Με πρωτοβουλία του Τομεάρχη Βιομηχανίας και Εμπορίου της ΟΝΝΕΔ, Ζαφειρίου Καραβία και τη καθοδήγηση του Πρόεδρου της ΟΝΝΕΔ, Παύλου Μαρινάκη, το θέμα κατάταξης του Νεωρίου Αρχαίων Οινιαδών στον κατάλογο Μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς της ΟΥΝΕΣΚΟ και η συνολική αναβάθμιση του αρχαιολογικού χώρου έφτασε μέσω σχετικής επιστολής στο Υπουργείο Πολιτισμού τον περασμένο Ιούλιο.
Η ηγεσία της «γαλάζιας νεολαίας» παρουσιάζει έντονο ενδιαφέρον για την διατήρηση και την ανάδειξη του αρχαιολογικού πλούτου της χώρας και διαχρονικά προσπαθεί να αναδεικνύει ζητήματα που αφορούν τον πολιτισμό και την ιστορία της. Ο χαρακτήρας του μνημείου βρίσκεται σε συμφωνία με τα κριτήρια συμπερίληψης του στον εν λόγω κατάλογο όπως αυτά ορίζονται από την UNESCO και πλέον αναμένεται η εξέταση του ζητήματος από τις αρμόδιες υπηρεσίες.
Ειδικότερα το Νεώριο συνιστά ένα από τα σημαντικότερα αξιοθέατα του νομού Αιτωλοακαρνανίας και βρίσκεται στον αρχαιολογικό χώρο των αρχαίων Οινιαδών όπου σώζονται πλήθος κτισμάτων, οχυρώσεων αλλά και σε ιδιαίτερα καλή κατάσταση το αρχαίο Θέατρο της πόλης που φιλοξένει από τη δεκαετία του 80’ το ομώνυμο φεστιβάλ θεάτρου. Η αρχαία πόλη των Οινιαδών ήταν αρχαία πόλη της Ακαρνανίας που ιδρύθηκε περί τον 5ο αιώνα π.χ. Χτισμένη κοντά στις εκβολές του Αχελώου πρόκειται για τη δεύτερη ισχυρότερη πόλη των Ακαρνάνων μετά την Στράτο και ένα από τα σημαντικότερα εμπορικά κέντρα της «Εσπέρας» Ελλάδος.
Η ιδιαιτερότητα και η μοναδικότητα του μνημείου έγκειται στο γεγονός ότι το Νεώριο συνιστά ένα από τα επιβλητικότερα και πιο καλοδιατηρημένα κτίσματα αυτού του είδους στον αρχαίο κόσμο. Εντοπίζεται στα δυτικά του αρχαίου λιμανιού της πόλης λαξευμένο εντός του βράχου παρακείμενης πλαγιάς και προστατεύεται από ισχυρό τείχος. Σκοπός της ύπαρξης του ήταν η ανάσυρση και η επισκευή των πλοίων στο εσωτερικό του που πραγματοποιούνταν συνήθως τη χειμερινή περίοδο. Επιπλέον εντυπωσιακό χαρακτηριστικό του μνημείου συνιστά το γεγονός ότι ήταν στεγασμένο και το εσωτερικό του διαιρούσαν συμμετρικά πέντε κιονοστοιχίες από δεκαεπτά κίονες δημιουργώντας διάδρομους που επέτρεπαν την ταυτόχρονη εξυπηρέτηση ικανοποιητικού αριθμού πλοίων. Πρόκειται στην ουσία για έναν αρχαίο ναύσταθμο - ναυπηγείο, που πλέον πλησιάζει τα 3.000 χρόνια ζωής.
Τα οφέλη τα οποία θα προκύψουν από την ανάδειξη του μνημείου και την περαιτέρω αξιοποίηση του αρχαιολογικού χώρου θα είναι πολυεπίπεδα. Αναλυτικότερα τα πλεονεκτήματα για την τοπική κοινωνία αναμένεται να είναι τα εξής:
i) Ανάδειξη της περιοχής σε Τουριστικό Προορισμό Αρχαιολογικού ενδιαφέροντος – Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με τα πολυάριθμα μνημεία που υπάρχουν στην Κατοχή και την περιοχή της Παραχελωίτιδας, ευρύτερα στο Δήμο Ι.Π. Μεσολογγίου αλλά και την Αιτωλοακαρνανία θα αυξήσει την επισκεψιμότητα και την εμπορική κίνηση στη περιοχή. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι στην ευρύτερη περιοχή υπάρχει πλήθος ιστορικών κτισμάτων, Μονών – εκκλησιών, παραπλήσιων αρχαιολογικών χώρων αλλά και σημεία αυξημένου φυσικού κάλους και περιβαλλοντικής σημασίας όπως το πάρκο Λιμνοθάλασσας Αιτωλικού – Μεσολογγίου, η Παραλία του Λούρου και η Παραλία Διόνι (η οποία αποτελεί πλέον σημείο συγκέντρωσης αθλητών kite surf απ όλο τον κόσμο) και το Δέλτα του Ποταμού Αχελώου σημαντικοί υγροβιότοποι προστατευόμενοι από τη συνθήκη Νatura 2000 και Ramsar.
ii) Συνακολούθως οι ενδιαφερόμενοι θα επιμηκύνουν την παραμονή τους στη περιοχή, προκειμένου να συνδυάσουν τις εναλλαγές που θα προσφέρονται από την ύπαρξη τόσων αξιοθέατων σε σχετικά μικρές αποστάσεις. Το γεγονός αυτό επιφέρει πολλαπλά άμεσα και έμμεσα οφέλη, καθώς θα τονωθεί η τοπική αγορά προϊόντων, θα αυξηθεί η κίνηση στην εστίαση αλλά και θα αποτελέσει κίνητρο να αναπτυχθεί ο κλάδος της φιλοξενίας που αυτή τη στιγμή είναι ελάχιστα αναπτυγμένος στην περιοχή κ.λπ.
iii) Επιπροσθέτως ενθαρρύνεται η επιχειρηματικότητα καθώς με την ανάδειξη του μνημείου σε μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομίας και την αύξηση του τουριστικού ενδιαφέροντος θα δοθούν κίνητρα για την δημιουργία επιχειρήσεων και νέων θέσεων εργασίας.
iv) Η αναβάθμιση του αρχαιολογικού χώρου θα αποτελέσει αφορμή για τη μετέπειτα δημιουργία πολιτιστικού χώρου που θα φιλοξένει τα αρχαιολογικά ευρήματα από τις Οινιάδες και θα προβάλει την τοπική ιστορία και τις παραδόσεις της περιοχής είτε εντός του αρχαιολογικού χώρου είτε στην κωμόπολη Κατοχή.
v) Η ένταξη του αρχαίου Νεωρίου στη λίστα μνημείων της UNESCO θα σηματοδοτήσει και την βελτίωση της πρόσβασης στον αρχαιολογικό χώρο εκ μέρους της πολιτείας, η οποία θα αναβαθμίσει έτσι το οδικό δίκτυο και θα μεριμνήσει για την ασφάλεια των επισκεπτών. Πρόκειται για ένα γεγονός το οποίο θα επωφελήσει και τον ντόπιο πληθυσμό, τους αγρότες που κάνουν χρήση του δρόμου αλλά και τους αθλητές kite surf που διέρχονται από το σημείο στην πορεία τους προς την κοντινή Παραλία Διόνι.
vi) Θα συμβάλει στην αναβάθμιση και την περαιτέρω ενίσχυση του Φεστιβάλ Αρχαίου Θεάτρου Οινιαδών
vii) Η Αύξηση της επισκεψιμότητας θα συμβάλει στην ενίσχυση των κρατικών εσόδων από τις πωλήσεις εισιτηρίων εισόδου στο χώρο αλλά και έμμεσα μέσω των εκδηλώσεων που δύνανται να διοργανωθούν στο σημείο από τη Δημοτική αρχή.
