Δεν υπάρχει τίποτε ισχυρότερο
από την πρόνοια και την αγάπη του Θεού
Του Μητροπολίτου Αιτωλίας και Ακαρνανίας κ. Δαμασκηνού
Η Εκκλησία μας τιμά ιδιαιτέρως τον Απόστολο Παύλο και τον θεωρεί, όχι απλώς ως έναν ισότιμο των δώδεκα Αποστόλων, κάτι που αμφισβητούσαν πολλοί Κορίνθιοι, στους οποίους απευθύνεται η σημερινή περικοπή, αλλά ως τον πρώτον μετά τον Ένα, δηλαδή, ως τον σημαντικότερο άνθρωπο επί γης μετά τον Χριστό. Και δικαιολογημένα!
Ποιανού η ψυχή συγκλονίστηκε τόσο από τον Χριστό, όσο η ψυχή του Παύλου; Ποιός κόπιασε για τον Χριστό όσο ο Παύλος; Ποιός υπέφερε για τον Χριστό όσο ο Παύλος; Ποιός πέτυχε περισσότερα για τον Χριστό όσα ο Παύλος; Ποιός συγκινεί και διδάσκει μέχρι και σήμερα την ανθρωπότητα όπως ο Παύλος;
Ένα είναι το βέβαιον: Στο σχέδιο του Θεού για την διάδοση του Ευαγγελίου Του, ο μέγας αυτός Απόστολος κατέχει την κορυφαία θέση.
Όσοι επενδύουν στα σχέδια του κόσμου, επιδιώκουν κορυφαίες θέσεις, με σκοπό να απολαύσουν μία πλουσιοπάροχη ζωή. Όσοι όμως επενδύουν στα σχέδια του Θεού, όπως έπραξε ο Παύλος, επωμίζονται δοκιμασίες, προκειμένου να βρεθούν άξιοι της υπέρτατης χαράς που προσφέρει η Χάρις Του. Και άλλος τέτοιος δρόμος δεν υπάρχει από την αναγνώριση των ελαχίστων ανθρωπίνων δυνάμεων και την καταφυγή στην παντοδυναμία της Θεϊκής αγάπης.
Λίγο πριν την σημερινή περικοπή, ο Παύλος μας μιλά για τις θυσίες που κατέβαλε στον βωμό της πίστεώς του· τις τρομερές ταλαιπωρίες, τους κινδύνους, τις μαστιγώσεις, τις κακουχίες, τις προδοσίες που γεύτηκε από ανθρώπους που παρίσταναν τους αδελφούς του και βέβαια, για τον θάνατο που τόσες φορές ένιωσε δίπλα του.
Σήμερα μαθαίνουμε για τις θείες δωρεές που διαρκώς τον ενδυνάμωναν· για τις θαυματουργικές του διασώσεις, για την ανύψωσή του σε κόσμους που ανθρώπινος νους δεν μπορεί καν να υποψιαστεί και για την εμπειρία του να ακούει άρρητα ρήματα που είναι αδύνατον για έναν άνθρωπο να τα πει και να τα κατανοήσει.
Ναι! Τέτοιες εμπειρίες μπορούν να οδηγήσουν έναν άνθρωπο στην καύχηση. Ίσως και ο Παύλος να γνώρισε από προσωπική αμπειρία αυτόν τον πειρασμό. Γι’ αυτό και δεν διστάζει να δοξάσει τον Θεό γιατί τον προφύλαξε από τον ψυχικό θάνατο της υπερηφάνειας. Με ποιόν τρόπο; Ας ακούσουμε τον ίδιο:
«Για να μην υπερηφανεύομαι όμως, ο Θεός μου έδωσε ένα αγκάθι στο σώμα μου, έναν υπηρέτη του σατανά να με ταλαιπωρεί, ώστε να μην υπερηφανεύομαι».
Αξιοθαύμαστος ο Παύλος για τα πνευματικά του κατορθώματα και την ιεραποστολική του δράση. Ακόμη όμως πιο αξιοθαύμαστος εμφανίζεται σήμερα, καθώς δεν διστάζει να αποκαλύψει τις αδυναμίες του και να μας απαλλάξει από την λαθεμένη εντύπωση, πως, δήθεν, οι Άγιοι του Θεού είναι απαλλαγμένο από πάθη και αδυναμίες. Συνοδοιπόρος του δύσκολου δρόμου, που ο καθένας από μας βαδίζει, εμφανίζεται σήμερα ο Άγιος Απόστολος και μοιράζεται μαζί μας την θεία παρηγορία που του αποκάλυψε ο ίδιος ο Θεός. Πόσο υπέροχα μας το περιγράφει!
«Γι’ αυτό το αγκάθι τρεις φορές παρακάλεσα τον Κύριο να το διώξει από πάνω μου. Η απάντησή του ήταν: Σοῦ αρκεί η χάρη μου, γιατί η δύναμή μου φανερώνεται στην πληρότητά της μέσα σ’ αυτή την αδυναμία σου ».
Με την φράση αυτή, δεν απευθύνθηκε μόνον μία φορά προς τον Παύλο ο Θεός. Απευθύνεται διαρκώς και προς τον καθέναν από μας, κάθε φορά που διαπιστώνουμε πως οι δυνάμεις μας δεν επαρκούν. Συχνά βρισκόμαστε αδύναμοι, όχι μόνο για να αντιμετωπίσουμε τα πάθη μας και τους διαρκείς πειρασμούς που δέχεται η ψυχή μας, αλλά και για να ανταπεξέλθουμε στις καθημερινές δυσκολίες που συχνά μας οδηγούν στο χείλος της απελπισίας. «Που είναι επιτέλους ο Θεός;», φτάνουμε συχνά να αναρωτηθούμε.
Και να που σήμερα έρχεται η απάντηση. Όπως διδάχτηκε ο Απόστολος Παύλος, έτσι διδασκόμαστε και εμείς από τις καθημερινές δοκιμασίες μας. Πως ο Θεός βρίσκεται πάντα κοντά μας. Ασφαλώς και θα μπορούσε να προσφέρει άμεσες λύσεις σε κάθε μας πρόβλημα. Ασφαλώς και θα μπορούσε να μας χαρίσει μία ανέμελη ζωή. Όπως όμως επέτρεψε τον πόνο τον σκόλοπα στον ίδιο Του τον Απόστολο, έτσι επιτρέπει και σ’ εμάς τον πόνο από τα καθημερινά «αγκάθια», με έναν και μοναδικό σκοπό: Το γκρέμισμα της απατηλής εμπιστοσύνης στις δυνάμεις μας και την εξαφάνιση της δαιμονικής αλαζονείας που μας στέρησε τον Παράδεισο.
Σήμερα μαθαίνουμε πως, εκείνο που ο Θεός συνεχώς προσπαθεί να μας διδάξει είναι να αντικαταστήσουμε την υποτυπώδη η ελάχιστη δύναμη που νομίζουμε πως έχουμε με την άνευ όρων παράδοση και την πλήρη εγκατάλειψη του εαυτού μας στα χέρια Του.
Ένας υπέροχος κληρικός και θεολόγος του περασμένου αιώνα, θέλοντας να διδάξει αυτή την μεγάλη αλήθεια, παρομοίαζε την εγκατάλειψη στα χέρια του Θεού με την εμπιστοσύνη που δείχνει το παιδί στην μητέρα του, όταν εκείνη πιάνει το χεράκι του και το μετακινεί πάνω στο λευκό χαρτί, διδάσκοντάς του τα πρώτα γράμματα. «Όπως ακριβώς», αναφέρει, «το παιδάκι δεν ξέρει τι πρόκειται να κάνει η μητέρα του και εγκαταλείπει εντελώς το χεράκι του μέσα στο δικό της, έτσι κι εμείς παραδίδουμε την ύπαρξή μας με απόλυτη εμπιστοσύνη στο χέρι του Θεού, βαδίζοντας τον δρόμο που Εκείνος χαράζει. Αυτό εννοώ», καταλήγει, «όταν λέω πως η δύναμη του Θεού φανερώνεται μέσα στην αδυναμία μας».
Είναι πολλές οι δυσκολίες της ζωής. Καθημερινά μας πολιορκούν. Και, βεβαίως, έχουμε χρέος απέναντι στον εαυτό μας αλλά και απέναντι σε εκείνους που εξαρτώνται από μας, να αγωνιζόμαστε και να μην χάνουμε ποτέ το κουράγιο και την αισιοδοξία μας. Είναι όμως φανερό πως, πολλές φορές, οι δυνάμεις μας δεν επαρκούν. Είναι εκείνες οι στιγμές που οι περισσότεροι άνθρωποι τα βάζουν με αυτούς που μας κυβερνούν, με την τύχη τους, ακόμη και με τον Θεό.
Ο άνθρωπος όμως της εμπιστοσύνης στην αγάπη και την πρόνοια του Θεού αναγνωρίζει πίσω από τις δυσκολίες αυτές ένα σχέδιο και μία σκοπιμότητα. Για τον Χριστιανό, οι δοκιμασίες, όπως διδάσκει και ο άγιος Διάδοχος, Επίσκοπος Φωτικής, αποτελούν την θερμότητα, η οποία μαλακώνει την σκληρή από την αλαζονεία ανθρώπινη ψυχή και την προετοιμάζει, σαν μαλακό κερί, να δεχτεί την σφραγίδα του Θεού.
Στον καθημερινό μας, λοιπόν, αγώνα, ας ζητούμε διαρκώς την ενίσχυση από Εκείνον, τον Κύριο των Δυνάμεων. Ας καταφεύγουμε διαρκώς στον Θεό Πατέρα, όπως κατέφυγε μέχρι τέλους της ζωής του και ο Απόστολος Παύλος. Και ας μην μας εγκαταλείψει ποτέ η βεβαιότητα πως δεν υπάρχει τίποτε ισχυρότερο από την πρόνοια και την αγάπη Του.
