Έως το τέλος του 2025, το 75% του ενήλικου πληθυσμού της χώρας μας θα έχει Προσωπικό Γιατρό. Αυτός είναι τουλάχιστον ο σκοπός του Υπουργείου Υγείας με τη μεταρρύθμιση που προωθεί και αποτυπώνεται στο νέο νομοσχέδιο.
Το σχέδιο νόμου έχει τεθεί σε δημόσια διαβούλευση έως και τις 8 Οκτωβρίου για να λάβει σχόλια από τους φορείς, να πραγματοποιηθούν προσθήκες ή τροποποιήσεις όπου χρειαστεί και να ακολουθήσει η κατάθεσή του προς ψήφιση στη Βουλή.
Η νέα μεταρρύθμιση αποτελεί ουσιαστικά τη δεύτερη φάση εφαρμογής του Προσωπικού Γιατρού που έχει ως στόχο την πλήρη κάλυψη του ενήλικου πληθυσμού και την έναρξη του θεσμού του Προσωπικού Παιδιάτρου. Παράλληλα, περιλαμβάνονται και άλλες ρυθμίσεις για την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας. Ο λόγος που ο Προσωπικός Γιατρός δεν έχει μέχρι τώρα την επιθυμητή ανταπόκριση είναι επειδή οι γιατροί σήμερα δεν είναι αρκετοί για να καλύψουν το σύνολο των Ελλήνων πολιτών.
Στο σύστημα του Προσωπικού Γιατρού είναι ενταγμένοι 3.545 γιατροί (από τους οποίους οι 2.214 είναι γιατροί του δημοσίου) και εγγεγραμμένοι περίπου 5 εκατομμύρια πολίτες. Με αυτά τα δεδομένα, η προσθήκη νέων γιατρών είναι ο βασικός πυλώνας του νομοσχεδίου του Υπουργείου Υγείας.
Έτσι, η Αριστοτέλους «ανοίγει» περίπου 1.200 θέσεις για Προσωπικούς Γιατρούς του δημοσίου σε Αττική και Κεντρική Μακεδονία – όπου και καταγράφονται τα μεγαλύτερα κενά – έως και τις αρχές του 2025. Ο μετασχηματισμός της υπηρεσίας υπαίθρου (το γνωστό «αγροτικό») σε υποχρεωτικό θεσμό Προσωπικού Γιατρού αναμένεται να βοηθήσει στην αύξηση του απαραίτητου ιατρικού δυναμικού που θα αποτελεί την πρώτη επαφή του πολίτη με το σύστημα Υγείας.
Ειδικότερα, σύμφωνα με όσα προβλέπει το νομοσχέδιο, οι κενές θέσεις Προσωπικών Γιατρών προκηρύσσονται από τον Διοικητή της οικείας Υγειονομικής Περιφέρειας και εγκρίνονται από τον Υπουργό Υγείας. Η προκήρυξη απευθύνεται τόσο σε υπόχρεους, όσο και σε μη υπόχρεους προσωπικούς γιατρούς και παραμένει ανοικτή καθ’ όλη τη διάρκεια ισχύος της (ένα έτος). Υπόχρεοι είναι όσοι προορίζονταν για υπηρεσία υπαίθρου, η οποία μετασχηματίζεται. Οι θέσεις υπηρεσίας υπαίθρου εφεξής ονομάζονται θέσεις προσωπικού γιατρού και οι γιατροί που τις καταλαμβάνουν παρέχουν υποχρεωτικά, παράλληλα με τα καθήκοντα που αντιστοιχούν στην υπηρεσία υπαίθρου, και υπηρεσίες προσωπικού γιατρού (υπόχρεοι προσωπικοί γιατροί). Προτεραιότητα για την κάλυψη της εκάστοτε θέσης που προκηρύσσεται έχουν οι γιατροί με ειδικότητα γενικής/οικογενειακής ιατρικής και εσωτερικής παθολογίας, έπονται οι υπόχρεοι προσωπικοί γιατροί και ακολουθούν οι επί θητεία προσωπικοί γιατροί.
Για να αυξηθεί ο αριθμός του ιατρικού προσωπικού με τις δύο παραπάνω επίμαχες και πλέον μη δημοφιλείς στην Ελλάδα ιατρικές ειδικότητες, προσφέρεται ένα ισχυρό οικονομικό κίνητρο στους ειδικευόμενους. Συγκεκριμένα, κατά τη διάρκεια του έτους 2025, όσοι υποβάλλουν αίτηση για εκπαίδευση στις ειδικότητες της γενικής/οικογενειακής ιατρικής και της εσωτερικής παθολογίας, πέραν των αποδοχών τους καταβάλλεται εφάπαξ οικονομικό κίνητρο προσέλκυσης (40.000 ευρώ μεικτά). Μάλιστα, οι γιατροί που επιθυμούν να αποκτήσουν την ειδικότητα της γενικής/οικογενειακής ιατρικής παρέχουν υποχρεωτικά κατά τη διάρκεια της εκπαίδευσής τους υπηρεσίες προσωπικού γιατρού, εφόσον η εκπαίδευσή τους σε δομές πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας καταλαμβάνει χρονικό διάστημα τουλάχιστον ίσο ή ανώτερο από 12 μήνες.
Ποιοι γιατροί θα είναι Προσωπικοί
Με βάση όλα τα παραπάνω οι «δεξαμενές» των Προσωπικών Γιατρών πρόκειται να «γεμίσουν». Σε πρόσφατη Συνέντευξη Τύπου, η Αναπληρώτρια Υπουργός Υγείας, Ειρήνη Αγαπηδάκη, σημείωσε ότι θα προστεθούν στο σύστημα 2.500 Προσωπικοί Γιατροί. Οι επιλογές των πολιτών είναι οι εξής:
α) γιατροί, που παρέχουν τις υπηρεσίες τους ως προσωπικοί στο πλαίσιο του Εθνικού Συστήματος Υγείας (ΕΣΥ) με εγγεγραμμένο πληθυσμό,
β) υπόχρεοι και μη υπόχρεοι προσωπικοί γιατροί, που παρέχουν τις υπηρεσίες τους σε δημόσιες μονάδες παροχής υπηρεσιών Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας,
γ) γιατροί που επιθυμούν να αποκτήσουν την ειδικότητα της γενικής/οικογενειακής ιατρικής, οι οποίοι παρέχουν, στο πλαίσιο της εκπαίδευσής τους, υπηρεσίες προσωπικού γιατρού,
δ) γιατροί που ασκούν ελευθέριο επάγγελμα, διατηρούν ιδιωτικό ιατρείο, και συμβάλλονται με τον ΕΟΠΥΥ ως προσωπικοί, με εγγεγραμμένο πληθυσμό,
ε) ιδιώτες γιατροί που ασκούν ελευθέριο επάγγελμα, διατηρούν ιδιωτικό ιατρείο και δεν συμβάλλονται με τον ΕΟΠΥΥ, ούτε αποζημιώνονται από αυτόν, αλλά επιλέγονται ελεύθερα από τον πολίτη και αμείβονται από τον τελευταίο, σύμφωνα με τη μεταξύ τους συμφωνία.
Οι παραπομπές μέσα στο σύστημα Υγείας
Η εγγραφή σε Προσωπικό γιατρό γίνεται μέσα από τέσσερις διαφορετικούς τρόπους: α) από τον ίδιο τον δικαιούχο, τηλεφωνικά ή ηλεκτρονικά μέσω του συστήματος πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, β) μέσω του γιατρού που πρόκειται να δηλωθεί ως προσωπικός ιατρός, ο οποίος διαθέτει πρόσβαση στο σύστημα, γ) μέσω της υγειονομικής μονάδας της περιοχής κατοικίας του δικαιούχου ή όποιας άλλης δημόσιας δομής ΠΦΥ αυτός επιλέξει, δ) μέσω ιδιωτικών φαρμακείων.
Ο ενήλικος πληθυσμός εγγράφεται υποχρεωτικά στον Προσωπικό Γιατρό. Στην περίπτωση κατά την οποία ο λήπτης υπηρεσιών υγείας δεν έχει εγγραφεί έως την 1η.6.2025, ο προσωπικός του γιατρός ορίζεται αυτομάτως από το σύστημα. Με αυτό τον τρόπο, καταργείται το σύστημα αντικινήτρων που είχε νομοθετηθεί και προέβλεπε αυξημένη συμμετοχή σε φάρμακα και εξετάσεις για… απείθαρχους πολίτες.
Η παραπομπή των πολιτών σε δημόσιες δομές παροχής υπηρεσιών δευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας περίθαλψης γίνεται από τον Προσωπικό Γιατρό, αφού παράσχει πληροφόρηση στον λήπτη υπηρεσιών υγείας, με ταυτόχρονη και υποχρεωτική ενημέρωση του Ατομικού Ηλεκτρονικού Φακέλου Υγείας (Α.Η.Φ.Υ.). Δικαίωμα παραπομπής έχουν και οι λοιποί γιατροί για τα θέματα της ειδικότητάς τους, ενώ το σύστημα παραπομπών από τον προσωπικό γιατρό δεν ισχύει για τα έκτακτα και επείγοντα περιστατικά.
Στο μεταξύ, για πρώτη φορά ξεκινά ο θεσμός του Προσωπικού Παιδιάτρου, με δωρεάν ιατρικές επισκέψεις για 530.000 παιδιά σε πρώτη φάση. Με την προσπάθεια αυτή, επιχειρείται από το Υπουργείο Υγείας, η μείωση των ανισοτήτων πρόσβασης στην Υγεία.
