Που είναι η Ζωή που έχουμε χάσει ζώντας;
Που είναι η Σοφία που έχουμε χάσει εν γνώσει;
Που είναι η Γνώση που έχουμε χάσει στη πληροφορία;
Τ.Σ. Έλιοτ – «Χορικά από τον «Βράχο»*
Aπό τη μία πλευρά του μικρού παλιού γραφείου ήταν στοιβαγμένα -πάντα με σειρά, τα βιβλία των μαθημάτων της επόμενης μέρας : Αρχαία, Νέα Ελληνική Λογοτεχνία, Ιστορία, Φυσική, Μαθηματικά και λοιπά δευτερεύοντα με πρώτα την «Αγωγή του Πολίτη» και τα «Θρησκευτικά» που στίλβωναν όσο καλύτερα μπορούσαν την αναχρονιστικότητά τους. Με, κάπως, μπολιασμένη την αίσθηση τότε· ότι όλη αυτή η γνωστική ύλη είναι ασύνδετη, περιττή, κάπως βαρετή – ίσως και αχρείαστη· που διδάσκονταν μόνο και μόνο για να βγει πέρα το στρεβλό εκείνο κανονιστικό πρόγραμμα του Γυμνασίου, στην άλλη άκρη του γραφείου υπήρχε πάντα ένα πιο λόγιο ψυχοτρόπο αντίδοτο : κάποιος Σεφέρης, κάποιος Καβάφης, το 1984 του Όργουελ,… κανένας Φρόυντ που ήταν «δύσκολος», αλλά, πολύ της μόδας για ανήσυχους μαθητές· και, βεβαίως, κάποια επίλεκτα αποκόμματα εφημερίδων και άλλων εντύπων που απαλλοτριώνονταν (αυτολεξεί), με χαρά από τους πιο μεγάλους, καίτοι δεν υπήρχε η δυνατότητα κανονικής αγοράς τους.
Στο σώμα των αποκομμάτων των εφημερίδων, λοιπόν, άνηκε και η «συλλογή K. Λαλιώτη» που δεν ονομάζονταν ακριβώς έτσι, αλλά, ήταν ένα φάκελος από χαρτιά πιο μαζεμένος : περιείχε ότι δημοσιευμένο άρθρο, κείμενο – παρέμβαση ή δράση έκανε εκείνη την εποχή ο Κ. Λ· που (σαν πρότυπο ασφαλώς), τον είχα «ανακαλύψει», λίγο καιρό πριν· ολότελα τυχαία και χωρίς να υπάρχει απαραίτητα κάποια σχέση με το «κόμμα ΠΑΣΟΚ» : δια της τότε πρωτοβουλίας (1983), να συναντηθούν ο Στρατηγός του Ελληνικού Στρατού Θρασύβουλος Τσακαλώτος με τον θρυλικό Αρχηγό του Δημοκρατικού Στρατού της Ελλάδος Μάρκο Βαφειάδη και να δώσουν, επιτέλους, «τα χέρια». Ήταν μια πολύ καινοτόμος και ρηξικέλευθη πολιτική κίνηση εκείνη· που εμπέδωνε και πραγμάτωνε (πέρα από τις όποιες αντιπολιτευτικές και άλλες κοινωνικές αντιδράσεις ή εκφυλιστικές συμπεριφορές)· συμβολικά την Εθνική Συμφιλίωση και θεσμικά την αναγνώριση της Εθνικής Αντίστασης.
Από τα αποκόμματα της «συλλογής» αυτής τράβαγα συχνά – πυκνά και, είτε αργά το απόγευμα, είτε μες τη νύχτα (παρέα με το 2ο και την ευφωνία της Αρχοντούλας**), συγκεντρωνόμουν, σχεδόν, κατανυκτικά εκεί· λέξη – λέξη, πρόταση – πρόταση, παράγραφο – παράγραφο να αντιληφθώ, να κατανοήσω και να ερμηνεύσω προσεχτικά τα νοήματα που ξεδιπλώνονταν μπροστά μου πυκνά και δυνατά . Ήταν, πράγματι, μια βαθιά απόλαυση –υπερβατική, πέρα από τα τετριμμένα καθήκοντα και υποχρεώσεις ενός μαθητή, αλλά, ταυτόχρονα και ένα δυνατό «ιδιαίτερο» μάθημα που λειτουργούσε παραδειγματικά, τόσο, για τη σκέψη, όσο, και για τη γραφή. Ένας ευδαιμονισμός.
Η «συλλογή» (ή ζέση και η προσπάθεια) αυτή· ξεδιπλώθηκε εναργής στη σκέψη μου τις προάλλες, όταν άρχισαν να γίνονται αντιληπτές –ξεκάθαρες, κατανοητές και διακριτές, οι νέες πρωτοβουλίες του Κ. Λ για τη επιβίωση και συνέχεια (πάλι), του ΠΑΣΟΚ, την ανασύσταση της Δημοκρατικής Παράταξης και την νέα οριοθέτηση του όλου Δημοκρατικού – Προοδευτικού μετώπου και πόλου. Και, εντελώς, συσχετικά (φυσικά με το παρελθόν και κείνη την άδολη και έντιμη μνήμη)· δημιουργήθηκε αυθόρμητα, αυθεντικά και καθάρια η εξής ερώτηση : Που, αλήθεια, είναι η καινοτομία και η ρηξικέλευθη πολιτική σκέψη εκείνης της εποχής; Που, πράγματι, είναι ο εγερτήριος καινούργιος λόγος, οι νέοι όροι, οι νέοι μείζονες συμβολισμοί που προτάσσονται και δρουν με σαφήνεια για να αντιστοιχηθούν, μετέπειτα, ικανά -ζωτικά και καταλυτικά, με τη Κοινωνία και να ενώσουν πάλι την Ελλάδα και τους Έλληνες σε μια συμπαγή πολιτική ενότητα. Μια νέα εθνική λαϊκή ενότητα (sic), που θα λειτουργεί ως βάση· και μεσομακροπρόθεσμα, θα τους απελευθερώνει και θα τους λυτρώνει από την σύγχυση, την ανέχεια, την σκληρή ταπείνωση και θλίψη που βιώνουν όλα αυτά τα χρόνια;
Που, αλήθεια, είναι (και που κούρνιασαν μέσα στο νου;) όλες εκείνες οι ασίγαστες ώρες προσοχής για να κατανοηθούν και να ερμηνευτούν εκείνες οι λέξεις, εκείνες οι προτάσεις, το όραμα και το σχέδιο για μια «καλύτερη Ελλάδα» που, τότε αλλά και πιο ύστερα, …δεν ήρθε ποτέ; Και γιατί, πράγματι, εφόσον, δεν ήρθε τότε, να έρθει τώρα που οι καιροί, καταφανώς, είναι πιο δυσμενείς και οι όποιες αξιόπιστες διαδικασίες, καθώς, και οι αναγκαίες πολιτικές εφεδρείες απλά δεν υπάρχουν;
Και, αλήθεια, τελικώς· γιατί όλα αυτά λαμβάνουν χώρα απαραίτητα τώρα και δεν λάμβαναν ας πούμε, χώρα, έστω, οριακά : στην, πλέον, κρίσιμη καμπή (μεταίχμιο) της πιο πρόσφατης πολιτικής ιστορίας του ΠΑΣΟΚ –το 2011, 12 όταν, εν πολλοίς, δεν προκρίθηκε η ιδέα «δημοψήφισμα» (που έγκαιρα, σθεναρά και νομότυπα πολιτικά, έπρεπε να διενεργήσει πρώτος ο Γ.Α. Παπανδρέου με την υποστήριξη του λαού)· και προέκυψε η έλευση του Λ. Παπαδήμου, η τρικομματική συνεργασία (με τους ακροδεξιούς του ΛΑΟΣ), η μεταβολή στην «κορυφή» και τα εσωτερικά του ΠΑΣΟΚ και η νέα «περίοδος Σαμαρά –Βενιζέλου» με τη γνωστή, ως τα σήμερα, κατάληξη ; Ρητορικά όλα αυτά τα ερωτήματα βεβαίως, καθώς, απάντηση δεν δύναται να υπάρξει. Ωστόσο, πάντα έτσι συνέβαινε. Έτσι συμβαίνει και τώρα όταν παρεισδύσει αλύτρωτος ο χαμένος χρόνος…
—————–
*Τ.Σ.ΕΛΙΟΤ : Άπαντα τα ποιήματα – Εκδόσεις : Κέδρος 1984. Ελληνική Μεταγλώττιση : Αριστοτέλης Νικολαΐδης
** Πρόκειται για την Αρχοντούλα Πέτρου –αειθαλή μουσικό παραγωγό του 2ου Προγράμματος της Ελληνικής Ραδιοφωνίας.
* στο ΜΑΤRIX 24