Κείμενο και φωτογραφίες Απόστολος Κων. Καρακώστας
Στη αίθουσα συνεδριάσεων του Δημοτικού συμβουλίου του Δήμου Αγρινίου, πρώην Τράπεζα της Ελλάδας, την Τετάρτη βράδυ 22 Μαρτίου έγινε η παρουσίαση του βιβλίου «Οι Αγρότες στην Ελληνική ιστορία»–Από την Επανάσταση στην παγκοσμιοποίηση-του Αγρινιώτη συγγραφέα κυρίου Δημητρίου Γ. Παναγιωτόπουλου.
Παραβρέθηκαν στην εκδήλωση ο Δήμαρχος Αγρινίου κύριος Γεώργιος Παπαναστασίου, οι Αντιδήμαρχοι κύριοι Κωνσταντίνος Ζώης και Μίμης Σκορδόπουλος, ο Πρόεδρος της Δ.Ε.Υ.Α. κύριος Ιωάννης Φαρμάκης, ο υποψήφιος Δήμαρχος κύριος Δημήτριος Τραπεζιώτης, πολλοί Αγρινιώτες και κάτοικοι της γύρω περιοχής.
Η εκδήλωση διοργανώθηκε με την υποστήριξη του Δήμου Αγρινίου, της Ιστορικής και Αρχαιολογικής Εταιρείας Δυτικής Στερεάς Ελλάδας, τον Σύνδεσμο Γεωπόνων Νομού Αιτωλοακαρνανίας και τις Εκδόσεις Πατάκη.
Την παρουσίαση του βιβλίου συντόνισε ο Γεωπόνος κύριος Ζαχαρίας Σκορδόπουλος. Μίλησαν για το βιβλίο ο κύριος Ηλίας Ντζάνης Γεωπόνος, πρώην Προϊστάμενος του Καπνικού Σταθμού Έρευνας Αγρινίου, ο κύριος Βασίλειος Πατρώνης Οικονομολόγος, Καθηγητής στο Τμήμα Οικονομικών του Πανεπιστημίου Πατρών και ο Συγγραφέας κύριος Δημήτριος Γ. Παναγιωτόπουλος Ιστορικός, Υπεύθυνος Κέντρου Τεκμηρίωσης Ιστορίας της Ελληνικής Γεωργίας του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Η σύντομη περιγραφή που γίνεται στο οπισθόφυλλο του βιβλίου, εισάγει τον αναγνώστη στο περιεχόμενο του.
«Οι αγρότες βρίσκονται συνεχώς στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος ενώ παράλληλα αποτελούν τους μεγάλους αγνώστους ή αγνοημένους της ιστορίας. Οι παραγωγικοί και ταυτόχρονα σιωπηροί αυτοί οικονομικοί συντελεστές καλλιεργούν και μετασχηματίζουν την ύπαιθρο αενάως παραμένοντας σχεδόν αόρατοι στο κοινωνικό πεδίο. Την ιστορία της μεγάλης αυτής κοινωνικής κατηγορίας ή τάξης επιχειρεί να αφηγηθεί το παρόν βιβλίο. Έχοντας ως σημείο εκκίνησης την εμφάνισή τους στο προσκήνιο κατά τους χρόνους πριν την Επανάσταση, καταγράφει τη συμμετοχή τους στην επιτυχή έκβαση αυτής και αναλύει τη συμβολή τους στην εξέλιξη του ελληνικού βίου καθ’ όλη την περίοδο από την ίδρυση του ελληνικού κράτους μέχρι και τις μέρες μας. Το βιβλίο καλύπτει ένα μεγάλο χρονικό και θεματικό εύρος σε μια προσπάθεια να αφηγηθεί τη διαχρονική πορεία του μεγάλου αυτού ιστορικού υποκειμένου. Να εξιστορήσει τη συνολική ει δυνατόν ιστορία του αγροτικού κόσμου στην Ελλάδα και να εντάξει τη δράση της μεγάλης λαοθάλασσας των χωρικών-γεωργών-αγροτών στα ποικίλα οικονομικά, κοινωνικά, πολιτικά και ιδεολογικά πλαίσια και συμφραζόμενα».
Η κυρία Βασιλική Καραπαππά, Πρόεδρος του Συνδέσμου Γεωπόνων του Νομού Αιτωλοακαρνανίας χαιρέτισε την παρουσίαση του βιβλίου του κυρίου Παναγιωτόπουλου. Ευχαρίστησε τον Δήμο και όλους όσους συνεργάστηκαν για την επιτυχία αυτής της εκδήλωσης.
Την κυρία Καραπαππά διαδέχθηκε και χαιρέτισε από το βήμα ο Πρόεδρος της Ι.Α.Ε.Δ.Σ.Ε. με έδρα το Αγρίνιο Αρχαιολόγος κύριος Γεώργιος Σταμάτης. Μεταξύ των άλλων είπε:
«Αγαπητές κυρίες και κύριοι, αξιότιμοι ομιλητές, αγαπητέ συγγραφέα, Με ιδιαίτερη χαρά αποδεχθήκαμε την πρόσκληση του Συνδέσμου Γεωπόνων Νομού Αιτωλίας και Ακαρνανίας να συμμετέχουμε ως Ιστορική και Αρχαιολογική Εταιρεία Δυτικής Στερεάς Ελλάδας στη συν διοργάνωση της παρουσίασης του βιβλίου του Δημήτρη Παναγιωτόπουλου «Οι αγρότες στην ελληνική ιστορία. Από την επανάσταση στην παγκοσμιοποίηση»……..
Βιβλίο χρήσιμο και πρακτικό, αποτέλεσμα σκληρής δουλειάς, μεθοδικής εργασίας, τεκμηριωμένης ανάλυσης, συσσωρευμένης γνώσης, αλλά και πολυετούς εμπειρίας……..
Με καθαρό λόγο, με αντικειμενικότητα και ευθυκρισία, ο Δημήτρης Παναγιωτόπουλος περιγράφει, κρίνει, σχολιάζει στιγμές της ελληνικής αγροτιάς, ειδικεύοντας στους κρίσιμους αιώνες από την επανάσταση του 1821 έως τις μέρες μας…….
Με την πεποίθηση ότι το βιβλίο του Δημήτρη Παναγιωτόπουλου θα αποτελέσει εφαλτήριο για γόνιμη σκέψη, θρυαλλίδα για ουσιαστική συζήτηση και πηγή αναφοράς για περαιτέρω επιστημονική έρευνα και ιστορική τεκμηρίωση, ευελπιστώ ότι το παράδειγμα του αγαπητού Δημήτρη θα ακολουθήσουν και άλλοι πανεπιστημιακοί….
Από τη θέση αυτή θα ήθελα να ευχαριστήσω στο πρόσωπο της Προέδρου του Συνδέσμου Γεωπόνων του Νομού Αιτωλίας και Ακαρνανίας, κας Βασιλικής Καραπαππά, όλα τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου για την πρόσκληση της συν διοργάνωσης, τον Δήμο Αγρινίου και όλους εσάς για τη σημερινή σας παρουσία,
Τελειώνοντας, επιτρέψτε μου να βεβαιώσω για ακόμη μια φορά ότι οι πόρτες της Ιστορικής και Αρχαιολογικής Εταιρείας Δυτικής Στερεάς Ελλάδας θα είναι πάντα ανοιχτές σε παρόμοιες εκδηλώσεις.
Οι ομιλητές κύριοι Ηλίας Ντζάνης και Βασίλειος Πατρώνης μίλησαν εκτενώς για τον συγγραφέα και το έργο του. (αποσπάσματα της ομιλίας του κυρίου Πατρώνη ακολουθούν στο τέλος του κειμένου).
Ο Συγγραφέας κύριος Παναγιωτόπουλος ευχαρίστησε τους ομιλητές και μεταξύ των άλλων-φανερά συγκινημένος από τα λόγια τους και την παρουσίαση του έργου του-είπε τα παρακάτω λόγια:
«Δεν έγραψα κάτι για να διαβάσω, σκέφθηκα να σας πω δυο λόγια, έτσι από καρδιάς που λέμε. Νόμιζα ότι θα είναι πιο εύκολο. Αλλά δεν είναι…Νοιώθω συγκινημένος από τα λόγια που οι ομιλητές είπαν για μένα και θα ήθελα να σας ευχαριστήσω όλους σας και όλους όσους βοήθησαν για να γίνει η παρουσίαση στο Αγρίνιο». Ο συγγραφέας μίλησε για την συγγραφή του έργο του. Και για την….παταγώδη σιωπή που για 200 χρόνια καλύπτει τον τόσο κρίσιμο γεωργικό τομέα της χώρας. Μίλησε και για την Μικρασιατική καταστροφή πριν 100 χρόνια και την «λύση» που έδωσε το κράτος «μετατρέποντας» με δικά του κριτήρια το σύνολο των προσφύγων σε αγρότες…
Ο συγγραφέας μίλησε για το φάσμα της πείνας…Πράγμα που εμείς δεν γνωρίσαμε αλλά έζησαν κάποιες προηγούμενες γενιές…Σχεδόν δάκρυσε μιλώντας για το σε πόσο δύσκολη κατάσταση βρέθηκαν δικοί του άνθρωποι στην κατοχή…Το κοινό στην αίθουσα «έπιασε» την καταθλιπτική συναισθηματική στιγμή που κυρίευσε τον Δημήτρη δυσκολεύοντάς του την ομιλία και ξέσπασε σε ένα παρατεταμένο χειροκρότημα. Μίλησε στην συνέχεια για τις αναπτυξιακές προσπάθειες του κράτους, με τις επιλογές καλλιεργειών όπως της σταφίδας, του καπνού, του σιταριού και άλλων. Ανέφερε παραδείγματα όπως της ζάχαρης, του βαμβακιού, της βύνης και του κριθαριού που κανείς δεν πίστευε ότι θα ευημερούσαν στην χώρα μας. Κατέληξε λέγοντας «είναι πράγματα που δυστυχώς αγνοούμε και πρέπει να τα έχομε υπ’ όψιν μας…Γιατί δύσκολες καταστάσεις επανέρχονται, από την πίσω πόρτα…»
Και αυτή είναι η μεγάλη αλήθεια. Όλοι εφησυχαζόμαστε…
Ο Απόστολος Βετσόπουλος, ιστορικός, δεν μπόρεσε να παραβρεθεί στην παρουσίαση και απέστειλε τον χαιρετισμό του τον οποίο διάβασε ο κύριος Γεώργιος Σταμάτης.
Με την λήξη της εκδήλωσης ο συγγραφέας παρέμεινε στον χώρο συνομιλώντας με καλεσμένους και υπογράφοντας το βιβλίο του σε όσους το προμηθεύτηκαν.
Όλοι του ευχήθηκαν, και του ευχόμαστε να είναι καλοτάξιδο!
Ακολουθούν αποσπάσματα της ομιλίας του Βασίλη Πατρώνη Καθηγητή Τμήματος Οικονομικών Επιστημών, Πανεπιστήμιο Πατρών.
«Κυρίες και Κύριοι, Φίλες και Φίλοι
Με ευχαρίστηση αποδέχθηκα την πρόταση της κυρίας Προέδρου του Συνδέσμου Γεωπόνων του Νομού Αιτωλίας και Ακαρνανίας να βρίσκομαι στο πάνελ της σημερινής παρουσίασης του βιβλίου του Δημήτρη Παναγιωτόπουλου «Οι αγρότες στην ελληνική ιστορία. Από την Επανάσταση στην Παγκοσμιοποίηση». Χαίρομαι επίσης ιδιαίτερα γιατί διακρίνω στο ακροατήριο εκλεκτούς εκπροσώπους του αγροτικού και γεωτεχνικού κόσμου της περιοχής, καθώς και πολλούς αγαπητούς φίλους.
Γνώρισα τον Δημήτρη Παναγιωτόπουλο πριν από αρκετά χρόνια, όταν οι ερευνητικές μου ανάγκες με οδήγησαν στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Εκεί συνδέθηκα με έναν δυναμικό ερευνητικό πυρήνα του αγροτικού χώρου, ψυχή και εμβληματική φυσιογνωμία του οποίου υπήρξε ο κοινός μας φίλος ο Λεωνίδας, ο αείμνηστος Καθηγητής Λεωνίδας Λουλούδης……
«Η ιστορία των αγροτών και του αγροτικού κόσμου αποτελούσαν για αιώνες τους μεγάλους αγνοημένους της παγκόσμιας ιστοριογραφίας», σπεύδει να μας προειδοποιήσει ο συγγραφέας ήδη από τις πρώτες σελίδες του βιβλίου του……
Πώς εξηγείται άραγε η απουσία ενδιαφέροντος για τη μεγαλύτερη πληθυσμιακή ομάδα και παραγωγική τάξη, η οποία αποτελούσε την πλειονότητα του πληθυσμού ακόμη και μεταξύ των ανεπτυγμένων χωρών μέχρι και τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο; …………
Σε κάθε περίπτωση, οι αντιλήψεις αυτές σαρώθηκαν – και ευτυχώς – από τις μεγάλες τομές που επέφερε στις δεκαετίες του 1960 και του 1970 το έργο των μεγάλων θεωρητικών του αγροτικού χώρου στην Ευρώπη και την Αμερική, κοινωνιολόγων, ανθρωπολόγων και ιστορικών, που έθεσαν τις βάσεις για την αναβίωση των αγροτικών σπουδών σχεδόν παντού στον κόσμο. Το ίδιο συνέβη και στην Ελλάδα από τη Μεταπολίτευση και μετά όταν το ανανεωμένο πεδίο των αγροτικών σπουδών εμπλουτίστηκε με σημαντικό ερευνητικό και εκδοτικό έργο ιστορικών, οικονομολόγων και κοινωνιολόγων, δημιουργώντας το δικό μας «δίκτυο» μελέτης του ελληνικού αγροτικού χώρου και στο οποίο τόσο ο Δημήτρης όσο και εγώ έχουμε την τιμή να συμμετέχουμε.
Ο εορτασμός των 200 χρόνων από την Επανάσταση του 1821 αποτέλεσε για τον συγγραφέα την αφορμή να θέσει εκεί το σημείο εκκίνησης της μελέτης του…………..
Όπως λέει, «οι Έλληνες χωρικοί και αγρότες ακολούθησαν τις επαναστατικές ιδέες και έλαβαν ενεργό μέρος στην εθνεγερσία, ενστερνιζόμενοι την εθνική ιδέα…………
Ίσως δεν είναι τυχαίο ότι πριν από σχεδόν πενήντα χρόνια ένας άλλος συμπατριώτης μας ο Θεόδωρος Σταυρόπουλος – μια εμβληματική πολιτική φυσιογνωμία της «εναλλακτικής» Αριστεράς – είχε ανοίξει με την εμβριθή και πομπώδη «Ιστορική ανάλυση του αγροτικού ζητήματος» τη σχετική συζήτηση στην Ελλάδα. ……….
Αποτελεί ασφαλώς ένδειξη του αυξημένου αγροτικού βάρους της περιοχής μας το γεγονός ότι σήμερα ένας άλλος Αιτωλοακαρνάνας – ο Δημήτρης Παναγιωτόπουλος – αναλαμβάνει να παρουσιάσει μια ανανεωμένη σύνθεση του αγροτικού ζητήματος, αξιοποιώντας την πλούσια ερευνητική και βιβλιογραφική παραγωγή που μεσολάβησε στο μεταξύ. Και, στο σημείο αυτό, ας μου επιτρέψει ο συγγραφέας, ο αγαπητός μου Δημήτρης μια «ψυχογραφική» ερμηνεία του σημερινού του πονήματος. Παιδί αγροτικής οικογένειας από την Καμαρούλα και με έντονες παιδικές παραστάσεις του μόχθου και της καθημερινής κοπιώδους φροντίδας που απαιτούσε η εργασία στο χωράφι, έρχεται σήμερα με την ευσύνοπτη και ισορροπημένη ιστορία του αγροτικού κόσμου να επιστρέψει το αντίδωρο της γνώσης όχι μόνο στη στενή γεωγραφική του πατρίδα, αλλά και στην ευρύτερη και πραγματική πατρίδα όλων μας που είναι η παιδική μας ηλικία. Και για το λόγο αυτό, κλείνοντας, οφείλω εκ μέρους των συμπατριωτών του, του γεωργικού και γεωτεχνικού κόσμου της περιοχής, αλλά και των κοινωνικών επιστημόνων του αγροτικού τομέα, να συγχαρώ και να ευχαριστήσω τον Δημήτρη Παναγιωτόπουλο για τη συμβολή του… και εσάς για την προσοχή σας».
Α.Κ.Κ.
agrinionews.gr
