Η Δρ. Αρετή Μούρκα από το Μεσολόγγι που διαπρέπει στους τομείς της οπτικής και της τεχνολογίας εκτύπωσης 3D είναι ανάμεσα στις 24 γυναίκες επιστήμονες στο ετήσιο ημερολόγιο 2021 Women in Optics Planner της SPIE
Συνέντευξη στη Χρυσοβαλάντη Καλαϊτζίδου
Πριν λίγες βδομάδες η Διεθνής Εταιρεία Οπτικής και Φωτονικής (SPIE) ανακοίνωσε 24 γυναίκες επιστήμονες για το ετήσιο ημερολόγιό της 2021 Women in Optics Planner. Η συγκεκριμένη πρωτοβουλία στοχεύει στην υποστήριξη και την προώθηση του έργου των γυναικών επιστημόνων στους τομείς της οπτικής και της φωτονικής, ενώ έχει εξελιχθεί σε ένα μέσο για την παρουσίαση δυνατοτήτων σταδιοδρομίας σε τομείς STEM. Κάθε χρόνο 5000 αντίγραφα εκτυπώνονται και διανέμονται δωρεάν σε περισσότερες από 25 χώρες παγκοσμίως. Φέτος, σε αυτή τη σημαντική διάκριση ανάμεσα σε μία ομάδα λαμπρών γυναικών επιστημόνων βρίσκεται και μία Ελληνίδα ερευνήτρια η Δρ. Αρετή Μούρκα!
Η Δρ. Μούρκα έχει μια σειρά από συνεργασίες και πλούσια ερευνητική εμπειρία μοιρασμένη σε ινστιτούτα αλλά και εταιρείες. Σήμερα εργάζεται ως μεταδιδακτορική ερευνήτρια στο Ινστιτούτο Ηλεκτρονικής Δομής και Λέιζερ του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΗΔΛ-ΙΤΕστο Ηράκλειο Κρήτης.
Μετά την ολοκλήρωση των εγκύκλιων σπουδών της στο Μεσολόγγι, ξεκίνησε τις σπουδές της στο Τμήμα Φυσικής του Πανεπιστημίου Κρήτης από όπου απέκτησε και μεταπτυχιακό δίπλωμα με ειδίκευση στη Μικροηλεκτρονική και Οπτικοηλεκτρονική. Τής απονεμήθηκε ο διδακτορικός τίτλος στη Φυσική των Λέιζερ, από το Τμήμα Φυσικής και Αστρονομίας του Πανεπιστημίου St. Andrews στη Σκωτία του Ηνωμένου Βασιλείου. Μία πορεία χαραγμένη σε Σκωτία, Γαλλία, Γερμανία, Κατάρ και ένας μακρύς κατάλογος με δημοσιεύσεις, τιμητικές διακρίσεις, βραβεία και υποτροφίες κοσμούν το εντυπωσιακό βιογραφικό για να επιστρέψει στην Ελλάδα το 2018.
Η Δρ. Αρετή Μούρκα μίλησε στο Greek Women in STEM για τη σταδιοδρομία της και τις προκλήσεις της, καθώς και μερικές προσωπικές πληροφορίες ώστε να τη γνωρίσουμε καλύτερα.
Που εστιάζει η έρευνά σας σήμερα;
Εργάζομαι στον τομέα της τρισδιάστατης (3D) εκτύπωσης με εξαιρετικά υψηλή ανάλυση βασισμένου σε πολυφωτονικό πολυμερισμό. Η 3D εκτύπωση με βάση την πολυφωτονική απορρόφηση είναι η πιο επιτυχημένη τεχνική για την κατασκευή 3D δομών σε εξαιρετικά μεγάλη ανάλυση στην κλίμακα των νανομέτρων. Με αυτή την τεχνική, μπορούμε να κατασκευάσουμε 3D δομές με ανάλυση δεκάδων νανομέτρων, της τάξεως δηλαδή του 10-9 μέτρων. Καμία άλλη τεχνική 3D εκτύπωσης δεν μπορεί να προσφέρει το πλεονέκτημα αυτό της τόσο υψηλής ανάλυσης. Το νανόμετρο (nm) είναι μονάδα μέτρησης του μήκους. Το 1 νανόμετρο ισούται με το ένα δισεκατομμυριοστό) του μέτρου (1 νανόμετρο = 0,000000001m = 1×10−9 m). Για λόγους σύγκρισης με αντικείμενα κοντινότερα στην δική μας κλίμακα διαστάσεων, μπορούμε να αναλογιστούμε ότι το πάχος μιας ανθρώπινης τρίχας είναι περίπου 80.000 νανόμετρα, ενώ το πάχος ενός μόνο φύλλου χαρτιού είναι 100.000 νανόμετρα.
Στο πλαίσιο της δουλειάς μου σήμερα, ως μεταδιδακτορική ερευνήτρια στο ΙΗΔΛ-ΙΤΕέχω ως ερευνητικό αντικείμενο αφενός την φυσική πολυμερών και τη βελτιστοποίηση της απόδοσης τους και αφετέρου την ανάπτυξη τρισδιάστατων (3D) δομών με βάση τα υλικά αυτά.
Σε αυτό το μέρος της δουλειάς μου πραγματοποιείται η ανάπτυξη υλικών, κατάλληλων για χρήση στην τεχνική του πολυφωτονικού πολυμερισμού. Τα υλικά αυτά παρουσιάζουν φωτοευαισθησία σε συγκεκριμένα μήκη κύματος φωτός και κατ’ επέκταση μπορούν να δομηθούν κατάλληλα με χρήση της αντίστοιχης ακτινοβολίας. Η φωτοευαισθησία που παρουσιάζουν τα συγκεκριμένα υλικά προέρχεται από την ενσωμάτωση σε αυτά φωτοεκκινητών, δηλαδή μορίων που απορροφούν ακτινοβολία σε συγκεκριμένα μήκη κύματος, που οδηγεί στην διάσπαση τους σε δραστικές ρίζες, ικανές να εκκινήσουν διαδικασία πολυμερισμού. Η σύνθεση των υλικών πραγματοποιείται με την τεχνική διαλύματος-γέλης (sol-gel) και αποτελείται από δύο διαφορετικά μέρη ένα οργανικό και ένα ανόργανο (υβριδικά). Η καινοτομία των συγκεκριμένων υβριδικών υλικών έγκειται στον συνδυασμό των πολύ διαφορετικών ιδιοτήτων των συστατικών τους (οργανικό και ανόργανο μέρος). Πρώτον το οργανικό μέρος, σε συνδυασμό με έναν φωτοεκκινητή, δίνει την δυνατότητα του φωτοπολυμερισμού και την κατασκευή 3D δομών, ενώ η παρουσία του ανόργανου μέρους εμπλουτίζει το υλικό και κατ’ επέκταση τις 3D δομές με υπερέχουσες μηχανικές ιδιότητες, ενώ ταυτόχρονα αυξάνει την αντοχή και το χρόνο ζωής τους. Αυτό οδηγεί στην δημιουργία δομών πανομοιότυπων του αρχικού σχεδίου χωρίς παραμορφώσεις, μειονέκτημα πολλών εμπορικά διαθέσιμων υλικών.
Πρόσφατα καταθέσαμε μία πατέντα στον ΟΒΙ – Οργανισμό Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας για ένα νέο υλικό με μεγάλη αντοχή ή όπως λέμε στο τομέα μας με υψηλό όριο πρόκλησης βλάβης από λέιζερ (Laser induced Damage Threshold – LIDT) που μπορεί να χρησιμοποιηθεί στην κατασκευή μικρο-οπτικών στοιχείων, όπως για παράδειγμα ενός φακού ενδοσκοπείου. Μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα για την πατέντα μας εδώ.
Στην δεύτερη ενότητα εργασίας μου, μελετώ λογισμικό για την βελτίωση της εκτύπωσης και την επίτευξη αξιόπιστων αποτελεσμάτων, ανεξαρτήτως της πολυπλοκότητας του 3D σχεδίου εκτύπωσης. Ένα παράδειγμα αποτελεί η ταχεία κατασκευή δομών για χρήση τους ως μικρο-ρομποτ σε βιο-ιατρικές εφαρμογές.
Τι είναι αυτό που σάς ενθουσιάζει περισσότερο στη νανοτεχνολογία;
Ο τομέας της Νανοτεχνολογίας έχει πολύ ενδιαφέρον! Ο όρος αυτός χρησιμοποιείται συχνά για να περιγράψει τη δημιουργία και χρήση λειτουργικών δομών μεγέθους μεταξύ 1 και 100 νανομέτρων. Τα περισσότερα θέματα που περικλείει προκύπτουν σα λογική συνέπεια της εξέλιξης της ικανότητας της επιστήμης και της τεχνολογίας να ερευνά και να εργάζεται σε όλο και μικρότερη κλίμακα. Η κατασκευή μιας τρισδιάστατης δομής που δεν είναι ορατή με γυμνό μάτι με κέρδισε από την πρώτη στιγμή! Η κατασκευή καινοτόμων αισθητήρων, μικρο-ρομποτ τα οποία θα μεταφέρουν στοχευμένα φαρμακευτικές ουσίες σε συγκεκριμένα σημεία του οργανισμού, εξελιγμένα υλικά υψηλής λειτουργικότητας (αντοχή, σκληρότητα κτλ.), βιο-συμβατές 3D δομές που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως ικριώματα για την κατασκευή τεχνιτών ιστών με εφαρμογές στην δερματολογία και την αναγέννηση οστών αποτελούν σημαντικές εφαρμογές που με ενθουσιάζουν.
Γιατί επιλέξατε να κάνετε το διδακτορικό σας στο εξωτερικό;
Το αυξημένο ενδιαφέρον των Ελλήνων σπουδαστών για πραγματοποίηση διδακτορικών σπουδών σκοντάφτει στην περιορισμένη οικονομική ενίσχυση, στην έλλειψη ικανοποιητικών προοπτικών επαγγελματικής αποκατάστασης και στην ανεπαρκή υλικοτεχνική υποδομή των ελληνικών πανεπιστημίων. Το κυριότερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι υποψήφιοι διδάκτορες είναι η έλλειψη οικονομικής υποστήριξης. Αν και τα περισσότερα προγράμματα δεν έχουν δίδακτρα – όπως συμβαίνει στο εξωτερικό- παραμένει δύσκολο για τους υποψηφίους να καλύψουν τα έξοδα που απαιτούνται για δημοσιεύσεις και συμμετοχές σε συνέδρια αλλά και τα έξοδα διαβίωσης. Παρά τις προσπάθειες των πανεπιστημίων να προσφέρουν κάποιου είδους χρηματοδότηση στους διδακτορικούς φοιτητές μέσω υποτροφιών ή ορισμένων ωρών απασχόλησης με διδακτικά καθήκοντα, τα ποσά που παρέχονται υπολείπονται κατά πολύ του Ευρωπαϊκού μέσου όρου και δεν αρκούν. Οικονομική ανάσα σε μικρή μερίδα διδακτορικών φοιτητών δίνουν μόνο τα Ευρωπαϊκά προγράμματα που αναλαμβάνουν τα ερευνητικά κέντρα ή συγκεκριμένα εργαστήρια των πανεπιστημίων. Ωστόσο στην περίπτωση αυτή υπάρχει και πάλι ο κίνδυνος οι υποψήφιοι να αφιερώσουν μεγαλύτερο χρόνο στο να «τρέχουν» το πρόγραμμα και να αφιερωθούν λιγότερο στη δική τους έρευνα με συνέπεια την καθυστέρηση της υποβολής του διδακτορικού τους. Από την άλλη έχουν τη δυνατότητα να δημιουργήσουν ένα διεθνές δίκτυο επαφών το οποίο θα τους βοηθήσει και στην μετέπειτα καριέρα τους. Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να σημειώσουμε πως το διδακτορικό είναι περισσότερο μια διαδρομή και λιγότερο ένας προορισμός. Μια διαδρομή η οποία ενέχει μεγάλα ρίσκα καθώς το αποτέλεσμά της είναι αβέβαιο, καθώς αυτή είναι η ίδια η φύση της επιστημονικής έρευνας.
Εγώ επέλεξα την ερευνητική ομάδα του καθ. Kishan Dholakiaμιας και είναι από τους κορυφαίους στον τομέα των διαμορφωμένων δεσμών λέιζερ και της αλληλεπίδρασής τους με την ύλη! Η καλή γνώση της Αγγλικής γλώσσας, οι βαθμοί του πτυχίου και του μεταπτυχιακού μου καθώς και η επίδοση μου στην αρκετά ζόρικη συνέντευξη συνετέλεσαν στο να πάρω υποτροφία από το Συμβούλιο Έρευνας Μηχανικών και Φυσικών Επιστημών.Αυτό είναι ένα Βρετανικό συμβούλιο έρευνας που παρέχει κυβερνητική χρηματοδότηση για επιχορηγήσεις σε μεταπτυχιακές και διδακτορικές σπουδές. Το σίγουρο είναι ότι για να πετύχεις κάτι τέτοιο χρειάζεται μεγάλη προσπάθεια, επιμονή και αυτοπειθαρχία.
Πολλές φορές υπάρχουν άνθρωποι που θα μας πουν ότι δε μπορούμε να επιτύχουμε κάτι, γιατί οι πιθανότητες δεν είναι με το μέρος μας. Βάζουμε, έτσι, όρια στον εαυτό μας. Πιστεύουμε ότι δεν θα τα καταφέρουμε και απλά σταματάμε την προσπάθεια. Προσωπικά πιστεύω και θα ήθελα να τονίσω εδώ ότι εμείς βάζουμε αυτά τα όρια στους εαυτούς μας και όταν τα σπάμε μπορούμε να καταφέρουμε απίστευτα πράγματα. Το τελικό συναίσθημα ότι κατάφερες κάτι, για το οποίο άκουγες ότι δε γινόταν, είναι απερίγραπτο.
Ποιες ήταν οι προκλήσεις στο εξωτερικό;
Η απόφαση να αφήσει κανείς τον τόπο του, την οικογένεια, τους φίλους και τα δεδομένα του, δεν είναι ποτέ εύκολη. Ορισμένες φορές, όμως, αξίζει πραγματικά να κάνει κανείς αυτό το βήμα. Καταρχάς γνωρίζεις μία νέα χώρα, τον πολιτισμό της και τον τρόπο ζωής σε αυτή. Έρχεσαι σε επαφή με πολλές διαφορετικές κουλτούρες και τρόπους σκέψης, καθώς στα διεθνή προγράμματα σπουδών, είναι πολύ συνηθισμένο να συνυπάρχουν σε μία τάξη ή ερευνητική ομάδα φοιτητές από πολλές διαφορετικές χώρες, αλλά και ηπείρους. Μαθαίνεις να είσαι προσαρμοστική και αποδοτική.
Έχετε εργαστεί και σε ερευνητικά Ινστιτούτα αλλά και σε εταιρεία. Μπορείτε να μάς πείτε κάποια πράγματα για αυτές τις εμπειρίες;
Ήταν μία εναλλαγή που επέλεξα να κάνω, ώστε να αποκτήσω εμπειρία στην ακαδημαϊκή και στην εφαρμοσμένη έρευνα. Η πρόθεσή μου ήταν να μάθω πώς τα ερευνητικά δεδομένα μπορούν να μετουσιωθούν σε προϊόντα. Να κατανοήσω πώς τα πανεπιστήμια μπορούν να γίνουν περισσότερο εξωστρεφή, να έχουν τη δυνατότητα συνεργειών και δημιουργιών τεχνοβλαστών (spin off) εταιρειών. Στο πνεύμα αυτό, η εφαρμοσμένη έρευνα σε ένα τμήμα έρευνας & ανάπτυξης (R&D) κάποιας εταιρείας έχει ως στόχο να παραχθούν καινοτόμα προϊόντα χρήσιμα τόσο για την κοινωνία αλλά και για την ανάπτυξη επιχειρήσεων με βάση την έρευνα αγοράς που έχει κάνει η εταιρεία αυτή. Υπάρχει ένα σαφές και αυστηρό χρονοδιάγραμμα με άμεσα και μακροπρόθεσμα επιθυμητά αποτελέσματα σύμφωνα με την στρατηγική της εταιρείας.
Από την άλλη, η έρευνα σε ένα πανεπιστήμιο, ερευνητικό κέντρο, αλλά και σε δημόσιο ή ιδιωτικό ερευνητικό ινστιτούτο ακολουθεί μία στρατηγική ανάπτυξης τεχνογνωσίας, καινοτόμων τεχνολογικών διαδικασιών και πρωτότυπων μεθοδολογιών τα οποία μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο περαιτέρω ερευνητικής ανάπτυξης και να προσεγγίσουν χρηματοδοτήσεις τόσο σε επίπεδο εθνικό όσο και παγκόσμιο.
Ποιες ήταν οι κύριες προκλήσεις που αντιμετωπίσατε έως τώρα κατά την επαγγελματική σας πορεία;
Ως ερευνήτρια, η πιο βασική δυσκολία/πρόκληση που έχω αντιμετωπίσει έως τώρα κατά την επαγγελματική μου πορεία ήταν η δυνατότητα να λάβω οικονομική υποστήριξη από την ΕΕ ή εθνικά κονδύλια έρευνας. Οι διεθνείς συνεργασίες και ερευνητικές συμπράξεις (με βιομηχανία και ακαδημαϊκούς) βοήθησαν στην ανάθεση έργων και χρηματοδότηση προτάσεων και συνοδευτικών δράσεων (συμμετοχή με ανακοίνωση σε συνέδρια, δαπάνες δημοσίευσης σε επιστημονικά περιοδικά, εγγραφή σε συνέδρια, τεχνική υποστήριξη, εργαστηριακοί εξοπλισμοί κλπ.).
Αν δίνατε μια συμβουλή σε κάποια φοιτήτρια/ φοιτητή σε κλάδους των STEM που θέλει να κάνει διδακτορικό, ποια θα ήτανε;
Καταρχάς, πριν κάνετε την επιλογή του τομέα που θέλετε να σπουδάσετε, πρέπει πάντα να κάνετε μία έρευνα! Ψάξτε και μελετήστε το πρόγραμμα σπουδών σε σχολές της επιλογής σας, διερευνήστε τις επαγγελματικές προοπτικές τους και μάθετε για την αποκατάσταση που προσφέρει κάθε μια από αυτές.
Έχω συμμετάσχει σε πολλές δράσεις για την προβολή προγραμμάτων σπουδών στους τομείς STEM. Παρά τις καλές ευκαιρίες απασχόλησης και την υψηλή παραγωγικότητα των θέσεων εργασίας στους συγκεκριμένους τομείς, έχει διαπιστωθεί έλλειψη καθηγητών εξειδικευμένων σε αυτούς τους κλάδους σε ολόκληρη την Ευρώπη και σε όλα τα επίπεδα εκπαίδευσης. Επίσης, υπάρχει μείωση του ενδιαφέροντος των σπουδαστών για τους κλάδους αυτούς. Με αποτέλεσμα την ασυμφωνία μεταξύ του εκπαιδευτικού συστήματος και των αναγκών της αγοράς εργασίας.
Η συμβουλή μου είναι να μη διστάσει να επιλέξει κάποιος ένα τέτοιο κλάδο που θα τον βοηθήσει να αναπτύξει την ικανότητα επίλυσης σύνθετων προβλημάτων, την δημιουργικότητά του, την κριτική σκέψη του, τη διαχείριση πόρων και τη γνωστική ευελιξία. Ο αριθμός των θέσεων εργασίας θα αυξηθεί σημαντικά, μεσοπρόθεσμα έως και μακροπρόθεσμα, στους κλάδους STEM στους οποίους η ανεργία βρίσκεται ήδη στο χαμηλότερο επίπεδο σε όλα σχεδόν τα κράτη μέλη της ΕΕ. Η ρομποτική, η αυτοματοποίηση, η τεχνική έρευνα και ανάπτυξη θα συνεχίσουν με βιώσιμο τρόπο.
Πόσο πιστεύετε ότι στηρίζεται η έρευνα στην Ελλάδα;
Η Έρευνα στην Ελλάδα, μετά το 2015, βρέθηκε συνειδητά στον πυρήνα της παραγωγικής ανασυγκρότησης της χώρας. Οι δημόσιες δαπάνες εστίασαν στην στήριξη του ανθρώπινου δυναμικού, των υποδομών και ερευνητικών έργων, κυρίως μέσα από το Ελληνικό ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας (ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ.). Ταυτόχρονα, το 2018-19 για πρώτη φορά στηρίχτηκε στη χώρα μας σε μεγάλη έκταση και ένταση η υγιής καινοτόμος επιχειρηματικότητα μέσω προγραμμάτων των διαρθρωτικών ταμείων, όπως το «Ερευνώ-Δημιουργώ-Καινοτομώ» της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Τεχνολογίας (ΓΓΕΤ). Η συνεπής, συστηματική και ουσιαστική χρηματοδότηση της Έρευνας εξασφαλίζει τη βιωσιμότητά της.
Ποιο είναι το πιο θετικό κομμάτι, ερευνητικά, που παρατηρείτε στη χώρα μας σε σύγκριση με άλλες χώρες όπου έχετε εργαστεί;
Δουλεύω 8-9 ώρες την ημέρα, συνολικά περίπου 42 ώρες την εβδομάδα. Το μοντέλο εργασίας για παράδειγμα στη Γερμανία είναι εντελώς διαφορετικό σε σχέση με την Ελλάδα. Εκεί εάν κάποιος δουλεύει παραπάνω από τις 42 ώρες, θεωρείται αντιπαραγωγικός.
Το πιο θετικό κομμάτι της έρευνας μου στο ΙΗΔΛ-ΙΤΕ είναι η ευκολία να βρει κάποιος νέους συνεργάτες από διαφορετικούς τομείς, όπως για παράδειγμα από την βιολογία ή την επιστήμη των υπολογιστών, μιας και τα Iνστιτούτα Μοριακής Βιολογίας & Βιοτεχνολογίας (IMBB) καθώς και το Ινστιτούτο ΠληροφορικήςΙΠ) συστεγάζονται με το Ινστιτούτο Ηλεκτρονικής Δομής & Λέιζερ (ΙΗΔΛ), βοηθώντας τη διατμηματική έρευνα.
Υπάρχει κάποιο άτομο στη ζωή σας που λειτούργησε ως έμπνευση;
Ο άνθρωπος που λειτούργησε ως έμπνευση για να ακολουθήσω τον δρόμο της έρευνας και με στήριξε καθ’ όλη την διάρκεια των σπουδών μου και είμαι πραγματικά ευγνώμων για όλα αυτά είναι ο πατέρας μου. Είχε πολλές δεξιότητες και τεχνογνωσία στο να επιδιορθώνει από μηχανές αυτοκινήτου έως οικιακές συσκευές. Θα τον θυμάμαι πάντα με αγάπη και υπερηφάνεια! Κρατώ τη συμβουλή του «Σημασία έχει να ξέρεις ποιος είσαι και πού θέλεις να φτάσεις και στα δύσκολα να χαμογελάς και να θυμάσαι πάντα το λόγο που ξεκίνησες αυτό το ταξίδι!»
Λάβατε ποτέ καθοδήγηση / συμβουλευτική από κάποια άλλη ερευνήτρια / ερευνητή κατά την πορεία έως τώρα? Τι ήταν το σημαντικότερο που λάβατε από σχέση αυτή;
Η διπλωματική μου εργασία, καθώς και η μεταπτυχιακή μου εργασία πραγματοποιήθηκαν στο Ινστιτούτο Ηλεκτρονικής Δομής και Λέιζερ (ΙΗΔΛ) του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας υπό την επίβλεψη του καθηγητή Κώστα Φωτάκη, πρώην αναπληρωτή υπουργό πολιτισμού, παιδείας και θρησκευμάτων, αρμόδιο για θέματα έρευνας και καινοτομίας, καθώς επίσης και της ερευνήτριας Δρ. Μαρίας Φαρσάρη. Είχαμε πολύ καλή συνεργασία, μέσω της οποίας έμαθα να δουλεύω σχολαστικά. Επίσης έλαβα πολύ καλή καθοδήγηση από τον επιβλέπων καθηγητή της διδακτορικής διατριβής μου, καθηγητή Kishan Dholakia και κρατώ την εξής συμβουλή του «η συνταγή της επιτυχίας είναι, πέρα από την σκληρή και συστηματική δουλειά, να κάνεις αυτό που σου αρέσει και αυτό που μπορείς να κάνεις καλά.»
Μπορείτε να μας δώσετε ένα παράδειγμα από το πως είναι μια μέρα στη ζωή σας ως ερευνήτρια;
Ξυπνάω περίπου στις 8πμ, πίνω τον καφέ μου και παράλληλα ετοιμάζομαι. Εφαρμόζω την εκπαίδευση του multitasking και στο σπίτι όσο μπορώ. Μένω σε ένα προάστιο του Ηρακλείου, οπότε οδηγώ για να πάω στην δουλειά μου. Με το που φτάνω στην δουλειά μου, ανοίγω το λέιζερ, μιας και πρέπει να μείνει σε κατάσταση αναμονής (προθέρμανσης) για λίγα λεπτά πριν την χρήση του. Έπειτα ξεπλένω πολύ καλά το ΄υπόστρωμα΄, που αφορά το υλικό επί του οποίου θα γίνει η εκτύπωση – πλατφόρμα κατασκευής. Ακολουθεί η πρόσμιξη υγρών ουσιών για την παρασκευή του υλικού της εκτύπωσης, από το οποίο θα τοποθετήσω μία σταγόνα πάνω στο υπόστρωμα. Με την βοήθεια διαφόρων οπτικών στοιχείων, π.χ. φακών, θα εστιάσω την δέσμη του λέιζερ στο υλικό της εκτύπωσης. Όπως ακριβώς ένας εκτυπωτής ψεκασμού μελάνης προσθέτει μεμονωμένες κουκίδες του μελανιού για να σχηματίσουν μία εικόνα, ο 3D εκτυπωτής που χρησιμοποιώ στο εργαστήριο στερεοποιεί το υγρό υλικό μόνο όπου χρειάζεται, στις περιοχές του ψηφιακού σχεδίου. Θα επιλέξω στον υπολογιστή το επιθυμητό μοντέλο (ψηφιακό σχέδιο) και αυτό ακολούθως μεταφράζεται σε τρισδιάστατη δομή με την χρήση του λέιζερ, όπου το υλικό στερεοποιείται τοπικά. Αφού ολοκληρωθεί η εκτύπωση, απαιτείται ξέπλυμα του υγρού που δεν έχει στερεοποιηθεί, ώστε να παραμείνουν στο υπόστρωμα μόνο τα σημεία που έχουν στερεοποιηθεί (ακτινοβοληθεί με το λέιζερ) σύμφωνα με το ψηφιακό σχέδιο της 3D δομής. Παράλληλα, προσπαθώ να διαβάζω ένα με δύο άρθρα την ημέρα. Είναι σημαντικό να διαβάζεις συνέχεια και να ενημερώνεσαι. Με αυτό τον τρόπο, όταν σου έρθει μια καλή ιδέα, θα μπορέσεις αρχικά να την αναγνωρίσεις και έπειτα να την υλοποιήσεις. Οπότε το διάβασμα δε σταματά ποτέ!
Ευχαριστούμε τη Δρ. Μούρκα για την τόσο εποικοδομητική συζήτηση και χαιρόμαστε ιδιαίτερα που μπορούμε να τη μοιραστούμε μαζί σας. Κλείνουμε με μία φράση της και ελπίζουμε να σάς εμπνεύσει όσο κι εμάς: «Εμείς βάζουμε αυτά τα όρια στους εαυτούς μας και όταν τα σπάμε μπορούμε να καταφέρουμε απίστευτα πράγματα. Το τελικό συναίσθημα ότι κατάφερες κάτι, για το οποίο άκουγες ότι δε γινόταν, είναι απερίγραπτο».
Χρυσοβαλάντη Καλαϊτζίδου
Πηγή: Greek Women in STEM
