«Μπαράζ» ελέγχων για τον εντοπισμό μη μισθωτών συνταξιούχων που απασχολούνται και δεν αποδίδουν ασφαλιστικές εισφορές, εξαπολύουν σε μηναία βάση ο ηλεκτρονικός Εθνικός Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης και το Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών. Οι παραβάτες που θα εντοπίζονται θα τιμωρούνται με ταυτόχρονη παρακράτηση της σύνταξής τους για την αποπληρωμή.
Σύμφωνα με πληροφορίες του «Mononews», περίπου 1.500 ασφαλισμένοι μη μισθωτοί (κυρίως ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι) δεν θα λάβουν σύνταξη για το μήνα Νοέμβριο, καθώς εντοπίστηκαν να μην έχουν καταβάλει εισφορές από την 1η Ιανουαρίου του 2024, ενώ την ίδια στιγμή λαμβάνουν ολόκληρη την σύνταξή τους και έχουν εισόδημα από την απασχόληση τους. Υπενθυμίζεται ότι ήδη κόπηκε η σύνταξη Οκτωβρίου σε 2.700 συνταξιούχους που «ξέχασαν» να πληρώσουν εισφορές.
Μετά την εφαρμογή του ν. 5078/23 και ειδικότερα του άρθρου 114, οι εργαζόμενοι- συνταξιούχοι, ήδη από την 1η Ιανουαρίου του 2024, λαμβάνουν το σύνολο της κύριας και επικουρικής σύνταξης που δικαιούνται από τον e-ΕΦΚΑ (χωρίς πλέον να αποδίδουν το 30% της σύνταξής τους υπέρ του Φορέα όπως προέβλεπε ο νόμος Κατρούγκαλου).
Ειδικά για τους μη μισθωτούς (ελεύθερους επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενους και αγρότες) συνταξιούχους, ο παραπάνω νόμος θέτει δυο ρητές προϋποθέσεις:
1. Να δηλώσουν ότι εργάζονται και
2. Να καταβάλουν, ως εργαζόμενοι πλέον, τις προβλεπόμενες ασφαλιστικές εισφορές και τον αντίστοιχο πόρο υπέρ του e-Ε.Φ.Κ.Α.
Όπως επισημαίνει στο «Mononews», ο διοικητής του e-ΕΦΚΑ Αλέξανδρος Βαρβέρης: «Ένα μικρό ποσοστό, περίπου το 1% από τους 200.000 απασχολούμενους συνταξιούχους δεν κατέβαλε, όπως όφειλε, σύμφωνα με την πιο πάνω διάταξη, τις εισφορές και τον πόρο, στις πιο πολλές περιπτώσεις, ακόμη και για εννέα μήνες, παρά το γεγονός ότι απασχολείται και λαμβάνει το σύνολο της σύνταξης του.
Στην περίπτωση αυτή, ο ίδιος νόμος (5078/23), στο ίδιο άρθρο (114) και ειδικότερα στην παράγραφο 11 προβλέπει ρητά ότι, σε περίπτωση μη καταβολής των προβλεπόμενων για τους ελεύθερους επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενους και αγρότες ασφαλιστικών εισφορών και πόρου υπέρ e-ΕΦΚΑ για διάστημα μεγαλύτερο των δύο (2) μηνών, οι οφειλές παρακρατούνται από το σύνολο των καταβαλλόμενων συντάξεων.
«Η διατύπωση του νόμου είναι σαφής και δεν υπάρχει περιθώριο παρερμηνείας. Εξάλλου, η πιο πάνω ρύθμιση εισάγεται για τους μη μισθωτούς, κατ’ αναλογία με τους μισθωτούς, των οποίων οι εισφορές και ο πόρος παρακρατούνται προκαταβολικά από τη μισθοδοσία. Στην περίπτωση που οι συνταξιούχοι ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενοι και αγρότες επιλέγουν να συνεχίσουν να εργάζονται, οφείλουν να αποδίδουν τον πόρο και τις νόμιμες εισφορές προς τον e-ΕΦΚΑ, όπως άλλωστε προβλέπεται για τους συνταξιούχους μισθωτούς που εργάζονται και για τους οποίους η παρακράτηση γίνεται αυτόματα», υπογραμμίζει ο κ. Βαρβέρης.
Υπάρχει ενημέρωση
Όπως διαβεβαιώνει η διοίκηση του e-ΕΦΚΑ στο «Mononews» έχουν, ήδη από τον μήνα Ιούνιο, αποσταλεί ειδοποιητήρια σε όλους τους απασχολούμενους μη μισθωτούς συνταξιούχους, στα οποία επισημαίνεται η μη καταβολή των νόμιμων εισφορών. Τα ειδοποιητήρια έχουν αποσταλεί, μέσω e-mail, στις δηλωθείσες στο μητρώο του e-ΕΦΚΑ ηλεκτρονικές διευθύνσεις των ασφαλισμένων.
Μάλιστα, τον τρέχοντα μήνα Σεπτέμβριο, οι υπάλληλοι του Φορέα καλούν και τηλεφωνικά τους μη μισθωτούς συνταξιούχους που έχουν παραλείψει να καταβάλουν τις νόμιμες ασφαλιστικές εισφορές και τον πόρο, με κίνδυνο να διακοπεί η σύνταξή τους στο τέλος Οκτωβρίου, προκειμένου να τους ενημερώσουν εκ νέου.
Οι αρμόδιες υπηρεσίες του e-ΕΦΚΑ διαπίστωσαν, κατά την έρευνα των κατ’ ιδίαν υποθέσεων, ότι ένα μικρό ποσοστό των συνταξιούχων, των οποίων η σύνταξη διεκόπη, είναι διαχειριστές σε εταιρείες, οι οποίες παρουσιάζουν δυσχέρεια στη λύση τους, η ιδιότητά τους όμως αυτή, όσο είναι ενεργή, έχει ως αποτέλεσμα να υπάγονται στις υποχρεώσεις της κοινωνικής ασφάλισης, όπως ορίζει ο νόμος. Για να μην αποδίδουν ασφαλιστικές εισφορές θα πρέπει να υπάρξει νομοθετική παρέμβαση από το αρμόδιο υπουργείο.
Έγιναν και λάθη
Υπάρχουν, βέβαια, και περιπτώσεις σφαλμάτων εκ μέρους του e-ΕΦΚΑ. Τα σφάλματα αυτά σχετίζονται κυρίως με την έλλειψη διαλειτουργικότητας κατά το παρελθόν.
Σύμφωνα με τον κ. Βαρβέρη, οι περιπτώσεις αυτές σφαλμάτων του Φορέα, οι οποίες αντιστοιχούν σε μονοψήφιο αριθμό συνταξιούχων, ανέκυψαν επειδή, για παράδειγμα, μπορεί να έκλεισε μια επιχείρηση και να δηλώθηκε μεν στην εφορία, αλλά να μην το γνωστοποίησε ο ασφαλισμένος και στον ΕΦΚΑ.
Τα προηγούμενα χρόνια, όμως δεν υπήρχε διαλειτουργικότητα και δεν είχε ενημερωθεί το αρχείο του e-ΕΦΚΑ. Σε αυτές τις περιπτώσεις ο ασφαλιστικός φορέας προχώρησε άμεσα σε εμβόλιμες πληρωμές και κατέβαλε κανονικά στους εργαζόμενους συνταξιούχους τις συντάξεις τους.