Στους δύο Αγρινιώτες που έπεσαν στην Κύπρο αλλά και στην Πολεμική Αεροπορία είναι αφιερωμένη έκθεση που πραγματοποιείται στο 1ο Δημοτικό Σχολείο Αγίου Κωνσταντίνου Αγρινίου.
Με αφορμή τη συμπλήρωση 50 χρόνων από την απόρρητη αποστολή «Νίκη» της Ελλάδας προς την Κύπρο για την αναχαίτιση επέλασης του «Αττίλα» όπου έχασαν τη ζωή τους οι Αγρινιώτες Βασίλης Παναγόπουλος και Αιμίλιος Μονιάς αλλά και τη γιορτή της Πολεμικής Αεροπορίας καθώς τιμάται η μνήμη του προστάτη της Αρχαγγέλου Μιχαήλ, το 1ο Δημοτικό Σχολείο Αγίου Κωνσταντίνου πραγματοποιεί σήμερα μια ξεχωριστη έκθεση.
Μέσω της έκθεσης αυτής ο διοργανωτής της και εμπνευστής της, δάσκαλος του 1ου Δημοτικού Σχολείου Αγίου Κωνσταντίνου Αγρινίου, Θέμης Βρανάς (φωτ.) παρουσιάζει στους επισκέπτες τις φωτογραφίες αεροσκαφών, στατικά μοντέλα αεροσκαφών υπό κλίμακα και στολές των στελεχών της Πολεμικής Αεροπορίας.
Ο Θέμης Βρανάς
Η έκθεση που φιλοξενείται στο ισόγειο του 1ου Δημοτικού Αγίου Κωνσταντίνου μέχρι και τις
17.30 σήμερα Παρασκευή (8.11.24) και διοργανώνεται για τρίτη χρονιά!
Η γιορτή αυτή, όπως τονίζει ο κ. Βρανάς που μίλησε στη «Συνείδηση», ξεκίνησε κατά την περίοδο της πανδημίας που δεν ήταν εύκολο να πραγματοποιηθούν επισκέψεις σε αεροδρόμια ή σε άλλους χώρους ενδιαφέροντος και έτσι ο φωτισμένος αυτός εκπαιδευτικός αποφάσισε να φέρει το αεροδρόμιο μέσα στο... σχολείο!
Φέτος όμως είναι μια ξεχωριστή χρονιά με μεγάλη σημασία τόσο για την Πολεμική
Αεροπορία όσο και για το Αγρίνιο καθώς συμπληρώνονται 50 χρόνια από την απόρρητη αποστολή «Νίκη» της Ελλάδας προς την Κύπρο, μέσω της οποίας θα μεταφέρονταν περισσότεροι από 300 καταδρομείς στην Κύπρο με 15 μεταγωγικά αεροσκάφη τύπου «noratlas».
Οι καταδρομείς αυτοί που ήταν την 1ης μοίρας καταδρομέων μεταφέρθηκαν από την Κρήτη
στην Κύπρο για να αναχαιτίσουν την επέλαση του «Αττίλα».
Η αποστολή αυτή πραγματοποιήθηκε νύχτα με ξεπερασμένα για την εποχή εκείνη τεχνολογικά αεροσκάφη, τα περισσότερα εκ των οποίων κατάφεραν να προσγειωθούν στην Κύπρο εκτελώντας την αποστολή τους και να επιστρέψουν και πάλι στην Κρήτη. Στο πλαίσιο όμως της επιχείρησης αυτής υπήρξε μια τραγική απώλεια, η κατάρριψη από φίλια πυρά του αεροσκάφους «Νίκη 4»!
Η κατάρριψη έγινε στην Κύπρο διότι ναι μεν η διοίκηση αντιαεροπορικών του κεντρικού στρατοπέδου ενημερώθηκε για την αποστολή από την Κρήτη στην Κύπρο, αλλά τα περιφερειακά στρατόπεδα και οι αντίστοιχες διευθύνσεις της Κύπρου δεν είχαν ενημερωθεί με αποτέλεσμα η Κυπριακή αεράμυνα να κινητοποιηθεί. Πρόλαβαν να περάσουν τα δύο πρώτα ελληνικά αεροσκάφη, αλλά το «Νίκη 4» που ήταν τρίτο στη «σειρά» δεν πρόλαβε με αποτέλεσμα να «γαζωθεί» όλο το αεροπλάνο από τα φίλια πυρά!
Μάλιστα, ο χειριστής του αντιαεροπορικού ήταν σίγουρος ότι τα αεροσκάφη ήταν τουρκικά. Μετά την κατάρριψη του «Νίκη 4» τα πολυβόλα έπαθαν εμπλοκή με αποτέλεσμα να διασωθούν όλα τα υπόλοιπα αεροσκάφη της αποστολής αυτής.
Τα πολυβόλα ελέγχτηκαν την επόμενη ημέρα από τον Κυπριακό στρατό και πυροβόλησαν αμέσως και γι αυτό έχει μείνει η ιστορική φράση «το θαύμα της Κύπρου», διότι αν τα πολυβόλα δεν είχαν πάθει εμπλοκή θα είχαν καταρρίψει όλα τα αεροπλάνα της ελληνικής αποστολής, τα οποία έτυχε να περνούν μόλις 15 μέτρα πάνω από τα πολυβόλα!
Η φετινή γιορτή της αεροπορίας είναι σημαντική και για το Αγρίνιο, όπως τόνισε και ο κ.
Βρανάς. Ο λόγος που είναι σημαντική είναι διότι ο κυβερνήτης του εν λόγω αεροσκάφους
που έπεσε στον λόφο της Μακεδονίτισσας στην Κύπρο στο πλαίσιο της αποστολής αυτής
ήταν ο Αγρινιώτης Βασίλης Παναγόπουλος, ενώ μέσα στο ίδιο το αεροσκάφος, το «Νίκη 4»,
υπήρχε και ο επίσης Αγρινιώτης καταδρομέας ο Αιμίλιος Μονιάς.
Συνεπώς, η επέτειος αυτή άπτεται όχι μόνο της εθνικής μας ιστορίας, αλλά άπτεται και της
τοπικής μας ιστορίας! Γι αυτό θα έπρεπε να δοθεί μεγάλη βαρύτητα στην φετινή επέτειο
για να τιμηθεί η θυσία των Αγρινιωτών αυτών.
Στην φετινή έκθεση του 1ου Δημοτικού Σχολείου Αγρινίου το κεντρικό θέμα σύμφωνα με τον κ. Βρανά, είναι η θυσία των δύο Αγρινιωτών στην Κύπρο. Πέραν όμως του θέματος αυτού στην έκθεση έχει φροντίσει ο κ. Βρανάς να υπάρχει φωτογραφικό υλικό με όλους τους τύπους των αεροσκαφών που εντάσσονται σήμερα στην πολεμική μας αεροπορία ή ήταν ενταγμένα στο πρόσφατο παρελθόν, υπάρχει επίσης έκθεση μοντέλων αεροσκαφών της ελληνικής πολεμικής αεροπορίας όπως αυτά ήταν τα τελευταία 70 χρόνια!
Επίσης, η έκθεση φιλοξενεί και κάποια κομμάτια αεροσκαφών για να μπορέσουν τα παιδιά και οι επισκέπτες να έχουν καλύτερη οπτική και καλύτερη προσέγγιση στην έκθεση, όπως πίνακα οργάνων αεροσκάφους από το στρατιωτικό αεροδρόμιο του Αγρινίου, κάσκες αεροπόρων όπως είχαν οι πρώτοι και οι τελευταίοι χειριστές, υπάρχουν μοντέλα αεροσκαφών, όπως μοντέλου διπλάνου και αεριωθούμενου, αυθεντικό χειριστήριο από διπλάνο της δεκαετίας του 1930 και ένα ακριβές αντίγραφου χειριστηρίου από «rafale», ότι πιο σύγχρονο υπάρχει σήμερα στην πολεμική αεροπορία.
Όπως τόνισε ο κ. Βρανάς υπάρχει επίσης στην έκθεση ένα ξύλινο χειροποίητο μοντέλο αεροσκάφους Φάντομ ώστε οι επισκέπτες να αντιλαμβάνονται την εξέλιξη των Πολεμικής
Αεροπορίας. Επίσης, υπάρχουν στην έκθεση και στολές της πολεμικής αεροπορίας. Υπάρχει
συγκεκριμένα στολή που είναι αντίστοιχη με αυτή των χειριστών της αποστολής «Νίκη»,
στολή χειριστού της δεκαετίας του 1950, στολή μηχανικού της πολεμικής αεροπορίας και
στολή δόκιμου έφεδρου αξιωματικού της πολεμικής αεροπορίας των αρχών της δεκαετίας
του 1990!
Πολλά από τα εκθέματα φυσικά διαθέτουν παιδαγωγική αξία και όχι ιστορική και έχουν σκοπό να αναληφθούν οι επισκέπτες της έκθεσης την εξέλιξη σε πολλούς τομείς της πολεμικής αεροπορίας, ενώ σημαντικό για την έκθεση είναι πως στηρίχθηκε έμπρακτα και από αρκετούς Αγρινιώτες!
Ειδικότερα, όπως τονίζει ο κ. Βρανάς: «Όλες οι φωτογραφίες αεροσκαφών ανήκουν στον κορυφαίο φωτογράφο στα αεροπορικά θέματα και σε θέματα φύσης και άγριας ζωής Αγρινιώτη Γιάννη Νάκη, ενώ τα μοντέλα των αεροσκαφών που φιλοξενούνται στην έκθεση ανήκουν στον σπουδαίο Αγρινιώτη μοντελιστή Δημήτρη Σιώλο, του οποίου φωτογραφίες μοντελισμού φιλοξενούνται σε περιοδικά παγκόσμιας κυκλοφορίας.
Επίσης, για την διεξαγωγή της έκθεσης συνεισέφεραν πολλοί βετεράνοι της πολεμικής αεροπορίας που έχουν δωρίσει διάφορα αντικείμενα. Επίσης, συνεισέφεραν και τρεις έμποροι του Αγρινίου που παραχώρησαν τις κούκλες για να «στηθούν» οι στολές που υπάρχουν στην έκθεση. Οι έμποροι αυτοί είναι ο Νίκος Μποβολής, ο Σεραφείμ Γιαννόπουλος και ο Κώστας Γεωργόπουλος. Τους ευχαριστώ όλους μέσα από την καρδιά μου, γιατί χωρίς αυτούς δεν θα
υπήρχε έκθεση».
Αξίζει επίσης να αναφέρουμε ότι κάποια εκ των εκθεμάτων είναι αγορασμένα από τον κ. Βρανά είτε από την Αμερική είτε από την Γερμανία!
Κώστας Χονδρός
sinidisi.gr