Λαμβάνοντας υπόψην τα πολλά λάθη που βλέπουμε καθημερινά σε πινακίδες καταστημάτων και όχι μόνο, κρίνουμε σκόπιμο να παραθέσουμε κάποιες γνώσεις γραμματικής και σύνταξης της νεοελληνικής γλώσσας. Τα παρακάτω στοιχεία είναι παρμένα απο την "Γραμματική της Νεοελληνικής Γλώσσας του Μανώλη Τριανταφυλλίδη".

ΠΑΘΗ ΣΥΜΦΩΝΩΝ

46. Αποβολή και ανάπτυξη του γ ανάμεσα σε φωνήεντα.

Σε μερικές λέξεις χάνεται το γ ανάμεσα σε φωνήεντα. 'Ετσι σι λέξεις παρουσιάζονται με δυο τύπους:

ραγίζω - ραίζω, λέγω - λέω, τρώγω - τρώω

Σε μερικές πάλι λέξεις αναπτύσσεται ένα γ ευφωνικό ανάμεσα σε δυο φωνήεντα, προπάντων όταν αυτά έχουν την ίδια προφορά:

έκαιε — έκαιγε, έκλαιε — εκλαιγε, καίεται — καίγεται

Το τελικό ν

τον άνθρωπο - το Θρόνο

τον καιρό  - το δάσκαλο

την πόλη  - τη χώρα

δεν έχω    - δε φοβούμαι

μην τρως  - μη βιάζεσαι

47. Σε μερικές λέξεις, όπως βλέπουμε στα παραδείγματα, άλλοτε φυλάγεται το τελικό τους ν και άλλοτε χάνεται. Οι λέξεις αυτές είναι το άρθρο τον, την, το αριθμητικό και αόριστο άρθρο έναν, η προσωπική αντωνυμία του τρίτου προσώπου αυτήν, την και τα άκλιτα δεν, μην.

1. Φυλάγουν το τελικό ν, όταν η ακόλουθη λέξη αρχίζει από φωνήεν ή από σύμφωνο στιγμιαίο (κ, π, τ, μπ, ντ, γκ, τσ, τζ) ή διπλό (ξ, ψ).

τον αέρα               μην ακούτε      δεν είδα

εναν καιρό           δεν μπορώ       μην περάσεις      την πρόφτασα

είδα έναν ξένο     τον τόπο          την ντροπή           αυτήν ήθελα

2. Χάνουν το τελικό ν, όταν η ακόλουθη λέξη αρχίζει από σύμφωνο εξακολουθητικό (γ, β, δ, χ, φ, θ, μ, ν, λ, ρ, σ, ζ):  

το γέρο       τη βρύση     δε γράφω        μη δέχεσαι

τη χαρά      το φόβο      τη φοβήθηκα   ένα λαό

τη μητέρα   τη νίκη        μη ρωτάς        μη σταματάς

τη ζωγραφίζει               αυτή θέλω



Τμήμα Παραγωγής Ειδήσεων και Ενημέρωσης του AgrinioBestOf.gr