Ανεβαίνει σήμερα στο Αρχαίο Θέατρο Στράτου η πολυαναμενόμενη τραγωδία του Ευριπίδη

Δέσποινα Μπεμπεδέλη: «Μέσα από την Εκάβη «βγαίνουν» αυτόματα περιπέτειες και βιώματα του σύγχρονου ανθρώπου»

Τι είπε η κορυφαία Ελληνίδα ηθοποιός για το Αγρίνιο και πως χαρακτήρισε τον Ν. Καραγέωργο

Το Αρχαίο θέατρο Στράτου σήμερα στις 21.30 το βράδυ, για πρώτη φορά «ανοίγει τις πύλες του» για να φιλοξενήσει τραγωδία, την «Εκάβη, μια πρόσφυγας» του Αγρινιώτη Σκηνοθέτη και Καλλιτεχνικού Διευθυντή του ΔΗΠΕΘΕ Αγρινίου Νίκου Καραγέωργου, ο οποίος έχει και την επιμέλεια των κειμένων.

Η Εκάβη εκφράζει την ανθρώπινη περιπέτεια διαχρονικά μέσα από πολέμους και τα επακόλουθά τους, την εξορία, το θάνατο, τους βιασμούς, την πείνα, την δυστυχία και τα στοιχειά αυτά τα μεταφέρει αυτόματα στο παρόν για να αποδείξει πως η περιπέτεια του ανθρώπου μέσα στους αιώνες είναι πάντα η ίδια. Ο πόλεμός είναι «πατέρας» όλων των κακών και σήμερα μια προσφυγοπούλα, η Εκάβη, είναι ένας άνθρωπος που πόλεμοι συμφερόντων, κατακτητική μανία κλπ μπορούν να τον οδηγήσουν στην καταστροφή, όπως και σήμερα χιλιάδες συνανθρώπους μας. Ιδιαίτερης βαρύτητας γεγονός είναι ότι το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ Αγρινίου θα ανεβάσει το συγκεκριμένο έργο στις 3 Σεπτεμβρίου στο Αρχαίο Θέατρο της Δήλου, το οποίο θα ανοίξει τις πύλες του για το κοινό μετά από 2.100 χρόνια!

Η κ. Μπεμπεδέλη σε συνέντευξη που παραχώρησε στη «Σ» μίλησε για την τραγωδία που θα ανεβάσει απόψε στο Αρχαίο Θέατρο Στράτου, για το θέατρο της Στράτου, για το επίκαιρο μήνυμα της Εκάβης, σε συνάρτηση με τους πρόσφυγες και για την θέση της αρχαίας ελληνικής γλώσσας τη σημερινή εποχή. 

Ερ. Δεν είναι φυσικά η πρώτη φορά που «παίζετε» σε αρχαίο θέατρο, αλλά είναι η πρώτη φορά, που «ανεβαίνει» στο αρχαίο θέατρο Στράτου. Εξάλλου, αυτή είναι και η «πρώτη» για αρχαία τραγωδία στο χώρο. Τι εντύπωση σας προκαλεί αυτό το θέατρο; Πως «λειτουργεί» ο χώρος και ενδεχομένως η ενέργειά του στην παράσταση; Ποια είναι τα συναισθήματα που σας δημιουργεί; Τελικά, υπάρχει σχέση ανάμεσα στο έργο και το χώρο, ανάμεσα στο κείμενο και το περιβάλλον;

Απ. «Ένας ηθοποιός όταν βρεθεί σε ένα αρχαίο θέατρο αισθάνεται εντελώς διαφορετικά απ’ ότι αισθάνεται σε ένα άλλο σύγχρονης δομής θέατρο. Το αρχαίο θέατρο εμπνέει και προκαλεί ρίγη όταν μάλιστα σκεφτεί κανείς πως στο χώρο αυτό πριν χιλιάδες χρόνια γίνονταν καλλιτεχνικές εκδηλώσεις όπως η Εκάβη και η Αντιγόνη. Κάθε ηθοποιός σκέφτεται την δυναμική και την ενέργεια που εξέπεμπαν τα θέατρα αυτά και μόλις μπει σε κάποιο, αισθάνεται έντονα και συγκλονίζεται. Το Αρχαίο Θέατρο Στράτου είναι μικρό θέατρο, αλλά δεν παύει να εκπέμπει την ενέργεια αυτή. Το θαυματουργό είναι η ακουστική και ο τρόπος που επιτύγχαναν το θαύμα που βλέπουμε σήμερα, τόσο παλιά, που δεν είχαν τις σημερινές γνώσεις και την τεχνολογία. Στα θέατρα αυτά ο καθένας αισθάνεται κραδασμούς, συνεπώς ο ηθοποιός που εκφράζει τραγικό λόγο μέσα σε έναν τέτοιο χώρο είναι πολύ διαφορετικό, άρα υπάρχει σχέση ανάμεσα στο έργο και στο χώρο, στο κείμενο και το περιβάλλον.

Ερ. Τι ξεχωριστό εντοπίζεται στη συγκεκριμένη Εκάβη;

Απ. Μέσα από το αυθεντικό κείμενο του Ευριπίδη «βγαίνουν» αυτόματα περιπέτειες και βιώματα του σύγχρονου ανθρώπου. Η Εκάβη είναι ένα σύμβολο δύναμης, εξουσίας, ευδαιμονίας, ευτυχίας και ξαφνικά από το ζενίθ βρίσκεται στο ναδίρ. Από την απόλυτη αρχόντισσα και βασίλισσα γίνεται δούλα και σκλάβα. Οι κόρες της επίσης εξορίζονται, βιάζονται και αυτό έχει σχέση με αυτά που συμβαίνουν τώρα από συγκεκριμένους  Ασιάτες, ομάδες δολοφόνων που αρπάζουν κορίτσια, τα βιάζουν και τους επιβάλουν να αλλάξουν θρησκεία. Τα κείμενα αυτά είναι διαχρονικά γιατί οι συγγραφείς τους είχαν δυνατή οραματική διάνοια, σαν να έβλεπαν την ανθρωπότητα τους επόμενους αιώνες.

Ερ. Η σημερινή κατάσταση του προσφυγικού στην Ελλάδα ποια συνάρτηση έχει με την Εκάβη;

Απ. Ο Σκηνοθέτης και ο Σκηνογράφος «συνέλαβαν» το σκηνικό κατά τρόπο τέτοιο που συγκλονίζει. Είχαν στο μυαλό τους συνεχώς την Ειδομένη. Το σκηνικό είναι μια κατασκευή που ναι μεν παραπέμπει στα ερείπια της Τροίας, όμως κάπου στο βάθος θυμίζει ένα από τα σκηνικά στρατόπεδα συγκεντρώσεως, συρματοπλέγματα, ηλεκτροφόρα καλώδια, φώτα ανάκρισης, ακόμη και λουτρό μαγικής εξόντωσης που παραπέμπουν σε Άουσβιτς και Νταχάου. Τα κείμενα οδηγούν όλους τους συντελεστές της παράστασης σε ένα κοινό δρόμο. Ο κ. Καραγεώργος χρησιμοποίησε τα κείμενα του Ευριπίδη ως βάση και τα εξέλιξε ώστε ο κόσμος να μην παρακολουθεί μια αρχαία ελληνική τραγωδία που να τον «πηγαίνει» πίσω στην Τροία, αλλά να τον παραπέμπει σε όλες τις εστίες πυρός που υπάρχουν σήμερα. Στην Ευρώπη, την Ασία, την Αφρική, φυσικά στα νησιά μας και την Κύπρο, η οποία αποτελεί ένα κομμάτι της όλης περιπέτειας, με την εισβολή και το γεγονός ότι 42χρόνια μετά είναι διχοτομημένη και θρηνεί νεκρούς και αγνοούμενους. Οι πρόσφυγές σ’ αυτή την περίπτωση έχουν κατακλίσει το νότιο τμήμα του νησιού, γιατί εδιώχθησαν από το βορρά.

Ερ. Ο Δήμαρχος Αγρινίου Γ. Παπαναστασίου, έχει τονίσει την ανάγκη τα αρχαία θέατρα, στην δική μας περίπτωση το αρχαίο θέατρο Στράτου, να είναι «ανοιχτά» στους πολίτες, μέσα από παραστάσεις και άλλες εκδηλώσεις, ώστε το μεγαλείο του χθες να είναι πιο κοντά στο σήμερα και (θα έλεγα) πιο «ενεργό». Συντάσσεστε με αυτή την άποψη;

Απ. Από την στιγμή που μια πόλη ανακαλύπτει ένα αρχαίο θέατρο είναι προνόμιο της πόλης. Το αρχαίο θέατρο είναι ο πλούτος της. Θεωρώ ότι είναι τεράστιο προνόμιο να έχει ένα αρχαίο θέατρο. Φυσικά χρειάζεται να είναι ζωντανό και να φιλοξενεί καλλιτεχνικές εκδηλώσεις. Ο κόσμος απ’ ότι κατάλαβα χαίρεται που έχει αυτό το θέατρο, αδημονεί να έρθει να δει την παράσταση και νιώθει υπερηφάνεια που έχει το θέατρο αυτό. Ο Δήμαρχος έχει απόλυτο δίκιο και πρέπει να συνεχίσει να αναλαμβάνει πρωτοβουλίες και να δέχεται σοβαρές προτάσεις. Αναζωογονείται συνεχώς ο χώρος και γίνεται γνωστότερος.

Ερ. Ποια είναι η συνεργασίας σας με τον Καλλιτεχνικό Διευθυντή του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ Αγρινίου Νίκο Καραγεώργο;

Απ. Γνωριστήκαμε πριν 16 χρόνια σε μια διανομή έργου στην Αθήνα, σε ένα έργο του Μπρέχτ. Ήταν ο θεατρικός μου γιός. Έκπτωτε, παρά το γεγονός ότι εγώ πήγα στην Κύπρο και αυτός παρέμεινε στην Ελλάδα και μετά έφυγε στην Αμερική ο δεσμός μας δεν έσπασε. Νιώσαμε από την πρώτη στιγμή πως έχουμε κώδικα επικοινωνίας με βάση και εφαλτήριο το θέατρο. Ο Νίκος λατρεύει και σέβεται το θέατρο και το υπηρετεί με μεγάλη συνέπεια. Χάρηκα πολύ για την συνεργασία αυτή και με το που είδα το κείμενο, δέχθηκα χωρίς ιδιαίτερη σκέψη.

Ερ. Τους τελευταίους μήνες είναι και πάλι στο επίκεντρο η συζήτηση για τη διδασκαλία των αρχαίων Ελληνικών στα σχολεία. Ποια είναι η δική σας γνώμη; Πρέπει τα Ελληνόπουλα να μαθαίνουν τη γλώσσα των προγόνων τους;

Απ. Εγώ που την έμαθα στο σχολείο θεωρώ πως βγήκα πολύ κερδισμένη, γιατί μέσα από την αρχαία έμαθα και την νεοελληνική. Το λεξιλόγιο είναι πολύ πιο πλούσιο, οι έννοιες εκφράζονται με πολλές λέξεις, ο πλούτος της γλώσσας είναι ανεκτίμητος και δεν είναι δυνατόν να τελειώνεις το λύκειο, να σπουδάζεις νομικά, να γίνεσαι αρχαιολόγος ή φιλόλογος και να μην ξέρεις τη γλώσσα σου. Στα ξένα πανεπιστήμια διδάσκουν αρχαιοελληνική γλώσσα. Οι φοιτητές μαθαίνουν αρχαία κείμενα και διαβάζουν πρωτότυπο από τον Όμηρο. Γνωρίζουν για την αρχαία ελληνική φιλοσοφία. Είναι ντροπή να μην τα γνωρίζουν αυτά τα δικά μας παιδιά. Πως θα πλουτίσουν τον λόγο τους την στιγμή που η γλώσσα έχει συρρικνωθεί σε εκατοντάδες λέξεις; Υπάρχουν λέξεις που δεν είναι αρχαίες ούτε αρχαϊζούσες και δεν τις γνωρίζουν πολλοί μαθητές μου στη Δραματική Σχολή στην Κύπρο όπου διδάσκω. Είμαι ευτυχής πιστεύω που γνωρίζω τη δοτική πτώση. Υπάρχουν λέξεις που όφειλαν οι δάσκαλοι και οι καθηγητές να τις εξηγήσουν και να τις μάθουν στους μαθητές τους.

Ερ.Τι προσδοκάτε από τις παραστάσεις του Αγρινίου και το κοινό της πόλης; Τι αίσθηση έχετε αποκτήσει τις μέρες που είστε στην πόλη;

Απ. Από την πρώτη μέρα που ήρθα στο Αγρίνιο με προσέγγισαν οι άνθρωποι και αναμένουν την παράσταση αυτή. Ομολογώ πως αισθάνομαι να σηκώνω μεγάλο βάρος ευθύνης στον ώμο μου. Οφείλω μαζί με όλους τους συντελεστές να βγάλουμε ασπροπρόσωπους τον Σκηνοθέτη και τον Δήμαρχο που με κάλεσε. Ο Δήμαρχος ήταν πολύ θετικός όταν προτάθηκα από τον Νίκο Καραγεώργο να έρθω, συνεπώς, έχω μεγαλύτερη ευθύνη απ’ ότι έχω εξ’ αντικειμένου και εξ’ αρχής πάντα. Θέλω ο κόσμος που θα έρθει και είναι ανυπόμονος να φύγει πλήρης και ικανοποιημένος και να πάρει μέρος της συγκίνησης και του ρίγους που εμείς θέλουμε να εκπέμψουμε μέσα από την παράσταση. Επίσης, πρέπει να πω, πως το Αγρίνιο είναι πανέμορφο. Είχα έρθει το 1974 με το Κρατικό Θέατρο της Κύπρου και βλέπω πως πλέον είναι τόσο διαφορετική και υπέροχη η πόλη.

Κων/νος Χονδρός

Αναδημοσίευση απο http://sinidisi.gr