Η παρουσία Βλάχων στην Ακαρνανία πιστοποιείται στα τέλη του 18ου αιώνα. Πολύτιμες πληροφορίες για την παρουσία των Βλάχων στην Ακαρνανία στις αρχές του 19ου αιώνα μας δίνει σχετικό έγγραφο-δεφτέρι του Αλή Πασά των Ιωαννίνων (Παναγιωτόπουλος, 2007, 309-311). Σύμφωνα με αυτό μεγάλες εκτάσεις σε μια ευρύτερη πεδινή ζώνη εντός του σημερινού νομού Αιτωλοακαρνανίας ενοικιάστηκαν από τον Αλή Πασά των Ιωαννίνων το φθινόπωρο του 1812 ως χειμερινοί βοσκότοποι σε νομάδες κτηνοτρόφους.
Οι περισσότεροι από αυτούς ήταν Βλάχοι/Ριμένοι. Αναλυτικότερα αναφέρονται οι παρακάτω Ριμένοι: Ο Γιάνκο Φουσέκης1 και ο Μπούτζο Παπάς παραχείμαζαν τον χειμώνα του 1812-1813 στην ευρύτερη περιοχή του Σπάρτου Ακαρνανίας, ο Μάνες του Τάκου στην περιφέρεια του Στάνου Ακαρνανίας, ο Κώστα Καραλής στον Αετό, Κομποτή, Αχερά και Κανδήλα Ξηρομέρου, ο Γιαννάκης Ράπο Τίκα ανατολικά του Αχελώου ποταμού στις περιοχές της Αιτωλίας Μάραθον6, Κάκαβον και Κούντρους, κοντά στο Αιτωλικό. Ο Δημήτρης Κουτζομπίνας χρησιμοποιούσε ως χειμαδιά την Ποδγορά Βάλτου, την Πρεβέντζα, το Μαλατέικον και την γύρω περιοχή, ο Νάτζιος, ο Νούσιας και ο Στέργιος του Τζάτζη το Δραγαμέστο. Ο Τέγας του Γιάνκου τις περιοχές Βάλτον, Ξερολίβαδον, Τζούκα Σκορέικο και Κανκάδι, κοντά στο Ανοιξιάτικο Αμφιλοχίας. Ο Νικόλας του Νάση Πάγγνου χρησιμοποιούσε ως χειμαδιά την μισή Μάνινα, την Μίλα και την Παλαιοκατούνα (Λεσίνι), δυτικά του Αχελώου ποταμού, αλλά και τη Μαγούλα Χατζήμπεγη, το Μοριστιάνο το Μάστρο και το Αηλιώτικο, περιοχές ανατολικά του Αχελώου. Επίσης, ο Σιδέρης νοίκιασε τη Γαλετζά, Πρόδρομο, Ρούστα, Ριγανιώτικο και Πεστιανά. Ο Γιάνκος το μισόν Λεπενόν, Παλιόφορνον και το κομμάτι μαχαλιότικον. Ο Μπίτας21 του Γιάνκου, το Σοροβίγλι, Κρουεκούκι (σημερινό Καστράκι) και Ματζούκι. Ο Νταγιάντας τη Χρυσοβίτσα Ξηρομέρου και την περιοχή του Αγράμπελου και ο Λάμπρος Γιάνκου, το Κούτζη και το Μάκρησι και Πα(πα)δάτου Ξηρομέρου.
Ηγετική μορφή των Ριμένων αυτών υπήρξε ο Γιάνκος ή Γιάνκος Τσαραώσης, ο οποίος σύμφωνα και με την τοπική παράδοση ανέπτυξε συνεργασία και σχέσεις εμπιστοσύνης με τον Αλή Πασά (Μεντής, 2011,
48-49). Η προφορική τοπική ιστορία έχει διασώσει σημαντικές πληροφορίες για την παρουσία των Βλάχων νομάδων στην Ακαρνανία στις αρχές του 19ου αιώνα και για τις σχέσεις του αρχιτσέλιγκα Γιάνκου με
την εξουσία και κυρίως με τον Αλή Πασά των Ιωαννίνων.
Με πληροφορίες από:
Μάνθος Σταμούλης, Οι Βλάχοι της Ακαρνανίας κατά τη μετάβαση από την οθωμανική κυριαρχία στο ελληνικό κράτος στο ” Πρακτικά του 1ου Πανελλήνιου Επιστημονικού Συνεδρίου «Οι Βλάχοι της Ελλάδας. Ταυτότητες και Ετερότητες στον χώρο και τον χρόνο”.
agrinionews.gr
