Ο Κώστας Τσαμάκης, ιατρός, είναι ένας ακόμη νέος επιστήμονας , από την γενιά των Αγρινιωτών 30ρηδων που εγκατέλειψε την ιδιαίτερη πατρίδα του το Αγρίνιο και την χώρα μας για εργασία και εξειδίκευση στο εξωτερικό. Συγκεκριμένα επέλεξε να ολοκληρώσει την ειδικότητα της Ψυχιατρικής στην Αγγλία.
Η διαδρομή του σε ένα πολυπολιτισμικό εργασιακό περιβάλλον του προσέφερε σημαντικές ευκαιρίες και άνοιξε πόρτες ακόμα και στον εθελοντισμό. Μέσω ενός προγράμματος του Royal College of Psychiatrists του Ηνωμένου Βασιλείου, βρίσκεται αυτή την περίοδο στην Αφρική και συγκεκριμένα στην Ακκρά, πρωτεύουσα της Γκάνας, μιας από τις πιο φτωχές χώρες του πλανήτη.
Ακόμα πιο φτωχές είναι οι υποδομές τους στην ψυχική υγεία, αφού η Γκάνα παρότι έχει 28.000.000 πληθυσμό , έχει μόλις 16 (!) ειδικευμένους ψυχιάτρους σε όλη την επικράτεια.
Σκοπός του project που συμμετέχει ο Κώστας Τσαμάκης είναι η ενίσχυση των δομών αυτών. Για αυτό ο συντοπίτης μας μιλάει αναλυτικά στο agrinionews.gr και μας μεταφέρει μια εικόνα από την δύσκολη αυτή γωνιά του πλανήτη.
1.Πόσο καιρό εργάζεσαι στο Λονδίνο και πως πήρες την απόφαση να βρεθείς σε μια δύσκολη χώρα όπως η Γκάνα;η να βρεθείς σε μια δύσκολη χώρα όπως η Γκάνα;
Πρωτοήλθα στο Λονδίνο το 2007. Παρότι τότε δεν είχε ξεσπάσει ακόμα η οικονομική κρίση, αποφάσισα να έλθω στην Αγγλία καθότι οι χρόνοι αναμονής για εξάσκηση ειδικότητας στην Ελλάδα ήταν ιδιαίτερα μεγάλοι. Επίσης, πάντοτε με έλκυε η ιδέα να ζήσω και να εργαστώ στο εξωτερικό, να γνωρίσω τον κόσμο. Μου πήρε καιρό να βρω τα βήματα μου και να καταλήξω στην ειδικότητα της Ψυχιατρικής, αλλά κοιτώντας πίσω ήταν ένα πολύτιμο ταξίδι. Επέστρεψα στην Ελλάδα (πιο συγκεκριμένα στο Αγρίνιο ) για ενάμιση χρόνο, αλλά τελικά ξαναέφυγα και βρίσκομαι μόνιμα στο Λονδίνο από το 2012. Τώρα βρίσκομαι προς το τέλος της ειδικότητας της Ψυχιατρικής, η οποία εδώ διαρκεί τουλάχιστον 6 χρόνια
. Όσον αφόρα την Γκάνα: Ανέκαθεν (όντας ακόμα στο Λύκειο), είχα στο πίσω μέρος του μυαλού μου να δουλέψω σε κάποια λιγότερο αναπτυγμένη/υπαναπτυκτη χώρα (low income country), που δεν έχει τις υποδομές και τα μέσα του Δυτικού κόσμου .
Οι κύριοι λόγοι θαρρώ ήταν δυο:
– Πρώτον, υποθέτω ότι πάντα θεωρούσα τον εαυτό μου ‘’προνομιούχο’’, επειδή γεννήθηκα σε μια χώρα ελεύθερη, δημοκρατική, αναπτυγμένη , χωρίς πολέμους και κατατρεγμό. Μεγάλωσα σε ένα ζεστό οικογενειακό περιβάλλον, και είχα την ευκαιρία να έχω μια πολύ καλή εκπαίδευση. Είχα την δυνατότητα να κυνηγήσω τους στόχους μου. Δεν έχουν όλοι οι άνθρωποι στον κόσμο τη δυνατότητα αυτή, για την ακρίβεια η πλειοψηφία των ανθρώπων πάνω στον πλανήτη δεν την έχει. Υπό αυτή τη λογική, θεωρούσα ότι είναι χρέος μου να ‘δώσω κάτι πίσω’ , να προσφέρω σε τόπους που οι άνθρωποι δεν είχαν τις ευκαιρίες που είχα εγώ. Να βάλω ένα μικρό λιθαράκι , να βελτιώσω κάποια πράγματα αν μπορέσω , να κάνουμε τον κόσμο λίγο καλύτερο απ᾽ ότι είναι και από ότι τον βρήκαμε.
-Ο δεύτερος λόγος είναι μια εσωτερική δίψα να γνωρίσω ξένα μέρη, διαφορετικούς πολιτισμούς και ανθρώπους. Το λέει όμορφα ο Καζαντζάκης: «Με τρώει η έγνοια ετούτη: να δω, ν’ αγγίξω όσο μπορώ περισσότερη γη και θάλασσα, προτού να πεθάνω’’.
Έτσι όταν παρουσιάστηκε αυτή η ευκαιρία του προγράμματος του Royal College έκανα αίτηση , πέρασα από συνέντευξη και με αποδέχτηκαν.
2. Περιέγραψε λίγο το πρόγραμμα του Royal College of Psychiatrists μέσω του οποίου είσαι στη Γκάνα και τους σκοπούς –δράσεις που έχει για τη χώρα αυτή.
Το project αυτό τρέχει για μερικά χρόνια, αν και τα τελευταία 3-4 χρόνια πιο αραιά- αυτό επειδή έχουν στενέψει οικονομικά τα πράγματα ακόμα και στο Ηνωμένο Βασίλειο (ΗΒ). Στη δική μου περίπτωση, ενώ αρχικά προβλεπόταν να μου καλύψουν ένα μέρος του κόστους, στο τέλος μου είπαν ότι αδυνατούν. Πάραυτα, αποφάσισα να εμμείνω στην αρχική μου απόφαση και να έλθω.
Το όλο πρόγραμμα είναι μια κοινή προσπάθεια του Royal College of Psychiatists (κάτι αντίστοιχο της Ελληνικής Ψυχιατρικής Εταιρείας) του Ηνωμένου Βασιλείου και της Διεύθυνσης Ψυχικής Υγείας της Γκάνας (Ghana Mental Health Authority). Ο σκοπός είναι να αποσταλούν ψυχίατροι που εξειδικεύονται στο ΗΒ, για να υποστηρίξουν τις δομές Ψυχικής Υγείας στην Γκάνα. Το πρόγραμμα διαρκεί 3 μήνες. Έχουν έρθει περίπου 10 συνάδελφοι πριν από μένα, αν και ο τελευταίος ήταν πριν 3 χρόνια.
Το κύριο βάρος πέφτει στην διδασκαλία και εκπαίδευση των Clinical Psychiatric Officers (CPOs), που είναι νοσοκόμοι με εξειδίκευση στην Ψυχιατρική. Αυτό γίνεται, καθότι αυτοί είναι που βλέπουν τον μεγαλύτερο όγκο των ασθενών. Οι CPOs επιτρέπεται να εξετάζουν ασθενείς μόνοι τους , να συνταγογραφούν μόνοι τους, να εισάγουν ασθενείς στο νοσοκομείο και στη συνέχεια να τους παρακολουθούν στην κοινότητα. Όπως προαναφέρθηκε, υπάρχουν μόνο 16 ειδικοί ψυχίατροι σε όλη τη χώρα, που έχει ένα πληθυσμό 28εκ. κατοίκων, οπότε καταλαβαίνετε πόσο μεγάλες ανάγκες υπάρχουν. Συνεπώς, το μεγαλύτερο μέρος των ασθενών εδω κουράρεται από νοσοκόμους, που έχουν ειδικευτεί για 3 χρόνια στην Ψυχιατρική.
Η εκπαίδευση που παρέχουμε στο πρόγραμμα γίνεται τόσο μέσω θεωρητικών διαλέξεων, όσο και κλινικά στις νοσοκομειακές πτέρυγες και τα εξωτερικά ιατρεία.
Η λογική του προγράμματος είναι να κάνουμε κάτι που θα διαρκέσει στον χρόνο (sustainable). Γι’ αυτό και δίνουμε μεγάλη βαρύτητα στην διδασκαλία και κλινική εκπαίδευση. Δεν έχει νόημα, για παράδειγμα, να έλθει ένας επισκέπτης γιατρός εδώ για 3 μήνες και να βλέπει ασθενείς μόνος του. Τι θα γίνει όταν φύγει? Θα (έχει) αλλάξει κάτι? Κατά πασά πιθανότατα όχι, καθότι η γνώση αν δεν μεταλαμπαδευτεί, χάνεται. Ναι μεν θα βοηθήσει, αλλά μόλις φύγει όλα θα γίνονται όπως πριν. Σε αντίθεση, μέσω εκπαίδευσης, οι όποιες αλλαγές και βελτιώσεις που καταφέρνουμε είναι περισσότερο διατηρήσιμες στο χρόνο, και αυτή είναι η φιλοσοφία μας.
Πρέπει να σημειώσω ότι ο τομέας της Ψυχικής Υγείας εδώ στην Γκάνα έχει παρά πολλές ελλείψεις και είναι σχεδόν ξεχασμένος από το κράτος. Η ψυχική υγεία δεν θεωρείται προτεραιότητα από τις κυβερνήσεις. Τα νοσοκομεία πέρυσι πήραν το 0.4% (!!) του ποσού που θεωρητικά προορίζονταν για δομές Ψ.Υ. Αυτό έχει πολύ αρνητικές επιπτώσεις στις υποδομές (κτίρια, υλικοτεχνική υποδομή), αλλά επίσης οδηγεί και σε μεγάλες ελλείψεις σε προσωπικό. Φανταστείτε ότι σε ολόκληρο το νοσοκομείο που δουλεύω υπάρχει μόνο μια ψυχολόγος. Θεωρητικά η περίθαλψη στα δημόσια νοσοκομεία είναι δωρεάν, αλλά αυτό δεν ισχύει. Λόγω της έλλειψης πόρων, εάν ο ασθενής δεν έχει να πληρώσει για την εισαγωγή ή την φαρμακευτική αγωγή του, τότε δυστυχώς είναι μόνος του.
Επίσης, υπάρχει πολύ μεγάλο στίγμα απέναντι στην ψυχική νόσο, και επιπλέον το θρησκευτικό και πνευματικό στοιχείο (spirituality) στην κοινωνία εδώ είναι πολύ έντονο. Όλα αυτά οδηγούν τους περισσότερους ασθενείς να πηγαίνουν σε ιερείς και κέντρα προσευχής (prayer camps) για να αντιμετωπίσουν τις δυσκολίες τους, αντί να επισκέπτονται ψυχιατρικές υπηρεσίες. Η πλειοψηφία του κόσμου δεν αποδέχεται ότι υπάρχουν ψυχικές ασθένειες και αρκετές φόρες αποδίδουν τα συμπτώματα σε κακά πνεύματα, μάγισσες κλπ. Μπορεί κάποιος να τα διαβάζει αυτά και να χαμογελάσει, ή ακόμα να σκέφτεται υποτιμητικά, αλλά είναι σημαντικό να καταλάβει ότι είναι η κουλτούρα τους τέτοια. Δεν μπορείς να βοηθήσεις αν δεν εντρυφήσεις στην τοπική κουλτούρα. Συχνά ακούω ότι στα prayer camps οι δύστυχοι ασθενείς κακομεταχειρίζονται με τρόπους που έχουν εκλείψει στον Δυτικό κόσμο (πχ αλυσοδένονται ). Όταν όλα αυτά αποτύχουν τότε υπάρχει μια πιθανότητα οι ασθενείς αυτοί να έλθουν στα εξωτερικά ιατρεία του ψυχιατρικού νοσοκομείου. Έχει υπολογιστεί ότι το ‘θεραπευτικό κενό’ (treatment gap) πριν μερικά χρόνια ήταν 98% – αυτό σημαίνει ότι από τους 100 ανθρώπους που χρήζουν ψυχιατρικής βοήθειας στην Γκάνα, μόνο το 2% την λαμβάνει! Οι δομές Ψ.Υ στην κοινότητα είναι επίσης πολύ περιορισμένες , με αποτέλεσμα το μεγαλύτερο βάρος (οικονομικό, συναισθηματικό, κοινωνικό) να πέφτει στην οικογένεια του ασθενή.
Πάντως γίνονται βήματα και πριν δυο χρόνια κατάφεραν να περάσουν στην Βουλή ένα σημαντικό νόμο για την Ψυχική Υγεία, που ευελπιστούν ότι θα αλλάξει την κατάσταση προς το καλύτερο.
Γι’ αυτό άλλωστε ερχόμαστε κι εμείς εδώ: να βοηθήσουμε στην βελτίωση της κατάστασης
3. Σαν Έλληνας της γενιάς των 30ρηδων έχεις βιώσει την ελληνική οικονομική κρίση. Με ποια οπτική πλέον μπορείς να την αναλύσεις ζώντας σε ένα πιο δυσχερές οικονομικό περιβάλλον σαν αυτό της Γκάνας;
Μετά την εμπειρία μου στην Γκάνα έχω την ‘πολυτέλεια’ αν θες , να συγκρίνω την κατάσταση αναμεσα σε μια σχεδόν υπανάπτυκτη (αλλά με ταχεία ανάπτυξη ) χώρα όπως η Γκάνα, μια αναπτυσσομένη (αλλά με καθοδική πορεία ) χώρα όπως η Ελλάδα, και μια πραγματικά αναπτυγμένη χώρα όπως το Ηνωμένο Βασίλειο.
Όσον αφορά τον χώρο της Υγείας , η αλήθεια είναι ότι έχοντας την εδώ εμπειρία μάλλον θα διαμαρτύρομαι λιγότερο για τα προβλήματα του NHS (National Health System) του ΗΒ όταν γυρίσω πίσω J.
Δεν έχω μεγάλη εμπειρία από Ψυχιατρικά νοσοκομεία και δομές στην Ελλάδα, αλλά από τα λίγα που έχω δει στο ΕΣΥ, δυστυχώς θα έλεγα ότι είμαστε πολύ πίσω . Υπάρχει έλλειψη πόρων, έλλειψη οργάνωσης, έλλειψη στρατηγικής και όλα αυτά εν τέλει λειτουργούν σε βάρος των ασθενών. Ειδικά σε μερικούς τομείς, είμαστε πιο κοντά στην Γκάνα, παρά στον Δυτικό κόσμο. Και δεν το λέω ελαφρά τη καρδία αυτό.
Πως βλέπω την οικονομική κρίση μετά την εμπειρία της Γκάνας? Δεν έχουν αλλάξει και πολύ οι απόψεις μου περί των αίτιων της κρίσης. Η κρίση οφείλεται κυρίως σε εμάς, στου Έλληνες: στην χρόνια κακοδιαχείριση και διαφθορά, στην ανεπάρκεια των θεσμών, στο πελατειακό πολιτικό μας σύστημα. Όλα αυτά ‘πέρασαν’ στην κοινωνία , εισήλθαν στην κουλτούρα μας , μας έγινε τρόπος ζωής, Οι γενιές μετά το 1980 που μεγάλωσα εγώ έμαθαν ότι δεν χρειάζεται σκληρή προσπάθεια για να έχεις ένα κάλο επίπεδο ζωής. Έμαθαν στην ευκολία, στην παράκαμψη της αξιοκρατίας , στο βόλεμα μέσω γνωστών, στο ‘άρμεγμα ‘ του Δημόσιου με οποιανδήποτε τρόπο. Γι’ αυτό ακόμα και σήμερα πολλοί πιστεύουν ότι η κρίση είναι ‘’κακό διάλλειμα’’ που θα περάσει μόνο του, ότι με κάποιο μαγικό τρόπο θα γυρίσουμε σε προηγούμενες δεκαετίες με καθισιό και άνετη ζωή, με δανεικά και καθόλου δουλειά. Και κατηγορούν τους κακούς ξένους που μας έφεραν εδώ , γιατί η ανάληψη προσωπικής ευθύνης είναι επίπονη. Μόνοι μας, ως επί το πλείστον , φέραμε την κατάσταση εδώ.
Μετά από 2 μήνες όμως παραμονής στην Γκάνα, συνειδητοποιώ ότι στην Ελλάδα είμαστε τυχεροί που ακόμα έχουμε ένα επίπεδο ζωής, πολύ καλύτερο από χώρες της Αφρικής, και από πολλές χώρες του κόσμου. Εδώ, ειδικά στην επαρχία , το επίπεδο διαβίωσης είναι ανάλογο της ελληνικής επαρχίας της δεκαετίας του 1950.
Επίσης, αρχίζω να συνειδητοποιώ την αξία πραγμάτων που πριν τα θεωρούσα δεδομένα. Εδώ, ακόμα η τελευταία σταγόνα νερό είναι χρήσιμη. Δεν πετάς πράγματα με την ιδία ευκολία, γιατί όλα μπορούν να χρησιμοποιηθούν κάπου. Δεν ξεχνάμε τα φώτα ανοικτά γιατί η ηλεκτρική ενεργεία είναι περιορισμένη και πολύτιμη (οι διακοπές ρεύματος στην Ακκρά είναι συνηθισμένες) .
Το ενδιαφέρον όμως, και ανησυχητικό για την Ελλάδα, είναι ότι σαν χώρες, ακολουθούμε αντιδιαμετρικα αντίθετες πορείες με την Γκάνα. Η φτωχοποίηση στην Ελλάδα συνεχίζεται με σταθερό ρυθμό, κάθε χρόνο ζούμε με λιγότερα, κάθε χρόνο το επίπεδο ζωής πέφτει κι άλλο. Εδώ παρότι είναι φτωχότεροι, αναπτύσσονται με ταχείς ρυθμούς . Η μεσαία τάξη στη Ελλάδα εξαφανίζεται. Στην Γκάνα κάνει δειλά δειλά την εμφάνιση της.
Μετά την διαμονή μου στην Γκάνα συνειδητοποιώ -ακόμα περισσότερο- πόσο τυχεροί είμαστε σαν Έλληνες που ανήκουμε στην Ευρωπαϊκή οικογένεια. Που μπορούμε να μετακινούμαστε, να διακινούμε αγαθά, να βρίσκουμε δουλειά σε άλλες χώρες, χωρίς περιορισμούς, χωρίς σημαντικά εμπόδια. Στην Γκάνα για να βγάλει κάποιος διαβατήριο ή μια απλή βίζα για να ταξιδέψει χρειάζονται μήνες, και δεν ξέρει καν αν η βίζα θα εγκριθεί στο τέλος. Υπάρχουν εμπόδια ακόμα και για να ταξιδέψεις σε γειτονικές Αφρικάνικες χώρες, πόσο δε μάλλον να δουλέψεις αλλού.
Επίσης βλέπω από πρώτο χέρι τις επιπτώσεις που έχει η έλλειψη νομισματική σταθερότητας και το σταθερό οικονομικό περιβάλλον σε μια χώρα. Στην Ελλάδα γίνονται πολλές συζητήσεις για έξοδο από το ευρώ και επιστροφή σε εθνικό νόμισμα. Ζώντας στην Γκάνα συνειδητοποιώ το πόσο σημαντικό είναι να ζεις σε μια χώρα με σταθερό νόμισμα. Το ‘’σιντι’’ (εθνικό νόμισμα της Γκάνας) , υποτιμάται σε αξία σχεδόν κάθε εβδομάδα, σε σχέση με το δολάριο και το ευρώ. Έχει υποτιμηθεί αρκετά από τότε που ήρθα εδώ 2 μήνες πριν. Το αποτέλεσμα είναι η αγοραστική ικανότητα των ντόπιων να μειώνεται, αφού όλες οι εισαγωγές γίνονται σε δολάρια. Αυτό μειώνει την εμπιστοσύνη στην αγορά, οδηγεί σε αστάθεια , σε παραοικονομία/μαυρη αγορά , και τελικά σε επιβράδυνση της οικονομίας . Λόγω της αστάθειας, οι οικονομικές συναλλαγές εδώ περιέχουν μεγάλο ρίσκο . Φανταστείτε, αν κάποιος καταφέρει και πάρει δάνειο από την τράπεζα, πληρώνει επιτόκιο 25- 30% ανά έτος !!!
Αυτά βλέπω και χαμογελώ πικρά όταν ακούω διαφόρους εθνολαικιστες στην Ελλάδα να μέλανε για επιστροφή στη δραχμή. Η Ελλάδα χρειάζεται μεταρρυθμίσεις, όχι νέο νόμισμα. Θα έλεγα ότι γενικά μετά την εμπειρία της Γκάνας, έχει ατσαλωθεί η άποψη μου ότι η Ελλάδα είναι πολύ καλύτερο να συνεχίσει να πορεύεται μέσα στην Ευρωπαϊκή οικογένεια υπό την σκέπη των ευρωπαϊκών θεσμών
4.Περιέγραψε μια απλή καθημερινή μέρα στην Ακκρά, πρωτεύουσα της Γκάνας.
Έχω την τύχη να διαμένω με μια Γκανέζικη οικογένεια (ένα ζευγάρι με 3 μικρά παιδάκια) , που μου δίνει την δυνατότητα να γνωρίσω ντόπιο τρόπο ζωής από πρώτο χέρι!
Η μέρα εδώ ξεκινά πολύ νωρίς. Αυτό γίνεται λόγω της υψηλής θερμοκρασίας (25-30 βαθμούς κελσίου σε όλη τη διάρκεια του χρόνου), καθώς και για να εκμεταλλευτούν το φως της ημέρας (η ώρα εδώ δεν αλλάζει άνοιξη και χειμώνα).
Οι σπιτονοικοκύρηδες μου ξυπνάνε κάθε πρωί στις 4.45πμ!! Να ετοιμαστούν , να φύγουν από το σπίτι στις 6πμ για να πάνε τα παιδιά στο σχολείο (που βρίσκεται στο κέντρο της πόλης) μέχρι τις 7.30πμ και μετά στις δουλειές τους μέχρι τις 8πμ. Η κίνηση το πρωί είναι τρομακτική. Από το σπίτι μέχρι το κέντρο της πόλης είναι συνήθως μισή ώρα με αυτοκίνητο, αλλά το πρωί, λόγω κίνησης, μπορεί να πάρει 1.30 με 2 ώρες. Δεν υπάρχει οργανωμένο σύστημα Μεσών Μαζικής Μεταφοράς, με αποτέλεσμα όλοι να χρησιμοποιούν αυτοκίνητα. Εγώ συνήθως ξυπνώ στις 6.30πμ (έκτος από Παρασκευές που η μέρα μου αρχίζει στις 5). Μετά παίρνω το ‘’τροτρο’’ η ταξί να πάω στο νοσοκομείο που είναι κοντά . Τα τροτρο είναι μικρά βανακια που τα έχουν μετατρέψει σε μικρά λεωφορειακά . Είναι πάμφθηνα (μια διαδρομή στοιχίζει 20-30 λεπτά), αλλά πολύ στριμωγμένα και με ελλειπή ασφάλεια θα έλεγα. Ταξι υπάρχουν παντού- εξεπλάγην ευχάριστα όταν ανακάλυψα ότι η Uber υπάρχει και στην Ακκρά, κατι με βοηθά πολύ στις μακρινές μετακινήσεις μου.
Η δουλειά ξεκινά στις 7.30-8πμ. Ο μεγαλύτερος όγκος της δουλειάς ολοκληρώνεται στις 2μμ, αλλά συνεχίζουμε μέχρι τις 4-5μμ . Παρόλο που οι ώρες εργασίας είναι πολλές και υπάρχουν πολλοί ασθενείς που πρέπει να δούμε, οι ρυθμοί είναι πιο αργοί σε σχέση με την Αγγλία. Προσωπικά, παρότι ο κύριος ρόλος μου είναι η εκπαίδευση των νοσοκόμων, συχνά καλούμαι να βοηθήσω σε διάφορους τομείς (διδασκαλία συναδέλφων γιατρών, στήσιμο ομάδας αντιμετώπισης κρίσεων, ερεύνα). Μερικές φορές νομίζω, ότι έχουν την εντύπωση – ίσως επειδή έχω εκπαιδευτεί στην Αγγλία- πως γνωρίζω τα πάντα 
. Είμαι ο μοναδικός λευκός στο νοσοκομείο, και οι πιο πολλοί πλέον με γνωρίζουν. Είναι πολύ φιλικοί και εξυπηρετικοί και με έχουν υποδεχτεί με ανοικτές αγκάλες!
Μετά τη δουλειά επιστροφή στο σπίτι , όπου η σπιτονοικοκυρά έχει ετοιμάσει σπιτικό φαγητό. Την έχω παρακαλέσει να φτιάχνει ντόπια φαγητά, γιατί είναι ένας ωραίος τρόπος να ζήσεις την κουλτούρα τους. Τα φαγητά τους είναι ιδιαίτερα καυτερά, ειδικά στην αρχή μέχρι να συνηθίσεις. Το απόγευμα περιλαμβάνει ξεκούραση, προετοιμασία για την επομένη μέρα ή καμιά βόλτα στο κέντρο. Στο κέντρο της πόλης υπάρχουν όλα τα καταστήματα που βρίσκει κανείς σε μια μεγαλούπολη , σουμερμαρκετ, σινεμα , κλπ. Υπάρχει σχετικά έντονη νυκτερινή ζωή ειδικά τις Παρασκευές. Το Σάββατο όχι και τόσο, γιατί θέλουν να είναι ξεκούραστοι για την εκκλησία την Κυριακή το πρωί.
Όλο το πρωινό της Κυριακής είναι αφιερωμένο στην εκκλησία. Η θρησκεία είναι πολύ σημαντική στην Γκάνα , είναι στο κέντρο της ζωής τους .
Για παράδειγμα, καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας, απ’ το ραδιόφωνο ακούγονται θρησκευτικά κηρύγματα από ιερείς/παστορες. Όταν είσαι στο ταξί, είναι πιο πιθανό να ακούσεις κήρυγμα παρά μουσική στην διαδρομή. Τα αυτοκίνητα και τα κτίρια τους φέρουν επιγραφές απέ τη Αγία Γραφή στα παράθυρά τους. Υπάρχουν αμέτρητες εκκλησίες στην Γκάνα , που εκπροσωπούν διάφορες παραλλαγές του Χριστιανισμού (μεθοδιστές, βαπτιστές, πρεσβυτεριανοί , καθολικοί, και πολλές άλλες). Είχα την ευκαιρία να παρακολουθήσω μια κυριακάτικη ´´λειτουργία’’ σε μια τοπική εκκλησία- είναι πολύ διαφορετική από τις δικιές μας. Είναι πιο άμεσες , κυριαρχεί το κήρυγμα του ιερέα/παστορα και η μουσική. Υπάρχει ζωντανή μπάντα μέσα στην εκκλησία, ο κόσμος χορεύει και τραγουδά!
Γενικά οι Γκανεζοι είναι πολύ φιλικοί και κοινωνικοί! Μου έχει κάνει εντύπωση αυτό. Είναι φιλόξενοι και θέλουν να σε γνωρίσουν από την πρώτη στιγμή. Ειδικά σαν λευκός , συχνά αποτελείς τα επίκεντρο του ενδιαφέροντος. Η πόλη και η χώρα γενικότερα είναι ασφαλής. Μέχρι στιγμής δεν ένιωσα ότι βρέθηκα σε κίνδυνο. Ο ρυθμός ζωής είναι πιο αργός και ο τρόπος ζωής μου φαίνεται λιγότερο αγχωτικός σε σχέση με την Δύση.
Γενικά μπορώ να πω οτι έχω γίνει μεγάλος fan της Γκανας !!
5.Υπάρχει κάποιο σημαντικό μήνυμα θα ήθελες να στείλεις μετά την εμπειρία σου αυτή?
Ένα από τα πιστεύω μου είναι ότι στη ζωή όσα πιο πολλά δίνεις τόσο πιο πολλά παίρνεις. Θεωρώ ότι η εθελοντική εργασία, είναι μια θαυμάσια εμπειρία. Και αυτό , όχι μόνο λόγω της προσφοράς στην πράξη, αλλά και για αυτά που κανείς ‘εισπράττει’: βοηθάει στην προσωπική βελτίωση, στον επανακαθορισμό αξιών και προτεραιοτήτων στη ζωή. Σε κάνει να κοιτάς μέσα σου και να αρχίζεις να συνειδητοποιείς τι είναι πραγματικό σημαντικό για σένα.
Επίσης, η επαφή με διαφορετικούς πολιτισμούς και κουλτούρες σε οδηγεί στο να μαθαίνεις να αποδέχεσαι, να σέβεσαι και εν τέλει να αγκαλιάζεις την διαφορετικότητα, και αυτό θεωρώ ότι είναι το μεγαλύτερο μάθημα. Οδηγεί στην μείωση των προκαταλήψεων και της αλαζονείας, μας υπενθυμίζει την σημασία της ισότιμης αντιμετώπισης των ανθρώπων, και βοηθά στην ανάπτυξη μιας αντίληψης ότι κάθε άνθρωπος είναι ένας ‘’πολίτη του κόσμου’’. Ένας πολίτης που θέλει να κάνει τον κόσμο μας ένα καλύτερο μέρος.
Επομένως , όσοι έχετε την εσώτερη φλόγα και διάθεση τολμήστε- η ανταμοιβή είναι μεγάλη.
Αυτό το μήνυμα θα ήθελα να στείλω και γι’ αυτό σας ευχαριστώ που μου δίνετε την δυνατότητα μέσω από site σας.
Αν καταφέρουμε να εμπνεύσουμε έστω και ένα άτομο, θα ήμουν πολύ χαρούμενος
6.Τι είναι αυτό που σου λείπει περισσότερο από την γενέτειρα σου, το Αγρίνιο;
Πολλά μου λείπουν! Είναι η πόλη μου, είναι εκεί που βρίσκεται μεγάλο μέρος της καρδιάς μου. Μου λείπει η κοπέλα μου, η οικογένεια μου, οι καλοί μου φίλοι. Μου λείπει η αγάπη και η ζεστασιά που νιώθω μαζί τους. Μου λείπει η χαλαρότητα , μου λείπει η οικειότητα που νιώθω με το περιβάλλον, μου λείπει ο ήλιος.
Παρότι είμαι χρόνια μακριά έχω κρατήσει ισχυρούς δεσμούς. Έρχομαι στο Αγρίνιο συχνά και ευελπιστώ ότι κάποια στιγμή θα επιστρέψω για πιο μόνιμα.
Χαιρετισμούς σε όλους
agrinionews.gr
