίας της;
Στον πίνακα που ακολουθεί μπορείτε να δείτε τα λεπτά συμμετοχής που εμπιστεύτηκαν οι 16 ομάδες της Superleague σε ποδοσφαιριστές που προέρχονται από τα σπλάχνα τους. Παίκτες, δηλαδή, που ανεξαρτήτως της ηλικίας που αποκτήθηκαν (από 17 ετών και κάτω) πέρασαν τουλάχιστον μία διετία στην ακαδημία της κάθε ΠΑΕ, προτού υπογράψουν το επαγγελματικό τους συμβόλαιο. Δείτε τον πίνακα και ακολουθούν τα πορίσματα…
Ο ΠΑΟΚ δείχνει το δρόμο σε όλους…
Όσοι γνωρίζουν πρόσωπα και πράγματα αναφορικά με τον τρόπο λειτουργίας των τμημάτων υποδομής των μεγάλων ελληνικών ΠΑΕ δεν εκπλήσσονται με τα αποτελέσματα της έρευνας.
Ο ΠΑΟΚ αποτελεί εδώ και χρόνια πρωτοπόρο, όχι μόνο στην ανάπτυξη των ακαδημιών του, αλλά κυρίως στη σύνδεση των τμημάτων υποδομής με την πρώτη ομάδα. Αθανασιάδης, Κίτσιου, Πέλκας, Κάτσε όλοι τους «απόφοιτοι» των προγραμμάτων της ακαδημίας του «Δικέφαλου» και σε πρωταγωνιστικό ρόλο στην πρώτη ομάδα. Συνολικά στη φετινή Superleague ο ΠΑΟΚ παρουσίασε στη βιτρίνα του δέκα παίκτες που προέρχονται από τα σπλάχνα της ομάδας. Και με τον Ιβάν Σαββίδη να επενδύει σημαντικά οικονομικά ποσά στην περαιτέρω ανάπτυξη των ακαδημιών, οι φίλοι του ΠΑΟΚ μπορούν να είναι ιδιαίτερα αισιόδοξοι για το μέλλον.
Η ΑΕΚ πληρώνει ακριβά τα χρόνια της… προσφυγιάς
Αν η αξιοποίηση των τμημάτων υποδομής του ΠΑΟΚ, αποτελεί οδηγό για όλες τις ομάδες της Superleague, αυτή των ακαδημιών της ΑΕΚ αποτελεί το… αντί – παράδειγμα.
Όσο τραγικό κι αν ακούγεται, η Ένωση δεν έδωσε στη φετινή Superleague ούτε ένα δευτερόλεπτο συμμετοχής σε παίκτη που προέρχεται από τα προγράμματα των ακαδημιών της. Ούτε ένα δευτερόλεπτο!
Η Ένωση «εξαργυρώνει» ουσιαστικά με το χειρότερο τρόπο τα χρόνια της πλήρους αδιαφορίας για τις ακαδημίες της ΠΑΕ και την μακρά περίοδο «προσφυγιάς» που βίωναν οι προπονητές και οι νεαροί ποδοσφαιριστές, καθώς επί σειρά ετών περιφέρονταν σε διάφορα γήπεδα της Αττικής για να γυμναστούν. Ακόμη και το προπονητικό κέντρο των Σπάτων διαθέτει περιορισμένο αριθμό γηπέδων για να καλύψει επαρκώς τις ανάγκες των τμημάτων υποδομής και τα αποτελέσματα είναι φανερά δια γυμνού οφθαλμού.
Παναθηναϊκός: Δύσκολη η μετά… Παιανία εποχή
Μια φορά κι έναν καιρό, οι προπονητικές εγκαταστάσεις της Παιανίας αποτελούσαν τη μεγαλύτερη κοιτίδα παραγωγής ταλέντων στο ελληνικό ποδόσφαιρο. Η μετακόμιση στο Κορωπί και οι οικονομικές δυσκολίες που βιώνει η «πράσινη» ΠΑΕ, φαίνεται ότι έχουν άμεσο αντίκτυπο και στην «παραγωγή» έτοιμων ποδοσφαιριστών για την πρώτη ομάδα. Μετά από καιρό ο Παναθηναϊκός αδυνατεί να παράγει πρωταγωνιστές και τα περισσότερα δικά του παιδιά που προωθούνται στην επαγγελματική ομάδα, είτε αδυνατούν να αναλάβουν καθήκοντα πρωταγωνιστή και περιορίζονται σε συμπληρωματικό ρόλο (παραδείγματα Λαγού, Μαρινάκη, Χουχούμη), είτε δεν απολαμβάνουν την εμπιστοσύνη των ιθυνόντων και συνεχίζουν σε άλλες ομάδες την καριέρα τους.
Ολυμπιακός: Δύσκολα ανοίγει η πόρτα της βασικής ενδεκάδας
Μέχρι πριν από μερικά χρόνια ο όρος «τμήματα υποδομής» έμοιαζε με… ανέκδοτο στον Πειραιά. Η ανάπτυξη των ακαδημιών του Ολυμπιακού ξεκίνησε ουσιαστικά μετά το 2000, ενώ τα τελευταία χρόνια με την ανακαίνιση των εγκαταστάσεων του Ρέντη και τα χρήματα που επενδύονται στην ακαδημία, το πρόγραμμα ανάδειξης ποδοσφαιριστών από τα σπλάχνα του συλλόγου, αρχίζει να φέρνει αποτελέσματα. Το πρόβλημα για τους «ερυθρόλευκους» είναι η έλλειψη εμπιστοσύνης που επιδεικνύουν στους δικούς τους «απόφοιτους» όταν έρχεται η ώρα να τους ανοίξουν την πόρτα της βασικής ενδεκάδας, της πρώτης ομάδας. Αν εξαιρέσει κανείς την ιδιότυπη περίπτωση Φορτούνη (στον οποίον ανήκουν τα 1980’ από τα συνολικά 2383’ λεπτά συμμετοχής που εμπιστεύτηκε ο Σίλβα σε απόφοιτους των «ερυθρόλευκων ακαδημιών) που γαλουχήθηκε ποδοσφαιρικά στου Ρέντη, έφυγε από τον Ολυμπιακό και γύρισε μετά από χρόνια πίσω στον Πειραιά ως μεγάλο αστέρι ναι μεν είδαμε παιδιά όπως ο Τσιμίκας και ο Βούρος να παίρνουν χρόνο στην πρώτη ομάδα, αλλά ακόμη δεν έχουμε δει παίκτη της Κ-20 του Ολυμπιακού να παίρνει απ’ ευθείας προαγωγή στους μεγάλους και να κερδίζει ρόλο πρωταγωνιστή.
Ποιος δρόμος οδηγεί στην καθιέρωση; Η ακαδημία μιας ΠΑΕ ή η παρουσία σε ένα μικρότερο σωματείο;
Μια αριθμητική καταγραφή των 234 ποδοσφαιριστών που αφορά η έρευνά μας, καταλήγει στα ακόλουθα δεδομένα: 125 ποδοσφαιριστές αναδείχτηκαν μέσα από τα προγράμματα των ακαδημιών των 16 ομάδων που συμμετείχαν στο φετινό πρωτάθλημα. Η ακαδημία του Παναθηναϊκού εξακολουθεί να διατηρεί τα πρωτεία (με παίκτες όπως οι Τριανταφυλλόπουλος, Καπίνο, Σιόντης, Ρισβάνης κ.α. που αγωνίζονται σε άλλες ομάδες), με ΠΑΟΚ και Ολυμπιακό να εμφανίζουν σημαντική πρόοδο στην παραγωγή παικτών και να απειλούν την παραδοσιακή πρωτοκαθεδρία των «πράσινων». Δείτε τον πίνακα με τις ομάδες που ανέδειξαν από τις ακαδημίες τους τους περισσότερους παίκτες απ’ όσους αγωνίστηκαν στη φετινή Superleague (ανεξαρτήτως της ομάδας που έπαιξαν):
Από τους υπόλοιπους 109 ποδοσφαιριστές, οι 38 αναδείχτηκαν από ακαδημίες ομάδων της Football League και της Γ’ Εθνικής, ενώ 109 υπέγραψαν απ’ ευθείας επαγγελματικό συμβόλαιο με κάποια ΠΑΕ προερχόμενοι από σωματεία χαμηλότερων κατηγοριών.
Γίνεται, λοιπόν, αντιληπτό ότι ασφαλής απάντηση στο «φλέγον» ερώτημα δεν υπάρχει. Το σίγουρο είναι ότι οι ΠΑΕ ασχολούνται πολύ περισσότερο σε σχέση με το παρελθόν με την αναζήτηση παικτών σε μικρή ηλικία. Το πρόβλημα ξεκινά όταν καλούνται να ανοίξουν την πόρτα της πρώτης τους ομάδας στα δικά τους παιδιά. Εκεί μάλλον εμπιστεύονται περισσότερο παίκτες που έχουν πληρώσει για να αποκτήσουν με μεταγραφή, παρά απόφοιτους των ακαδημιών τους.
Ανάδειξη αστέρων μέσα από την πρώτη ομάδα
Υπάρχουν κι άλλα αξιοσημείωτα πορίσματα της έρευνας και αξίζει να γίνει μια ειδική μνεία στον Πανιώνιο.
Η ομάδα της Νέας Σμύρνης αποτελεί μια ιδιαίτερη περίπτωση, καθώς εδώ και χρόνια αναδεικνύει ποδοσφαιριστές μέσα από την πρώτη της ομάδα. Αν ρίξει κανείς μια ματιά στο φετινό ρόστερ των εντυπωσιακών «κυανέρυθρων» θα διαπιστώσει ότι γηγενής παίκτης των ακαδημιών της ΠΑΕ που πήρε χρόνο συμμετοχής στη φετινή Superleague, είναι μόνο ο Πηνιώτης, ο οποίος πήρε το βάπτισμα του πυρός με 11 λεπτά παρουσίας. Οι υπόλοιποι γαλουχήθηκαν αλλού ποδοσφαιρικά, αλλά κατάφεραν να αναδειχτούν μέσα από την παρουσία τους στον Πανιώνιο.
O Τασουλής μεγάλωσε στις ακαδημίες του Αστέρα Τρίπολης όπου έμεινε για έξι χρόνια, αλλά δεν πήρε χρόνο στην πρώτη ομάδα. Στον Πανιώνιο μέτρησε φέτος 1116’ λεπτά συμμετοχής.
Ο Μασούρας αποκτήθηκε 20 ετών από τον Ηλυσιακό. Το κοντέρ του φέτος έγραψε 1721’ λεπτά συμμετοχής.
Ο Σιώπης μεγάλωσε στις ακαδημίες του Ολυμπιακού και φέτος ο Πανιώνιος τον ανέδειξε σε έναν από τους πρωταγωνιστές του πρωταθλήματος.
Ακόμη και τον Κολοβό, ο οποίος αποκτήθηκε 17 ετών από τον Ωρωπό, στη Νέα Σμύρνη τον είχαν ρίξει απ’ ευθείας στα βαθιά νερά της πρώτης ομάδας.
Ξάνθη, η φωτεινή εξαίρεση της Περιφέρειας
Αν θέλουμε πάντως να αναδείξουμε ένα στοιχείο που καλό είναι να προβληματίσει τους ιθύνοντες του ελληνικού ποδοσφαίρου, αυτό δεν είναι άλλο από τη μηδαμινή παρουσία γηγενών ποδοσφαιριστών στις εκπροσώπους της Περιφέρειας στη Superleague. Είναι πραγματικά τραγικό να αντιμετωπίζουμε ως… κοσμοϊστορικό γεγονός την παρουσία του 16χρονου Τζελέπη στην ενδεκάδα του Πανθρακικού σε δυο παιχνίδια, την ίδια ώρα που η Μίλαν έχει εμπιστευτεί θέση βασικού τερματοφύλακα στον έφηβο Ντοναρούμα.
Είναι τραγικό να μην εμπιστεύονται πρωταγωνιστικούς ρόλους σε παιδιά των ακαδημιών τους ομάδες όπως ο Πλατανιάς, ο Πανθρακικός, η Βέροια, ή η Καλλονή όταν την ίδια ώρα ολόκληρη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ αναδεικνύει στην πρώτη της γραμμή πιτσιρικάδες όπως ο Ράσφορντ.
Εξαίρεση στην κανόνα η εδώ και χρόνια δομημένη σε ευρωπαϊκά πρότυπα ακαδημία της Skoda Ξάνθη, η οποία εξακολουθεί όχι μόνο να «παράγει» ταλέντα, αλλά να τους εμπιστεύεται θέση και στην πρώτη της ομάδα (είδαμε φέτος παίκτες όπως ο Ζαρόπουλος και ο Ορφανίδης να παίρνουν σημαντικό χρόνο από τον Λουτσέσκου).
Ιδιαίτερη μνεία αξίζει να γίνει και στον Παναιτωλικό, ο οποίος βλέπει τη σχετικά καθυστερημένη ανάπτυξη των ακαδημιών να φέρνει τα πρώτα της αποτελέσματα, με τον Μαντζουράκη να δίνει αρκετό χρόνο σε παιδιά των τμημάτων υποδομής.
Ηρακλής: Ψάχνοντας νέους… Βέλλιους
Ευχάριστη έκπληξη αποτελεί και ο «Γηραιός» με τους Θεσσαλονικείς να βγάζουν κάτι καλό από τα δεινά που έζησε η ομάδα τα τελευταία χρόνια και να ασχολούνται πολύ πιο σοβαρά με τις ακαδημίες της ΠΑΕ. Δίπλα στον Βέλλιο, είδαμε πλέον σε ρόλο πρωταγωνιστή παιδιά όπως ο Τσιλιανίδης και ο Στάμου, ανακαλύψαμε τον Τσότρα και σύμφωνα με τους ανθρώπους της ομάδας η παραγωγή ταλέντων θα συνεχιστεί τα επόμενα χρόνια με αμείωτους ρυθμούς.
Έχουμε ακόμη δρόμο για να… ξορκίσουμε τις φοβίες μας
Το τελικό συμπέρασμα της έρευνας είναι ότι ναι μεν έχουν γίνει σημαντικά βήματα προόδου στην ανάπτυξη των τμημάτων υποδομής των ελληνικών ΠΑΕ (πριν από μερικά χρόνια στις περισσότερες ομάδες δεν έβρισκες ούτε με… τουφέκι απόφοιτο των ακαδημιών τους στα ρόστερ), αλλά χρειάζεται να αλλάξουμε πολλά στη νοοτροπία μας για να στηρίξουμε την παρουσία νέων παιδιών σε ρόλο πρωταγωνιστή και όχι κομπάρσου στη μεγαλύτερη κατηγορία της χώρας. Ομάδες, όπως ο ΠΑΟΚ και η Ξάνθη δείχνουν το δρόμο στους υπόλοιπους. Ομάδες όπως ο Παναθηναϊκός έχουν χάσει το δρόμο τους και πρέπει να τον ξαναβρούν. Ομάδες όπως η ΑΕΚ καλούνται άμεσα να αλλάξουν ρότα. Και ομάδες όπως ο Ολυμπιακός θα πρέπει να δείξουν μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στον… εαυτό τους. Γιατί είναι πραγματικά τραγικό να βλέπουμε ελληνικές ομάδες να έχουν εμπιστευτεί σε παιδιά των ακαδημιών τους 100’ και 200’ λεπτά συμμετοχής σε ένα ολόκληρο πρωτάθλημα και οι απόφοιτοι της «Μασία» να έχουν γράψει ήδη 15.390’ λεπτά παρουσίας στην ενδεκάδα της Μπάρτσα και να συνεχίζουν ακάθεκτοι…
sdna.gr
