Προτείνουν την εκτροπή οι Ολλανδοί, αλλά ζητούν και στοπ στο βαμβάκι όπως αναφέρει η εφημερίδα "Συνείδηση". Αχελώος για ώρα ανάγκης; Ο Αντιπεριφερειάρχης Βιώσιμης Ανάπτυξης, Ενέργειας Χωροταξίας και Περιβάλλοντος Λίνος Μπλέτσας τονίζει μεταξύ άλλων: «Η συζήτηση για τον Αχελώο είναι υποθετική για μετά από όλα όσα πρέπει να προηγηθούν»…

 Αναλυτικά το δημοσίευμα:

Μετά την έκθεση της HVA International, ομάδας Ολλανδών ειδικών που εκπόνησαν το master plan για την επόμενη ημέρα της περιοχής της Θεσσαλίας, ήταν αναμενόμενο να ανοίξει η συζήτηση και πάλι για τον άνω ρου του Αχελώου αφού, σύμφωνα με διαρροές που αγγίζουν τα όρια της σπέκουλας, αυτή είναι η λύση που προτείνεται για να μην καταστεί ο θεσσαλικός κάμπος σύντομα έρημος.

Αφού θυμίσουμε όμως ότι ο διευθύνων σύμβουλος της ολλανδικής εταιρίας είναι… Έλληνας, ας δούμε στην πραγματικότητα τι είναι αυτό που έχει ειπωθεί τις τελευταίες ώρες. Η 400 σελίδων έκθεση που έχει παραδοθεί στην κυβέρνηση περιέχει πολλά διαφορετικά σενάρια και ο κ. Γκουζούρης, μιλώντας σε ΜΜΕ, έδωσε πολύ μικρά περιθώρια χρόνου για να προληφθεί το κακό. «Όπως μου είπαν οι ειδικοί επιστήμονες, αν συνεχιστεί η κατάσταση ως έχει, μέσα σε μια 15ετία θα έχει συντελεστεί η καταστροφή η οποία θα είναι μη αναστρέψιμη. Δεν μπορούμε να παρακάμψουμε το βαμβάκι γιατί είναι μία από τις μεγαλύτερες σε έκταση αρδευόμενες καλλιέργειες της περιοχής. Αναγκαστικά θα πρέπει να σταματήσουμε να καλλιεργούμε κάποια είδη που θέλουν νερό. Προτείνουμε λοιπόν να σταματήσουν κάποιες καλλιέργειες, όχι όλα τα προϊόντα, ένα ποσοστό. Στη μελέτη περιλαμβάνονται προτάσεις. Για παράδειγμα από τα οπωροκηπευτικά προκύπτει μεγαλύτερο εισόδημα από μικρότερη έκταση. Γιατί να μην παράγουμε φαγητό, γιατί να μην προσανατολιστούμε στο να καλύψουμε τους στρατηγικούς στόχους αυτάρκειας της χώρας, ο κάμπος μπορεί να ηγηθεί σε αυτή την προσπάθεια. Φανταστείτε να υπάρχει μια έρημος στο κέντρο της Ελλάδας. Υπάρχει έλλειμμα, 500 εκατομμύρια κυβικά μέτρα τον χρόνο, πρέπει λοιπόν να βρεθεί νερό από κάπου. Γι’ αυτό προκρίνουμε τη λύση να έρθει νερό από τον άνω ρου του Αχελώου και να χρησιμοποιηθεί με ένα ρυθμιστικό έργο, δηλαδή όχι να έχεις μόνιμα νερό να έρχεται εδώ, να μπορείς να πάρεις όποτε υπάρχει αλλά και να μπορείς να στέλνεις»!

Το πρώτο σχόλιο από ΤΕΕ και Περιφέρεια

Κάνοντας στην «Συνείδηση» ένα πρώτο σχόλιο, χωρίς να έχει στα χέρια του ολοκληρωμένη την «ολλανδική» μελέτη, ο κ. Λίνος Μπλέτσας, Αντιπεριφερειάρχης Βιώσιμης Ανάπτυξης, Ενέργειας Χωροταξίας και Περιβάλλοντος αλλά και πρόεδρος του ΤΕΕ Αιτωλοακαρνανίας, αποκρυπτογραφεί τα όσα έχουν ήδη γίνει γνωστά και προδίδουν τις προθέσεις όλων, από την στιγμή που το θέμα επανήλθε μετά το 2019 όταν και η διαχείριση των υδάτινων πόρων στην Θεσσαλία αποφασίστηκε να μην γίνεται μόνο από το δυναμικό της περιοχής, όπως μέχρι τότε, αλλά σε σχέση με το συνολικό υδάτινο δυναμικό της χώρας, με κάθε διαθέσιμο μέσον δηλαδή.

«Θα πρέπει να θυμίσουμε ότι η υπόθεση οποιασδήποτε εκτροπής νερού από τον Αχελώο, αφού κρίθηκε έξι φορές από το ΣτΕ με αρνητικές γνωμοδοτήσεις επανήλθε με μια τελευταία απόφαση αλλά με μία καίρια προϋπόθεση, για το φράγμα της Μεσοχώρας. Ότι δεν θα συνδεθούν σε καμία περίπτωση οι περιβαλλοντικοί όροι του συγκεκριμένου έργου με την χρήση των υδάτων του άνω ρου για οποιαδήποτε άλλη χρήση πλην αυτού καθαυτού του φράγματος. Η Μεσοχώρα, με άλλα λόγια, πήρε έγκριση να ολοκληρωθεί ακριβώς με την προϋπόθεση ότι δεν θα συνδεθεί με κανένα τρόπο με εκτροπή υδάτων προς την Θεσσαλία. Εμείς, το ΤΕΕ, η Περιφέρεια και όλοι οι φορείς που συγκροτούμε την ομάδα που ανθίσταται στην εκτροπή εδώ στην Αιτωλοακαρνανία, παραμένουμε σε αυτή την θέση αταλάντευτα. Εξάλλου δεν έχουμε άλλη απτή πρόταση ή μελέτη στα υπό αναθεώρηση Σχέδια Διαχείρισης των Λεκανών Απορροής Ποταμών των Υδατικών Διαμερισμάτων», ξεκαθαρίζει ο κ. Μπλέτσας, που όμως επισημαίνει και κάτι σημαντικό, σχετικά με τις προτάσεις της ολλανδικής μελετητικής εταιρίας.

«Πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ότι η συγκεκριμένη μελέτη δεν προκρίνει ως «μόνη λύση την εκτροπή», όπως αναφέρεται σε κάποια ΜΜΕ. Αναφέρει μικρή εκτροπή κάποιων υδάτων από τον άνω ρου του Αχελώου ως μια από τις λύσεις που πρέπει να εξεταστούν, αφού όμως σταματήσει ή, έστω, περιοριστεί δραστικά η καλλιέργεια του εξαιρετικά υδροβόρου βαμβακιού. Και αφού πρώτα γίνουν όλα τα απαραίτητα φράγματα, τούνελ και αντιπλημμυρικά που απαιτούνται και μάλιστα όταν είναι απαραίτητο και με αμφίδρομη διαδρομή του νερού! Ας γίνουν, λοιπόν, όλα τα μεγάλα που είναι άμεσες αναγκαιότητες και μετά θα δούμε αν και πόσο νερό χρειάζεται ο θεσσαλικός κάμπος. Ας βρουν τις καλλιέργειες που θα προσφέρουν πρώτα και όχι όπως τώρα που έφτασαν τις γεωτρήσεις στα 400 μέτρα. Η συζήτηση για κάποιο νερό από τον άνω ρου του Αχελώου είναι υποθετική για μετά από όλα όσα πρέπει να προηγηθούν», εξηγεί. 

Εκτροπή: από το…1925 μέχρι τον Αντρέα Παπανδρέου!

Όλοι γνωρίζουν ότι η ΔΕΗ και το φράγμα της Μεσοχώρας υπήρξε ο πολιορκητικός κριός για να συνεχίσει να υπάρχει ενδιαφέρον για την Εκτροπή μετά από…6 αρνήσεις του ΣτΕ! Το 2014 το έργο, προκειμένου να συνεχιστεί, είχε απεμπλακεί από τα έργα μεταφοράς νερού από τον άνω ρου του Αχελώου στη Θεσσαλία και αντιμετωπίστηκε ως αμιγώς υδροηλεκτρικό έργο, το οποίο θα αξιοποιούσε νερό του ποταμού για την παραγωγή υδροηλεκτρικής ενέργειας και θα το επανέφερε στη φυσική κοίτη του.

Ωστόσο, το έργο «πάγωσε» έπειτα από απόφαση του ανώτατου ακυρωτικού δικαστηρίου το οποίο είχε κρίνει προσφυγή κατοίκων της περιοχής. Προσφάτως όμως, με την 144/2024 απόφαση τού Ε΄ Τμήματος το Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο έκρινε ως νόμιμους τους περιβαλλοντικούς όρους για το έργο το οποίο είχε ξεκινήσει να κατασκευάζεται το 1986, περατώθηκε τον Απρίλιο του 2001, αλλά δεν λειτούργησε ποτέ, έχοντας κοστίσει περίπου 500 εκατ. ευρώ.

Οι ημερομηνίες σταθμοί

1925: Ο καθηγητής του ΕΜΠ Απόστολος Κουτσοκώστας προτείνει την εκτροπή του Αχελώου.

Δεκαετίες 1950 – 1960: Υπάρχουν σκέψεις για πλήρη άρδευση του Θεσσαλικού Κάμπου, αλλά η ιδέα της εκτροπής απορρίπτεται ως οικονομικά ασύμφορη.

1972: Η ιδέα επανέρχεται ως πρόταση του μηχανικού της ΔΕΗ Στ. Μαγειρία.

1981: Το τότε υπουργείο Συντονισμού εξαγγέλλει διεθνή διαγωνισμό για τη μελέτη σκοπιμότητας.

1983: Ο Ανδρέας Παπανδρέου εξαγγέλλει από το Κιλελέρ το έργο εκτροπής με τη δέσμευση να έχει ολοκληρωθεί σε μία δεκαετία.

1980 – 2000: Η ΕΕ αρνείται να χρηματοδοτήσει τα αρδευτικά έργα. Το αρχικό σχέδιο χωρίζεται ώστε τα φράγματα να παρουσιαστούν ως ενεργειακά έργα.

1994 έως σήμερα: Το Συμβούλιο της Επικρατείας ακυρώνει έξι φορές τα έργα εκτροπής και μία φορά τη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για το έργο της Μεσοχώρας. Προσφάτως, έδωσε το «πράσινο φως» για να προχωρήσει το υδροηλεκτρικό έργο της Μεσοχώρας.

Γιάννης Συμψηρής - Εφημερίδα "Συνείδηση"

sinidisi.gr