Το σαφράν που είναι γνωστό και ως κρόκος, προέρχεται από το θηλυκό κόκκινο μέρος του φυτού crocus sativus.
Για να παραχθεί αυτό που φτάνει στα ράφια ως το τελικό προϊόν, αυτά τα κόκκινα στίγματα του φυτού πρέπει να συλλεχθούν επίπονα και στη συνέχεια να απλωθούν προσεκτικά και να στεγνώσουν καλά για να βαθύνει η γεύση.
Η υψηλή τιμή του κρόκου οφείλεται σε αυτήν την μέθοδο συγκομιδής με λεπτοεμρούς εργασίας, η οποία καθιστά το μπαχαρικό πολύ ακριβό ανά γραμμάριο.
Στην Ελλάδα, πιο γνωστός είναι ο κρόκος Κοζάνης.
Σαφράν: Διατροφικό προφίλ κρόκου
1 κουταλιά της σούπας σαφράν παρέχει:
6,5 θερμίδες (kcal)
1,4 γραμμάρια υδατάνθρακες
0 γραμμάρια σάκχαρα
0,2 g πρωτεΐνη
0,08g φυτικές ίνες
0,12 γραμμάρια λίπος
2 mg ασβέστιο
0,23 mg σίδηρος
Τα κορυφαία οφέλη του σαφράν για την υγεία είναι:
1. Μνήμη και γνωστική λειτουργία
Το σαφράν περιέχει αντιοξειδωτικά που υποστηρίζουν την υγεία του εγκεφάλου, την μνήμη και την μάθηση. Το αντιοξειδωτικό safranal (σαφρανάλη) συμβάλλει στη βελτίωση της διάθεσης, της μνήμης και της ικανότητας μάθησης, καθώς και στην προστασία των εγκεφαλικών κυττάρων από το οξειδωτικό στρες.
Μια μετα-ανάλυση έδειξε ότι το σαφράν μπορεί να έχει ευεργετική επίδραση στην ήπια γνωστική εξασθένηση, ακόμη και να επιβραδύνει τα συμπτώματα σε ασθενείς με Αλτσχάιμερ.
2. Κατάθλιψη και άγχος
Το σαφράν έχει αποδειχθεί ότι βοηθά στην υποστήριξη της θετικής διάθεσης και στη διατήρηση της συναισθηματικής ισορροπίας. Έρευνες δείχνουν ότι συμπλήρωμα 30 mg σαφράν κάθε μέρα είχε σημαντική επίδραση στη σοβαρότητα της ήπιας έως μέτριας κατάθλιψης.
Σε μια άλλη μελέτη που εξέτασε την κατάθλιψη και το άγχος, διαπιστώθηκε ότι η λήψη 30 mg σαφράν καθημερινά ήταν εξίσου αποτελεσματική με μια τριάδα συνταγογραφούμενων φαρμάκων. Έχουν βρεθεί και άλλοι σύνδεσμοι που υποδηλώνουν ότι το σαφράν μπορεί να ενισχύσει τη συναισθηματική ευεξία.
3. Αρτηριακή πίεση
Το σαφράν είναι πλούσιο σε αντιοξειδωτικά που έχει αποδειχθεί ότι έχουν αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες. Τα συγκεκριμένα αντιοξειδωτικά στο σαφράν μπορούν να βοηθήσουν στην προστασία του οργανισμού από το οξειδωτικό στρες, το οποίο οδηγεί σε κυτταρική βλάβη και ασθένειες, όπως η υπέρταση.
Μια ανασκόπηση έδειξε ότι η λήψη συμπληρωμάτων σαφράν μπορεί να βελτιώσει σημαντικά τόσο τη συστολική όσο και τη διαστολική αρτηριακή πίεση στους ενήλικες.
4. Λίμπιντο
Έρευνες δείχνουν ότι το σαφράν μπορεί να βοηθήσει στη σεξουαλική δυσλειτουργία τόσο σε άνδρες όσο και σε γυναίκες, ωστόσο απαιτείται περαιτέρω έρευνα για την επέκταση των αρχικών ευρημάτων.
5. Ύπνος
Η κατανάλωση σαφράν έχει συνδεθεί με βελτιώσεις στην ποιότητα του ύπνου σε ενήλικες. Η ποσότητα κρόκου που απαιτείται για τη βελτίωση της ποιότητας του ύπνου είναι ένα συμπλήρωμα περίπου 100 mg την ημέρα. Οι ερευνητές συνεχίζουν πάντως να διερευνούν την αποτελεσματικότητα διαφορετικών δόσεων σαφράν για την αϋπνία.
6. Αντιοξειδωτική δράση
Τα αντιοξειδωτικά είναι φυτικές ενώσεις με ισχυρά οφέλη για την υγεία. Το σαφράν περιέχει περισσότερα από 100 αντιοξειδωτικά, συμπεριλαμβανομένης της κροκίνης, της κροκετίνης, της καμπφερόλης και της σαφρανάλης.
Διάφορες ιδιότητες έχουν συσχετιστεί με αυτά τα φυτοχημικά, λόγω της ικανότητάς τους να καταπολεμούν τις ελεύθερες ρίζες. Αυτό συμβάλλει στην πρόληψη χρόνιων και οξέων ασθενειών. Είναι επίσης υπεύθυνα για το χρώμα, την πικρή γεύση και το διακριτικό άρωμα του κρόκου.
7. Προεμμηνορροϊκό σύνδρομο
Το προεμμηνορροϊκό σύνδρομο είναι ένας όρος που περιγράφει τα σωματικά, συναισθηματικά και ψυχολογικά συμπτώματα που εμφανίζονται πριν από την έναρξη της περιόδου. Έρευνες έχουν δείξει ότι η λήψη σαφράν ως φυτικό συμπλήρωμα μπορεί να βοηθήσει με την ευερεθιστότητα, τους πονοκεφάλους και τον πόνο.
8. Υγεία των ματιών
Το σαφράν σχετίζεται επίσης με τη βελτίωση της υγείας των ματιών λόγω των καροτενοειδών που περιέχει. Επιπλέον, έρευνες έχουν δείξει ότι το σαφράν βελτιώνει τα συμπτώματα της εκφύλισης της ωχράς κηλίδας, ενώ επίσης βοηθά στην πρόληψη της απώλειας όρασης.
