Εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη με τον Γενικό Γραμματέα Αγροτικής Πολιτικής και Διαχείρισης Κοινοτικών Πόρων του ΥπΑΑΤ, Κωνσταντίνο Μπαγινέτα.

Απαντήσεις σε μια σειρά από καίρια ερωτήματα που, ιδιαίτερα αυτή την περίοδο, απασχολούν έντονα τον αγροτικό κόσμο σε όλη τη χώρα, δίνει ο Γενικός Γραμματέας Αγροτικής Πολιτικής και Διαχείρισης Κοινοτικών Πόρων του ΥπΑΑΤ, Κωνσταντίνος Μπαγινέτας, στη συνέντευξη που αποκλειστικά παραχώρησε στο tv10 και στη δημοσιογράφο Αθανασία Παπαδημητρίου.

Νέα ΚΑΠ, Πράσινη Συμφωνία, Αγροτικά Προγράμματα, Νομοθετικές Πρωτοβουλίες, Διαρθρωτικά Ζητήματα και φυσικά το μείζον θέμα των Πληρωμών της Βασικής Ενίσχυσης και το κατά πόσο είναι εφικτό να καταβληθεί νωρίτερα η Προκαταβολή, αναδεικνύονται στη συνέντευξη που ακολουθεί:

Τελικά, η νέα ΚΑΠ, πότε θα τεθεί σε ισχύ και τι να περιμένουν οι Έλληνες αγρότες από αυτή;

Λαμβάνοντας υπόψη τα υφιστάμενα δεδομένα και τις συζητήσεις που διεξάγονται αυτή την περίοδο στην Ε.Ε. το ενδεχόμενο έτος έναρξης της νέας ΚΑΠ φαίνεται να είναι το 2023. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε τον Ιούνιο του 2018 τα σχέδια των Κανονισμών που θα διέπουν την υλοποίηση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής την περίοδο 2021-2027. Έκτοτε πραγματοποιούνται οι απαιτούμενες διαβουλεύσεις μεταξύ των οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι οποίες επηρεάζονται από α) τις διαπραγματεύσεις για τη χρηματοδότηση της επόμενης περιόδου (το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο), β) την «Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία» καθώς και γ) τα μέτρα αντιμετώπιση της πανδημίας του Covid-19, προκειμένου να υπάρξει η οριστικοποίηση των κανονισμών αυτών.

Ταυτόχρονα, σε εθνικό επίπεδο έχει ξεκινήσει μία διαβούλευση με τους ενδιαφερόμενους εταίρους, προκειμένου να σχηματιστεί μια κοινή αντίληψη για τον προσανατολισμό και τις εθνικές μας προτεραιότητες, στρατηγικές και επιδιώξεις στην Ελληνική Γεωργία, η οποία θα αποτελέσει και μέρος του Στρατηγικού Σχεδίου της ΚΑΠ που απαιτείται να υποβάλλουμε ως Κράτος-Μέλος στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Οι πιέσεις για τον προϋπολογισμού της νέας ΚΑΠ λόγω διάφορων θεμάτων, (Brexit, μεταναστευτικό κτλ), σε συνδυασμό με τις αδιαμφισβήτητες ανάγκες του αγροδιατροφικού τομέα, μας καλούν να σχεδιάσουμε με γνώμονα το γεγονός ότι οι κοινοτικοί πόροι είναι πεπερασμένοι και επιβάλλεται να κατευθυνθούν παραγωγικά και αναπτυξιακά, ώστε κάθε ευρώ να πιάσει τόπο και να στηρίξει την υγιή επιχειρηματικότητα του αγροτικού μας τομέα. Οι Έλληνες αγρότες λοιπόν, θα είναι σε θέση την επόμενη προγραμματική περίοδο να προσδοκούν παρεμβάσεις από πλευράς ΥπΑΑΤ, οι οποίες θα εξασφαλίζουν την ισχυροποίησης της διαπραγματευτική τους ταυτότητα σε όλο το φάσμα του αγροτικού τομέα.

Πόσο ικανοποιημένος είστε από την απορρόφηση των ευρωπαϊκών προγραμμάτων; Όλα αυτά τα χρήματα άλλαξαν την εικόνα της Ελληνικής Γεωργίας;

Μέσα από μια σειρά στοχευμένων και καλά σχεδιασμένων ενεργειών καταφέραμε να επανεκκινήσουμε την αναπτυξιακή διαδικασία, προσδίδοντας νέα δυναμική στον αγροδιατροφικό μας τομέα, αξιοποιώντας με τον καλύτερο δυνατό και αποτελεσματικό τρόπο τους σημαντικούς πόρους που το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης διαθέτει, ξεμπλοκάροντας σημαντικά επενδυτικά μέτρα του ΠΑΑ (Σχέδια Βελτίωσης και Μεταποίηση).

Οι επιδόσεις του ΠΑΑ είναι ιδιαιτέρως ικανοποιητικές, καθώς παρουσιάζει εντάξεις έργων που έχουν ξεπεράσει το 100% των πόρων του, με αξιοποίηση της δυνατότητας υπερδέσμευσης, ενώ και οι πληρωμές του έχουν ξεπεράσει το 52%, συνεισφέροντας σημαντικά στην απορρόφηση πόρων του ΠΔΕ και κατ΄ επέκταση στην εισροή κοινοτικών πόρων στη χώρα. H επίδοση αυτή είναι εξαιρετικά υψηλή αν σκεφτεί κανείς ότι η συνολικότερη πρόοδο υλοποίησης των υπόλοιπων Επιχειρησιακών Προγραμμάτων του ΕΣΠΑ ανέρχεται σε 32,7%. Οι παρεμβάσεις που χρηματοδοτεί το ΠΑΑ είναι επενδυτικού κυρίως προσανατολισμού και περιλαμβάνουν μέτρα δημοσίου και ιδιωτικού χαρακτήρα, όπως των νέων γεωργών, των σχεδίων βελτίωσης (εκσυγχρονισμού γεωργικών εκμεταλλεύσεων), της μεταποίησης γεωργικών προϊόντων, των συλλογικών παραγωγικών σχημάτων, των εγγειοβελτιωτικών έργων, των έργων αγροτικής οδοποιίας, των επενδυτικών μέτρων LEADER, καθώς και γεωργοπεριβαλλοντικές παρεμβάσεις, όπως αυτές της βιολογικής γεωργίας και κτηνοτροφίας. Σίγουρα υπάρχουν περιθώρια βελτιώσεων και αναδιαρθρώσεων, ακολουθώντας πάντα τις εξελίξεις και τις νέες τεχνολογίες. Στόχος είναι να συνεχιστούν οι προσπάθειες εντατικά, καθώς έχουμε υποχρέωση να ανταποκριθούμε στις υψηλές προσδοκίες του παραγωγικού κόσμου της χώρας μας για ανάπτυξη, πρόοδο και ευημερία.

Το ερώτημα του αγροτικού κόσμου είναι αν θα πραγματοποιηθούν νωρίτερα οι πληρωμές της βασικής ενίσχυσης;

Το καθεστώς βασικής ενίσχυσης βασίζεται στα δικαιώματα ενίσχυσης που χορηγούνται στους γεωργούς. Αυτή την περίοδο η ηγεσία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων διερευνά τη δυνατότητα να πραγματοποιηθεί η προκαταβολή αυτών των ενισχύσεων πιο άμεσα από τον προβλεπόμενο χρόνο (μέσα Οκτωβρίου). Παρόλα αυτά, είμαστε επιφυλακτικοί καθώς υπάρχουν ευρωπαϊκές δεσμεύσεις που καλούμαστε να σεβαστούμε και να ακολουθήσουμε σχολαστικά, ειδικά αυτή την περίοδο, που έχουμε με εντατική προσπάθεια επιτύχει να εξασφαλίσουμε την φερεγγυότητα μας ως προς την υλοποίηση του υφιστάμενου προγράμματος.

Η «Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία» πως επηρεάζει τον Έλληνα παραγωγό και ποιες αλλαγές επιφέρει;

Η Ε.Ε. έχει αναλάβει μια σειρά πρωτοβουλιών, από τα σχέδια Κανονισμών της νέας ΚΑΠ μέχρι την “Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία” (Green Deal) και τον Ευρωπαϊκό Νόμο για το Κλίμα με ορίζοντα το 2050, αποδεικνύοντας έμπρακτα την ισχυρή βούληση των ηγετών της για την υιοθέτηση και εφαρμογή ουσιαστικών και αποτελεσματικών δράσεων τόσο για την κλιματική αλλαγή όσο και για το περιβάλλον και τους φυσικούς πόρους. Οι δράσεις για την κλιματική ουδετερότητα επιβάλλεται να αξιοποιηθούν με τέτοιο τρόπο ώστε να δημιουργήσουν νέες, δυναμικές αγροτικές αλυσίδες αξίας, όπως η ανανεώσιμη ενέργεια, οι φιλοπεριβαλλοντικές γεωργικές πρακτικές, η “έξυπνη” γεωργία, η αναδυόμενη βιο-οικονομία, η ευζωία των ζώων, η κυκλική οικονομία, οι βραχείες αλυσίδες εφοδιασμού, οι αγροδιατροφικές - διακλαδικές συμπράξεις και ο οικο-τουρισμός, οι οποίες με τη σειρά τους θα δημιουργήσουν νέες “πράσινες” θέσεις εργασίας με αυξημένες επαγγελματικές δεξιότητες. Συνεπώς, οι αλλαγές που θα επιφέρουν οι νέες στρατηγικές της Ε.Ε. για το περιβάλλον και το κλίμα στον τρόπο παραγωγής και την χρηματοδότηση - ενίσχυση των παραγωγών μέσω και της νέας ΚΑΠ θα είναι μεγάλες και απαιτούν έγκαιρη ενημέρωση - πληροφόρηση, προνοητικό σχεδιασμό καθώς και αναθεώρηση κατεστημένων αντιλήψεων και νοοτροπιών.

Πως διαμορφώνεται ο αγροτικός τομέας μετά και το νομοσχέδιο για τους αγροτικούς συνεταιρισμούς;

Οι αγροτικές συλλογικές οργανώσεις έχουν τη δυνατότητα να αποτελέσουν ένα αξιόπιστο αγροτικό επιχειρηματικό μοντέλο, με προοπτικές στον πρωτογενή τομέα. Είναι στρατηγική προτεραιότητα για το ΥπΑΑΤ η ενδυνάμωση της θέσης του παραγωγού μέσω τέτοιων σχημάτων, καθώς τα υψηλά ποσοστά συνεταιρίζεσθαι σε ευρωπαϊκή εμβέλεια και η ανταγωνιστικότητα της παγκόσμιας αγοράς το επιβάλλουν. Οι παραγωγοί ανταποκρίθηκαν ικανοποιητικά σε αυτή την κατεύθυνση, αξιοποιώντας τόσο τις νομοθετικές παρεμβάσεις (νέος νόμος για τους Αγροτικούς Συνεταιρισμούς, νέο νομικό πλαίσιο για τη σύσταση Εθνικών Διεπαγγελματικών Οργανώσεων ανά προϊόν) όσο και τα εργαλεία που τους διέθεσε το ΥπΑΑΤ μέσω των Μέτρων του υφιστάμενου Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης. Έτσι, οι παραγωγοί-μέλη εξασφάλισαν αφενός τη μείωση κόστους στη παραγωγική διαδικασία και αφετέρου την αποτελεσματική ανταπόκριση στις σύγχρονες απαιτήσεις της αγοράς, ποιοτικά και ποσοτικά. Υπό αυτό το πρίσμα, προσδοκούμε μεγαλύτερη συμμετοχή και στην επόμενη προγραμματική περίοδο.

Η ηλικιακή ανανέωση του αγροτικού πληθυσμού είναι ένα σημαντικός παράγοντας που θα επηρεάσει το μέλλον του πρωτογενή τομέα. Ποιες ενέργειες μπορούν να συμβάλλουν σε αυτό;

Η ηλικιακή αναδιάρθρωση του παραγωγικού ανθρώπινου δυναμικού, σε συνδυασμό με την αναβάθμιση του επιπέδου εκπαίδευσης - κατάρτισης και δεξιοτήτων του είναι άμεση προτεραιότητά μας. Στόχος μας για την επόμενη ΚΑΠ 2021-2027 αποτελεί το να σχεδιαστεί ένα ολοκληρωμένο σχέδιο, το οποίο θα περιλαμβάνει μεταξύ άλλων Μέτρα του ΠΑΑ που θα δίνουν κίνητρα εισόδου στον αγροτικό τομέα σε Νέους Γεωργούς, σε συνδυασμό με μέτρα για την εκπαίδευσή τους και την ενίσχυση των επιχειρηματικών τους σχεδίων. Με τον τρόπο αυτό αναμένουμε να επιτευχθεί αύξηση της ανταγωνιστικότητας των γεωργικών εκμεταλλεύσεων μέσω της ηλικιακής ανανέωσης και της δημιουργίας επιχειρηματιών γεωργών που με το πέρας της στήριξης θα διαθέτουν κατάλληλα εφόδια και βιώσιμες εκμεταλλεύσεις.