Γράφει η Παρασκευή Δημοπούλου*
Ο μητρικός θηλασμός φυσικά και δεν είναι «μόδα».
Το μητρικό γάλα πάντα αποτελούσε την ιδανική και κύρια τροφή του νεογνού αμέσως μετά την γέννησή του.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (Π.Ο.Υ) συστήνει οι γυναίκες να θηλάζουν τα μωρά τους αποκλειστικά τους πρώτους έξι μήνες ζωής τους, και για τουλάχιστον δύο χρόνια ή για όσο επιθυμεί η δυάδα από εκεί και πέρα.
Το σώμα της γυναίκας μετά την γέννηση και του πλακούντα ενεργοποιείται, «ξυπνούν» δύο πολύτιμες ορμόνες, η προλακτίνη και η ωκυτοκίνη οι οποίες συμβάλλουν στην παραγωγή και στην έκλυση του μητρικού γάλακτος μέσω των γαλακτοφόρων πόρων αντίστοιχα.
Η γυναίκα λοιπόν, ως θηλαστικό και εκείνη, πάντα είχε την ικανότητα μέσω του σώματός της να θρέφει τα μωρά της. Ελάχιστες είναι οι γυναίκες εκείνες που δεν μπορούν να θηλάσουν, εξαιτίας ιατρικών ενδείξεων (σε ποσοστό κάτω του 1%). Οι περισσότερες γυναίκες μπορούν να θηλάσουν ,είτε πλήρως είτε μερικώς, προσφέροντας στα μωρά τους πολυάριθμα οφέλη, που λίγο πολύ πλέον σήμερα οι περισσότερες/οι τα γνωρίζουμε, είτε διαπιστώνοντάς τα μέσω προσωπικών μας βιωμάτων ως γονείς, είτε μέσω ερευνών της εκάστοτε επιστημονικής κοινότητας.
Τις τελευταίες δεκαετίες, που το διαδίκτυο στην Ελλάδα άνθισε, οι κάποτε γυναίκες της άγνοιας και της ημιμάθειας μέσω καταιγισμού πληροφοριών από blogs, ηλεκτρονικά έντυπα, ομάδες, επίσης μέσα από προσωπικά βιώματα και «μοιράσματα» εμπειριών και συναισθημάτων, στην πορεία «μετουσιώθηκαν» σε γυναίκες οι οποίες ένοιωσαν την πραγματική ανάγκη να επιστρέψουν σε αυτό που έκαναν κάποτε πολύ απλά και απόλυτα φυσικά οι «παλιές» γυναίκες.
Σταδιακά επανήλθαμε ,λοιπόν, στην Φύση μας, ακολουθήσαμε το Σώμα μας και τα μωρά μας και απαρνηθήκαμε την ουτοπική εικόνα του παχουλού μωρού και άλλων «οφελών» της φόρμουλας, που ήθελε να μας περάσει η διαφήμιση και ο εκμοντερνισμός της εποχής των υποκατάστατων μητρικού γάλακτος. Και πλέον ,αδιαμφισβήτητα, γνωρίζουμε ότι το μητρικό γάλα έχει πολλά οφέλη τόσο βραχυπρόθεσμα, όσο και μακροπρόθεσμα.
Προστατεύει την υγεία των πρόωρων νεογνών, τα οποία λόγω ανώριμου πεπτικού συστήματος είναι επιρρεπή σε σηψαιμίες, λοιμώξεις του αναπνευστικού και άλλες επιπλοκές της προωρότητας, όπως είναι η νεκρωτική εντεροκολίτιδα (NEC).
Ενισχύει την άμυνα του βρέφους. Ιδιαίτερα το πρωτόγαλα, εκτός του ότι συμβάλλει να αποβληθεί το μηκώνιο από το έντερο των νεογνών, αποτελεί το πρώτο «εμβόλιο» πλούσιο σε προστατευτικά ζωντανά αντισώματα. Πιο συγκεκριμένα, το πρωτόγαλα είναι πλούσιο σε αντιμικροβιακούς παράγοντες (αντισώματα, λυσοζύμη), ορμόνες (κορτιζόλη, ινσουλίνη) και αυξητικούς παράγοντες.
Το μητρικό γάλα περιέχει λιγότερη καζεϊνη (40%), σε σχέση με το αγελαδινό γάλα (80%), και γι’ αυτό είναι πιο εύπεπτο. Η ιδιότητα αυτή του μητρικού προστατεύει τα μωρά από τους κολικούς, και όχι μόνο.
Όταν η μητέρα περνά μία ίωση, το μητρικό γάλα που παράγει αλλάζει σύσταση, ενισχύεται με ακόμη περισσότερη προστασία, με ακόμη περισσότερα αντισώματα, τα οποία θα βοηθήσουν το μωράκι της να μην κολλήσει από την ίωση που περνά η μαμά του ή αν αρρωστήσει και το ίδιο να την περάσει πιο ήπια.
Το μητρικό γάλα ενδεικτικά προστατεύει τα μωρά από χρόνιες ασθένειες, όπως είναι ο νεανικός διαβήτης ή τύπου I, η παιδική παχυσαρκία, οι αλλεργίες, το βρογχικό άσθμα, τα εκζέματα, οι ατοπικές δερματίτιδες, η τερηδόνα, οι λευχαιμίες. Επίσης, προστατεύει τις θηλάζουσες μητέρες από καρκίνο μαστού και ωοθηκών, από τον κίνδυνο ανάπτυξης οστεοπόρωσης, αλλά και από τον κίνδυνο αιμορραγίας μετά τον τοκετό.
Ο θηλασμός, μέσα στα πλαίσια ισορροπημένης διατροφής, βοηθά την γυναίκα να χάσει σταθερά και εύκολα τα κιλά της εγκυμοσύνης, καθώς αυξάνει τις ενεργειακές της ανάγκες (όταν θηλάζει η γυναίκα χρειάζεται να καταναλώνει 600 θερμίδες επιπλέον από ό,τι πριν).
Ο θηλασμός κατά τον δεύτερο χρόνο ζωής του παιδιού (πρόσληψη μητρικού γάλακτος κατά μέσο όρο 450 ml ανά ημέρα), του παρέχει : το 30% της απαιτούμενης ενέργειάς του, το 45% των πρωτεϊνών που χρειάζεται, το 35% των απαιτήσεών του σε ασβέστιο, το 75% σε βιταμίνη A, το 95% σε βιταμίνη B12 και το 60% σε βιταμίνη C. Επιπλέον, παρέχει κατά μέσο όρο το 50% των απαιτήσεών του σε ωφέλιμα λιπαρά οξέα.
Ο θηλασμός βοηθά και πρακτικά την μητέρα, μιας και διευκολύνει την καθημερινότητά της. Η θηλάζουσα μητέρα δεν χρειάζεται να ξυπνά την νύχτα, να σηκώνεται από το κρεβάτι, να αποστειρώνει, να ζεσταίνει, να πλένει. Όταν βγαίνει εκτός σπιτιού, επίσης, δεν χρειάζεται να κουβαλά μαζί της τίποτε, εκτός από το παιδί της.
Ο θηλασμός δεν καλύπτει όμως μόνο τις βιολογικές ανάγκες του νεογνού/βρέφους, αλλά και τις συναισθηματικές του ανάγκες. Μέσα από τον θηλασμό, και δη του μακροχρόνιου θηλασμού, άρα και μέσω της αγκαλιάς ενόσω θηλάζει το βρέφος / παιδί λαμβάνει πλούσια συναισθηματικά ερεθίσματα όπως θαλπωρή, ζεστασιά, στοργή, τρυφερότητα, παρηγοριά, ανακούφιση σε περιόδους αλμάτων ανάπτυξης, οδοντοφυϊας, άγχους αποχωρισμού, αλλαγής περιβάλλοντος, ιώσεων κλπ.
Επιπρόσθετα, λόγω των πλούσιων συναισθηματικών ερεθισμάτων που παίρνει ένα παιδί που θηλάζει μακρόχρονα μέσα από το στήθος / αγκαλιά της μαμάς του, το μόνο που ΔΕΝ θα γίνει είναι ένα «μαμόθρεφτο» και «κακομαθημένο» παιδί, αλλά ένας ανεξάρτητος και με αυτοπεποίθηση ενήλικας.
Όταν μία μητέρα θηλάζει τόσο εντός όσο και εκτός σπιτιού αυτό που μεταλαμπαδεύεται τόσο στα μεγαλύτερα παιδιά της / μελλοντικούς γονείς, όσο και σε άλλες γυναίκες που δεν έχουν παιδιά, ή δεν κατάφεραν να θηλάσουν το προηγούμενο παιδί τους είναι το απόλυτα φυσιολογικό..η θρέψη των παιδιών μέσα από το στήθος. Το «ντόμινο» αυτό προαγωγής και ενίσχυσης του μητρικού θηλασμού, θα αυξήσει τα τραγικά χαμηλά ποσοστά μητέρων που θηλάζουν στην Ελλάδα (κάτω του 1%), θα βελτιώσει την εικόνα της μητέρας που θηλάζει δημόσια, οι «φωνές» της κριτικής, τα ταμπού και τα κοινωνικά στερεότυπα θα ελαχιστοποιηθούν και έτσι ο θηλασμός δεν θα αποτελεί κατακραυγή αλλά θα γίνεται ολοένα και πιο αποδεκτός.
Τέλος, ο παρατεταμένος μητρικός θηλασμός μπορεί να σώσει, σύμφωνα με έρευνα, 800.000 ζωές ετησίως, να ενισχύσει την δημόσια υγεία και παράλληλα να βοηθήσει την οικονομία, λόγω λιγότερων εισαγωγών παιδιών στα νοσοκομεία, μικρότερου αριθμού κλινών, λιγότερα φάρμακα, μικρότερου χρόνου παραμονής στα νοσοκομεία.
« Το μητρικό γάλα…….μεγαλώνει, μεγαλώνει γερά παιδιά… Τόσο σωματικά, όσο και συναισθηματικά. Συνεχίστε το θεάρεστο έργο σας μητέρες…ακολουθείστε τα παιδιά σας και όχι τρίτους. »
*Νοσηλεύτρια ΤΕ, MSc στην Δημόσια Υγεία, Φοιτήτρια Μαιευτικής Αθήνας
agrinionews.gr