Φωτο: Γράφημα: οι εμπορικές συμφωνίες της ΕΕ υπό διαπραγμάτευση
Η ΕΕ διαπραγματεύεται πολλές εμπορικές συμφωνίες με χώρες από όλο τον κόσμο. Ανακαλύψτε ποιες συμφωνίες βρίσκονται υπό διαπραγμάτευση.
Οι εμπορικές συμφωνίες αποτελούν μία από τις βασικές συνιστώσες της εμπορικής πολιτικής της ΕΕ. Στις 12 Φεβρουαρίου 2020, οι ευρωβουλευτές ψήφισαν υπέρ των ελεύθερων εμπορικών συναλλαγών και της προστασίας των επενδύσεων μεταξύ ΕΕ - Βιετνάμ. Μετά την επικύρωσή της από το Βιετνάμ, η εμπορική συμφωνία θα τεθεί σε ισχύ έως το τέλος του καλοκαιριού 2020.
Τον Φεβρουάριο του 2019, οι ευρωβουλευτές ψήφισαν υπέρ των συμφωνιών ελευθέρων συναλλαγών και προστασίας επενδύσεων μεταξύ ΕΕ και Σιγκαπούρης, που θα καταργήσουν πρακτικά όλους τους δασμούς μεταξύ των δυο μερών μέσα σε πέντε χρόνια. Μόλις δύο μήνες πριν, το Κοινοβούλιο είχε εγκρίνει ιστορική συμφωνία ελεύθερου εμπορίου και στρατηγικής εταιρικής σχέσης με την Ιαπωνία.
Γιατί είναι σημαντικές οι εμπορικές συμφωνίες
Οι εμπορικές συμφωνίες είναι πολύ σημαντικές για την ΕΕ καθώς αποτελούν κινητήρια δύναμη για την οικονομική ανάπτυξη. Το 2018, η ΕΕ ήταν δεύτερη σε εξαγωγές αγαθών στον κόσμο (15,5%) μετά την Κίνα (15,8%) αλλά πριν τις ΗΠΑ (10,6%). Ήταν, επίσης, ο δεύτερος μεγαλύτερος εισαγωγέας αγαθών (13,7%) μετά τις ΗΠΑ (15,8%) αλλά πριν την Κίνα (13%). Οι νέες συμφωνίες δημιουργούν νέες επιχειρηματικές ευκαιρίες για τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις, δημιουργούν νέες θέσεις εργασίας και δημιουργούν χαμηλότερες τιμές και περισσότερη ποικιλία για τους καταναλωτές.
Υπάρχουν ανησυχίες ότι η αύξηση του ανταγωνισμού που υπάρχει εξαιτίας τέτοιων συμφωνιών οδηγεί στην μείωση θέσεων εργασίας σε ορισμένους τομείς. Ωστόσο, οι εμπορικές συμφωνίες μέχρι σήμερα αυξάνουν τις θέσεις εργασίας και δεν τις μειώνουν. Επίσης, πολλοί ανησυχούν ότι λόγω της αυξημένης προσφοράς μπορεί να πέσει η ποιότητα σε ορισμένα προϊόντα, όπως είναι τα τρόφιμα αλλά και πάλι η ΕΕ έχει κανόνες που ορίζουν συγκεκριμένες προϋποθέσεις για την κυκλοφορία προϊόντων στην αγορά της.
Είδη συμφωνιών
Η ΕΕ μπορεί να συνάψει διαφορετικού είδους συμφωνίες με τρίτες χώρες. Αυτές μπορούν να επικεντρωθούν στη μείωση ή την εξάλειψη των δασμολογικών φραγμών, τη δημιουργία τελωνειακής ένωσης με την άρση των τελωνειακών δασμών ή και τη θέσπιση κοινού δασμολογίου για τις ξένες εισαγωγές.
Επίσης, μπορεί να αφορούν επενδύσεις αλλά και την επίλυση διαφορών στον τομέα των επενδύσεων, όπως για παράδειγμα, όταν μια επιχείρηση θεωρεί ότι η απόφαση μιας κυβέρνησης επηρεάζει τις επενδύσεις της στη χώρα αυτή.
Γράφημα: οι εμπορικές συμφωνίες της ΕΕ σε ισχύΕυρώπη
Οι διαπραγματεύσεις με το Ηνωμένο Βασίλειο αναμένεται να ολοκληρωθούν φέτος. Διαβάστε περισσότερα για τις τρέχουσες συνομιλίες.
Βόρεια Αμερική
Η εμπορική συμφωνία της ΕΕ είναι αυτή με τον Καναδά, γνωστή ως Συνολική Οικονομική και Εμπορική Συμφωνία (ΣΟΕΣ/CETA), τέθηκε προσωρινά σε ισχύ στις 21 Σεπτεμβρίου 2017 και θα τεθεί σε πλήρη ισχύα φού επικυρωθεί από όλες τις χώρες της ΕΕ.
Υπό διαπραγμάτευση συμφωνίες
Οι διαπραγματεύσεις για την Διατλαντική Εταιρική Σχέση Εμπορίου και Επενδύσεων (TTIP) με τις ΗΠΑ διακόπηκαν στα τέλη του 2016 και βρίσκονται προς το παρόν σε αναμονή. Στις 15 Απριλίου, το Συμβούλιο της ΕΕ ενέκρινε εντολή διαπραγμάτευσης συμφωνίας για την κατάργηση τωv δασμώv τωv βιoμηχαvικώv πρoϊόvτωv και την αµοιβαία αναγνώριση της διαπίστωσης της συµµόρφωσης με τις ΗΠΑ. Τα επόμενα βήματα παραµένουν σε εκκρεµότητα.
Ασία
Η οικονομική εταιρική σχέση μεταξύ ΕΕ και Ιαπωνίας τέθηκε σε ισχύ την 1η Φεβρουαρίου του 2019. Η συμφωνία με το Βιετνάμ αναμένεται να τεθεί σε ισχύ αργότερα μέσα στο 2020.
Με την Κίνα δεν υπάρχουν εμπορικές διαπραγματεύσεις αλλά διεξάγονται συζητήσεις για τη σύναψη συνολικής επενδυτική συμφωνίας μεταξύ των δύο πλευρών. Οι διαπραγματεύσεις ξεκίνησαν τον Νοέμβριο του 2013 και ο τελευταίος γύρος διαπραγματεύσεων πραγματοποιήθηκε τον Ιανουάριο του 2020.
Διαπραγματεύσεις με άλλες χώρες της ΕΕ:
- Μαλαισία (η κυβέρνηση της Μαλαισίας δεν έχει ακόμα λάβει θέση ως προς τη συνέχιση των συνομιλιών)
- Ινδονησία (ο δέκατος γύρος διαπραγματεύσεων ολοκληρώθηκε τον Μάρτιο του 2020)
- Ταϊλάνδη (η ΕΕ είναι έτοιμη να ξαναρχίσει τις συνομιλίες)
- Φιλιππίνες (δεν έχει ακόμα καθοριστεί η ημερομηνία για την έναρξη του επόμενου γύρου διαπραγματεύσεων )
- Μιανμάρ (οι συνομιλίες έχουν ανασταλεί από το 2017)
- Iνδία (οι δύο πλευρές βρίσκονται σε τακτική επικοινωνία)
Ωκεανία
Τον Ιούνιο του 2018 ξεκίνησαν διαπραγματεύσεις για μια ολοκληρωμένη εμπορική συμφωνία με την Αυστραλία. Οι διαπραγματεύσεις για μια συμφωνία με τη Νέα Ζηλανδία δρομολογήθηκαν στις 21 Ιουνίου 2018. Και στις δύο περιπτώσεις έχουν ήδη διεξαχθεί περαιτέρω συνομιλίες από τότε.
Λατινική Αμερική
Τον Ιούνιο του 2019 επετεύχθη κατ' αρχήν συμφωνία με τις χώρες της Mercosur (Αργεντινή, Βραζιλία, Παραγουάη και Ουρουγουάη) η οποία, ωστόσο, υπόκειται στην έγκριση του Συμβουλίου και του Κοινοβουλίου.
Οι διαπραγματεύσεις για τον εκσυγχρονισμό της Συνολικής Συμφωνίας ΕΕ – Μεξικού ξεκίνησαν τον Ιούνιο του 2016. Η πολιτική συμφωνία επετεύχθη τον Απρίλιο του 2018. Απαιτείται όμως η έγκρισή της από το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο για να μπορέσει να τεθεί σε ισχύ.
Ο έβδομος γύρος διαπραγματεύσεων με τη Χιλή πραγματοποιήθηκε τον Μάιο του 2020 μέσω τηλεδιάσκεψης.
Νότια Μεσόγειος και Μέση Ανατολή
Πολλές συμφωνίες, συμπεριλαμβανομένων συμφωνιών σύνδεσης για την ενίσχυση των εμπορικών συναλλαγών, βρίσκονται σήμερα υπό διαπραγμάτευση με τη Νότια Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή. Πραγματοποιούνται, επίσης, συνομιλίες για την επέκτασή τους στους τομείς της γεωργίας και της βιομηχανίας με μεμονωμένες χώρες.
Εμπόριο υπηρεσιών
Οι διαπραγματεύσεις συνεχίζονται για τη σύναψη της Συμφωνίας για τις Συναλλαγές στον τομέα των Υπηρεσιών (TiSA) μεταξύ 23 κρατών μελών του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, συμπεριλαμβανομένης της ΕΕ. Οι χώρες που συμμετέχουν στις συνομιλίες, συγκεντρώνουν συνολικά το 70% του παγκόσμιου εμπορίου υπηρεσιών. Οι συνομιλίες τέθηκαν σε αναμονή το φθινόπωρο του 2016 και τα επόμενα βήματα αναμένεται να καθοριστούν.
Ο ρόλος του ΕΚ
Από τότε που τέθηκε σε ισχύ η Συνθήκη της Λισαβόνας το 2009, οι εμπορικές συμφωνίες χρειάζονται την έγκριση του ΕΚ πριν τεθούν σε ισχύ, ενώ είναι απαραίτητη η συνεχής ενημέρωση των ευρωβουλευτών για την πορεία των διαπραγματεύσεων.
Οι ευρωβουλευτές έχουν ήδη δείξει ότι δεν διστάζουν να θέσουν βέτο σε συμφωνίες που τίθενται υπό αμφισβήτηση, όπως για παράδειγμα η Εμπορική Συμφωνία Κατά της Παραποίησης γνωστή και ως (ACTA), την οποία και απέρριψαν.
Δείτε το γράφημα σχετικά με τη θέση της ΕΕ στο παγκόσμια εμπόριο.
