Η βιολογική παραγωγή συνοδεύεται από ορισμένα σημαντικά οφέλη: τα βιολογικά χωράφια έχουν περίπου 30% περισσότερη βιοποικιλότητα, τα ζώα βιολογικής εκτροφής απολαμβάνουν υψηλότερο βαθμό καλής διαβίωσης και λαμβάνουν λιγότερα αντιβιοτικά, οι βιολογικοί αγρότες έχουν υψηλότερα εισοδήματα και οι καταναλωτές γνωρίζουν ακριβώς τι λαμβάνουν χάρη στο βιολογικό λογότυπο της ΕΕ. Το Σχέδιο Δράσης είναι σύμφωνο με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και τις στρατηγικές «Farm to Fork and Biodiversity».
Το Σχέδιο Δράσης έχει σχεδιαστεί για να παρέχει στον ήδη ταχέως αναπτυσσόμενο οργανικό τομέα τα κατάλληλα εργαλεία για την επίτευξη του στόχου του 25%. Προτείνει 23 δράσεις διαρθρωμένες γύρω από 3 άξονες - ενίσχυση της κατανάλωσης, αύξηση της παραγωγής και περαιτέρω βελτίωση της βιωσιμότητας του τομέα - για την εξασφάλιση ισόρροπης ανάπτυξης του τομέα.
Η Επιτροπή ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να αναπτύξουν εθνικά σχέδια βιολογικής δράσης για να αυξήσουν το εθνικό τους μερίδιο στη βιολογική γεωργία. Υπάρχουν σημαντικές διαφορές μεταξύ των κρατών μελών όσον αφορά το μερίδιο της γεωργικής γης που βρίσκεται σήμερα υπό βιολογική γεωργία, από 0,5% έως πάνω από 25%. Τα εθνικά σχέδια βιολογικής δράσης θα συμπληρώσουν τα εθνικά στρατηγικά σχέδια της ΚΑΠ.
Προώθηση της κατανάλωσης
Η αυξανόμενη κατανάλωση βιολογικών προϊόντων θα είναι ζωτικής σημασίας για να ενθαρρυνθούν οι αγρότες να στραφούν στην βιολογική γεωργία και έτσι να αυξήσουν την κερδοφορία και την ανθεκτικότητά τους.
Για το σκοπό αυτό, το σχέδιο δράσης προτείνει διάφορες συγκεκριμένες δράσεις που αποσκοπούν στην ενίσχυση της ζήτησης, στη διατήρηση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών και στην προσέγγιση των βιολογικών τροφίμων στους πολίτες.
Αυτό περιλαμβάνει:
- ενημέρωση και επικοινωνία σχετικά με τη βιολογική παραγωγή,
- προώθηση της κατανάλωσης βιολογικών προϊόντων,
- τόνωση της μεγαλύτερης χρήσης βιολογικών προϊόντων σε δημόσιες καντίνες μέσω δημοσίων συμβάσεων και
- αύξηση της διανομής βιολογικών προϊόντων στο πλαίσιο του σχολικού συστήματος της ΕΕ.
Οι δράσεις στοχεύουν επίσης, για παράδειγμα, στην πρόληψη της απάτης, στην αύξηση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών και στη βελτίωση της ιχνηλασιμότητας των βιολογικών προϊόντων. Ο ιδιωτικός τομέας μπορεί επίσης να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο, για παράδειγμα, επιβραβεύοντας τους εργαζομένους με «βιολογικούς ελέγχους» που μπορούν να χρησιμοποιήσουν για την αγορά βιολογικών τροφίμων.
Αυξήστε την παραγωγή
Επί του παρόντος, περίπου το 8,5% της γεωργικής έκτασης της ΕΕ καλλιεργείται βιολογικά, και οι τάσεις δείχνουν ότι με τον τρέχοντα ρυθμό ανάπτυξης, η ΕΕ θα φθάσει το 15-18% έως το 2030. Αυτό το σχέδιο δράσης παρέχει τη δέσμη εργαλείων για να κάνει μια επιπλέον ώθηση και να φτάσει το 25%.
Ενώ το σχέδιο δράσης επικεντρώνεται σε μεγάλο βαθμό στο «φαινόμενο έλξης» της πλευράς της ζήτησης, η κοινή αγροτική πολιτική θα παραμείνει βασικό εργαλείο για την υποστήριξη της μετατροπής. Επί του παρόντος, περίπου 1,8% (7,5 δισεκατομμύρια ευρώ) της ΚΑΠ χρησιμοποιείται για τη στήριξη της βιολογικής γεωργίας.
Η μελλοντική ΚΑΠ θα περιλαμβάνει οικολογικά συστήματα που θα υποστηρίζονται από προϋπολογισμό 38 - 58 δισεκατομμυρίων ευρώ, για την περίοδο 2023-2027, ανάλογα με το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων της ΚΑΠ. Τα οικολογικά συστήματα μπορούν να αναπτυχθούν για την ενίσχυση της βιολογικής γεωργίας.
Πέρα από την ΚΑΠ, τα βασικά εργαλεία περιλαμβάνουν τη διοργάνωση εκδηλώσεων πληροφόρησης και τη δικτύωση για ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών, πιστοποίηση για ομάδες αγροτών και όχι για άτομα, έρευνα και καινοτομία , χρήση blockchain και άλλων τεχνολογιών για τη βελτίωση της ιχνηλασιμότητας αυξάνοντας τη διαφάνεια της αγοράς, υποστήριξη της οργάνωσης της τροφικής αλυσίδας και βελτίωση της διατροφής των ζώων.
Για την ευαισθητοποίηση σχετικά με τη βιολογική παραγωγή, η Επιτροπή θα διοργανώσει μια ετήσια «βιολογική ημέρα» της ΕΕ καθώς και βραβεία στην αλυσίδα βιολογικών τροφίμων, για να αναγνωρίσει την αριστεία σε όλα τα στάδια της βιολογικής τροφικής αλυσίδας. Η Επιτροπή θα ενθαρρύνει επίσης την ανάπτυξη δικτύων βιολογικού τουρισμού μέσω των «περιοχών» . Οι «βιοπεριφέρειες» είναι περιοχές όπου αγρότες, πολίτες, τουριστικοί πράκτορες, ενώσεις και δημόσιες αρχές συνεργάζονται για την αειφόρο διαχείριση των τοπικών πόρων, βάσει βιολογικών αρχών και πρακτικών.
Το Σχέδιο Δράσης σημειώνει επίσης ότι η παραγωγή βιολογικής υδατοκαλλιέργειας παραμένει ένας σχετικά νέος τομέας αλλά έχει σημαντικές δυνατότητες ανάπτυξης. Οι επερχόμενες νέες κατευθυντήριες γραμμές της ΕΕ για τη βιώσιμη ανάπτυξη της υδατοκαλλιέργειας της ΕΕ, θα ενθαρρύνουν τα κράτη μέλη και τους ενδιαφερόμενους να υποστηρίξουν την αύξηση της βιολογικής παραγωγής σε αυτόν τον τομέα.
Βελτιώστε τη βιωσιμότητα
Τέλος, στοχεύει στην περαιτέρω βελτίωση της απόδοσης της βιολογικής γεωργίας όσον αφορά τη βιωσιμότητα. Για να επιτευχθεί αυτό, οι δράσεις θα επικεντρωθούν στη βελτίωση της καλής διαβίωσης των ζώων , στη διασφάλιση της διαθεσιμότητας βιολογικών σπόρων, στη μείωση του αποτυπώματος άνθρακα του τομέα και στην ελαχιστοποίηση της χρήσης πλαστικών, νερού και ενέργειας.
Η Επιτροπή σκοπεύει επίσης να αυξήσει το μερίδιο της έρευνας και της καινοτομίας και να αφιερώσει τουλάχιστον το 30% του προϋπολογισμού για δράσεις έρευνας και καινοτομίας στον τομέα της γεωργίας, της δασοκομίας και των αγροτικών περιοχών σε θέματα που αφορούν ή σχετίζονται με τον οργανικό τομέα.
Η Επιτροπή θα παρακολουθεί στενά την πρόοδο μέσω μιας ετήσιας παρακολούθησης με εκπροσώπους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, των κρατών μελών και των ενδιαφερομένων, μέσω διμηνιαίων εκθέσεων προόδου και ενδιάμεσης επανεξέτασης.
Ιστορικό
Το σχέδιο δράσης λαμβάνει υπόψη τα αποτελέσματα της δημόσιας διαβούλευσης που πραγματοποιήθηκε μεταξύ Σεπτεμβρίου και Νοεμβρίου 2020, η οποία προσέλκυσε συνολικά 840 απαντήσεις από ενδιαφερόμενους και πολίτες.
Πρόκειται για μια πρωτοβουλία που ανακοινώθηκε στις στρατηγικές «Farm to Fork and Biodiversity», που δημοσιεύθηκε τον Μάιο του 2020. Αυτές οι δύο στρατηγικές παρουσιάστηκαν στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας για τη μετάβαση σε βιώσιμα συστήματα τροφίμων και για την αντιμετώπιση των βασικών παραγόντων της απώλειας βιοποικιλότητας.
Στις συστάσεις προς τα κράτη μέλη σχετικά με τα στρατηγικά τους σχέδια για την ΚΓΠ που δημοσιεύθηκαν τον Δεκέμβριο του 2020, η Επιτροπή συμπεριέλαβε τον στόχο μιας βιολογικής περιοχής 25% στην ΕΕ έως το 2030. Τα κράτη μέλη καλούνται να ορίσουν εθνικές τιμές για τον στόχο αυτό στα σχέδια της ΚΓΠ. Βάσει των τοπικών συνθηκών και αναγκών τους, τα κράτη μέλη θα εξηγήσουν στη συνέχεια πώς σχεδιάζουν να επιτύχουν αυτόν τον στόχο χρησιμοποιώντας μέσα της ΚΓΠ.
Η Επιτροπή υπέβαλε τις προτάσεις της για τη μεταρρύθμιση της ΚΓΠ το 2018, εισάγοντας μια πιο ευέλικτη προσέγγιση βάσει επιδόσεων και αποτελεσμάτων που λαμβάνει υπόψη τις τοπικές συνθήκες και τις ανάγκες, αυξάνοντας παράλληλα τις φιλοδοξίες σε επίπεδο ΕΕ όσον αφορά τη βιωσιμότητα. Η νέα ΚΓΠ βασίζεται σε εννέα στόχους , οι οποίοι αποτελούν επίσης τη βάση επί των οποίων οι χώρες της ΕΕ σχεδιάζουν τα στρατηγικά τους σχέδια για την ΚΓΠ.
