Την ανάγκη να σταθεί η Ευρώπη αλληλέγγυα στους αγρότες που υπέστησαν πρωτοφανείς καταστροφές από τα έκτακτα κλιματικά φαινόμενα στην Ελλάδα, στη Γαλλία και στην Ιταλία, υπογράμμισε ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Σπήλιος Λιβανός, κατά την παρέμβασή του στο Συμβούλιο των Υπουργών Γεωργίας και Αλιείας της Ε.Ε, το οποίο πραγματοποιήθηκε δια τηλεδιασκέψεως, τη Δευτέρα, 26 Απριλίου.
Ο κ. Λιβανός χαρακτήρισε πρωτοφανείς τις ζημιές με άμεσο και έμμεσο κόστος καθώς δεν αφορούν μόνο την πρωτογενή παραγωγή αλλά και τη μεταποίηση αγροτικών προϊόντων. Τόνισε ότι οι πρόσφατοι, σπάνιοι για την εποχή, παγετοί τον Μάρτιο και τον Απρίλιο στην Ελλάδα, με επίκεντρο τη Βόρεια, την Κεντρική Ελλάδα και την Πελοπόννησο, επέφεραν καταστροφές που μπορεί να φτάνουν και στο 100% σε διάφορες καλλιέργειες. Εκτίμησε, δε, ότι λαμβάνοντας υπ’ όψιν την εξαιρετική σοβαρότητα της κατάστασης, ιδιαίτερα στους οπωρώνες, τεκμηριώνεται η ενεργοποίηση όλων των πιθανών έκτακτων και πρόσθετων μέτρων σε επίπεδο ΕΕ, όπως το άρθρο 221 της ΚΟΑ για την αποζημίωση των πληγέντων παραγωγών.
Στην παρέμβασή του ο κ. Λιβανός μεταξύ άλλων επισήμανε ότι τόσο ο ίδιος όσο και οι συνάδελφοί του από τη Γαλλία και την Ιταλία με τους οποίους επικοινώνησε, ταυτίζονται «ως προς την ανάγκη να υπάρξει έμπρακτη αλληλεγγύη από την Ευρωπαϊκή Ένωση προς τους παραγωγούς μας που έχουν υποστεί τεράστιες ζημιές. Τις μεγαλύτερες ζημίες υπέστησαν τα πυρηνόκαρπα, ιδιαίτερα ροδάκινα, νεκταρίνια, δαμάσκηνα και κεράσια, ενώ σε περιοχές χαμηλού υψόμετρου επηρεάστηκε αρνητικά και η ανθοφορία των μηλοειδών».
Όπως σημείωσε ο κ. Λιβανός «οι επιπτώσεις δεν αφορούν μόνο στην πρωτογενή παραγωγή, αλλά αναμένεται να υπάρξει domino effect σε ό,τι αφορά αφενός τη λειτουργία των επιχειρήσεων του κλάδου μεταποιημένων προϊόντων (κονσέρβες, κομπόστες, χυμοί), όπου ο κίνδυνος, οι επιχειρήσεις του κλάδου να λειτουργήσουν με εξαιρετικά μειωμένη δυναμικότητα ή και καθόλου, είναι υπαρκτός, και αφετέρου τις εξαγωγές που αναμένεται αντίστοιχος αντίκτυπος».
Σε ό,τι αφορά στις αμπελοκαλλιέργειας ανέφερε ότι έχουν πληγεί από τον παγετό, αλλά και τοπικά από χαλάζι στις αρχές Απριλίου με καταστροφή της πρώτης ανθοφορίας, χωρίς να είναι ακόμα δυνατόν να εκτιμηθεί η έκταση της καταστροφής.
«Με δεδομένο ότι ο πρωτογενής τομέας αποτελεί βασικό πυλώνα της οικονομίας της χώρας μου, οι επιπτώσεις αναμένεται να επηρεάσουν σημαντικά το τοπικό εισόδημα, αλλά και την περιφερειακή και την εθνική οικονομία», τόνισε ο κ. Λιβανός. Και κάλεσε τους ομολόγους του της ΕΕ να αντιδράσουν άμεσα: «Παρ’ όλο που σε αυτό το στάδιο, είναι πρώιμο να εκτιμηθεί ο ακριβής αντίκτυπος των πρόσφατων δυσμενών καιρικών συνθηκών στις πληγείσες καλλιέργειες, οφείλουμε να αντιδράσουμε εγκαίρως σε επίπεδο ΕΕ. Ως εκ τούτου, λαμβάνοντας υπόψη την εξαιρετική σοβαρότητα της κατάστασης, ιδιαίτερα στους οπωρώνες, τεκμηριώνεται η ενεργοποίηση όλων των πιθανών έκτακτων και πρόσθετων μέτρων σε επίπεδο ΕΕ, όπως το άρθρο 221 της ΚΟΑ για την αποζημίωση των πληγέντων παραγωγών».
Εκτίμηση του ΥΠΑΑΤ είναι ότι η εμφάνιση των φαινομένων αυτών, εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής, μελλοντικά θα βαίνουν αυξανόμενα τόσο ως προς τη συχνότητα όσο και ως προς την έντασή τους. Και έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου στους ομολόγους του της ΕΕ τονίζοντας: «Δεν πρέπει να αντιμετωπίσουμε τις πρόσφατες καταστροφές ως business as usual. Είναι ένας οιωνός που πρέπει να λάβουμε πολύ σοβαρά υπόψη. Οι αγρότες μας έχουν υποστεί πρωτόγνωρες ζημιές και περιμένουν από την Ευρώπη να σταθεί αλληλέγγυα στο πλευρό τους».
Υπό το πρίσμα αυτό, ο κ. Λιβανός θεωρεί κρίσιμη την επανεκτίμηση του συνολικότερου πλαισίου διαχείρισης και αντιμετώπισης των επιπτώσεων των ακραίων φυσικών φαινομένων στην αγροτική παραγωγή σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα και με ενισχυμένη ανθεκτικότητα στο πλαίσιο της νέας Κοινής Αγροτικής Πολιτικής.
«Είναι να ανάγκη να εξετάσουμε σε στρατηγικό επίπεδο όλα τα εργαλεία που έχουμε στη διάθεσή μας ώστε αυτά να μπορούν να λειτουργούν έγκαιρα, αποτελεσματικά και συνεκτικά, παρέχοντας στους αγρότες μας και τους παραγωγούς μας ισχυρό δίκτυ ασφάλειας και προστασίας», είπε ο Έλληνας ΥΠΑΑΤ. Παράλληλα εκδήλωσε την πρόθεσή του να γίνει εκτενέστερη συζήτηση για το ζήτημα αυτό κατά τη διάσκεψη του Μαΐου.
Επίσης, ο κ. Λιβανός επισήμανε την ανάγκη επέκτασης όλων των παρεκκλίσεων COVID-19 που θεσπίστηκαν το 2020 σχετικά με τα επιχειρησιακά ταμεία και τα επιχειρησιακά προγράμματα έτους 2021, καθώς η πανδημία έχει παραταθεί.
Τέλος υπενθύμισε το αίτημα που έχει διατυπωθεί και υποστηριχθεί από 14 κράτη μέλη στο προηγούμενο Συμβούλιο για την ανάγκη πρόσθετης χρηματοδότησης στον τομέα του οίνου, ώστε να υπάρχει η δυνατότητα κι εφέτος να αντιμετωπιστούν με έκτακτα μέτρα οι επιπτώσεις από την αξιοσημείωτη μείωση της κατανάλωσης λόγω των περιορισμών στην εστίαση και τον τουρισμό.
