Μελέτη του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών σε 154 χώρες.
Τα υπάρχοντα συστήματα αγροδιατροφής επιβάλλουν τεράστιο κρυφό κόστος στην υγεία, το περιβάλλον και την κοινωνία μας, που ισοδυναμεί με τουλάχιστον 10 τρισεκατομμύρια δολάρια ετησίως, σύμφωνα με μια πρωτοποριακή ανάλυση του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO), που καλύπτει 154 χώρες.
Αυτό αντιπροσωπεύει σχεδόν το 10% του παγκόσμιου ΑΕΠ.
Σύμφωνα με την έκδοση του 2023 του The State of Food and Agriculture (SOFA), το μεγαλύτερο κρυφό κόστος (πάνω από 70%) οφείλεται σε ανθυγιεινές δίαιτες, υψηλή περιεκτικότητα σε εξαιρετικά επεξεργασμένα τρόφιμα, λίπη και σάκχαρα, που οδηγούν σε παχυσαρκία και μη μεταδοτικές ασθένειες, προκαλώντας απώλειες στην παραγωγικότητα της εργασίας. Τέτοιες απώλειες είναι ιδιαίτερα υψηλές σε χώρες υψηλού και ανώτερου μεσαίου εισοδήματος.
Το ένα πέμπτο του συνολικού κόστους σχετίζεται με το περιβάλλον, από εκπομπές αερίων θερμοκηπίου και αζώτου, αλλαγή χρήσης γης και χρήση νερού.
Αυτό είναι ένα πρόβλημα που επηρεάζει όλες τις χώρες και η κλίμακα πιθανώς υποτιμάται λόγω περιορισμών δεδομένων.
Οι χώρες χαμηλού εισοδήματος πλήττονται αναλογικά περισσότερο από το κρυφό κόστος των συστημάτων αγροδιατροφής, που αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το ένα τέταρτο του ΑΕΠ τους, σε αντίθεση με λιγότερο από 12% στις χώρες μεσαίου εισοδήματος και λιγότερο από 8% στις χώρες υψηλού εισοδήματος.
Σε χώρες χαμηλού εισοδήματος, το κρυφό κόστος που σχετίζεται με τη φτώχεια και τον υποσιτισμό είναι το πιο σημαντικό.
Η έκθεση κάνει λόγο για πιο τακτική και λεπτομερή ανάλυση από τις κυβερνήσεις και τον ιδιωτικό τομέα του κρυφού ή «πραγματικού» κόστους των συστημάτων αγροδιατροφής, μέσω της πραγματικής λογιστικής κόστους, ακολουθούμενη από ενέργειες για τον μετριασμό αυτών των βλαβών.
Έχουν γίνει και άλλες προσπάθειες για τη μέτρηση του κρυφού κόστους των συστημάτων αγροδιατροφής, παράγοντας παρόμοιες εκτιμήσεις όπως ο FAO. Η νέα έκθεση του FAO, ωστόσο, είναι η πρώτη που αναλύει αυτές τις δαπάνες σε εθνικό επίπεδο και διασφαλίζει ότι είναι συγκρίσιμα μεταξύ των κατηγοριών κόστους και μεταξύ των χωρών.
Για πρώτη φορά, ο FAO θα αφιερώσει δύο διαδοχικές εκδόσεις του The State of Food and Agriculture στο ίδιο θέμα. Η φετινή έκθεση παρουσιάζει αρχικές εκτιμήσεις, ενώ η επόμενη χρονιά θα επικεντρωθεί σε εις βάθος στοχευμένες αξιολογήσεις για τον εντοπισμό των καλύτερων τρόπων μετριασμού τους. Οι κυβερνήσεις μπορούν να τραβήξουν διαφορετικούς μοχλούς για να προσαρμόσουν τα συστήματα αγροδιατροφής και να επιτύχουν καλύτερα αποτελέσματα συνολικά. Μεταξύ αυτών είναι οι φόροι, οι επιδοτήσεις, η νομοθεσία και οι ρυθμίσεις.
«Μπροστά στις κλιμακούμενες παγκόσμιες προκλήσεις: διαθεσιμότητα τροφίμων, προσβασιμότητα τροφίμων και προσιτή τιμή τροφίμων, κλιματική κρίση, απώλεια βιοποικιλότητας, οικονομική επιβράδυνση και ύφεση, επιδείνωση της φτώχειας και άλλες επικαλυπτόμενες κρίσεις, το μέλλον των συστημάτων αγροδιατροφής μας εξαρτάται από την προθυμία μας να εκτιμήσουμε όλους τους παραγωγούς τροφίμων, μεγάλους ή μικρούς, να αναγνωρίσουμε αυτό το πραγματικό κόστος και να κατανοήσουμε πώς συνεισφέρουμε όλοι σε αυτά και ποιες ενέργειες πρέπει να λάβουμε. Ελπίζω ότι αυτή η έκθεση θα χρησιμεύσει ως έκκληση για δράση για όλους τους εταίρους – από τους φορείς χάραξης πολιτικής και τους παράγοντες του ιδιωτικού τομέα έως τους ερευνητές και τους καταναλωτές – και να εμπνεύσει μια συλλογική δέσμευση να μεταμορφώσουμε τα γεωργικά μας συστήματα για τη βελτίωση όλων», δήλωσε ο Γενικός Διευθυντής του FAO QU Dongyu.
Η έκθεση προτρέπει τις κυβερνήσεις να χρησιμοποιήσουν την πραγματική λογιστική κόστους για να μεταμορφώσουν τα συστήματα αγροδιατροφής για να αντιμετωπίσουν την κλιματική κρίση, τη φτώχεια, την ανισότητα και την επισιτιστική ασφάλεια.
Σημειώνει ότι θα χρειαστούν καινοτομίες στην έρευνα και τα δεδομένα, καθώς και επενδύσεις στη συλλογή δεδομένων και τη δημιουργία ικανοτήτων για την κλιμάκωση της εφαρμογής της πραγματικής λογιστικής κόστους, ώστε να μπορεί να συμβάλλει στη λήψη αποφάσεων με διαφανή και συνεπή τρόπο.