Μπροστά στον κίνδυνο του lockdown βρίσκεται η ελληνική εκτροφή αιγοπροβάτων, καθώς η ευλογιά εξαπλώνεται από περιοχή σε περιοχή ως ντόμινο και παράλληλα θερίζει ολόκληρα κοπάδια. Ήδη, μέσα σε δεκατρείς μήνες, από πέρσι τον Αύγουστο έχουν θανατωθεί σχεδόν 263.000 αιγοπρόβατα (πάνω από το 3% των δηλωμένων αιγοπροβάτων) και κρούσματα έχουν διαπιστωθεί σε 24 νομούς – σχεδόν στη μισή χώρα. Μάλιστα, αν δεν ανακοπεί αυτό το κύμα έξαρσης εξάπλωσης της νόσου ο κίνδυνος να εξαπλωθεί κι άλλο είναι μεγάλος. Άλλωστε, το επόμενο διάστημα ολόκληρα κοπάδια που έχουν παραμείνει υγιή και ανέγγιχτα από τη ζωονόσο, θα μετακινηθούν από ορεινές περιοχές της Ηπείρου, των Γρεβενών προς τις πεδινές, που όμως έχουν εστίες μόλυνσης, ενόψει του χειμώνα.
Μπροστά σ’ αυτή την κατάσταση, το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης εξήγγειλε χθες «πόλεμο δέκα ημερών» προκειμένου να περιορισθεί και να ελεγχθεί η ευλογιά και ταυτόχρονα να αποφευχθεί το lockdown, χωρίς να είναι μεγάλες οι ελπίδες ότι αυτό τελικά θα επιτευχθεί. Ήδη πάντως, εκατοντάδες κτηνοτρόφοι που τα κοπάδια τους έχουν εξοντωθεί μένουν χωρίς εισόδημα για μεγάλο διάστημα – πρέπει να αγοράσουν νέα ζώα και να περιμένουν να γίνει ένας κύκλος αναπαραγωγής για να αρχίσουν να έχουν ξανά έσοδα από το γάλα και το κρέας. Δεν είναι λίγοι εκείνοι οι κτηνοτρόφοι που δεν θα επιχειρήσουν καν να ξαναφτιάξουν κοπάδια, αλλά θα αναζητήσουν επαγγελματική διέξοδο μακριά από τον πρωτογενή τομέα.
Την ίδια ώρα, γίνεται κατανοητό ότι η επιλογή του εμβολίου δεν μπαίνει στο τραπέζι ως λύση, αφού κάτι τέτοιο θα έβαζε σε κίνδυνο την ελληνική φέτα, που φέτος αναμένεται να εισφέρει στη χώρα πάνω από ένα δισεκατομμύριο ευρώ από τις εξαγωγές. Οι περισσότερες αγορές κλείνουν για χώρες με εμβολιασμένα ζώα. Ταυτόχρονα, τα εμβόλια προέρχονται από τρίτες χώρες όπως το Πακιστάν ή η Τουρκία, η οποία εξακολουθεί να δίνει μάχη για την εκρίζωση της ευλογιάς εδώ και χρόνια.
Μία ακόμη παράμετρος που μπαίνει στη ζυγαριά είναι και η αναπτυσσόμενη τα τελευταία χρόνια εξαγωγή γίδινου κρέατος τόσο σε ευρωπαϊκές χώρες, όσο και σε μουσουλμανικές που εξάγεται τυποποιημένο. Τα διατιθέμενα εμβόλια, λέει στο protothema.gr ο αντιπεριφερειάρχης Αγροτικής Οικονομίας Κεντρικής Μακεδονίας, Γιώργος Κεφαλάς, εξασφαλίζουν ανοσία κατά 60%, πράγμα που σημαίνει ότι ο κίνδυνος μόλυνσης και εξόντωσης ενός κοπαδιού παραμένει μεγάλος και ταυτόχρονα δεν μπορείς να ξεχωρίσεις αν τα συμπτώματα σε ένα εμβολιασμένο ζώο είναι από το εμβόλιο ή από την ίδια τη νόσο.
Στη χθεσινή σύσκεψη υπό τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης Κώστα Τσιάρα, με τη συμμετοχή των περιφερειαρχών, συζητήθηκαν κι άλλες παράμετροι του προβλήματος που προκαλεί η ευλογιά. Για παράδειγμα, ετέθη το ζήτημα να κρατηθεί γενετικό υλικό από τα αυτόχθονα αιγοπρόβατα, όπως είναι το καλαρρύτικο ή το καραγκούνικο, προκειμένου να μη χαθούν οι ελληνικές φυλές. Στη σύσκεψη τονίστηκε ότι αυτός ο κύκλος έξαρσης της ευλογιάς, που είναι αποκλειστικά ζωονόσος και δεν μεταδίδεται στον άνθρωπο, είναι «ανεξήγητα μεγάλος» και θα πρέπει να ελεγχθεί το γιατί. Μια πιθανή εξήγηση θα ήταν μετάλλαξη του ιού, μία άλλη απόκρυψη κρουσμάτων που έχει ως συνέπεια εστίες να μένουν ενεργές και να εξαπλώνεται έτσι η νόσος. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, πάντως, αναμένεται να ζητηθεί η προσωρινή αναστολή των transit διελεύσεων ζώντων ζώων -π.χ. από τη Ρουμανία προς την Αλβανία μέσω Βουλγαρίας και Ελλάδας.
Το επόμενο δεκαήμερο πάντως, αναμένονται εντατικοί και ξαφνικοί έλεγχοι και κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις και ενθαρρύνεται κάτι που θα έπρεπε όχι μόνο να εφαρμόζεται, αλλά να ήταν αυτονόητο: Η εφαρμογή των μέτρων βιοασφάλειας που περιλαμβάνουν απολύμανση των οχημάτων που κινούνται από εκτροφή σε εκτροφή (μεταφοράς γάλακτος ή ζωοτροφών) χρήση γαντιών και ποδοναριών για όσους κινούνται από στάνη σε στάνη.
Σύμφωνα με τον σχεδιασμό, όπως ανακοινώθηκε από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, για τις επόμενες δέκα ημέρες θα εφαρμοστεί -μετά από ομόφωνη απόφαση- ένα σχέδιο δράσης, που θα περιλαμβάνει την παρουσία κτηνιάτρων στο πεδίο, την εντατικοποιήση των επιτόπιων ελέγχων, καθώς επίσης και την ενθάρρυνση των κτηνοτρόφων σχετικά με την τήρηση και εφαρμογή των μέτρων βιοασφάλειας. Ταυτόχρονα, άμεσα θα δημιουργηθούν σταθμοί απολύμανσης σε κεντρικές οδούς και βασικές διόδους μετακίνησης ζώντων ζώων και διακίνησης ζωοτροφών και γάλακτος. Η παρουσία των συνεργείων θα είναι συνεχής, με στόχο να υπάρξει πλήρης έλεγχος και αποτελεσματική εφαρμογή των μέτρων.
Όπως υπογραμμίστηκε στη χθεσινή σύσκεψη, πρόκειται για μια «έφοδο δέκα ημερών», με την επιτόπια παρουσία όλου του στελεχιακού δυναμικού του Υπουργείου, με αποκλειστικό στόχο να ανακοπεί άμεσα ο κίνδυνος διάδοσης της ευλογιάς.
Κατά τη διάρκεια της εισήγησής του ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Κώστας Τσιάρας ξεκαθάρισε ότι πρόκειται για μια ζωονόσο η οποία δεν αντιμετωπίζεται ιδιαίτερα εύκολα και συνεπώς δεν περισσεύει κανείς στη μάχη αυτή. Υπογράμμισε ότι επιδίωξη είναι να δημιουργήσουμε ένα ισχυρό πλαίσιο για την αντιμετώπιση της νόσου, ενώ επισήμανε ότι πρέπει να ενισχυθούν τα μέτρα βιοασφάλειας, διότι «διαφορετικά θα βρεθούμε αντιμέτωποι με lockdown». «Το ζήτημα είναι ότι εδώ που βρισκόμαστε πρέπει να συνεργαστούμε. Πρέπει οι Περιφέρειες, ως έχουσες την αρμοδιότητα τήρησης των μέτρων, και όλοι οι εμπλεκόμενοι να μπούμε σε εντελώς διαφορετική λογική για να αντιμετωπίσουμε την ευλογιά. Είναι μια προσπάθεια να κάνουμε όλοι μαζί το βήμα για να κλείσουμε αυτόν τον κύκλο», συμπλήρωσε.
Μετά την ολοκλήρωση της χθεσινής σύσκεψης, ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Κώστας Τσιάρας επισήμανε: «Όπως γνωρίζετε, βρισκόμαστε αντιμέτωποι με την ευλογία εδώ και μεγάλο χρονικό διάστημα, κάτι που δημιουργεί μεγάλη απειλή για το ζωικό κεφάλαιο της χώρας. Είχαμε όντως την ευκαιρία να ολοκληρώσουμε μια ευρεία σύσκεψη με τη συμμετοχή αρκετών περιφερειαρχών, θεματικών Αντιπεριφερειαρχών, αλλά και μέσω τηλεδιάσκεψης με αρκετούς εξ αυτών, προκειμένου να συντονίσουμε από κοινού δράσεις, οι οποίες θα μας δώσουν τη δυνατότητα να περιορίσουμε την ευλογιά το συντομότερο δυνατό. Και η αλήθεια είναι -μιας και στη συζήτηση ετέθησαν όλα τα ζητήματα-ότι εντοπίσαμε εκείνα τα σημεία, τα οποία χρειάζεται να αναδείξουμε, προκειμένου το αποτέλεσμα αυτής της προσπάθειας να είναι το καλύτερο δυνατό.
Αποφασίσαμε, λοιπόν, από κοινού -κυρίως στην κατεύθυνση συγκεκριμένων αξόνων: να κινητοποιήσουμε όλες τις δυνάμεις που έχουμε στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης – και μιλάω φυσικά για τους κτηνιάτρους- ώστε το επόμενο δεκαήμερο, μέσα από την επιτόπια παρουσία τους, σε συνεργασία με τους κτηνιάτρους των ΔΑΟΚ, να εντατικοποιήσουν τους επιτόπιους ελέγχους και να ενθαρρύνουν τους κτηνοτρόφους για την τήρηση και εφαρμογή των μέτρων βιοασφάλειας.
Κατά δεύτερο λόγο να δημιουργήσουμε σταθμούς απολύμανσης σε βασικούς οδικούς άξονες, ειδικά των Περιφερειών που πλήττονται αυτή την περίοδο από την ευλογιά. Και κατά τρίτο λόγο, να δημιουργήσουμε μέσω της διαδικασίας της απολύμανσης, τη δυνατότητα να υπάρχει ένα συγκεκριμένο πιστοποιητικό με το οποίο θα μπορούν να παραδίδουν οι κτηνοτρόφοι γάλα διασφαλίζοντας τα μέτρα βιοασφάλειας.
Συζητήθηκαν και πολλά άλλα ζητήματα, όπως παραδείγματος χάρη να υπάρξει καραντίνα για τα ζώα τα οποία εισάγονται, προκειμένου να μειωθεί όσο γίνεται περισσότερο η πιθανότητα να μπορούν να μεταδώσουν τον ιό της ευλογίας. Όπως επίσης και το ενδεχόμενο να ενισχυθούν οι κτηνοτρόφοι με απολυμαντικά μέσα δια των Περιφερειών, ώστε να μπορέσουμε να ενισχύσουμε, όσο γίνεται περισσότερο, το πλαίσιο αλλά και το επίπεδο της βιοσφάλειας, για την αντιμετώπιση της ευλογίας.
Νομίζω, ότι είμαστε σε ένα θετικό δρόμο και με τη συνεργασία όλων των Περιφερειαρχών, τους οποίους τους ευχαριστώ προσωπικά, και με την συνεισφορά όλων μας -εδώ στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων- να κάνουμε ένα πραγματικά μεγάλο βήμα προκειμένου να αντιμετωπίσουμε μια ζωονόσο που έχει πραγματικά μεγάλες δυσκολίες και ιδιαιτερότητες».
Ματίνα Ηρειώτο
