Δραστικά μέτρα για επιτάχυνση των προσλήψεων μέσω ΑΣΕΠ και ενίσχυση της εντοπιότητας σε ορεινές - νησιωτικές περιοχές, αύξηση των προστίμων για καταπατήσεις κοινόχρηστων περιοχών και παροχή κινήτρων - ανταμοιβής δημοσίων υπαλλήλων φέρνει πολυνομοσχέδιο του υπουργείου Εσωτερικών.
Παράλληλα, σύμφωνα με πληροφορίες που έχει το «ΘΕΜΑ», ο υπουργός Εσωτερικών Θοδωρής Λιβάνιος βρίσκεται σε στενή συνεργασία με το υπουργείο Οικονομικών προκειμένου να προστεθεί στο σχέδιο νόμου νέο πλαίσιο ρύθμισης οφειλών ιδιωτών προς δήμους και περιφέρειες με έως 60 δόσεις και διαγραφή προσαυξήσεων από 75% έως 95%.
Το νομοσχέδιο «Επιτάχυνση προσλήψεων μέσω ΑΣΕΠ, θέσπιση συστήματος κινήτρων και ανταμοιβής δημοσίων υπαλλήλων, ρυθμίσεις για τους χερσαίους συνοριακούς σταθμούς και την ενίσχυση των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης και λοιπές διατάξεις υπουργείου Εσωτερικών» αναμένεται να τεθεί σε δημόσια διαβούλευση την προσεχή εβδομάδα για να κατατεθεί στη Βουλή τον Σεπτέμβριο.
Την ίδια στιγμή, οι διατάξεις με αναλυτική επεξήγηση θα αναρτηθούν και σε ειδική ηλεκτρονική πλατφόρμα του υπουργείου Εσωτερικών που έχει δημιουργήσει από το μηδέν και χωρίς δημοσιονομικό κόστος ο κ. Λιβάνιος.
Στη νέα ψηφιακή υπηρεσία θα φιλοξενούνται όλες οι νομοθετικές πρωτοβουλίες του υπουργείου και χρηστικές πληροφορίες για πολίτες, ενισχύοντας περαιτέρω τις πρακτικές καλής νομοθέτησης.
Oι προωθούμενες διατάξεις στοχεύουν στη σημαντική σύντμηση του χρόνου που μεσολαβεί από την προκήρυξη ενός διαγωνισμού προσλήψεων έως την ανάληψη καθηκόντων των επιτυχόντων και είναι απελπιστικά μεγάλος.
Εμπειροι υπηρεσιακοί παράγοντες τον υπολογίζουν από 15 έως 24 μήνες, σημειώνοντας πως το πρόβλημα είναι διαχρονικό και οφείλεται κυρίως στη γραφειοκρατία, στην έλλειψη διαλειτουργικότητας και στις απαρχαιωμένες, χειροκίνητες διασταυρώσεις στοιχείων.
Στο Υπουργικό Συμβούλιο
Το συγκεκριμένο πρόβλημα περιέγραψε σε πρόσφατο Υπουργικό Συμβούλιο ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, όπου συζητήθηκε το συνολικό κυβερνητικό σχέδιο για την επιτάχυνση των προσλήψεων και τη βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών. «Αποφασίζουμε συχνά εμείς στο Υπουργικό Συμβούλιο, κάθε χρόνο, για την ετήσια κατανομή των διορισμών.
Στην πράξη, όμως, αυτή η απόφαση, την οποία όλοι μαζί παίρνουμε, υπονομεύεται τελικά από διαδικασίες περίπλοκες, γραφειοκρατικές, χειροκίνητες εν πολλοίς, που δεν αντιστοιχούν ούτε στις ανάγκες, ούτε στα επείγοντα χαρακτηριστικά τους», σημείωσε.
Το συνολικό σχέδιο που παρουσίασαν ο κ. Λιβάνιος και η υφυπουργός Εσωτερικών Βιβή Χαραλαμπογιάννη περιλαμβάνει τουλάχιστον τέσσερις βασικές τομές. Ειδικότερα, προβλέπεται η ενίσχυση του ΑΣΕΠ με επιπλέον προσωπικό 30 ατόμων και η διασύνδεση της Αρχής με όλα τα διαθέσιμα ψηφιακά μητρώα του Δημοσίου και των πανεπιστημίων για την ταχύτερη εξέταση των φακέλων.
Με τον τρόπο αυτό η μόνιμη κατοικία θα διασταυρώνεται σε πραγματικό χρόνο μέσω της ΑΑΔΕ, τα ακαδημαϊκά πτυχία μέσω της πλατφόρμας ptyxia.gov.gr, η εργασιακή εμπειρία από τον ΕΦΚΑ, η οικογενειακή κατάσταση από το Μητρώο Πολιτών κ.ο.κ. Εκτιμάται ότι έως το φθινόπωρο θα έχει επιτευχθεί η διαλειτουργικότητα.
Παράλληλα, με το πολυνομοσχέδιο του υπουργείου Εσωτερικών προωθείται η σύντμηση σχεδόν όλων των προβλεπόμενων προθεσμιών από το πρώτο βήμα του διαγωνισμού έως το τελευταίο της τοποθέτησης του επιτυχόντος. Να σημειωθεί ότι σήμερα ο χρόνος που μεσολαβεί από τα οριστικά αποτελέσματα του διαγωνισμού έως την ανάληψη υπηρεσίας του νεοδιόριστου μπορεί αν φτάσει το ένα έτος. Οι νέες διατάξεις προβλέπουν ότι ο φορέας υποδοχής καλεί τους διοριστέους εντός 10 ημερών από την ανάρτηση των τελικών πινάκων του ΑΣΕΠ.
Η πρόσληψη γίνεται μέσα σε 20 ημέρες από την κατάθεση των δικαιολογητικών, ενώ ο νεοδιορισμένος πιάνει αμέσως υπηρεσία χωρίς να περιμένει 2-3 μήνες για την ολοκλήρωση του ελέγχου γνησιότητας των δικαιολογητικών όπως ισχύει σήμερα. Προφανώς, αν διαπιστωθεί χρήση πλαστού δικαιολογητικού, ο διορισμός ανακαλείται αναδρομικά, ενώ επιβάλλονται οι σχετικές ποινές.
Επιπρόσθετα, αντιμετωπίζεται ο διαχρονικός παραλογισμός που αναγκάζει τους υποψηφίους να καταθέτουν ξεχωριστούς φακέλους με τα ίδια δικαιολογητικά όταν συμμετέχουν σε περισσότερους διαγωνισμούς και τις αρμόδιες υπηρεσίες να ελέγχουν δύο και τρεις φορές τα ίδια στοιχεία του ίδιου προσώπου. Πλέον θα υπάρχει μόνιμη ψηφιακή θυρίδα για κάθε υποψήφιο που θα περιέχει τα διασταυρωμένα στοιχεία του.
Πώς θα πληρωθούν οι θέσεις
Επίσης, για την αντιμετώπιση των άμεσων αναγκών που αντιμετωπίζουν οι δημόσιοι φορείς αποφασίστηκε η κάλυψη του προγραμματισμού προσλήψεων για τα έτη 2024-2025 από τους επιτυχόντες του διαγωνισμού που πραγματοποιήθηκε τον Μάρτιο του 2023 (προκήρυξη 2Γ/2022).
Για τη συγκεκριμένη διαδικασία θα ισχύει και το νέο σύστημα αυξημένης μοριοδότησης της εντοπιότητας για ορεινές και νησιωτικές περιοχές, ενώ παράγοντες του υπουργείου εκτιμούν ότι οι επιτυχόντες θα έχουν διοριστεί εντός του επόμενου τετραμήνου.
Ενίσχυση Μοριοδότησης Εντοπιότητας
Η στελέχωση των παραρτημάτων δημόσιων φορέων σε απομακρυσμένες, ορεινές ή νησιωτικές περιοχές αποτελεί ένα από τα μεγάλα στοιχήματα του υπουργείου. Ο κ. Λιβάνιος είχε επισημάνει πριν από περίπου ένα μήνα στη Βουλή την ανάγκη θέσπισης ενός συστήματος που θα κάνει το αυτονόητο: για την κάλυψη θέσεων σε απομακρυσμένες ή τουριστικές περιοχές όπου το κόστος στέγης είναι απαγορευτικό για έναν νεοδιόριστο με μισθό που δεν φτάνει τα 1.000 ευρώ, να προκρίνονται υποψήφιοι που κατάγονται και διαθέτουν μόνιμη κατοικία στις συγκεκριμένες περιοχές.
«Αν ανοίξει μια θέση στον Δήμο Πρεσπών και υπάρχει ενδιαφερόμενος πτυχιούχος από τις Πρέσπες, θα πριμοδοτηθεί σε τέτοιο σημαντικό βαθμό ώστε να διοριστεί κοντά στον τόπο κατοικίας του. Θα δώσουμε κίνητρο σε έναν νέο άνθρωπο να μείνει στον τόπο του, ενώ ιδίως στη νησιωτική Ελλάδα και τις τουριστικές περιοχές θα βγούμε από ένα τρομερά μεγάλο πρόβλημα που υπάρχει, που είναι η στέγαση των δημοσίων υπαλλήλων, καθώς το ενοίκιο είναι πολύ υψηλότερο ακόμα και από τον μισθό ενός νεοδιοριζόμενου δημοσίου υπαλλήλου», διευκρίνισε ο υπουργός, για να προσθέσει:
«Δεν μπορώ να καταλάβω για παράδειγμα γιατί η Λέσβος θεωρείται ότι δεν πρέπει να πάρει εντοπιότητα και να έρθει κάποιος από την Αθήνα στη Λέσβο να εργαστεί. Αν υπάρχουν πτυχιούχοι πανεπιστημιακής Τεχνολογικής Εκπαίδευσης από τη Λέσβο ή Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης σε δεύτερο χρόνο, θέλουμε να μείνουν στον τόπο τους και να εργαστούν για τις δημόσιες υπηρεσίες προς όφελος των τοπικών κοινωνιών».
Προς αυτή την κατεύθυνση κινούνται και οι διατάξεις του πολυνομοσχεδίου εισάγοντας δραστική αύξηση μορίων για την εντοπιότητα.
Ο υποψήφιος που είναι παράλληλα μόνιμος κάτοικος της περιοχής όπου εδρεύει η υπηρεσία με τις κενές θέσεις θα έχει επιπλέον:
- 40 μόρια για ορεινό ή νησιωτικό δήμο ανεξαρτήτως πληθυσμού ή
- 20 μόρια αν κατοικεί σε παραμεθόρια περιοχή ή σε δήμο με πληθυσμό κάτω των 26.000 κατοίκων.
Η έξτρα πριμοδότηση, στην πράξη, προκρίνει την πρόσληψη μόνιμων κατοίκων, καθώς αντιστοιχεί σε 40% και 20% αύξηση των συνολικών μορίων. Ωστόσο, οι συγκεκριμένοι επιτυχόντες θα έχουν και επιπρόσθετες υποχρεώσεις, όπως για παράδειγμα η παραμονή στην υπηρεσία που διορίστηκε για τουλάχιστον 15 χρόνια ώστε να μην κενώνονται οι θέσεις για οποιονδήποτε λόγο μετά από λίγο καιρό.
Πέναλτι τριετούς αποκλεισμού για τους αρνητές θέσης
Παράλληλα με τις προωθούμενες διατάξεις επιχειρείται η αντιμετώπιση ενός επιπρόσθετου προβλήματος που προκαλείται από υποψηφίους που αν και δηλώνουν ενδιαφέρον για την κάλυψη συγκεκριμένων θέσεων, τελικά όταν επιτυγχάνουν δεν αποδέχονται τον διορισμό τους ή παραιτούνται μετά από λίγους μήνες. Αυτή η πρακτική έχει ως συνέπεια τις περαιτέρω καθυστερήσεις και εντέλει την ταλαιπωρία των πολιτών.
Πλέον, ο υποψήφιος που δεν αποδέχεται τον διορισμό του ή παραιτείται εντός 12 μηνών από την ημερομηνία που άρχισε να εργάζεται δεν μπορεί να υποβάλει αίτηση για να εργαστεί ως μόνιμος στο Δημόσιο για τα επόμενα τρία έτη. Πέραν αυτών, επιμέρους διατάξεις των οποίων η ένταξη στο πολυνομοσχέδιο μελετάται σοβαρά προβλέπουν την παροχή μεγαλύτερης ελευθερίας σε δήμους, ιδίως τουριστικών περιοχών, στον καθορισμό του τέλους διαμονής παρεπιδημούντων.
Σήμερα το τέλος επιβάλλεται οριζόντια και υπολογίζεται στο 0,5% του κόστους διαμονής ή της προσφερόμενης υπηρεσίας στα καταστήματα εστίασης.
Η ΚΕΔΕ ζητά την αύξησή του στο 2% ώστε οι δήμοι να καλύπτουν το αυξημένο κόστος παροχής υπηρεσιών ιδίως τους τουριστικούς μήνες (καθαριότητα κ.λπ.). Το υπουργείο προσανατολίζεται να δώσει δυνατότητα ευελιξίας στην Αυτοδιοίκηση ώστε τα δημοτικά συμβούλια να ορίζουν από 0,5% έως 2% το τέλος ανάλογα τη γεωγραφική περιοχή, οικισμό ή την κατηγορία δραστηριότητας (π.χ. 2% στη διαμονή και 0,5% στην εστίαση).
Επίσης, προβλέπεται η αύξηση -έως και τριπλασιασμός- του προστίμου για αυθαίρετη χρήση κοινόχρηστων χώρων και η επιβολή εξοντωτικών ποινών για κατ’ εξακολούθηση παραβάτες. Με άλλη ρύθμιση κατηγορίες υπαλλήλων δήμων και περιφερειών που λάμβαναν μέσα ατομικής προστασίας (π.χ. παροχή γάλακτος), θα παίρνουν ετησίως ποσό 300 ευρώ και οι αρμόδιες υπηρεσίες θα αποφορτιστούν από τους σχετικούς διαγωνισμούς.
Η προτεινόμενη ρύθμιση αντικαθιστά την παροχή γάλακτος σε συγκεκριμένη ομάδα εργαζομένων των ΟΤΑ α’ και β’ βαθμού και των νομικών τους προσώπων με την καταβολή χρηματικού ποσού, το οποίο αντιστοιχεί στην αξία του παρεχόμενου γάλακτος και καταβάλλεται σε ετήσια βάση. Η μετατροπή της παροχής θα απαλλάξει τους υπόχρεους από τη χρονοβόρα διακήρυξη διαγωνισμών για εύρεση παρόχου γάλακτος και από τις συνακόλουθες γραφειοκρατικές διαδικασίες.
Οι δε δικαιούχοι θα εξακολουθήσουν να λαμβάνουν αντίστοιχη παροχή. Τέλος, το πολυνομοσχέδιο περιλαμβάνει δέσμη διατάξεων για την παροχή μπόνους παραγωγικότητας στα στελέχη των κρατικών υπηρεσιών που θα εντάσσονται στο πλάνο στοχοθεσίας. Το συνολικό ποσό για την επιβράβευση των διακριθέντων ανέρχεται ετησίως σε 40 εκατ. ευρώ.
