H Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει έναν ευρωπαϊκό νόμο για το κλίμα και δρομολογεί διαβούλευση σχετικά με το ευρωπαϊκό σύμφωνο για το κλίμα.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπέβαλε πρόταση για να κατοχυρωθεί με νόμο η πολιτική δέσμευση της ΕΕ για κλιματική ουδετερότητα ως το 2050, με σκοπό την προστασία του πλανήτη και του πληθυσμού μας. Ο ευρωπαϊκός νόμος για το κλίμα καθορίζει τον στόχο του 2050 και την κατεύθυνση που θα ακολουθήσει όλη η ενωσιακή πολιτική και παρέχει προβλεψιμότητα για τις δημόσιες αρχές, τις επιχειρήσεις και τους πολίτες.

Ταυτοχρόνως, η Επιτροπή δρομολογεί δημόσια διαβούλευση σχετικά με το μελλοντικό ευρωπαϊκό σύμφωνο για το κλίμα. Μέσω της διαβούλευσης αυτής το κοινό θα συμμετάσχει στον από κοινού σχεδιασμό αυτού του μέσου.

Η πρόεδρος κ. Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δήλωσε: «Σήμερα αναλαμβάνουμε δράση για να καταστήσουμε την ΕΕ την πρώτη κλιματικά ουδέτερη ήπειρο παγκοσμίως ως το 2050. Ο νόμος για το κλίμα αποτελεί τη νομική έκφραση της πολιτικής μας δέσμευσης, και καθορίζει αμετάκλητα την πορεία μας προς ένα πιο βιώσιμο μέλλον. Βρίσκεται στον πυρήνα της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας. Προσφέρει προβλεψιμότητα και διαφάνεια για την ευρωπαϊκή βιομηχανία και τους επενδυτές. Δίνει κατεύθυνση στη στρατηγική μας για την πράσινη ανάπτυξη και εγγυάται ότι η μετάβαση θα είναι σταδιακή και δίκαιη.»

Ο κ. Φρανς Τίμερμανς, εκτελεστικός αντιπρόεδρος για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, δήλωσε: «Σήμερα κάνουμε τα λόγια πράξη, για να αποδείξουμε στους Ευρωπαίους πολίτες μας ότι το εννοούμε σοβαρά όταν λέμε ότι θα φτάσουμε στις μηδενικές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου ως το 2050. Ο ευρωπαϊκός νόμος για το κλίμα δίνει επίσης ένα μήνυμα προς τους διεθνείς μας εταίρους ότι αυτή τη χρονιά πρέπει να ανεβάσουμε μαζί το επίπεδο της παγκόσμιας φιλοδοξίας, για την επίτευξη των κοινών στόχων που θέσαμε στη Συμφωνία του Παρισιού. Ο νόμος για το κλίμα θα διασφαλίσει ότι διατηρούμε τη στοχοπροσήλωση και την πειθαρχία μας, παραμένουμε στον σωστό δρόμο και λογοδοτούμε για τα αποτελέσματα.»

Με τον ευρωπαϊκό νόμο για το κλίμα, η Επιτροπή προτείνει έναν νομικά δεσμευτικό στόχο μηδενικών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου ως το 2050. Τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και τα κράτη μέλη δεσμεύονται συλλογικά να λάβουν τα αναγκαία μέτρα σε επίπεδο ΕΕ και σε εθνικό επίπεδο για την επίτευξη του στόχου.

Ο νόμος για το κλίμα περιλαμβάνει μέτρα για την παρακολούθηση της προόδου και την ανάλογη προσαρμογή των δράσεών μας, με βάση τα υφιστάμενα συστήματα, όπως η διαδικασία διακυβέρνησης για τα εθνικά σχέδια των κρατών μελών για την ενέργεια και το κλίμα, οι τακτικές εκθέσεις του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος και τα τελευταία επιστημονικά στοιχεία για την κλιματική αλλαγή και τις επιπτώσεις της. Η πρόοδος θα επανεξετάζεται ανά πενταετία, σύμφωνα με τη διαδικασία του παγκόσμιου απολογισμού βάσει της Συμφωνίας του Παρισιού.

Ο νόμος για το κλίμα περιλαμβάνει επίσης την πορεία για την επίτευξη του στόχου του 2050:

• Με βάση τη συνολική εκτίμηση επιπτώσεων, η Επιτροπή θα προτείνει νέο στόχο της ΕΕγια τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου ως το 2030. Ο νόμος για το κλίμα θα τροποποιηθεί μόλις ολοκληρωθεί η εκτίμηση επιπτώσεων.
• Ως τον Ιούνιο του 2021 η Επιτροπή θα επανεξετάσει όλα τα σχετικά μέσα πολιτικής και, κατά περίπτωση, θα προτείνει την αναθεώρησή τους, με σκοπό την επίτευξη περαιτέρω μείωσης των εκπομπών ως το 2030.
• Η Επιτροπή προτείνει να καθοριστεί μια πορεία σε επίπεδο ΕΕγια τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου την περίοδο 2030-2050, με σκοπό τη μέτρηση της προόδου και την εξασφάλιση προβλεψιμότητας για τις δημόσιες αρχές, τις επιχειρήσεις και τους πολίτες.
• Ως τον Σεπτέμβριο του 2023, και στη συνέχεια ανά πενταετία, η Επιτροπή θα αξιολογήσει τη συνέπεια των ενωσιακών και εθνικών μέτρων με τον στόχο της κλιματικής ουδετερότητας και με την πορεία της περιόδου 2030-2050.
• Η Επιτροπή θα έχει την εξουσία να εκδίδει συστάσεις προς τα κράτη μέλη των οποίων οι δράσεις δεν συνάδουν με τον στόχο της κλιματικής ουδετερότητας, τα δε κράτη μέλη θα είναι υποχρεωμένα να λαμβάνουν δεόντως υπόψη τις συστάσεις αυτές ή να εξηγούν τους λόγους για τους οποίους δεν το έπραξαν. Η Επιτροπή μπορεί επίσης να επανεξετάζει την επάρκεια της πορείας και τα μέτρα σε επίπεδο Ένωσης.
• Τα κράτη μέλη θα πρέπει επίσης να αναπτύξουν και να εφαρμόσουν στρατηγικές προσαρμογήςγια την ενίσχυση της ανθεκτικότητας και τον περιορισμό της ευπάθειας στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.

Διαμόρφωση του ευρωπαϊκού συμφώνου για το κλίμα και μελλοντικές πολιτικές

Παράλληλα με τις κυβερνητικές πολιτικές και κανονιστικές ρυθμίσεις, όλοι οι τομείς της κοινωνίας και της οικονομίας έχουν κάποιο ρόλο να παίξουν στη μετάβαση προς μια κλιματικά ουδέτερη Ευρωπαϊκή Ένωση.

Συνεπώς, η Επιτροπή δρομολογεί σήμερα δημόσια διαβούλευση σχετικά με ένα νέο ευρωπαϊκό σύμφωνο για το κλίμα, μια ευρεία πρωτοβουλία που θα δώσει στους πολίτες τη δυνατότητα να εκφράσουν τη γνώμη τους και να συμμετάσχουν στον σχεδιασμό νέων δράσεων για το κλίμα, στην ανταλλαγή πληροφοριών, στην υλοποίηση δραστηριοτήτων σε επίπεδο βάσης και στην παρουσίαση λύσεων που μπορούν να ακολουθήσουν και άλλοι.

Η δημόσια διαβούλευση θα διαρκέσει 12 εβδομάδες. Οι συμβολές θα χρησιμοποιηθούν για τη διαμόρφωση του συμφώνου για το κλίμα, που θα δρομολογηθεί κατά τη διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή η οποία θα διεξαχθεί στη Γλασκόβη τον Νοέμβριο του 2020 (COP26).

Σήμερα η Επιτροπή άρχισε να εργάζεται επίσημα για τη δημοσίευση της αρχικής εκτίμησης των επιπτώσεων όσον αφορά τον μελλοντικό μηχανισμό συνοριακής προσαρμογής άνθρακα και την αναθεώρηση της οδηγίας φορολόγησης της ενέργειας, δύο από τα άλλα σημαντικά μέσα πολιτικής στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας. Επιπλέον, το Σώμα των Επιτρόπων ενέκρινε πρόταση για την ανακήρυξη του 2021 ως Ευρωπαϊκού Έτους Σιδηροδρόμων, με σκοπό να αναδειχθούν τα οφέλη για το κλίμα από την αύξηση τόσο της επιβατικής όσο και της εμπορευματικής χρήσης του σιδηροδρομικού δικτύου.

Ιστορικό

Η φιλοδοξία της ΕΕ να καταστεί ο πρώτος κλιματικά ουδέτερος συνασπισμός παγκοσμίως ως το 2050 βρίσκεται στον πυρήνα της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας που παρουσίασε η Επιτροπή φον ντερ Λάιεν στις 11 Δεκεμβρίου 2019.

Η Επιτροπή παρουσίασε για πρώτη φορά το όραμά της για μια κλιματικά ουδέτερη ΕΕ ως το 2050 τον Νοέμβριο του 2018, σύμφωνα με τον στόχο της Συμφωνίας του Παρισιού για τη διατήρηση της αύξησης της θερμοκρασίας παγκοσμίως σαφώς κάτω των 2°C και για συνέχιση των προσπαθειών περιορισμού της στον 1,5°C. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε τον στόχο της ΕΕ για την επίτευξη μηδενικών καθαρών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στις 14 Μαρτίου 2019. Στις 12 Δεκεμβρίου 2019 το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ενέκρινε τον στόχο μιας κλιματικά ουδέτερης ΕΕ ως το 2050.