Η φύση βρίσκεται σε κρίση. Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι η ανθρώπινη δραστηριότητα και κατανάλωση σπρώχνει τη φύση στα όριά της. Κόβουμε τα δάση, υπεραλιεύουμε τις θάλασσες, μολύνουμε τα ποτάμια και υποβαθμίζουμε την ποιότητα του εδάφους.
Παγκοσμίως, οι πληθυσμοί της άγριας ζωής έχουν μειωθεί κατά 60% κατά μέσο όρο από το 1970, ενώ οι ρυθμοί εξαφάνισης ειδών έχουν αυξηθεί τόσο πολύ, με αποτέλεσμα πολλοί επιστήμονες να εκτιμούν ότι διανύουμε μια 6η περίοδο μαζικής εξαφάνισης ειδών.
Η αντιμετώπιση αυτής της «κρίσης της φύσης» ίσως σε πολλούς να μοιάζει σαν ένα μακρινό ηθικό καθήκον και, μάλιστα, όχι τόσο επείγον όσο άλλα προβλήματα, όπως η κλιματική αλλαγή. Με δεδομένο ότι πολλοί από εμάς ζούμε ολοένα και πιο αποσυνδεδεμένοι από τη φύση, η αντιμετώπιση αυτής της κρίσης εκλαμβάνεται ως πολυτέλεια. Δεν υπάρχει όμως μεγαλύτερη πλάνη από αυτήν.
Η προστασία της φύσης δεν είναι απλά μια ηθική ευθύνη. Είναι βασική προϋπόθεση για την ευημερία μας και, επί της ουσίας, για την επιβίωσή μας.
Η φύση μας παρέχει την τροφή που τρώμε, τον αέρα που αναπνέουμε και το νερό που πίνουμε. Εξαρτόμαστε από αυτή για να καλλιεργήσουμε τις σοδειές μας, να παρασκευάσουμε τα φάρμακά μας, να κατασκευάσουμε τα σπίτια μας και τα ρούχα μας. Με τον τρόπο αυτό, η φύση στηρίζει τα θεμέλια του πολιτισμού μας, των οικονομιών μας και της ευημερίας μας. Για πολλούς, η φύση συνιστά επίσης βάση της πολιτιστικής τους ταυτότητας και ανυπολόγιστη πνευματική αξία.
Η απώλεια της φύσης έχει άμεσες συνέπειες για όλους μας, αλλά ειδικά για τους αυτόχθονες πληθυσμούς και τις τοπικές κοινότητες που εξαρτώνται σε πολύ μεγάλο βαθμό από αυτήν. Ο τρόπος ζωής και τα δικαιώματα αυτών των ανθρώπων υπονομεύονται, ως συνέπεια της απώλειας της φύσης. Την ίδια στιγμή, η απώλεια αυτή τους καθιστά όλο και πιο ευάλωτους απέναντι στις φυσικές καταστροφές και την κλιματική κρίση.
Όλο αυτό που συμβαίνει είναι και μια αδικία που επιβάλλουν οι μεγαλύτεροι στους μικρότερους. Η υποβάθμιση της φύσης επηρεάζει την ασφάλεια των μελλοντικών γενιών. Οι νέες και μελλοντικές γενιές, των οποίων ο ρόλος στην καταστροφή της φύσης είναι μικρός ή και μηδενικός, θα υποστούν σε όλη του την έκταση το πλήγμα από τις πράξεις των παλαιότερων και των σημερινών γενεών. Είναι δικαίωμα των νέων ανθρώπων να διεκδικούν από τους ηγέτες τους υπεύθυνη και βιώσιμη διαχείριση των φυσικών πόρων. Ουσιαστικά, η ικανότητα της ανθρωπότητας να πετύχει τον στόχο για βιώσιμη ανάπτυξη έως το 2030 κινδυνεύει σοβαρά από την καταστροφή της φύσης.
Δράση για τη φύση και τον άνθρωπο
Η κρίση της φύσης είναι μια υπαρξιακή κρίση για την ανθρωπότητα, αλλά υπάρχει ακόμα χρόνος για να προστατέψουμε ό,τι έχει απομείνει και να αρχίσουμε να αποκαθιστούμε το φυσικό περιβάλλον. Για να το κάνουμε αυτό, πρέπει να αλλάξουμε ριζικά τον τρόπο ζωής μας, συμπεριλαμβανομένου και του τρόπου με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε την οικονομική ανάπτυξη.
Στην καρδιά αυτών των προσπαθειών πρέπει βρίσκεται η αναγνώριση ότι η Ατζέντα για τη Φύση αφορά και τους ανθρώπους, τα δικαιώματά τους, την ευεξία και την οικονομική τους ευημερία. Μόνο αν εκτιμήσουμε βαθιά αυτές τις συνδέσεις και αν δημιουργήσουμε ένα κοινό αφήγημα για τη φύση και τον άνθρωπο, θα μπορέσουμε να διασφαλίσουμε ένα βιώσιμο μέλλον.
Κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης των Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ, το WWF, η Διεθνής Ένωση για τη Διατήρηση της Φύσης (IUCN) και οι οργανώσεις Conservation International, Bhumi Project, YMCA, Natural Justice, Africa Platform και African Wildlife Foundation, συνδιοργάνωσαν μια εκδήλωση που έφερε κοντά ηγέτες μη-περιβαλλοντικών οργανώσεων, προκειμένου να συζητήσουν την επίδραση της καταστροφής της φύσης στον άνθρωπο και πιθανές λύσεις.
Οι WWF, YMCA και Bhumi Project ήταν ανάμεσα στις 36 οργανώσεις –αντιπροσωπεύοντας οργανώσεις περιβαλλοντικές, αναπτυξιακές, ανθρωπιστικές, representing conservation, development, humanitarian, faith-based, rights-based, youth and indigenous organizations– που συναντήθηκαν για να συζητήσουν την ατζέντα για τη φύση και τον άνθρωπο. Αυτή η συνάντηση είναι ιδιαιτέρως επίκαιρη, καθώς οι ηγέτες μας προγραμματίζουν να πάρουν κρίσιμες αποφάσεις για τη φύση, το κλίμα και την ανάπτυξη το 2020 και καθώς οι κυβερνήσεις προετοιμάστηκαν για αυτές τις αποφάσεις σε μια προπαρασκευαστική συνάντηση για τη Σύμβαση για την Βιολογική Ποικιλότητα (CBD) τον Νοέμβριο που μας πέρασε.
Το να αναγνωρίσουμε τη συμβολή της φύσης σε όλους τους τομείς και την ανάγκη να εργαστούμε μαζί για να την προστατεύσουμε και να την αποκαταστήσουμε, είναι το πρώτο βήμα δημιουργίας μιας συμμαχίας για τη φύση και τον άνθρωπο. Θα χρειαστεί μεγαλύτερη και συνεχής συνεργασία μεταξύ όσων εμπλέκονται με την ανάπτυξη και το περιβάλλον, αν θέλουμε να εξασφαλίσουμε ισχυρές δεσμεύσεις για τη φύση και τον άνθρωπο το 2020. Το διακύβευμα είναι ζωτικής σημασίας.
- Των Gavin Edwards-Παγκόσμιος Συντονιστής, Νέα Συμφωνία για τη Φύση και τον Ανθρωπο (WWF), Carlos Sanvee-Γενικός Γραμματέας (World YMCA), Gopal Patel-Διευθυντής του Bhumi Project (Bhumi Project) και Silvia Magnoni-Επικεφαλής για τη Συμμετοχή της Κοινωνίας των Πολιτών (Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ).
ΠΗΓΗ: WWF