Κείμενο: Θανάσης Παπαδής
Οι φορολογούμενοι που προχώρησαν ή θα προχωρήσουν μέχρι το τέλος του έτους στην αγορά ενός περιουσιακού στοιχείου (π.χ. ακινήτου ή αυτοκινήτου) ή απέκτησαν κάποιο ακίνητο με γονική παροχή ή κληρονομιά με αποτέλεσμα το τεκμαρτό τους εισόδημα να υπερβαίνει το πραγματικό εισόδημα κινδυνεύουν να πιαστούν στην παγίδα των τεκμηρίων και να φορολογηθούν για μεγαλύτερα εισοδήματα από τα πραγματικά τους εισοδήματα.
Ωστόσο, υπάρχουν τρόποι, που επιτρέπουν στον φορολογούμενο να παρακάμψει τα τεκμήρια και να φορολογηθεί για το πραγματικό του εισόδημα.
Χρηματικές γονικές παροχές
Προσοχή όμως, ορισμένες κινήσεις όπως οι γονικές παροχές χρημάτων οι οποίες μάλιστα είναι και αφορολόγητες έως τις 800.000 ευρώ, θα πρέπει να υλοποιηθούν εντός του 2024. Συγκεκριμένα η δήλωση θα πρέπει να υποβληθεί μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2024.
Οι δηλώσεις γονικών παροχών υποβάλλονται μέσω της πλατφόρμας myProperty ενώ η ΑΑΔΕ για να διευκολύνει τους φορολογούμενους που δωρίζουν χρήματα στα παιδιά τους ή τα εγγόνια τους με μεταφορά χρηματικών ποσών μέσω τραπεζικών λογαριασμών ή κατάθεση τραπεζικής επιταγής τους απαλλάσσει από την υποχρέωση να επισυνάπτουν με την ηλεκτρονική δήλωση τα δικαιολογητικά που αποδεικνύουν την τραπεζική συναλλαγή.
Η συναλλαγή θα ελέγχεται σε επόμενη φάση από την ΑΑΔΕ με βάση τα στοιχεία που αποστέλλουν οι τράπεζες ενώ σε περίπτωση που η τράπεζα δεν επιβεβαιώσει τη συναλλαγή τότε ο φορολογούμενος εάν δεν προσκομίσει τα δικαιολογητικά η εφορία προχωρά στην επιβολή φόρου χωρίς να λαμβάνεται υπόψη το αφορολόγητο ποσό. Αυτό σημαίνει ότι επιβάλλεται φόρος από το πρώτο ευρώ της χρηματικής γονικής παροχής ή δωρεάς με συντελεστή 10% ή 20% ή 40% (ανάλογα με το βαθμό συγγένειας).
Οι φορολογούμενοι πριν ξεκινήσουν μια χρηματική γονική παροχή θα πρέπει να γνωρίζουν τα εξής:
- Το αφορολόγητο των 800.000 ευρώ αφορά γονικές παροχές – δωρεές με δωρεοδόχους μόνο τα πρόσωπα της Α’ κατηγορίας (σύζυγος, μέρος συμφώνου συμβίωσης, τέκνα, εγγόνια και γονείς). Δηλαδή εξαιρούνται αδέλφια, ανίψια, θείοι και άλλοι συγγενείς.
- Οι χρηματικές γονικές παροχές και δωρεές θα πρέπει να αποδεικνύονται με μεταφορά χρημάτων μέσω χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων.
- Χρηματικές γονικές παροχές με μετρητά (με χρήματα που βγήκαν από το στρώμα ή το σεντούκι κλπ), φορολογούνται με αυτοτελή συντελεστή 10%, χωρίς αφορολόγητο όριο. Το ίδιο ισχύει και όταν ο γονιός καταθέσει χρήματα στο λογαριασμό του παιδιού.
- Στις περιπτώσεις διαδοχικών δωρεών κατά τις οποίες ωφελούνται πρόσωπα που δεν δικαιούνται το αφορολόγητο των 800.000 ευρώ (π.χ. δωρεά από τέκνο σε γονέα και εν συνεχεία δωρεά από αυτόν τον γονέα σε άλλο τέκνο), η εφορία διερευνά τις πραγματικές συνθήκες και τη σκοπιμότητα των δωρεών αυτών, καθώς και το χρονικό διάστημα που μεσολάβησε μεταξύ αυτών. Στις περιπτώσεις που αποδεικνύεται ότι ο τελικά ωφελούμενος από τις διαδοχικές δωρεές είναι πρόσωπο που δεν ανήκει στην Α’ κατηγορία δικαιούχων (π.χ. αδερφός) και ότι οι διαδοχικές δωρεές έχουν γίνει προς το σκοπό αυτό τότε επιβάλλεται φόρος 20% χωρίς αφορολόγητο όριο. Εάν το χρονικό διάστημα που έχει μεσολαβήσει μεταξύ των διαδοχικών δωρεών είναι σύντομο (όχι μεγαλύτερο των έξι μηνών) χτυπάει καμπανάκι ελέγχου.
- Η δυνατότητα του γονέα/δωρητή να πραγματοποιήσει χρηματική γονική παροχή/δωρεά προς το τέκνο/δωρεοδόχο δεν ελέγχεται κατά το στάδιο της υποβολής της δήλωσης. Δηλαδή δεν υπάρχει υποχρέωση συνυποβολής δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος παρελθόντων ετών κ.λπ.. Το πόθεν έσχες του δωρητή ερευνάται κατά τον έλεγχο της δήλωσης. Για το λόγο αυτό όσοι δωρίζουν χρήματα θα πρέπει να «τσεκάρουν» τα εισοδήματά τους και συγκεκριμένα εάν μπορούν να καλύψουν τη δωρεά ή γονική παροχή.
- Σε περίπτωση μεταφοράς χρηματικού ποσού προς κοινό λογαριασμό του τέκνου/δωρεοδόχου με τρίτο πρόσωπο, η αποδεδειγμένη «χρήση» του χρηματικού ποσού της γονικής παροχής/δωρεάς από το τέκνο/δωρεοδόχο και όχι από το τρίτο πρόσωπο αποτελεί αντικείμενο ελέγχου. Στην περίπτωση που αποδεικνύεται η «χρήση» του χρηματικού ποσού από το τρίτο πρόσωπο, επιβάλλεται φόρος δωρεάς.
