Τετάρτη, 11η Δεκεμβρίου 2024  11:59 μμ
Τετάρτη, 11 Δεκεμβρίου 2024 21:07

Υπήρχαν κάλαντα στην αρχαιότητα; – Το έθιμο της Ειρεσιώνης που αναβίωσε στο 16ο Δημοτικό Σχολείο Αγρινίου (φωτο)

Αν βρίσκετε το άρθρο ενδιαφέρον κοινοποιήστε το

Την αναβίωση του αρχαιοελληνικού εθίμου της Ειρεσιώνης πραγματοποίησε η Ε1 τάξη , υπό την επιμέλεια της δασκάλας της , κας Άννας Μπουρλή, και ενθουσίασε όλους στο 16ο Δημοτικό Σχολείο Αγρινίου.

Ιδιαίτερο χειροκρότημα κέρδισαν τα κάλαντα που μας τραγούδησαν:

«Δώμα προσετραπόμεσθ’ ανδρός μέγα δυναμένοιο,
ός μέγα μεν δύναται, μέγα δε πρέπει όλβιος αιεί!
Αυταί ανακλίνεσθαι θύραί πλούτος γαρ άγγεα έσεισιν πολλός,
συν πλούτω δέ και ευφροσύνη τεθαλυϊα,
είρήνη τ’ αγαθή όσα δ’ άγγεα, μεστά μέν είη,
κορβαίη δ’ αίεί κατά καρδόπου έρπει μάζα,
νύν μέν κριθαίην εύώπιδα σησαμόεσσαν, … καί εί μέν τι δώσεις
ειδέ μή, ούχ έστήξομεν ού γαρ συνοικήσαντες ένθάδ’ ήλθομεν»

arxaia kalanta 16odimotiko1

Σε ελεύθερη έμμετρη απόδοση σε ιαμβικό δεκαπεντασύλλαβο, το ποίημα αυτό λέει:
«Σ’ αρχοντικό εμπήκαμε μεγάλου νοικοκύρη
με λόγο που ‘ χει πέραση και μ’ αγαθά περίσσια…
Ανοίξτε πόρτες διάπλατα να μπούν μεγάλα πλούτη,
μαζί κι η θαλερή χαρά κι βλογημένη Ειρήνη.
Γιομάτοι να’ ν’ οι πίθοι σας, πολλά τα ζυμωτά σας,
κι ο κριθαρένιος ο χυλός με το πολύ σουσάμι.
Νύφη για το μοναχογιό να κάτση τραγουδώντας,
στ’ αμάξι που το σέρνουνε τα δυνατά μουλάρια,
ν’ ρθή σ’ αυτό το σπιτικό, να υφαίνη τα προικιά της.
Κάθε χρονιά θε να’ ρχομαι κι εγώ σαν χελιδόνι…
Μα φέρε γρήγορα λοιπόν ό.τι είναι μας δώσης,
γιατί αλλιώς θα φύγουμε, δεν θα ξημερωθούμε}

Τα παιδιά που το τραγουδούσαν ”απαιτούσαν” την αμοιβή τους από τον νοικοκύρη, σε κάθε σπίτι που πήγαιναν, ως αντίδωρο, για τα ωραία λόγια και τις ευχές που έλεγαν.
Η Ειρεσιώνη (από τη λέξη εἶρος που σημαίνει μαλλί προβάτου) ήταν ένα κλαδί ελιάς (κότινος) ή δάφνης στολισμένο με κορδελάκια από λευκό και κόκκινο μαλλί, καρπούς (σύκα, καρύδια, αμύγδαλα, κάστανα, δημητριακά, κ.λπ.), μικρά μπουκαλάκια γεμάτα κρασί,μέλι και λάδι ή ακόμη και μικρές σφαίρες από μέταλλο, που παρίσταναν τον Ήλιο και τη Σελήνη.

Το αποτέλεσμα ήταν εντυπωσιακό και προσομοίαζε στο σημερινό Χριστουγεννιάτικο δέντρο, ενώ το κρατούσαν αγόρια ,το περιέφεραν στους δρόμους της πόλης των Αθηνών τραγουδώντας τις καλένδες (κάλαντα) από σπίτι σε σπίτι, λέγοντας ευχές και παινέματα για τον νοικοκύρη προσπαθώντας να επιτύχουν ένα γενναιόδωρο κέρασμα.
Όταν έφθαναν στο σπίτι τους κρεμούσαν την Ειρεσιώνη πάνω από την εξώπορτά τους και την άφηναν εκεί μέχρι την ίδια ημέρα του νέου έτους. Το στόλισμα και η περιφορά της Ειρεσιώνης συνηθίζονταν στις γιορτές Πυανέψια και Θαργήλια. Οι γιορτές ήταν αφιερωμένες στη θεά Αθηνά, τον Απόλλωνα και τις Ώρες (Ευνομία, Δίκη, Ειρήνη).

Το έθιμο της Ειρεσιώνης καταδικάστηκε ως ειδωλολατρικό από το καθεστώς του Βυζαντίου και απαγορεύτηκε η τέλεσή του. Αιώνες αργότερα το ίδιο έθιμο επανήλθε με την μορφή Χριστουγεννιάτικου και Πρωτοχρονιάτικου δένδρου από τους Βαυαρούς που συνόδεψαν τον Όθωνα στην Ελλάδα, ως δικό τους Χριστουγεννιάτικο έθιμο.

arxaia kalanta 16odimotiko3

agriniopress.gr

Διαβάστηκε 70 φορές
Ακολουθείστε το AitoloakarnaniaBest.gr στο Google News
Συντακτική Ομάδα του AitoloakarnaniaBest.gr

Καθημερινή ενημέρωση με οτι καλύτερο συμβαίνει και ότι είναι χρήσιμο για τον κόσμο στην Αιτωλοακαρνανία. Σε πρώτο πλάνο η ανάδειξη του νομού, ως φυσική ομορφιά, πολιτισμικές δράσεις, ιστορικά θέματα, ενδιαφέροντα πρόσωπα και ομάδες και οτι άλλο αξίζει να αναδειχθεί.