Ο Ιούλιος του 2025 θα είναι ένας ευνοϊκός μήνας για τους λάτρεις των ουράνιων φαινομένων, καθώς στον νυχτερινό ουρανό θα κάνουν την εμφάνισή τους εντυπωσιακά αστρικά σμήνη, μετεωρίτες και ορατοί πλανή.
Πάρτε, λοιπόν, τα κιάλια ή το τηλεσκόπιό σας και ετοιμαστείτε να απολαύσετε μοναδικές εικόνες του σύμπαντος!
1 Ιουλίου: Σφαιρωτό σμήνος
Το σφαιρωτό σμήνος Messier 22 (M22) φτάνει στο ψηλότερο σημείο του στον ουρανό. Η θέση του θα είναι τέτοια που θα είναι καλύτερα ορατό από το νότιο ημισφαίριο της Γης.
Ένα σφαιρωτό σμήνος είναι μια τεράστια και πυκνή ομάδα αστέρων που συγκρατούνται μεταξύ τους με τη βαρύτητα και έχουν σφαιρικό σχήμα. Περιέχει εκατοντάδες χιλιάδες έως και εκατομμύρια αστέρες, οι οποίοι είναι πολύ παλιοί, συχνά ηλικίας πάνω από 10 δισεκατομμύρια χρόνια.
Το Messier 22 (M22) είναι ένα από τα πιο φωτεινά σφαιρωτά σμήνη και φαίνεται στον αστερισμό του Τοξότη.
Βρίσκεται περίπου 10.000 έτη φωτός μακριά στον αστερισμό του Τοξότη και είναι ένα από τα πιο φωτεινά σφαιρωτά σμήνη που είναι ορατά από τη Γη. Κάτω από σκοτεινούς ουρανούς, το M22 φαίνεται ως μια αχνή θολούρα με γυμνό μάτι. Ωστόσο, με κιάλια ή ένα μικρό τηλεσκόπιο αποκαλύπτεται η εντυπωσιακή του δομή — μια πυκνά συμπυκνωμένη σφαίρα που περιέχει εκατοντάδες χιλιάδες αστέρια.
4 Ιουλίου: Ερμής ορατός από τη Γη
Είναι δύσκολο να παρατηρήσει κανείς τον Ερμή από τη Γη, γιατί είναι πολύ κοντά στον Ήλιο. Όμως, στις 4 Ιουλίου, θα φτάσει στο σημείο που απομακρύνεται περισσότερο από τον Ήλιο, οπότε θα είναι πιο εύκολα ορατός από εμάς.
Κοιτάξτε προς τα δυτικά-βορειοδυτικά, λίγο μετά τη δύση του Ήλιου, χαμηλά στον ορίζοντα. Ο Ερμής θα φαίνεται σαν ένα φωτεινό αστέρι στον ουρανό κατά το σούρουπο. Αν έχει συννεφιά, μην ανησυχείτε, θα έχετε ευκαιρία να τον δείτε και τις επόμενες μέρες.
10 Ιουλίου: “Φεγγάρι του ελαφιού”
Το όνομα της πανσελήνου του Ιουλίου προέρχεται από τις παραδόσεις Ιθαγενών και αποίκων της Βόρειας Αμερικής. Συνδέεται με την εποχή του χρόνου, όπου τα αρσενικά ελάφια αρχίζουν να ξαναβγάζουν τα κέρατά τους (ναι, τα χάνουν κάθε χρόνο και τα ξαναβγάζουν!).
Αν έχετε κιάλια, ρίξτε μια πιο προσεκτική ματιά στην επιφάνεια της Σελήνης. Οι λαμπερές ακτίνες που ξεκινούν από τον κρατήρα Tycho και οι σκοτεινές “θάλασσες” (γνωστές ως maria, από τη λατινική λέξη για “θάλασσες”) είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακές στο ολόγιομο φεγγάρι.
16 Ιουλίου: Ευθυγράμμιση Σελήνης, Κρόνου και Ποσειδώνα
Τα ξημερώματα της 16ης Ιουλίου, η Σελήνη που τότε θα είναι φθίνουσα (η φάση του φεγγαριού μετά την πανσέληνο, όταν σιγά-σιγά μικραίνει το φωτεινό της μέρος που βλέπουμε από τη Γη), θα περάσει κοντά από τον Κρόνο και τον Ποσειδώνα στον ουρανό, στον αστερισμό των Ιχθύων.
Ο Κρόνος θα φαίνεται εύκολα με γυμνό μάτι, καθώς θα μοιάζει με ένα λαμπερό, κιτρινωπό αστέρι. Ο Ποσειδώνας θα όμως είναι πολύ πιο αχνός, οπότε για να τον παρατηρήσετε θα χρειαστείτε τηλεσκόπιο. Λίγες μέρες πριν, ο Κρόνος θα αρχίσει να φαίνεται σαν να κινείται προς τα πίσω στον ουρανό, κάτι που οι αστρονόμοι λένε ανάδρομη πορεία.
Αν είστε πρωινός τύπος ή ξυπνάτε νωρίς, αξίζει να ρίξετε μια ματιά!
20 Ιουλίου: Ημισέληνος κοντά στις Πλειάδες
Πριν την ανατολή του ήλιου στις 20 Ιουλίου, η λεπτή ημισέληνος θα περάσει πολύ κοντά από τις Πλειάδες, το φωτεινό αστρικό σμήνος Επτά Αδελφές ή Messier 45 (M45). Παρόλο που το σμήνος περιλαμβάνει πάνω από 1.000 νεαρά, θερμά άστρα, με γυμνό μάτι συνήθως διακρίνονται έξι.
Οι Πλειάδες φαίνονται πιο λαμπερές από Νοέμβριο μέχρι Μάρτιο, αλλά μπορείτε να τις δείτε και στα τέλη Ιουλίου, ειδικά με την ευθυγράμμιση με τη Σελήνη. Αν διαθέτετε κιάλια, αξίζει να ρίξετε μια ματιά, καθώς θα δείτε τη λαμπερή ημισέληνο και τις αστραφτερές Πλειάδες στο ίδιο οπτικό πεδίο.
25 Ιουλίου: Ο Πλούτωνας στα πιο λαμπερά του
Στις 25 Ιουλίου, ο νάνος πλανήτης Πλούτωνας θα φτάσει στη μέγιστη φωτεινότητά του για φέτος, κάτι που τον καθιστά πιο εύκολο (αν και όχι εύκολο!) να εντοπιστεί στον νυχτερινό ουρανό.
Ακόμα κι έτσι, ο Πλούτωνας παραμένει πολύ αχνός, για να φανεί με γυμνό μάτι ή με κοινά κιάλια. Θα χρειαστείτε καλό τηλεσκόπιο και καθαρό ουρανό για να τον παρατηρήσετε. Όμως, για τους πιο έμπειρους και αποφασισμένους παρατηρητές, αυτή είναι η καλύτερη ευκαιρία μέσα στο έτος για να εντοπίσουν αυτόν τον μυστηριώδη, μακρινό κόσμο.
29 Ιουλίου: Σύνοδος Σελήνης και Άρη
Στις 29 Ιουλίου, η Σελήνη και ο Άρης θα βρεθούν πολύ κοντά μεταξύ τους, σε ένα φαινόμενο που ονομάζεται σύνοδος. Τα δύο ουράνια σώματα θα φαίνεται εντυπωσιακά κοντά πριν την αυγή, χαμηλά στον ανατολικό ουρανό.
Ο Άρης θα ξεχωρίζει με το χαρακτηριστικό του κόκκινο-πορτοκαλί χρώμα. Αν διαθέτετε κιάλια ή τηλεσκόπιο, αξίζει να ρίξετε μια ματιά, καθώς θα δείτε και τα δύο σώματα στο ίδιο οπτικό πεδίο.
29 προς 30 Ιουλίου: Βροχή μετεωριτών Υδροχόοι του Νότιου Δέλτα
Τη νύχτα της 29ης προς 30ή Ιουλίου, κορυφώνεται η βροχή μετεωριτών Υδροχόοι του Νότιου Δέλτα. Φέτος θα είναι ιδανικές οι συνθήκες, γιατί η Σελήνη θα είναι φθίνουσα και θα δύσει νωρίς, αφήνοντας σκοτεινό ουρανό για καλύτερη παρατήρηση.
Οι μετεωρίτες αυτοί είναι αρκετά αχνές “γραμμές φωτός”. Αν θέλετε κάτι πιο εντυπωσιακό, περιμένετε τον Αύγουστο, όταν θα φανούν και οι λαμπεροί Περσείδες μαζί με αυτούς.
Πληροφορίες: National Geographic