Όταν διαβάζεις πως περίπου 6,6 εκατομμύρια Αμερικάνοι πολίτες έκαναν αίτηση αυτή τη βδομάδα για επιδόματα ανεργίας και την περασμένη εβδομάδα είχε σημειωθεί και πάλι ρεκόρ στις νέες αιτήσεις για επίδομα ανεργίας, στα 3,28 εκατομμύρια, δεν μπορεί παρά να τρομάζεις για όσα θα έρθουν στην οικονομία την επόμενη ημέρα μετά τον κορονοϊό. Ας ελπίσουμε ότι οι εκτιμήσεις αναλυτών πως η κρίση θα προκαλέσει τουλάχιστον 25 εκατ. ανέργους στις ΗΠΑ, ξεπερνώντας το ρεκόρ της περιόδου της Μεγάλης Ύφεσης της δεκαετίας του 1920, όπου είχαν καταγραφεί 15,3 εκ. άνεργοι, θα πέσουν έξω.
Όπως και να έχει όμως γεννιέται μία νέα παγκόσμια κρίση. Οι όποιες προσπάθειες γίνουν από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Ένωσης για να αντιμετωπιστούν οι οικονομικές επιπτώσεις του κορονοϊού θα φέρουν την Ένωσης μπροστά σε ένα σταυροδρόμι. Από τη μια μεριά η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση και η εμβάθυνση και από την άλλη η Ευρώπη των δύο ταχυτήτων, για να μην πάρουμε το εσχατολογικό σενάριο της διάλυσης της Ευρώπης.
Ήδη η αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης σημειολογικά τουλάχιστον προκρίνει την λογική «ο καθένας μόνος του και ανάλογα με τις δυνατότητές του». Βέβαια δεν είναι κατακριτέο για τις εθνικές κυβερνήσεις των κρατών – μελών να απαγορεύουν τις εξαγωγές υγειονομικού υλικού σχετικό με την αντιμετώπιση του κορονοϊού, προκειμένου να εξασφαλίσουν τη μέγιστη δυνατή επάρκεια υλικών για την προστασία της υγείας των πολιτών του. Όμως αυτό δείχνει αν μη τι άλλο ότι η αλληλεγγύη σε ώρες κρίσης δεν είναι εύκολη.
Η διαφορά όμως αυτής της κρίσης σε αντίθεση με τη χρηματοπιστωτική κρίση που ξέσπασε το 2008 και στην Ευρώπη καταγράφηκε κυρίως ως κρίσης χρέους, είναι ότι τώρα η κρίση αυτή έρχεται από ένα άκρως εξωγενή παράγοντα: την πανδημία, που «επέβαλλε» το lock-down της οικονομίας. Τόσο ο ευρωπαϊκός νότος, όσο και ο βορράς,θα μπορούσαν εξίσου να πληγούν από μια τέτοιου είδους κρίση. Αυτό είναι ακριβώς που πρέπει να συνειδητοποιήσουν οι ηγεσίες της Ευρώπης. Το αν το ευρωομόλογο είναι η καλύτερη δυνατή απάντηση στην κρίση που δημιουργείται δεν το ξέρουμε. Σημασία όμως έχει να υπάρξει ενιαία απάντηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση και να μην κινηθεί ο καθένας μόνος του.
Ακόμη κι αν το ευρωομόλογο είναι αυτό που θα σταματήσει την κρίση εν τη γενέσει της, οι ηγεσίες του βορά δεν θα πειστούν με εκβιασμούς. Ο Αλέξης Τσίπρας με άρθρο του στη γαλλική «LeMonde» επέμεινε στη λύση του ευρωομολόγου λέγοντας ότι θα μπορούσε να εκδοθεί χωρίς την Γερμανία και την Ολλανδία, αν η Μέρκελ δεν κάνει πίσω. Δυστυχώς ο Αλέξης Τσίπρας δεν πήρε το μαθήμά του από τον ψευτοεκβιασμό που επιχείρησε να κάνει στην Ευρώπη το 2015. Και δυστυχώς τέτοιους τύπου «επιχειρήματα» ενισχύουν τις φυγόκεντρες τάσεις μέσα στους κόλπους της Ευρωζώνης.
Αν υποθέσουμε ότι το ευρωομόλογο είναι πράγματι η καλύτερη απάντηση στην κρίση. Αυτό προϋποθέτει ακόμη μεγαλύτερη ενοποίηση σε πολλά επίπεδα και βεβαίως αυτή η ενοποίηση δεν μπορεί να γίνει χωρίς την παραχώρηση αντίστοιχων εθνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων. Είμαστε διατεθειμένοι για κάτι τέτοιο; Η έως τώρα όμως βραδυκίνητη, γραφειοκρατική και απόμακρη από τους πολίτες εικόνα των Βρυξελλών δεν καθιστά ελκυστικό ένα τέτοιο ενδεχόμενο σε μεγάλων μέρος των ευρωπαϊκών λαών.
Για όλους αυτούς τους λόγους και για τις ηγεσίες αλλά και για τους λαούς της Ευρώπης πλησιάζει η ώρα των αποφάσεων και των ρίσκων…
Δημήτρης Παπαδάκης - Εφημερίδα Συνείδηση
sinidisi.gr