H Δημοτική Κοινότητα Λεπενούς, η Τοπική Κοινότητα Κυψέλης, ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Λεπενούς «Ένωση», ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Λεπενούς «Ελπίδα», ο Αγροτικός Σύλλογος Λεπενούς και η οικογένεια Βλάχου πραγματοποίησαν σήμερα , Κυριακή 13 Σεπτεμβρίου 2015 και ώρα 10.30 π.μ, στην Πλατεία Κυψέλης πολιτικό μνημόσυνο , για την απόδοση του οφειλόμενου φόρου τιμής στον αγωνιστή της αγροτιάς, Μήτσο Βλάχο.
Στην εκδήλωση μίλησε ο Παναγιώτης Ν. Κοντονάσιος, Δρ. κλασικής φιλολογίας ΕΚΠΑ ο οποίος στην ομιλία του ανέφερε: «Συγκεντρωθήκαμε σήμερα εδώ, σε αυτόν τον τόπο του αγώνα και της θυσίας, για να αποτίσουμε τον οφειλόμενο φόρο τιμής στον ήρωα του αγροτικού κινήματος, Μήτσο Βλάχο. Η τιμή αυτή αποδίδεται με το σύνολο της παρούσας τελετής και φυσικά με τον λόγο, την πανάρχαιη αυτή, γνήσια ελληνική, συνήθεια, που στεφανώνει διαχρονικά τις μεγάλες πράξεις.
Κατ’ αρχάς, για να θυμούνται οι παλαιότεροι και να μαθαίνουν οι νεότεροι, είναι αναγκαίο να γίνει μνεία των ιστορικών δεδομένων που θα μας βοηθήσουν να κατανοήσουμε καλύτερα το πώς και το γιατί της θυσίας του ήρωα Μήτσου Βλάχου:
Βρισκόμαστε λοιπόν στις αρχές της δεκαετίας του 1960. Η χώρα μας από το καλοκαίρι του 1961 ήταν το πρώτο συνδεδεμένο κράτος-μέλος της 6μελούς τότε ΕΟΚ, ενώ από τον Ιούλιο του 1962 είχαν ξεκινήσει να παρέχονται για πρώτη φορά στο ελληνικό κράτος και οι συντάξεις γήρατος των αγροτών.
Ωστόσο οι θετικές αυτές εξελίξεις δεν είχαν επηρεάσει ακόμη αποφασιστικά την καθημερινότητα των κατοίκων της υπαίθρου. Σύμφωνα μάλιστα με τα επίσημα στοιχεία, το κατά κεφαλήν εισόδημα των αγροτοκτηνοτρόφων της περιοχής μας, του συνόλου δηλαδή των κατοίκων της, δεν υπερέβαινε, κατά μέσο όρο, τα 250 δολλάρια τον χρόνο. Στην πραγματικότητα όμως οι περισσότεροι δεν πλησιάζουν καν αυτό το ποσόν και ζουν με ψίχουλα.
Επίσης στον τομέα της διάθεσης των καπνών, που μας ενδιαφέρει ειδικότερα στην προκειμένη περίπτωση, η κατάσταση, παρά τη βελτίωση που σημειώθηκε σε σχέση με το παρελθόν, δεν είναι ακόμη καθόλου ικανοποιητική: τα καπνά δεν διατίθενται στην αγορά αμέσως με την συγκομιδή τους, όπως φαίνεται αυτονόητο σήμερα, αλλά πολλούς μήνες μετά, ακόμη και έναν ολόκληρο χρόνο ή και παραπάνω. Έτσι, η σοδειά του 1961 παρέμενε στις αποθήκες των παραγωγών, τη στιγμή που είχε ολοκληρωθεί και η συγκομιδή του 1962. Μάλιστα, παρά τη χρηματοδότηση της κυβέρνησης προς τους καπνεμπόρους, ύψους 30 εκ. τότε δραχμών, με σκοπό την αγορά των καπνών σε αυξημένη τιμή, οι τελευταίοι αυτοί κωλυσιεργούν, αφήνοντας τον χρόνο να κυλά σε βάρος των καλλιεργητών, με σκοπό να αγοράσουν όσο γινόταν φθηνότερα.
Οι συνθήκες εκμετάλλευσης των αγροτών, τις οποίες επέτεινε το γενικότερο χαμηλό μορφωτικό επίπεδο και η απουσία οργανωμένου και ευρείας αποδοχής συνδικαλιστικού κινήματος, ήταν κάτι παραπάνω από εμφανείς. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με τις πιεστικές ανάγκες διαβίωσης έκανε το ποτήρι της οργής να ξεχειλίσει για τους αγρότες.
Μέσα στις συνθήκες αυτές ζούσε στη Λεπενού και ο νεαρός Μήτσος Βλάχος, 24 ετών το 1962. Παιδί πολύτεκνης οικογένειας, ένα από τα 6 των αγροτοκτηνοτρόφων, φτωχών και τίμιων βιοπαλαιστών Κωσταντίνου και Γεωργίας Βλάχου, ο Μήτσος, όπως τον αποκαλούσαν όλοι, είχε πρόσφατα ολοκληρώσει τη μεγάλη στρατιωτική θητεία της εποχής και ήταν λογικό, στην ηλικία αυτή να κάνει σχέδια για τη ζωή που φαινόταν να είναι μπροστά του: δουλειά, οικογένεια, προκοπή. Όσοι τον γνώρισαν, μιλούν για έναν ζωηρό και δυναμικό νέο, που δεν έβαζε εύκολα νερό στο κρασί του.
Η οργάνωση του αγροτικού συλλαλητηρίου, το Σάββατο 8 Σεπτεμβρίου του 1962, διέκοψε τη δύσκολη καθημερινότητα του νεαρού Μήτσου Βλάχου, όπως και των άλλων κατοίκων της Λεπενούς και των γύρω χωριών. Από νωρίς το πρωί οι αγρότες αποκλείουν, στήνοντας και οδοφράγματα, την εθνική οδό στο σημείο που βρισκόμαστε τώρα εμείς και διαδηλώνουν το αίτημά τους για διάθεση της παραγωγής τους σε αξιοπρεπείς τιμές. Το ίδιο κάνουν και οι Ξηρομερίτες αγρότες στο «Σαμάρι». Γρήγορα φτάνουν στα σημεία δυνάμεις της τότε χωροφυλακής που παρακολουθούν, αρχικά, τις κινήσεις των διαδηλωτών.
Στο «Σαμάρι» οι 3000 περίπου διαδηλωτές, που άλλες μαρτυρίες τούς ανεβάζουν στις 4500, δεν αποτελούν εύκολο στόχο για την Χωροφυλακή, που απλώς παρακολουθεί μέχρι τις 5 το απόγευμα, οπότε και οι συγκεντρωμένοι διαλύονται ειρηνικά.
Εδώ όμως δεν συνέβη το ίδιο: οι λιγότεροι αριθμητικά -γύρω στους 500- διαδηλωτές διατάσσονται το μεσημέρι από τη Χωροφυλακή να εκκενώσουν το οδόστρωμα και να διαλυθούν. Οι διαδηλωτές δεν πειθαρχούν και οι χωροφύλακες τους επιτίθενται με τα γκλομπ. Στην επίθεση αυτήν οι αγρότες απαντούν με πέτρες, με αποτέλεσμα να δημιουργηθεί μια εκρηκτική κατάσταση, που εγκυμονούσε μεγάλους κινδύνους.
Η μαχητικότητα του Μήτσου Βλάχου στη σύγκρουση αυτήν ξεχώρισε ιδιαίτερα. Το νεαρό παλικάρι πρωτοστατεί στον αγώνα και μοιραία στοχοποιείται. Το αποτέλεσμα ήταν, γύρω στις 1:30 το μεσημέρι, η σφαίρα ενός χωροφύλακα να τραυματίσει θανάσιμα στο κεφάλι τον αγωνιζόμενο αγρότη Μήτσο Βλάχο, ο οποίος έπεσε στο έδαφος αυτό που πάταμε εμείς σήμερα, εδώ στην αγροτομάνα, προσφυγική Κυψέλη, πάνω στο άνθος της νιότης του, στα 24 χρόνια του. Αμέσως το παλικάρι μεταφέρθηκε στο Γενικό Νοσοκομείο Αγρινίου, όπου όμως απλώς διαπιστώθηκε ο θάνατός του. Την επόμενη μέρα, Κυριακή 9 Σεπτεμβρίου 1962, οι συντετριμμένοι συγγενείς και χιλιάδες κάτοικοι της περιοχής, αφού παρακολούθησαν την κηδεία στον ιερό ναό Αγίου Γεωργίου Λεπενούς, συνόδευσαν τον ήρωα Μήτσο Βλάχο στην τελευταία του κατοικία στο κοιμητήριο της γης που τον γέννησε.
Εκτός από τον θάνατο του Μήτσου Βλάχου, στα αιματηρά εκείνα γεγονότα υπήρξαν και τραυματισμοί δεκάδων άλλων αγροτών αλλά και χωροφυλάκων. Ο επίλογος των συλλαλητηρίων γράφτηκε στην αίθουσα του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Αγρινίου, όπου εκδικάστηκε, τον Νοέμβριο του ίδιου έτους, η υπόθεση των 18 αγροτών που συνελήφθησαν για τα επεισόδια της 8ης Σεπτεμβρίου, με την καταδίκη τελικά μόνον 5 από αυτούς σε μικρές ποινές και την πλήρη αθώωση όλων των υπολοίπων, προς ικανοποίηση του κοινού περί δικαίου αισθήματος του πολυπληθούς ακροατηρίου που κατέκλυσε τη δικαστική αίθουσα αλλά και τους χώρους γύρω από αυτήν.
Αυτά υπήρξαν, αγαπητοί συμπολίτες, σε αδρές γραμμές τα αντικειμενικά γεγονότα της μεγάλης θυσίας του ήρωα Μήτσου Βλάχου, για ένα καλύτερο μέλλον για όλον τον αγροτικό κόσμο.
Ασφαλώς η θυσία αυτή δεν πήγε χαμένη. Και αυτά δεν είναι απλά, τυπικά λόγια που λέγονται σε δημόσιες εκδηλώσεις από την ανάγκη της στιγμής. Εκτός από ένα γνήσιο υπόδειγμα αγωνιστικότητας και μαχητικότητας υπέρ ενός δίκαιου αγώνα, η θυσία του ήρωα της αγροτιάς Μήτσου Βλάχου ενέπνευσε και εμπνέει ακόμη το αγροτικό κίνημα για νέες δίκαιες διεκδικήσεις στον ατέρμονα αγώνα για τη βελτίωση των συνθηκών ζωής του αγροτικού κόσμου και την αντιμετώπιση της εκμετάλλευσης του αδυνάτου από τον ισχυρό.
Ο Μήτσος Βλάχος είναι επίσης ο νέος εκείνος που δεν εφησυχάζει και δεν σκύβει το κεφάλι, ταπεινωμένος ίσως από τις πιεστικές ανάγκες της ζωής ή αγόμενος και φερόμενος από τρίτους, αλλά τολμά να συγκρουστεί και να διεκδικήσει το δίκιο του, δίνοντας ακόμη και τη ζωή του, όχι απλώς για την ικανοποίηση ενός προσωπικού σκοπού, αλλά για την προώθηση των δίκαιων αιτημάτων της κοινότητας. Το τελευταίο αυτό, η εξυπηρέτηση κοινωνικών αιτημάτων, δικαιώνει με τον πληρέστερο τρόπο κάθε άνθρωπο, εφόσον πάνω απ’ όλα, όπως είναι γνωστό από τον μεγάλο φιλόσοφο Αριστοτέλη, ο άνθρωπος είναι φύσει πολιτικό ον. Και από τέτοιους νέους έχει ανάγκη κάθε εποχή και πολύ περισσότερο η δική μας, που δοκιμάζεται από την έκπτωση των ηθικών αξιών, που φτάνει μέχρι την παραίτηση από τους κοινωνικούς αγώνες, ακόμη και τον μηδενισμό.
Αγαπητοί συμπολίτες, σε τελική ανάλυση η θυσία του ήρωα Μήτσου Βλάχου αφορά ευθέως τον καθέναν από μας, που καλούμαστε να διατηρήσουμε ζωντανή τη μνήμη του, όπως κάνουμε εδώ σήμερα. Βεβαίως προς αυτήν την κατεύθυνση η αλήθεια είναι ότι μπορούμε και πρέπει να κάνουμε περισσότερα πράγματα από μια ετήσια απόδοση τιμής και εύχομαι τα λόγια αυτά να βρουν ευήκοα ώτα. Καλούμαστε επίσης να διατηρήσουμε αλώβητη τη μνήμη του μεγάλου αγωνιστή, μακριά από κομματικές, παραταξιακές ή άλλες σκοπιμότητες, ώστε να διαλάμπει αυτή στο διηνεκές του χρόνου ως μια γενναία και τίμια θυσία. Η θυσία αυτή εξάλλου δεν εκπέμπει το μίσος για κανέναν αλλά την ανυπόκριτη και ανυστερόβουλη αγάπη για ολόκληρο τον αγροτικό κόσμο, τέκνα του οποίου άλλωστε είμαστε οι περισσότεροι, αν όχι όλοι, από τους παρισταμένους, την ιστορία του και το μέλλον του, μέσα στο πλαίσιο της γενικότερης προόδου του ελληνικού λαού. Καλούμαστε επίσης να επιδείξουμε την ίδια αγωνιστικότητα αλλά σίγουρα με καλύτερη τύχη για την αντιμετώπιση των μεγάλων προκλήσεων του παρόντος και του μέλλοντος που είναι μπροστά μας.
Τιμή και δόξα λοιπόν στον σύγχρονο ήρωα της Λεπενούς και της αγροτιάς, τον αθάνατο Μήτσο Βλάχο»
Ακολούθησε κατάθεση στεφάνων από τον Αντιδήμαρχο Αγρινίου, Νίκο Καζαντζή , από εκπρόσωπο της οικογένειας Βλάχου, , τους προέδρους της Δημοτικής Κοινότητας Λεπενούς και της Τοπικής Κοινότητας Κυψέλης, εκπροσώπων του Αγροτικού Συνεταιρισμού Λεπενούς «Ένωση», του Αγροτικού Συνεταιρισμού Λεπενούς «Ελπίδα» και του Αγροτικού Συλ. Λεπενούς κ.α.
Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους οι Αντιδήμαρχοι Γιώργος Μελιάδης, Θύμιος Γρίβας, Ανδρέας Καλαμπαλίκης, Μαρία Παπαγεωργίου, δημοτικοί και τοπικοί σύμβουλοι αλλά και πλήθος κόσμου. Τιμές απέδωσε η Φιλαρμονική του Δήμου Αγρινίου.