Δυστυχώς, οι συσκευασίες φυτοφαρμάκων εξακολουθούν να πετάγονται στα ρέματα, να θάβονται, να καίγονται, ...με ότι αυτό συνεπάγεται.
Θεωρητικά, το αργότερο μέχρι τα τέλη του 2019 η χώρα μας θα έπρεπε να έχει πλήρως εναρμονιστεί και να έχει θέσει σε εφαρμογή το σύστημα ανακύκλωσης, το οποίο θα εμπλέκει ολόκληρη την αλυσίδα πώλησης και διακίνησης των φυτοπροστατευτικών προϊόντων, καθώς και τον τελικό χρήστη, που είναι ο αγρότης.
Αυτό άλλωστε επισήμως ανακοίνωναν οι αρμόδιοι, ύστερα από συσκέψεις και τις επακόλουθες περισπούδαστες ανακοινώσεις για το Σχέδιο Δράσης για την ανακύκλωση κενών συσκευασιών φυτοπροστατευτικών προϊόντων.
Τέτοιο Εθνικό Σχέδιο Δράσης, βεβαίως, παρά την υποχρέωση της χώρας, δεν υλοποιήθηκε ποτέ. Υλοποιήθηκαν, όμως, νέες συσκέψεις και υπήρξαν νέες ανακοινώσεις για την οργανωμένη και σύγχρονη διαχείριση των αποβλήτων από τις συσκευασίες φυτοφαρμάκων, για τη δημιουργία Συστήματος συλλογής, διαλογής και ανακύκλωσης των συγκεκριμένων αποβλήτων, στο πλαίσιο της αρχής της διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού, για το επιχειρησιακό πρόγραμμα ενός νέου Συστήματος Εναλλακτικής Διαχείρισης κτλ., κτλ.
Στην πραγματικότητα, με εξαίρεση ίσως κάποιες ελάχιστες, μεμονωμένες περιπτώσεις που χάρη στην ευαισθησία τοπικών κοινωνιών υπάρχουν για να επιβεβαιώνουν τον κανόνα, τα κενά συσκευασίας των φυτοπροστατευτικών, εξακολουθούν να απορρίπτονται σε ρέματα ή στην πυρά, πρακτική επίσης άκρως επικίνδυνη και επιβλαβής για το περιβάλλον.
Ο Α. Σ. Ένωση Αγρινίου έχει και στο παρελθόν επισημάνει το πρόβλημα, δηλώνοντας την ετοιμότητά του να συμβάλει όσο μπορεί και σε ότι του ζητηθεί, στο να αλλάξει αυτή η κατάσταση, που μόνο τιμή δεν περιποιεί ούτε για το κράτος ούτε για την κοινωνία. Σαφώς όχι και για τον αγροτικό κόσμο, στον οποίο, όμως, δεν έχει δοθεί άλλη επιλογή, παρ’ εκτός της τήρησης των κανόνων ορθής διαχείρισης των κενών συσκευασίας.
Και με την ευκαιρία, υπενθυμίζουμε:
Ο χρήστης του γεωργικού φαρμάκου, όταν χρησιμοποιήσει το σύνολο της συσκευασίας πρέπει να λάβει τα κατάλληλα μέτρα, έτσι ώστε να μην παραμένει σημαντική ποσότητα του σκευάσματος στη συσκευασία που έχει χρησιμοποιηθεί.
- Οι οδηγίες αναφέρονται αναλυτικά στη συσκευασία κάθε γεωργικού φαρμάκου και πρέπει να τηρούνται πιστά από τον χρήστη του.
Εφόσον το γεωργικό φάρμακο είναι στερεάς μορφής και σε συσκευασία μορφής σακούλας, συνήθως η απομάκρυνση του συνόλου του σκευάσματος επιτυγχάνεται με το πλήρες άνοιγμα της εσωτερικής σακούλας, έτσι ώστε ακόμη και μικροποσότητα που τυχόν έχει εγκλωβιστεί στις γωνίες της σακούλας να απομακρύνεται.
Εφόσον το γεωργικό φάρμακο είναι υγρής μορφής και με την επιφύλαξη των αναφερομένων στη συσκευασία του, η ορθή πρακτική είναι να γίνεται τριπλό ξέπλυμα ή καθαρισμός υπό πίεση.
Τριπλό ξέπλυμα των συσκευασιών γεωργικών φαρμάκων
Τα κενά συσκευασίας των γεωργικών φαρμάκων πρέπει να καθαρίζονται αμέσως μετά το άδειασμα του περιεχομένου τους για να μην στεγνώνουν τα υπολείμματα του γεωργικού φαρμάκου και καθίσταται δύσκολος έως αδύνατος ο καθαρισμός τους. Η διαδικασία ξεκινά με τη χρήση του συνόλου του περιεχομένου της συσκευασίας από τον χρήστη τους.
Αφού το υλικό συσκευασίας αφεθεί για μισό λεπτό να στραγγίξει στο ψεκαστικό δοχείο, έτσι ώστε να ελαχιστοποιηθεί το υπόλειμμα του γεωργικού φαρμάκου, γίνονται οι εξής εργασίες:
- Φορώντας τα απαραίτητα μέτρα προστασίας (γάντια, μάσκα κλπ) γεμίζετε με νερό το κενό συσκευασίας από 10% έως 20% του όγκου της συσκευασίας.
- Τοποθετείτε το καπάκι της συσκευασίας και σφίγγετε για να μην υφίστανται διαρροές
- Ανακινείται προς όλες της πλευρές για να ξεπλυθεί το κενό συσκευασίας
- Τα νερά του ξεπλύματος τα ρίχνουμε στο ψεκαστικό υγρό.
- Επαναλαμβάνεται την ανωτέρω διαδικασία άλλες δύο φορές ή και περισσότερο μέχρι τα νερά ξεπλύματος να είναι καθαρά.
Ξέπλυμα των συσκευασιών γεωργικών φαρμάκων υπό πίεση
Η πλέον σύγχρονη, αποτελεσματική και ασφαλής διαδικασία ξεπλύματος των κενών συσκευασίας των γεωργικών φαρμάκων είναι υπό πίεση με ειδικό μηχανισμό του ψεκαστικού μέσου.
Συνιστάται ιδιαίτερα για το ξέπλυμα συσκευασιών μεγάλου μεγέθους.
Ο μηχανισμός απαρτίζεται από μπεκ υψηλής πίεσης ειδικά σχεδιασμένο για το ξέπλυμα των κενών συσκευασίας.
Εφόσον δεν αναφέρονται ειδικές οδηγίες του κατασκευαστή οίκου, οι γενικές αρχές ξεπλύματος υπό πίεση είναι:
- Αφήνουμε το κενό συσκευασίας να στραγγίξει στο ψεκαστικό δοχείο για μισό λεπτό αφού αδειάσει.
- Καρφώνουμε το μπεκ του ξεπλύματος στο χαμηλότερο σημείο της συσκευασίας.
- Αναποδογυρίζουμε το δοχείο συσκευασίας έτσι ώστε τα νερά ξεπλύματος να αδειάζουν στο ψεκαστικό δοχείο.
- Ενεργοποιούμε το μπεκ ξεπλύματος για το συνιστώμενο από τον κατασκευαστή χρόνο (γενικά 30 δευτερόλεπτα ή περισσότερο) κουνώντας ελαφρά τη συσκευασία για να ξεπλυθεί παντού.
5.Το καπάκι της συσκευασίας ξεπλένεται χωριστά με λίγο νερό και τα απόνερα ρίχνονται και αυτά στο ψεκαστικό δοχείο.
- Επανατοποθετείται το καπάκι και εναποτίθενται σε σημεία συλλογής για ανακύκλωση ή ανάκτηση ενέργειας.
Κακή πρακτική είναι και το θάψιμο των συσκευασιών είτε αυτό γίνει χωρίς να ξεπλυθούν είτε αυτό γίνει αφού ξεπλυθούν. Τα υλικά συσκευασίας παραμένουν στο έδαφος για χρόνια, χάνεται η ευκαιρία για ανακύκλωση ή ανάκτηση ενέργειας και μολύνεται το περιβάλλον και κυρίως τα υπόγεια ύδατα.
Το δε κάψιμο των κενών συσκευασίας όχι μόνον συνιστά σαφής παράβαση των οριζόμενων επί της συσκευασίας των γεωργικών φαρμάκων και ακύρωση κάθε δυνατότητας ανακύκλωσης των συσκευασιών αλλά αποτελεί εξαιρετικά επικίνδυνη πρακτική ακόμη και για την υγεία του ιδίου του χρήση από εισπνοή των τοξικών καπνών.
Μία άλλη κακή πρακτική είναι η χρήση των κενών συσκευασίας για άλλους σκοπούς από τον ίδιο τον χρήστη, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η επικινδυνότητα της κατάστασης, όπως ως θήκες εργαλείων ή ακόμη και ταΐστρες οικόσιτων ζώων.
