Η ΕΕ ηγείται της παγκόσμιας πρωτοβουλίας στην COP28 για τον τριπλασιασμό της δυναμικότητας παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές και τον διπλασιασμό των μέτρων ενεργειακής απόδοσης έως το 2030.
Κατά την παγκόσμια σύνοδο κορυφής για τη δράση για το κλίμα που πραγματοποιείται στο Ντουμπάι, η πρόεδρος της ΕΕ, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δρομολόγησε την παγκόσμια δέσμευση για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και την ενεργειακή απόδοση από κοινού με την Προεδρία της COP28 και 118 άλλες χώρες.
Η πρωτοβουλία αυτή, που προτάθηκε για πρώτη φορά από την πρόεδρο της Επιτροπής στο φόρουμ μεγάλων οικονομιών τον Απρίλιο, θέτει παγκόσμιους στόχους για τον τριπλασιασμό της εγκατεστημένης ισχύος των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας σε τουλάχιστον 11 τεραβατώρες (TW) και για τον διπλασιασμό του ρυθμού βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης παγκοσμίως από περίπου 2 % σε ετήσιο ποσοστό 4 %, έως το 2030. Η επίτευξη αυτών των στόχων θα στηρίξει τη μετάβαση σε ένα ενεργειακό σύστημα απαλλαγμένο από ανθρακούχες εκπομπές και θα συμβάλει στη σταδιακή κατάργηση των ορυκτών καυσίμων που δεν υπάγονται σε περιορισμούς εκπομπών.
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κ. Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δήλωσε σχετικά: «Με αυτή την παγκόσμια δέσμευση έχουμε δημιουργήσει έναν ευρύ και ισχυρό συνασπισμό χωρών προσηλωμένων στη μετάβαση σε καθαρές μορφές ενέργειας: μεγάλες και μικρές, βόρειες και νότιες, με υψηλές εκπομπές, αναπτυσσόμενες χώρες και μικρά νησιωτικά κράτη. Μας ενώνει η κοινή πεποίθηση ότι, για να τηρηθεί ο στόχος των 1,5 °C της συμφωνίας του Παρισιού, πρέπει να καταργήσουμε σταδιακά τα ορυκτά καύσιμα. Αυτό θα το καταφέρουμε επιταχύνοντας τη μετάβαση σε καθαρές μορφές ενέργειας, τριπλασιάζοντας τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και διπλασιάζοντας την ενεργειακή απόδοση. Τα προσεχή δύο έτη θα επενδυθούν 2,3 δισ. ευρώ από τον προϋπολογισμό της ΕΕ στη στήριξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και της ενεργειακής απόδοσης στις χώρες που γειτονεύουν με την ΕΕ και ανά την υφήλιο. Αυτή η δέσμευση και η χρηματοδοτική στήριξη θα δημιουργήσει πράσινες θέσεις εργασίας και βιώσιμη ανάπτυξη μέσω επενδύσεων σε τεχνολογίες του μέλλοντος. Και, φυσικά, θα μειώσει τις εκπομπές, οι οποίες αποτελούν τον πυρήνα των εργασιών μας στην COP28.»
Η παγκόσμια δέσμευση αναπτύχθηκε σε στενή συνεργασία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με την Προεδρία της COP28, με την υποστήριξη του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας (ΔΟΕ) και του Διεθνούς Οργανισμού Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (IRENA). Η δέσμευση αυτή, η οποία εγκρίθηκε κατά τις πρώτες ημέρες της COP28, αναμένεται να συμβάλει στην ενίσχυση της δυναμικής για την επίτευξη του πλέον φιλόδοξου αποτελέσματος των διαπραγματεύσεων στο τέλος της φετινής διάσκεψης. Η ΕΕ απευθύνει έκκληση για την ανάληψη συγκεκριμένων δράσεων για τη σταδιακή κατάργηση των ορυκτών καυσίμων σε όλα τα ενεργειακά συστήματα σε παγκόσμιο επίπεδο, ιδίως του άνθρακα, και θα ασκήσει πιέσεις ώστε αυτό να αποτυπώνεται στη διατύπωση της τελικής απόφασης της COP.
Χρηματοδοτική συνεισφορά της ΕΕ στη δέσμευση
Για να στηρίξει την υλοποίηση της παγκόσμιας δέσμευσης η πρόεδρος κ. φον ντερ Λάιεν ανακοίνωσε ότι τα προσεχή δύο έτη 2,3 δισ. ευρώ από τον προϋπολογισμό της ΕΕ θα επενδυθούν στη στήριξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και της ενεργειακής απόδοσης στις χώρες που γειτονεύουν με την ΕΕ και ανά την υφήλιο. Η ΕΕ θα αξιοποιήσει επίσης το εμβληματικό της πρόγραμμα Global Gateway για να συνεχίσει να στηρίζει τη μετάβαση σε καθαρές μορφές ενέργειας. Η Επιτροπή καλεί και άλλες χώρες-χορηγούς να ακολουθήσουν το παράδειγμα της και να επισπεύσουν την εφαρμογή της Παγκόσμιας Δέσμευσης.
Επόμενα βήματα
Η παγκόσμια δέσμευση για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και την ενεργειακή απόδοση θα αποτελέσει βασικό εργαλείο της διεθνούς κοινότητας για τη μέτρηση της προόδου και τη διατήρηση της πορείας προς την επίτευξη των στόχων της συμφωνίας του Παρισιού για τη θερμοκρασία. Με την υποστήριξη του ΔΟΕ και του IRENA, κάθε χρόνο πριν από την COP θα δημοσιεύεται ετήσια επισκόπηση των παγκόσμιων εξελίξεων που συμβάλλουν στην επίτευξη των παγκόσμιων στόχων των 11 TW και του 4 % των ετήσιων βελτιώσεων της ενεργειακής απόδοσης. Η Επιτροπή θα συνεργαστεί στενά με ευρωπαϊκά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα όπως η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης για την εκπλήρωση των χρηματοδοτικών της υποχρεώσεων που συνδέονται με τη δέσμευση.
