Η ΕΕ στηρίζει ενεργά τον τομέα των οπωροκηπευτικών μέσω του συστήματός της για τη διαχείριση της αγοράς.

Αυτό επιτυγχάνεται με τέσσερις ευρείς στόχους:

• την αύξηση της ανταγωνιστικότητας του τομέα και του προσανατολισμού του στην αγορά χάρη στις οργανώσεις παραγωγών·
• λιγότερες διακυμάνσεις στο εισόδημα των παραγωγών λόγω κρίσεων·
• την αύξηση της κατανάλωσης οπωροκηπευτικών στην ΕΕ·
• την αύξηση της χρήσης φιλοπεριβαλλοντικών καλλιεργειών και τεχνικών παραγωγής.

Το σύστημα προάγει την ποιότητα των προϊόντων με την εφαρμογή προτύπων εμπορίας και υποστηρικτικών επιχειρησιακών μέτρων.

Οργανώσεις παραγωγών

Οι οργανώσεις παραγωγών (ΟΠ) είναι οι βασικοί παράγοντες του καθεστώτος για τα οπωροκηπευτικά και οι καλλιεργητές ενθαρρύνονται να συμμετέχουν σε αυτές για να ενισχύσουν τη θέση τους στην αγορά. Το καθεστώς της ΕΕ για τα οπωροκηπευτικά στηρίζει την εφαρμογή επιχειρησιακών προγραμμάτων από τις ΟΠ με χρηματοδοτικές συνεισφορές.

Σε ορισμένες περιφέρειες της ΕΕ, για μεταβατική περίοδο, ομάδες παραγωγών οπωροκηπευτικών που έχουν συσταθεί με πρωτοβουλία των καλλιεργητών μπορούν να λάβουν οικονομική ενίσχυση για να επιτύχουν την αναγνώρισή τους ως οργανώσεων παραγωγών.

Το καθεστώς των ΟΠ απαιτεί από τις εθνικές αρχές να αναγνωρίζουν κάθε ομάδα παραγωγών που υποβάλλει αίτηση για να καταστεί ΟΠ, εφόσον πληρούνται οι παρακάτω απαιτήσεις:

• είναι εθελοντική·
• συμβάλλει στους γενικούς στόχους του καθεστώτος·
• αποδεικνύει τη χρησιμότητά της μέσω του εύρους και της αποτελεσματικότητας των υπηρεσιών που προσφέρει στα μέλη.

Οι εθνικές αρχές πρέπει να χαράξουν εθνική στρατηγική για βιώσιμα επιχειρησιακά προγράμματα, ώστε να καθορίσουν τα μέτρα που είναι επιλέξιμα για στήριξη. Τα επιχειρησιακά προγράμματα των ΟΠ πρέπει να λαμβάνουν την έγκριση των αρμόδιων εθνικών αρχών.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρακολουθεί και αξιολογεί τόσο τα προγράμματα όσο και την εθνική στρατηγική, με βάση ένα κοινό σύνολο δεικτών επιδόσεων. Οι ΟΠ υποβάλλουν στην αρμόδια εθνική αρχή ετήσιες εκθέσεις σχετικά με την εφαρμογή των επιχειρησιακών προγραμμάτων τους. Οι ετήσιες εκθέσεις πρέπει να συνοδεύουν τις αιτήσεις ενίσχυσής τους. Ομοίως, κάθε χώρα πρέπει να υποβάλλει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή ετήσια έκθεση σχετικά με όλες τις ΟΠ, τις ομάδες παραγωγών, τα επιχειρησιακά ταμεία και προγράμματα, καθώς και τα σχέδια αναγνώρισής της.

Οι αναγνωρισμένες ΟΠ μπορούν να συστήσουν επιχειρησιακό ταμείο για τη χρηματοδότηση του επιχειρησιακού τους προγράμματος. Το ταμείο αυτό χρηματοδοτείται από τη χρηματοδοτική συνεισφορά των μελών (ή της ίδιας της ΟΠ) και τη χρηματοδοτική συνδρομή της ΕΕ. Κατά γενικό κανόνα, η χρηματοδοτική συνδρομή της ΕΕ περιορίζεται στο 50 % του συνόλου του επιχειρησιακού ταμείου και μπορεί να αυξηθεί σε 60 % σε συγκεκριμένες περιπτώσεις.

Στις περιφέρειες όπου οι παραγωγοί δεν έχουν συστήσει οργανώσεις σε μεγάλη κλίμακα, οι εθνικές κυβερνήσεις μπορούν να παρέχουν εθνική χρηματοδότηση πέρα από το επιχειρησιακό ταμείο. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η χρηματοδότηση αυτή μπορεί να επιστραφεί εν μέρει από την ΕΕ.

Κατόπιν αιτήματος ΟΠ, μια χώρα της ΕΕ μπορεί επίσης να καταστήσει δεσμευτικούς, για περιορισμένο χρονικό διάστημα, ορισμένους από τους κανόνες που έχουν συμφωνηθεί στο πλαίσιο της εν λόγω οργάνωσης και για άλλους παραγωγούς που δεν είναι μέλη της οργάνωσης στην περιφέρεια ή στις περιφέρειες όπου δραστηριοποιείται η ΟΠ.

Η αναγνώριση των διεπαγγελματικών οργανώσεων ενθαρρύνεται επίσης εφόσον οι εν λόγω οργανώσεις μπορούν να αποδείξουν ότι είναι επαρκώς αντιπροσωπευτικές των διαφόρων επαγγελματικών κατηγοριών του τομέα των οπωροκηπευτικών και αναλαμβάνουν πρακτικές δράσεις που συμβάλλουν στην επίτευξη των στόχων του καθεστώτος.

Σχετικοί σύνδεσμοι

Οργανώσεις παραγωγών και διεπαγγελματικές οργανώσεις

Πρόληψη των κρίσεων

Για να μειωθούν οι διακυμάνσεις στα εισοδήματα των παραγωγών που προκαλούνται από κρίσεις, διατίθεται χρηματοδότηση από την ΕΕ για μέτρα πρόληψης και διαχείρισης κρίσεων που εφαρμόζονται από τις ΟΠ στο πλαίσιο των επιχειρησιακών τους προγραμμάτων.

Η χρηματοδότηση διατίθεται για τις ακόλουθες δράσεις:

1. Αποσύρσεις από την αγορά

Κατά την απόσυρση προϊόντων από την αγορά, με αποτέλεσμα να μη διατίθενται προς πώληση, διατίθεται χρηματοδότηση βάσει αυστηρών κανόνων.

Για 16 βασικά προϊόντα, τα ανώτατα ποσά στήριξης για αποσύρσεις —συμπεριλαμβανομένων των συνεισφορών της ΕΕ και των ΟΠ— καθορίζονται στο παράρτημα IV του κανονισμού (ΕΕ) 2017/891.

Εάν οποιαδήποτε χώρα αποφασίσει να επιτρέψει την απόσυρση άλλων προϊόντων, πρέπει να καθορίσει ανώτατα ποσά για τη στήριξή τους. Οι αποσύρσεις για κάθε προϊόν δεν μπορούν να υπερβαίνουν το 5 % του όγκου της παραγωγής που διατίθεται στην αγορά από την ΟΠ (οι ποσότητες που προορίζονται για δωρεάν διανομή εξαιρούνται από τον υπολογισμό αυτό).

Ο όγκος της παραγωγής που διατίθεται στην αγορά πρέπει να υπολογίζεται ως ο μέσος όρος των τριών προηγούμενων ετών ή, εάν οι σχετικές πληροφορίες δεν είναι διαθέσιμες (π.χ. για ΟΠ που αναγνωρίστηκαν πρόσφατα), με βάση τον όγκο της παραγωγής που διατίθεται στην αγορά για την οποία είναι αναγνωρισμένη η ΟΠ.

Οι τρόποι με τους οποίους μπορούν να χρησιμοποιηθούν τα προϊόντα που αποσύρονται καθορίζονται από τις εθνικές αρχές, αλλά μία από τις επιλογές πρέπει να είναι η δωρεάν διανομή. Η χρήση τους από τη μεταποιητική βιομηχανία ενδέχεται να είναι δυνατή, εάν δεν οδηγεί στη στρέβλωση του ανταγωνισμού για τις οικείες βιομηχανίες (εντός ή εκτός της ΕΕ).

2. Πρώιμη συγκομιδή και μη συγκομιδή

Ως πρώιμη συγκομιδή νοείται η πλήρης συγκομιδή μη εμπορεύσιμων (αλλά όχι αλλοιωμένων) προϊόντων σε μια δεδομένη καλλιεργούμενη έκταση, πριν από την κανονική συγκομιδή. Ως μη συγκομιδή νοείται η μη συγκομιδή εμπορεύσιμων προϊόντων από την καλλιεργούμενη έκταση κατά τη διάρκεια του συνήθους κύκλου παραγωγής, στην οποία δεν περιλαμβάνεται η καταστροφή προϊόντων λόγω καιρικών φαινομένων ή ασθένειας. Τα δύο αυτά μέτρα δεν επιτρέπεται να έχουν περιβαλλοντικό ή φυτοϋγειονομικό αντίκτυπο.

Και τα δύο μέτρα πρέπει να είναι συμπληρωματικά προς τις συνήθεις καλλιεργητικές πρακτικές και διαφορετικά από αυτές. Δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για το ίδιο προϊόν και την ίδια περιοχή σε ένα δεδομένο έτος ή για 2 συναπτά έτη.

Οι χώρες που επιτρέπουν τα εν λόγω μέτρα πρέπει να θεσπίζουν λεπτομερείς κανόνες εφαρμογής και ελέγχου.

Τα ποσά των αποζημιώσεων (συμπεριλαμβανομένων των συνεισφορών της ΕΕ και των ΟΠ) πρέπει να καθορίζονται ανά εκτάριο από τις εθνικές αρχές ώστε να καλύπτουν είτε:

• μόνο το πρόσθετο κόστος που προκύπτει από τη συγκομιδή (συμπεριλαμβανομένης της περιβαλλοντικής και φυτοϋγειονομικής διαχείρισης), είτε
• το πολύ το 90 % του ανώτατου επιπέδου στήριξης για την απόσυρση.

3. Προώθηση, επικοινωνία και κατάρτιση

Οι χώρες που επιτρέπουν τα μέτρα αυτά πρέπει να θεσπίζουν λεπτομερείς κανόνες για την εφαρμογή τους. Όλες οι δράσεις στο πλαίσιο μέτρων προώθησης/επικοινωνίας πρέπει να είναι συμπληρωματικές προς τυχόν υπό εξέλιξη δράσεις προώθησης/επικοινωνίας που εφαρμόζονται από την ενδιαφερόμενη ΟΠ.

4. Ασφάλιση συγκομιδής

Η ΕΕ διαθέτει χρηματοδότηση για την ασφάλιση της συγκομιδής, την οποία διαχειρίζεται μια ΟΠ ή τα μέλη της για να συμβάλει στην προστασία των εισοδημάτων των μελών και στην κάλυψη των απωλειών αγοράς που προκαλούνται από φυσικές καταστροφές, καιρικά φαινόμενα, ασθένειες ή προσβολή από επιβλαβείς οργανισμούς. Οι εθνικές αρχές πρέπει να θεσπίζουν λεπτομερείς κανόνες σχετικά με την ασφάλιση της συγκομιδής, ιδίως για να εξασφαλίζουν ότι δεν στρεβλώνει τον ανταγωνισμό στην αγορά ασφαλίσεων.

Μπορούν επίσης να συνεισφέρουν πρόσθετη εθνική χρηματοδότηση. Ωστόσο, η συνολική δημόσια στήριξη (ΕΕ και εθνική) για την ασφάλιση της συγκομιδής δεν μπορεί να υπερβαίνει τα ακόλουθα ποσοστά των ασφαλίστρων που καταβάλλουν οι παραγωγοί:

• το 80 % των ασφαλίστρων για ασφάλιση αποκλειστικά έναντι απωλειών που προκαλούνται από δυσμενή καιρικά φαινόμενα τα οποία μπορούν να θεωρηθούν φυσικές καταστροφές·
• το 50 % των ασφαλίστρων για ασφάλιση έναντι φυσικών καταστροφών και άλλων απωλειών που προκαλούνται από δυσμενή καιρικά φαινόμενα ή έναντι ασθενειών των ζώων / των φυτών ή της προσβολής από επιβλαβείς οργανισμούς.

Τα μέτρα ασφάλισης της συγκομιδής δεν επιτρέπεται να καλύπτουν τις ασφαλιστικές αποζημιώσεις που καταβάλλονται στους παραγωγούς για περισσότερο από το 100 % της απώλειας εισοδήματος που υπέστησαν, συμπεριλαμβανομένων τυχόν αποζημιώσεων από άλλα συναφή καθεστώτα στήριξης. Τα μέτρα μπορούν να παρέχουν στήριξη για την κάλυψη των διοικητικών δαπανών σύστασης ή ανατροφοδότησης των ταμείων αλληλοβοήθειας.

Η χρηματοδότηση της ΕΕ διατίθεται για τα 3 πρώτα έτη λειτουργίας του ταμείου αλληλοβοήθειας και καλύπτει τα ακόλουθα ποσοστά της συνεισφοράς της ΟΠ:

Οι εθνικές αρχές πρέπει να θεσπίζουν λεπτομερείς κανόνες για την εφαρμογή αυτού του μέτρου. Μπορούν να καθορίζουν ανώτατα όρια για τα ποσά που μπορεί να λάβει μια ΟΠ.

5. Καθοδήγηση

Η ΕΕ διαθέτει χρηματοδοτική συνδρομή σε ποσοστό 100 % για τη μεταφορά γνώσεων σχετικά με μέτρα πρόληψης και διαχείρισης κρίσεων από έμπειρες ΟΠ ή ενώσεις οργανώσεων παραγωγών από όλες τις χώρες της ΕΕ σε νέες ΟΠ, ομάδες παραγωγών ή μεμονωμένους παραγωγούς (εφόσον οι τελευταίοι είναι εγκατεστημένοι σε περιφέρειες με ποσοστό οργάνωσης χαμηλότερο από 20 %). Επιπλέον, για τη βελτίωση της αποδοτικότητας που συνδέεται με την εφαρμογή των εν λόγω μέτρων, η συνδρομή της ΕΕ μπορεί επίσης να προωθήσει τη σύσταση νέων οργανώσεων παραγωγών, τη συγχώνευση των υφιστάμενων ή την παροχή της δυνατότητας σε μεμονωμένους παραγωγούς να συμμετάσχουν σε υφιστάμενη οργάνωση παραγωγών, καθώς και τη δημιουργία ευκαιριών δικτύωσης για τους παρόχους και τους αποδέκτες καθοδήγησης, προκειμένου να ενισχυθούν ιδίως οι δίαυλοι εμπορίας ως μέσο πρόληψης και διαχείρισης κρίσεων.

6. Αναφύτευση οπωρώνων

Μετά την υποχρεωτική εκρίζωση των οπωρώνων, παρέχεται στήριξη για την αναφύτευσή τους.

7. Αποδοτικότερη διαχείριση

Οι χώρες μπορούν να στηρίζουν επενδύσεις που καθιστούν αποδοτικότερη τη διαχείριση των ποσοτήτων που διατίθενται στην αγορά.

Αύξηση της κατανάλωσης

Έχει δημιουργηθεί πρόγραμμα για την προώθηση της κατανάλωσης φρούτων στα σχολεία για να ενθαρρύνονται τα παιδιά να καταναλώνουν φρούτα και λαχανικά. Παρέχεται επίσης στήριξη για τη δωρεάν διανομή οπωροκηπευτικών σε σχολεία, νοσοκομεία και φιλανθρωπικά ιδρύματα. Άλλες δραστηριότητες για την προώθηση της κατανάλωσης στο πλαίσιο των επιχειρησιακών προγραμμάτων των ΟΠ μπορούν επίσης να λάβουν στήριξη.

Ως μέτρο διαχείρισης κρίσεων, όταν οι καλλιεργητές αποσύρουν τα προϊόντα τους από την αγορά, μπορούν να λάβουν χρηματοδότηση στο πλαίσιο του καθεστώτος της ΕΕ για τη διάθεσή τους. Στο πλαίσιο αυτό, τα προϊόντα μπορούν να προσφερθούν δωρεάν στους ακόλουθους φορείς:

• αναγνωρισμένες φιλανθρωπικές οργανώσεις και ιδρύματα, ώστε να χρησιμοποιηθούν για την υποστήριξη των μειονεκτούντων ατόμων·
• σωφρονιστικά ιδρύματα, σχολεία/δημόσια εκπαιδευτικά ιδρύματα, παιδικές κατασκηνώσεις, νοσοκομεία και γηροκομεία.

Οι εθνικές αρχές πρέπει να ορίζουν ποιοι από τους ανωτέρω φορείς μπορούν να λαμβάνουν δωρεάν προϊόντα και να εξασφαλίζουν ότι οι ποσότητες που λαμβάνουν συμπληρώνουν (δηλαδή δεν αντικαθιστούν) τις ποσότητες που αγοράζουν συνήθως οι φορείς αυτοί.

Η ΕΕ χρηματοδοτεί το 100 % της δωρεάν διανομής (έναντι 50 ή 60 % για άλλες χρήσεις των αποσυρθέντων προϊόντων), για ποσότητες έως το 5 % της συνολικής ποσότητας που διατίθεται στην αγορά από την ΟΠ. Η χρηματοδότηση συνίσταται στα εξής:

• αποζημίωση που καταβάλλεται σε ευρώ/100 kg αποσυρθέντων προϊόντων (με καθορισμό ανώτατων ποσών για τα 16 κύρια προϊόντα)·
• κατ’ αποκοπή ποσά για τα έξοδα υλικοτεχνικής υποστήριξης (μεταφορά, διαλογή και συσκευασία).

Οι εθνικές αρχές πρέπει να λαμβάνουν όλα τα αναγκαία μέτρα για να διευκολύνουν την επαφή και τη συνεργασία μεταξύ των ΟΠ και των φορέων που έχουν εγκρίνει για την παραλαβή των δωρεάν προϊόντων.

Φιλοπεριβαλλοντικές καλλιέργειες

Τουλάχιστον το 10 % των δαπανών στο πλαίσιο των επιχειρησιακών προγραμμάτων πρέπει να αφορούν περιβαλλοντικές δράσεις που υπερβαίνουν τα υποχρεωτικά περιβαλλοντικά πρότυπα. Εναλλακτικά, τα προγράμματα πρέπει να περιλαμβάνουν τουλάχιστον 2 τέτοιες δράσεις.

Όταν λαμβάνουν εισοδηματική στήριξη ή γεωργοπεριβαλλοντικές ενισχύσεις στο πλαίσιο προγραμμάτων αγροτικής ανάπτυξης της ΕΕ, οι καλλιεργητές υφίστανται κυρώσεις εάν δεν τηρούν τα υποχρεωτικά περιβαλλοντικά πρότυπα (πολλαπλή συμμόρφωση).

Εθνικά πλαίσια για τις περιβαλλοντικές δράσεις

Οι χώρες με αναγνωρισμένες ΟΠ πρέπει να καταρτίζουν εθνικό πλαίσιο για τις περιβαλλοντικές δράσεις (ΕΠΠ), το οποίο εντάσσεται στην εθνική στρατηγική τους για βιώσιμα επιχειρησιακά προγράμματα.

Σε αντίθεση με άλλα μέρη της στρατηγικής, οι εθνικές αρχές πρέπει να υποβάλουν το προτεινόμενο ΕΠΠ στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία επαληθεύει τη συμμόρφωσή του με τους στόχους που ορίζονται στο άρθρο 191 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Το ΕΠΠ πρέπει να περιέχει μη εξαντλητικό κατάλογο των περιβαλλοντικών δράσεων και των προϋποθέσεων που ισχύουν για τις εν λόγω δράσεις στην οικεία χώρα.

Πρέπει να αναφέρει, για κάθε δράση:

• τη συγκεκριμένη δέσμευση ή τις συγκεκριμένες δεσμεύσεις που συνεπάγεται·
• την αιτιολόγησή της —δηλαδή τον αναμενόμενο περιβαλλοντικό αντίκτυπο, σε σχέση με τις περιβαλλοντικές ανάγκες και προτεραιότητες.

Λεπτομερή στοιχεία για τα ΕΠΠ ανά χώρα περιλαμβάνονται στα αρχεία των χωρών.

Πρότυπα εμπορίας

Σε ορισμένα προϊόντα εφαρμόζονται πρότυπα εμπορίας για την προώθηση της ποιότητας. Ο αριθμός των ειδικών προτύπων μειώθηκε από 36 σε 10, τα οποία εφαρμόζονται στα ακόλουθα οπωροκηπευτικά:

Υπάρχουν ορισμένα προϊόντα που δεν καλύπτονται πλέον από ειδικά πρότυπα: βερίκοκα, αγκινάρες, σπαράγγια, μελιτζάνες, αβοκάντο, φασόλια, λαχανάκια Βρυξελλών, καρότα, κουνουπίδι, κεράσια, κολοκυθάκια, αγγούρια, καλλιεργούμενα μανιτάρια, φουντούκια με κέλυφος, κεφαλωτά λάχανα, πράσα, πεπόνια, κρεμμύδια, μπιζέλια, δαμάσκηνα, σέλινο με ραβδώσεις, σπανάκι, καρύδια με κέλυφος, καρπούζια και κιχώριο.

Οι εθνικές αρχές μπορούν να εξαιρούν προϊόντα (π.χ. παραμορφωμένα, με μέγεθος μικρότερο του κανονικού) από τα ειδικά πρότυπα εμπορίας, εάν φέρουν την ένδειξη «προϊόντα που προορίζονται για μεταποίηση» ή «ζωοτροφές» ή κάποια άλλη ισοδύναμη διατύπωση.

Οι εισαγωγές σκόρδου υπόκεινται σε σύστημα πιστοποιητικών εισαγωγής και πιστοποιητικών καταγωγής.

Έλεγχοι συμμόρφωσης

Κάθε χώρα της ΕΕ υποχρεούται να δημιουργήσει βάση δεδομένων των εμπόρων που διαθέτουν στην αγορά νωπά οπωροκηπευτικά τα οποία καλύπτονται από πρότυπα εμπορίας. Ως έμπορος οπωροκηπευτικών νοείται κάθε άτομο ή φορέας που παρουσιάζει, διαθέτει για πώληση, πωλεί ή διαθέτει στην αγορά (συμπεριλαμβανομένης της εξ αποστάσεως πώλησης, είτε μέσω διαδικτύου είτε με άλλον τρόπο) προϊόντα με οποιονδήποτε τρόπο —εντός της ΕΕ, για εξαγωγή εκτός της ΕΕ ή για εισαγωγή στην ΕΕ, όπως ορίζεται στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 543/2011.

Οι εθνικές αρχές πρέπει να εξασφαλίζουν ότι οι έλεγχοι πραγματοποιούνται επιλεκτικά, βάσει ανάλυσης κινδύνου και με την κατάλληλη συχνότητα, έτσι ώστε να διασφαλίζεται η συμμόρφωση με τα πρότυπα και άλλες νομικές απαιτήσεις για την εμπορία οπωροκηπευτικών.

Η ανάλυση κινδύνου πρέπει να βασίζεται στις πληροφορίες που έχουν καταγραφεί στη βάση δεδομένων των εμπόρων. Οι εθνικές αρχές πρέπει να θεσπίζουν εκ των προτέρων τα κριτήρια που θα χρησιμοποιήσουν για τον προσδιορισμό του κινδύνου μη συμμόρφωσης μιας παρτίδας προϊόντων.

Όταν από τους ελέγχους αποκαλύπτονται σημαντικές παρατυπίες, οι αρχές πρέπει να αυξάνουν τη συχνότητα των ελέγχων. Οι έμποροι πρέπει να παρέχουν στους οργανισμούς ελέγχου όλες τις πληροφορίες που χρειάζονται για την οργάνωση και τη διενέργεια των ελέγχων συμμόρφωσης. Βάσει αξιολόγησης κινδύνου ανά προϊόν, οι αρχές μπορούν να επιλέξουν να μην ελέγχουν επιλεκτικά τα προϊόντα που δεν καλύπτονται από ειδικό πρότυπο εμπορίας (δηλαδή, που καλύπτονται από το γενικό πρότυπο ή από πρότυπο της ΟΗΕ/ΕΕ).

Εγκεκριμένες χώρες εκτός ΕΕ

Οποιαδήποτε χώρα που εξάγει προϊόντα στην ΕΕ, η οποία έχει διενεργήσει τους δικούς της ελέγχους συμμόρφωσης, μπορεί να ζητήσει από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να κρίνει κατά πόσον οι εν λόγω έλεγχοι πληρούν τα ειδικά πρότυπα εμπορίας της ΕΕ ή τουλάχιστον ισοδύναμα πρότυπα.

Η χώρα μπορεί να λάβει καθεστώς «εγκεκριμένου προϊόντος» για τα προϊόντα καταγωγής της, τα οποία έχουν υποβληθεί στους ελέγχους αυτούς. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μπορεί να αναστείλει την έγκριση, εάν διαπιστωθεί ότι, για σημαντικό αριθμό παρτίδων και για μεγάλες ποσότητες, τα εμπορεύματα δεν αντιστοιχούν στις πληροφορίες που αναφέρονται στα πιστοποιητικά συμμόρφωσης τα οποία εκδόθηκαν από τους οργανισμούς ελέγχου της τρίτης χώρας.

Επικαιροποιημένα πρότυπα εμπορίας

Η ΟΕΕ/ΗΕ έχει καταρτίσει πάνω από 50 ειδικά πρότυπα εμπορίας για τα νωπά οπωροκηπευτικά (συμπεριλαμβανομένων των 10 ειδών που καλύπτονται από τα ειδικά πρότυπα εμπορίας της ΕΕ).

Τα ειδικά πρότυπα εμπορίας της ΕΕ για μεμονωμένα προϊόντα πρέπει να συνάδουν με τα σχετικά πρότυπα της ΟΕΕ/ΗΕ, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 543/2011, και επικαιροποιούνται τακτικά για τον σκοπό αυτό.

Προϊόντα που εξαιρούνται από τα γενικά πρότυπα εμπορίας

Νομική βάση

Βασικός κανονισμός

Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1308/2013 – για τη θέσπιση κοινής οργάνωσης των αγορών γεωργικών προϊόντων.

Εκτελεστικοί κανονισμοί

Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) 2017/892 – για τη θέσπιση κανόνων εφαρμογής του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1308/2013 όσον αφορά τους τομείς των οπωροκηπευτικών και των μεταποιημένων οπωροκηπευτικών.

Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 543/2011 – κανόνες εφαρμογής για τα οπωροκηπευτικά.

Κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμός

Κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμός (ΕΕ) 2017/891 – για τη συμπλήρωση του κανονισμού (EE) αριθ. 1308/2013 όσον αφορά τους τομείς των οπωροκηπευτικών και των μεταποιημένων οπωροκηπευτικών και τη συμπλήρωση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1306/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά τις κυρώσεις που πρέπει να επιβληθούν στους εν λόγω τομείς, καθώς και για την τροποποίηση του εκτελεστικού κανονισμού της Επιτροπής (ΕΕ) αριθ. 543/2011.

Παρακολούθηση της αγοράς

Το παρατηρητήριο της αγοράς οπωροκηπευτικών περιλαμβάνει τις πλέον πρόσφατες πληροφορίες της αγοράς όσον αφορά την παραγωγή, τις τιμές, το εμπόριο και άλλα στατιστικά στοιχεία.

Εκθέσεις

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε έκθεση και το σχετικό έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της σχετικά με την εφαρμογή των διατάξεων για τις ΟΠ, τα επιχειρησιακά ταμεία και τα επιχειρησιακά προγράμματα μετά τη μεταρρύθμιση του καθεστώτος για τα οπωροκηπευτικά του 2007.