Του Λίνου Υφαντή,
Το 1836 είχε ξεσπάσει κίνημα κατά του Όθωνα στην Αιτωλοακαρνανία με επικεφαλής τον οπλαρχηγό Δήμο Τσέλιο και και τον Σουλιώτη Νικόλαο Ζέρβα. Η κατάληψη του Αγρινίου (προεπαναστατικά Βραχώρι) έγινε σχεδόν αναίμακτα όπως περιγράφει με γλαφυρό τρόπο η εφημερίδα “Αθήνα” στο φύλλο της 4ης Μαρτίου 1836.
Το απόγευμα της 5ης Φεβρουαρίου 1836 οπαδός του Όθωνα αποκάλυψε στο Συνταγματάρχη Ι. Στάϊκο ότι το βράδυ ή το πρωί της επόμενης ημέρας οι Ηπειρωσουλιώτες κάτοικοι του Αγρινίου σχεδίαζαν να κηρύξουν την επανάσταση “δένοντας τους χωροφύλακες”. Αμέσως ο Σταίκος ειδοποήσε τον υπομοίραρχο της χωροφυλακής Αγρινίου και οι δύο τους με τη σειρά τους τον Έπαρχο. Κανένας τους δεν ήξερε τίποτε. Στη συνέχεια ειδοποιήθηκε και ο Νομάρχης ενώ ο Υπομοίραρχος ειδοποίησε τους έφιππους χωροφύλακες.
Από την πλευρά τους οι Στασιαστές είχαν μυήσει τον Ειρηνοδίκη Αγρινίου, ο οποίος προετοίμασε την έλευσή τους. Την επόμενη ημέρα ο Ειρηνοδίκης κάλεσε κάποιους οπλισμένους χωρικούς, οι οποίοι ήταν πιστοί στους στασιαστές και τους έδωσαν εντολή να πιασουν τα γεφύρια του Αλάμπεη στην είσοδο του Αγρινίου προς την πλευρά του σημερινού Παναιτωλίου χωρίς να επιτρέπουν την είσοδο και την έξοδο στην πόλη όσων δεν έχουν άδεια οπλοφορίας.
Tα γεφύρια Αλάμπεη βρίσκονταν μεταξύ Παναιτωλίου και Μακρυνείας παράλληλα της σημερινής Εθνικής Οδού Αγρινίου-Μεσολογγίου. Ήταν στρατηγικής σημασίας και αποτελούσαν τη μόνη είσοδο της πόλης από το νότο διότι Τριχωνίδα και Λυσιμαχεία ήταν τότε ενωμένες (https://www.epoxi24.gr/memories53.htm). Σήμερα δυστυχώς υπάρχει χωματόδρομος στη θέση που βρίσκονταν με ελάχιστες κάμαρες κάτω από αυτόν να σώζονται (Δείτε εδώ παλαιότερο άρθρο: https://www.agrinionews.gr/tote-gefyria-alabei-tora-choma/)
Οι οπλισμένοι χωρικού που φύλαγαν τα γεφύρια του Αλάμπεη όμως αποκάλυψαν το σχέδιο της επανάστασης στο Στάικο καθώς και τη βούληση των επαναστατών ότι οι Σουλιώτες σχεδίαζαν να πολιορκήσουν το σπίτι του στο Αγρίνιο και να εξουδετερώσουν έτσι τις δυνάμεις του Όθωνα ελέγχοντας με αυτό το τρόπο ουσιαστικά το Βραχώρι (Αγρίνιο).
Ο Στάικος τους έδωσε εντολή να φύγουν από τα γεφύρια του Αλάμπεη και να απευθερώσουν την είσοδο της πόλης από οπλοφόρους. Παράλληλα ο ίδιος κινήθηκε στα χωριά, έπιασε τους προκριτοδημογέροντες και τους πιστούς σε αυτούς να πάνε στο Αγρίνιο και να υπερασπιστούν την πόλη από τους στασιαστές.
Οι παραπάνω μαζί με τον ταγματάρχη Γεώργιο Ζέρβα συνέρρευσαν στο Αγρίνιο, ορκίστηκαν πίστη στον βασιλιά και ζήτησαν από τον Έπαρχο την άδεια να οπλιστούν. Ο Έπαρχος αρνήθηκε το αίτημα του Σταϊκου και του Ζέρβα λέγοντας ότι δεν έχει τέτοια εντολή “αν και η άδεια ζητείται προσωρινά μέχρι να φτάσουν οι δυνάμεις του Όθωνα”.Μετά την άρνηση του έπαρχου, ο Σταϊκος και ο Ζέρβας πήγαν στο Μεσολόγγι για να ενισχύσουν εκεί την άμυνα της πόλης ενώ ο Ειρηνοδίκης Αγρινίου όπως και ο Γραμματέας του Ειρηνοδικείου Καρβασαρά ( Αμφιλοχίας) φανερά πλέον σύμπραξε με τους αντάρτες.
Η άρνηση του Επάρχου στην πραγματικότητα άφησε άοπλους όσους Αγρινιώτες ήθελαν να υπερασπιστούν την πόλη κωλυσιεργόντας μέχρι να κερδίσουν χρόνο οι επαναστάστες. Λίγες μέρες αργότερα ο αρχηγός των στασιαστών οπλαρχηγός Νικόλαος Ζέρβας (όχι ο ταγματάρχης Γεώργιος Ζέρβας που διέφυγε με τον Στάϊκο το Μεσολόγγι) εκμεταλλευόμενος το χάος που δημιουργήθηκε στο Αγρίνιο συναντήθηκε έξω από την πόλη με τον Πεσλή και τον Στράτο μαζί με 150 οπλοφόρους, και δύο μέρες αργότερα κατέλαβαν το Aγρίνιο χωρίς καμία σχεδόν αντίδραση, αφού οι προσκείμενοι στον Όθωνα δεν πρόλαβαν να εξοπλιστούν. Στη συνέχεια έκλεψαν τα αρχεία της πόλης και άλλα κρατικά έγγραφα, τα έκαψαν δημόσια και συνέλαβαν τον βασιλικό έφορο.
Έτσι το Αγρίνιο για πρώτη φορά στη μετεπαναστατική ιστορία εκκενώθηκε ουσιαστικά από δυνάμεις ασφαλείας της κεντρικής κυβέρνησης.
Ο Όθωνας αμέσως έστειλε στρατό στην Αιτωλοακαρνανία καταστέλλοντας από το Μάρτιο του 1836 την εξέγερση. (Δείτε εδώ: https://www.offlinepost.gr/2021/07/05/h-eksegersh-sthn-akarnania-en-eth-1836/)
Με πληροφορίες από:
Εφημερίδα “Αθήνα” στο φύλλο της 4ης Μαρτίου 1836.
(https://www.epoxi24.gr/memories53.htm)
https://www.offlinepost.gr/2021/07/05/h-eksegersh-sthn-akarnania-en-eth-1836/)
Πηγή: https://www.agrinionews.gr/tote-gefyria-alabei-tora-choma/
agrinionews.gr
